تذکر: تعیین زمان برای بازارهای گاوی یا خرسی تقریبا غیرممکن است.
بازار خرسی و گاوی چیست؛ تفاوت بازار گاوی و خرسی
منظور از بازار گاوی و بورسی چیست؟ ما در این مطلب از سایت کارگزاری سرمایه و دانش مفهوم بازار خرسی و گاوی و ویژگی های هر یک را به شما معرفی کرده ایم.
بازار گاوی و بازار خرسی از اصطلاحات رایج بازار سرمایه هستند. در این بازار، از اصطلاحات متعددی جهت تجزیه و تحلیل شرایط استفاده شده که این کلمات و اصطلاحات سبب درک بیشتر شخص از روند کلی بازار میشود. اصطلاحات بازار گاوی و بازار خرسی در بورس نیز نشاندهنده روند کلی بازار است که منظور دقیق از این اصطلاحات رایج را در ادامه به صورت تخصصی و با زبانی ساده و قابل فهم بازگو کردهایم.
بازار گاوی چیست؟
بازار گاوی یا Bull Market به معنای شرایط خوب بازار سرمایه است به صورتی که بر روی نمودار شاهد روند صعودی هستیم و این روند مثبت مربوط به کل بازار است. سرمایهگذاران در این بازار به سودهای خوبی دست مییابند و از شرایط آن، رضایت کامل دارند. این رضایت و کسب سود منجر به ورود افراد بیشتری به بازار سرمایه میشود. در بازار گاوی، سرمایهگذاران به دلیل افزایش ارزش سهامهای خود تمایلی به فروش آنها ندارند. به همین خاطر فروش سهام، کمتر صورت میگیرد.
بازار خرسی به چه معناست؟
بازار خرسی یا Bear Market برعکس بازار گاوی بوده و در بورس نشاندهنده رکود اقتصادی و افت بازار است. این افت باعث کاهش چشمگیر ارزش سهامهای مختلف شده و بر کل بازار تأثیر منفی میگذارد. بنابراین کارشناسان هنگام ریزش بورس و قرمز شدن آن از اصطلاح بازار خرسی استفاده میکنند. در بازار خرسی تعداد فروش بالا بوده و خرید کم باشد در این شرایط معمولاً به دلیل تنشهای سیاسی و تصمیمهای اشتباه شرکتهای بورسی به وجود میآید. البته این شرایط بلندمدت بوده و بایستی تصمیمات و سیاستهای کارآمدی را اجرا کرد تا بتوان بازار بورس اوراق بهادار را از حالت خرسی خارج کرد.
دلیل انتخاب واژه گاو و خرس چیست؟
دلیل انتخاب واژه گاو و خرس برای این حالتهای بازار، به نحوه نبرد و مبارزه آنها برمیگردد. گاو به هنگام مبارزه، شاخهایش را به سمت بالا حرکت میدهد که این حرکت رو به بالا در نمودار نشاندهنده روند صعودی و رشد است. به همین خاطر به این بازار پررونق و صعودی بازار گاوی گفته میشود. خرس نیز هنگام مبارزه با رقبایش، پنجههایش را به سمت پایین به حرکت درمیآورد که این حرکت رو به پایین باعث نامیدن بورس ریزشی به بازار خرسی شده است. فعالیت افرادی که در گذشته با پیش فروش کردن پوست خرس به سود خوبی دست مییافتند از دیگر دلایل نامگذاری بازارهای خرسی و گاوی است. این افراد، پوست خرس را به قیمت روز میفروختند و پیشبینی میکردند که قیمت آن در آینده کاهش مییابد و به این ترتیب، آنها میتوانند با خرید پوست خرس با قیمت کم و فروش آن با قیمت بالا به سود خوبی دست یابند. این پیشبینی برای نزولی شدن قیمت، یکی از دلایل اصلی نامگذاری بازار منفی بورس به نام بازار خرسی بوده است و ازآنجاییکه مردم مکزیک در گذشته، خرس را تفاوت بازار گاوی و خرسی برای نبرد در مقابل گاو قرار میدادند، جریان مثبت بورس به بازار گاوی معروف شده است.
بازار خرسی و گاوی چه خصوصیاتی دارند؟
عرضه و تقاضای سهام
افراد در بازار گاوی به آینده بسیار خوشبین هستند. به همین خاطر شاهد تقاضای بالا و عرضه کم هستیم. در واقع افزایش قیمت سهامهای بازار و سوددهی قابل توجه آنها منجر به افزایش خرید و کاهش فروش شده است. این شرایط در بازار خرسی کاملاً برعکس است به صورتی که شاهد عرضه بالا و تقاضای کم هستیم.
روانشناسی بازار و رفتار معاملهگران
روانشناسی بازار یکی از ابزارهای موجود جهت تصمیمگیری در معاملات است. در واقع، آشفتگی بازار و عملکرد بد شرکتهای بورسی به واکنش معاملهگران ختم شده و آنها را از این بازار خارج میکند. این افراد بعد از خارج شدن از بورس، به دیگر بازارهای سرمایه ورود کرده و باعث افزایش بیرویه قیمتهای این بازارها میشوند. اگر هم آرامش بر کل بازار بورس حاکم باشد، معاملهگران با خیالی آسوده اقدام به خرید سهمهای بیشتر کرده و در بازار ماندگار میشوند. بنابراین اتفاقات بازار بر رفتار معاملهگران تأثیر زیادی میگذارد. در مقابل نیز رفتار معاملهگران باعث صعودی یا نزولی شدن بورس میشود. بنابراین، این دو موضوع بر یکدیگر تأثیر زیادی گذاشته و تعیینکننده وضعیت بورس هستند.
تغییرات در روند فعالیتهای اقتصادی
در بازار گاوی، قدرت خرید معاملهگران بیشتر خواهد بود و در نتیجه، سرمایه بیشتری به گردش درمیآید اما در بازار خرسی، قدرت خرید افراد کاهش یافته و از دست رفتن بیشتر سرمایه آنها منجر به عدم تمایل معاملهگر به سرمایهگذاری مجدد میشود. این موضوع بر فعالیت اقتصادی شرکتهای بورسی تأثیر گذاشته و باعث میشود شرکتها به سود خوبی دست نیابند.
در واقع، شرکتهای بورسی که در بازار بورس ایران حضور دارند اغلب از نوع تولیدی هستند. این شرکتهای تولیدی جهت تولید محصولات باکیفیت و پیشی گرفتن از رقبای خود به سرمایه نیاز دارند و زمانی که افراد دست از سرمایهگذاری میکشند، این مراکز نیز دچار افت شده و با ضررهای پیدرپی مواجه میشوند.
چگونه روند بازار را تخمین بزنیم؟
برای تخمین بازار باید به وضعیت آن در طولانیمدت توجه کرد. بازار خرسی در بورس و بازار گاوی بیانگر وضعیت بلندمدت هستند. بهاینترتیب، اگر بورس دو هفته روند صعودی داشته باشد به معنای بازار گاوی نیست و بایستی بازه زمانی طولانیتری را مدنظر قرار دهید. در واقع، در کوتاه مدت ممکن است اصلاحاتی صورت بگیرد که تأثیر آن در همان کوتاه مدت است و در بلند مدت جواب نمیدهد. شما عزیزان هرچقدر به این مفاهیم تسلط بیشتر داشته باشید به تخمین بهتری همدست خواهید زد و سرمایهگذاری موفقی را تجربه خواهید کرد.
چگونه بازار گاوی به بازار خرسی تبدیل میشود؟
زمانی که بیشتر مردم به بازار سرمایه ورود میکنند زمینههای تبدیل بازار گاوی به بازار خرسی فراهم میشود. درواقع، حضور عموم مردم به بازار سرمایه بدون اطلاع کافی از بورس و شرایط آن منجر به روند نزولی بازار میشود. در این شرایط بیشتر سهامهای موجود خریداری شده و معمولاً مردمی که وارد بورس شدهاند دست به ریسک نمیزنند. به عبارتی دیگر برای حفظ بازار گاوی بایستی پول به آن تزریق شود اما فروش بیشتر سهام باعث تزریق پول کمتری شده و این به معنای پایان بازار گاوی و شرایط ایدهآل بورس است.
بازار گاوی و خرسی در بورس چیست؟
در بازار بورس بعضی روزها با روند صعودی مواجهیم و بعضی روزهای دیگر با روند نزولی. اگر آمار بازار را بر روی یک نمودار ترسیم کنیم به شکل نمودار سینوسی در میآید، حال ممکن است نرخهای متفاوتی داشته باشند. اصطلاح گاوی و خرسی به بازاری اشاره دارد که شرایط در آن در جهت مخالف یکدیگر در حرکتند و به این دلیل معروفیت جنگ بین خرس و گاو وحشی است.
در بازار بورس اصطلاحات خاصی برای روند صعودی و نزولی وجود دارد که دانستن آن برای فعالان در این بازار ضروری است.
بازار گاوی چیست؟
بازار گاوی به بازاری گفته میشود که روند صعودی دارد. دلیل دقیقی برای این نامگذاری وجود ندارد، اما شاید بتوان گفت چون گاوها در هنگام جنگ شاخهای خود را بالا نگه میدارند، به بازارهایی با روند صعودی نیز بازار گاوی میگویند.
همانطور که گفتیم در بازارهای گاوی با نرخ صعودی مواجه هستیم این به آن معنا است که همزمان با زیاد شدن تقاضا قیمتها نیز بالا رفته است، اما در این زمان عرضه نیز کم میشود، انگار با بالا رفتن قیمتها سرمایهگذاران انتظار سود بیشتری دارند و حاضر نیستند سهامی که سودآور است را از دست بدهند.
اغلب بازارهای گاوی در شرایط آرامش و در نتیجه اوضاع خوب سیاسی و اقتصادی اتفاق میافتد. شرایطی را در نظر بگیرید که چرخ کارخانهها به خوبی میچرخد، در نتیجه فعالیتهای مفید کارخانهها سوددهی سهامشان بالا رفته، تقاضا بالا میرود و با افزایش قیمت هر سهم عرضه نیز کاهش مییابد. همان طور که گفته شد کمتر کسی حاضر میشود تا سهام ارزشمندی را از دست بدهد.
بازار خرسی چیست؟
گفته میشود اصطلاح بازار خرسی از زمانی استفاده میشود که عدهای دلال فروش پوست خرس که به «خرسیها» معروف بودند با پیشبینی آینده قیمتها که به احتمال زیاد روندی نزولی خواهند داشت، پوستها را به قیمت روز میفرختند و هنگامی که قیمتها کاهش مییافتند پولی کمتر به فروشندگان اصلی میپرداختند.
اتفاقی که در بازار سهامی که از آن به عنوان بازار خرسی یاد میکنند، به همین صورت است، یعنی نرخ بازار نزولی است و قیمتها در حال کاهش و معمولا این اتفاق در نتیجه رکود اقتصادی اتفاق میافتد. البته هر صعودی در نرخ سهام به معنای قدرت اقتصادی نیست، بلکه ممکن است کاذب باشد.
اما در مورد بازارهای خرسی باید گفت که برعکس شرایطی که در بازار گاوی با آن مواجهیم، یعنی تقاضای زیاد و عرضه کم، در اینجا تقاضا کم و عرضه زیاد است، قیمتها کاهش پیدا کرده اما رمقی در بازار برای خرید وجود ندارد. بازار خرسی شرایطی است که بورس ریزش پیدا کرده و سرمایهگذاران ضرری را متحمل شدهاند.
در بازار خرسی ارزش سهام در نتیجه تصمیمها و رفتار سرمایهگذاران کاهش پیدا میکند. به عبارت دیگر باید گفت در بازار خرسی واقعی که نزول ارزش ۲۰% یا بیشتر اتفاق بیفتد و ارزش سهام کاهش پیدا میکند و قیمت کالاها افزایش مییابد و به طور کلی شرایط اقتصادی متزلزل و ناپایدار میشود.
علاوه بر آن اوضاع به گونهای است که اغلب سرمایهگذاران از تداوم آن اطمینان دارند. در نتیجه رکود اقتصادی تعدیل نیرو، اخراج کارگران و افزایش نرخ بیکاری اتفاق میافتد.
چند نکته
- بازار گاوی به بازاری گفته میشود که نرخ صعودی دارد و بازار خرسی به بازاری گفته میشود که نرخ نزولی دارد.
- با وجود اینکه اوضاع سهام برخی از سرمایهگذاران ممکن است، خرسی باشد و برخی دیگر گاوی اما فراموش نکنید که شرایط بازار سهام و صعود و نزول نرخ سهام در بلندمدت بررسی میشود. یعنی به این صورت نیست که گفته شود این هفته بازار خرسی است یا بازار گاوی است. به طور معمول بورس اوراق بهادار در مدت زمان طولانی گرایش صعودی داشته است.
- اوضاع سرمایهگذاری در زمان بازار خرسی خطرناکتر و نگرانکنندهتر از هر وقتی است؛ زیرا، در نتیجه رکود اقتصادی کالاها ارزش خود را از دست داده و قیمتها ثبات ندارند.
- به عنوان یکی از پیامدهای بازار خرسی میتوان به زمانی اشاره کرد که مردم سهام خود را فروخته و نقدینگی افزایش مییابد این اتفاق تا زمانی که اوضاع بازار بهتر شود ادامه خواهد داشت.
ویژگی های بازارهای خرسی و گاوی
عرضه و تقاضا
روند صعودی و نزولی در بازار سهام تحت تاثیر میزان عرضه و تقاضا قرار دارد، به نحوی که با بالا رفتن تقاضا و شرایط مناسب اقتصادی به اصطلاح در بازار گاوی تقاضا بالا و عرضه کم است اما در بازار خرسی شرایط کاملا عکس است. تقاضا کم و عرضه زیاد به دنبال آن به دلیل عرضه زیاد ارزش سهام نیز کاهش مییابد.
روان شناسی سرمایه گذاران
برداشت سرمایهگذاران از اوضاع و واکنش آنان به طور مستقیم بر شرایط بازار تاثیر میگذارد، به طوریکه رفتار سرمایهگذاران باعث ایجاد صعود یا نزول در روند بازار میشوند.
اما هر تغییر و کنشی در بازار نیز بر رفتار سهامداران تاثیر میگذارد، به عبارتی تاثیرگذاری بین بازار و سهامداران دو جانبه است. در بازار گاوی سرمایهگذاران از طریق خرید سهام به دنبال کسب سود بیشتر هستند.
در شرایطی که بازار خرسی حاکم است، سرمایهگذاران با وجود این که منتظر اتفاقی مثبت در بازار هستند سرمایه خود را از بازار بورس خارج کرده و در اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکنند. مثل بانکها که ریسک بسیار کمتری نسبت به بازار بورس را تجربه میکنند.
علاوه بر این کاهش نرخ در قیمتهای بازار، اعتماد سرمایهگذاران را نسبت به بازار سهام متزلزل میسازد و سبب میشود تا مردم تا جایی که میتوانند سهامشان را بفروشند و از بازار بورس خارج شوند. در نتیجه جریان خروجی پول از بازار، قیمتها به طور مداوم افزایش مییابد.
تغییرات در روند فعالیت های اقتصادی
از آن جایی که همه کسبکارهایی که در بازار سهام هستند، عضو یک مجموعه اقتصادی بزرگتر هستند، کوچکترین تغییر در فعالیتهای اقتصادی زیرمجموعهها بر مجموعه بزرگتر تاثیر میگذارد.
در بازار خرسی شرایط اقتصادی به شدت ضعیف میشود؛ زیرا به دنبال اینکه مصرفکنندگان قادر به خرید نیستند و زیاد هزینه نمیکنند، بیشتر مشاغل نیز قادر به ثبت سود کلان نخواهند بود. از دیگر پیامدها میتوان به کاهش مستقیم ارزش سهام بازار اشاره کرد.
در بازار گاوی شرایط عکس است مردم علاوه بر تمایل به خرید از قدرت خرید خوبی برخوردارند، در نتیجه اقتصاد قدرت مییابد.
چطور روند تغییرات بازار را تخمین بزنیم؟
بازه زمانی طولانی نکته کلیدی برای تشخیص گاوی بودن یا خرسی بودن بازار است، تنها اینکه مثلا در مدت یک هفته تعداد زیادی سهام فروخته شده و عده زیادی پولشان را خارج کردهاند به معنای خرسی بودن بازار نیست.
اتفاقاتی که در بازه زمانی کوتاهمدت میافتد، نشاندهنده اصلاح یا روندی است که در آن زمان صورت میگرفته است. حال قضاوت شرایط بازار مبنی بر اینکه بازار گاوی است یا خرسی فقط در بلندمدت ممکن است.
هرچند همیشه هر اتفاقی را نمیتوان نتیجه یا عاملی برای گاوی بودن یا خرسی بودن بازار در نظر گرفت. ممکن است کشور درگیر رکود اقتصادی بوده باشند و حالا رو به التیام است.
تذکر:
تعیین زمان برای بازارهای گاوی یا خرسی تقریبا غیرممکن است.
در هر بازار بهتر است چه کاری بکنیم؟
در شرایط بازار گاوی تا جایی که ممکن است باید عجله کرد و سهام ارزشمند تهیه کرد. باید از بالا رفتن قیمتها بهره برد و تا جایی که ممکن است سهام را هنگامی که قیمتش به اوج رسیده به فروش برسانید. در طی زمانی که بازار روند گاوی دارد باید از ضررها صرف نظر کرد و آنها را موقت دانست، هر سرمایهگذاری میتواند در هر قسمتی از بازار بورس اوراق بهادار سرمایهگذاری کرده و سودهای متعددی دریافت کند.
در بازارهای خرسی ضررها بسیار جدیتر خواهد بود و نرخ بیشتری خواهد داشت، زیرا ارزش سهام مدام در حال کاهش است و اینکه تا چه زمانی این روند نزولی ادامه خواهد داشت مشخص نیست.
حتی اگر به امید صعود سهمی در این شرایط بخرید مطمئن باشید قبل از اینکه سودی نصیبتان شود، متحمل ضرر خواهید شد. سوددهیها بیشتر مختص به سرمایهگذاریهای کوتاهمدت یا سرمایهگذاری با درآمد ثابت خواهد بود مثلا سپردهگذاری در بانکها.
همچنین ممکن است برخی از سهامداران به سهامهای تدافعی روی آورند که عملکردشان تنها تحت تاثیر تغییرات روند بازار هستند. بنابراین میتوان گفت هم در زمان تاریکیهای اقتصادی و هم در زمانهای عالی اقتصادی سهام تدافعی حالت پایدار دارد. این سهام معمولا مربوط به صنایع تاسیساتی میشوند که متعلق به دولت هستند که اغلب صرف نظر از شرایط اقتصادی مردم آنها را میخرند.
موضوع جالبی که در اینجا وجود دارد در ارتباط با سودی است که ممکن است عاید برخی از سرمایهگذاران در طی بازار خرسی شود. چند راه برای دریافت سود وجود دارد از جمله خرید و فروش سریع سهام، خرید صندوق با قابلیت معامله (EFT’s) یا خرید سهامی که با قیمتی پایینتر نسبت به گذشته به فروش میرسد.
کلام آخر
هر دو شرایط بازار چه گاوی چه خرسی بر روی روند سرمایهگذاری شما تاثیرگذار است. بهتر است پیش از سرمایهگذاری شرایط بازار را خوب بسنجید و مطالعهای بر روی سوابق بازار انجام دهید. لازم به ذکر است که روند بازار در بلند مدت همیشه مسیر صعودی داشته است.
ترتیبی که برای خواندن مقالات آنچه یک سرمایه گذار بورس باید بداند (مفاهیم و اصطلاحات مهم بورس) به شما تفاوت بازار گاوی و خرسی پیشنهاد میکنیم:
بازار گاوی و بازار خرسی چیست؟ تفاوت های بازار گاوی و خرسی که نمیدانید!
اگر اخبار معاملات بازارهای مالی مختلف مانند فارکس، سهام، ارز دیجیتال و دیگر بازارها را دنبال کرده باشید، احتمالا تا کنون بارها با اصطلاحات گاوی (Bullish) و خرسی (Bearish) برخورد داشتهاید. ممکن است مثلا در جملهای دیده باشید که: «بازار فلان سهام یا فلان جفتارز فعلا گاوی است»، یا برای مثال «گاوها فعلا کنترل معاملات را در دست دارند.» همچنین احتمالا عباراتی مشابه رادرباره اصطلاح خرسی و خرسها دیدهاید. به علاوه، بازار خرسی و گاوی در ارز دیجیتال (رمزارز یا کریپتو) نیز همان معنایی را دارد که در فارکس. پس این مفهوم در تمامی بازارهای معاملاتی تقریبا یکسان است.
در این مقاله به طور مختصر و مفید توضیح خواهیم داد که معنای این عبارات که در معاملات انواع داراییها با آنها برخورد میکنید چیست.
بازار گاوی چیست؟
به نمودار زیر نگاه کنید. این نمودار معاملات جفتارز یورو دلار آمریکا (EUR/USD) را در بازه زمانی مشخصی نشان میدهد.
در نمودار مذکور میبینیم که روند کنونی نمودار صعودی بوده و در کل قیمتها در حال افزایش هستند. این یعنی اکنون زمان جذابی برای خرید است و تعداد خریداران در حال افزایش است.
در چنین حالتی، میتوانی بگوییم که نمودار روندی «گاوی» را نشان میدهد. در کل، هر زمان که خریداران بر معاملات حاکم باشند و قیمتها در حال افزایش باشد، میگوییم که نمودار روندی گاوی (Bullish) دارد. به افرادی که در این وضعیت دست به خرید یا اصطلاحا باز کردن موقعیت میزنند نیز اصطلاحا گاوهای بازار (Bulls) گفته میشود. گاوها معاملهگرانی هستند که از بالاتر رفتن قیمت سود میبرند و روی آن شرطبندی میکنند.
در رابطه با وجه نامگذاری این وضعیت، برخی میگویند تصویر نمودار در چنین شرایطی مشابه گاو نری است که ایستاده و سر خود را بالا گرفته است. اگر با نگاه خود خط بدن چنین گاوی را دنبال کنید، منحنی رو به بالا را مشاهده خواهید کرد. برخی نیز ادعا دارند که علت نامگذاری، وضعیت بدن گاو و رو به بالا بودن شاخهای او در هنگام وضعیت تهاجمی است.
علت نامگذاری هر چه باشد، تفاوت بازار گاوی و خرسی مهمترین چیز برای ما فهمیدن معنای این اصطلاح در اخبار و تحلیلهای بازار است.
بازار خرسی چیست؟
برای فهمیدن معنای اصطلاح روند خرسی یا بازار خرسی (bearish market)، کافی است دقیقا برعکس شرایط روند گاوی را تصور کنید.
یعنی وضعیتی که در آن قیمت رو به نزول است و بدین ترتیب، فروختن دارایی جذابیت بیشتری در مقایسه با خریدن آن دارد. در چنین حالتی، میگوییم که بازار خرسی است و به افرادی که سعی در فروش دارایی یا اصطلاحا بستن موقعیت خود دارند، خرس میگوییم.
خرسها ممکن است به چند دلیل دلیل یک دارایی (asset) را بفروشند:
۱) سودی که میخواستند را بدست آورده و اکنون قصد فروش دارند
۲) زیان کردهاند اما میخواهند دارایی را بفروشند تا به خیال خود جلوی زیان بیشتر را بگیرند
۳) از ترس کاهش ارزش دارایی خود، آن را میفروشند و به پول نقد دارایی دیگری تبدیل میکنند، با نیت این که وقتی روند برعکس شد و قیمتها دوباره رو به افزایش گذاشت، به بازار برگردند و دست به خرید بزنند
۴) میخواهند که دارایی را بفروشند و سپس همان دارایی را با قیمتی کمتر بخرند (رفتاری که اصطلاحا به آن کوتاهفروشی یا short sell) میگوییم
در چنین مواردی، معاملهگر دارایی را میفروشد و منتظر میماند تا قیمت به کف خود یا نزدیک آن (نقطه چرخش روند یا pivot point) برسد، سپس دوباره آن را با قیمتی کمتر از گذشته میخرد و بدین تفاوت بازار گاوی و خرسی ترتیب، با برعکس شدن روند و افزایش قیمت سود میکند.
روانشناسی معاملهگران در بازار گاوی و خرسی؛ چطور بازارهای خرسی و گاوی به یکدیگر تبدیل میشوند؟
اگر اخبار و تحلیل فارکس و دیگر بازارهای معاملاتی را دنبال کرده باشید، احتمالا با اصطلاحاتی مانند «سطح روانی» یا psychological level برخورد داشتهاید. در کل، به سطوحی که گذر از آنها (یا اصطلاحا شکستن آنها) باعث واکنش روانی در میان اکثریت معاملهگران میشود، سطوح روانی یا روانشناختی میگویند. گاهی این سطوح میتوانند به علت پلهای بودن مقدار خود، اهمیت روانی داشته باشند، مثلا زمانی که پیشبینی میشود در فارکس نرخ مبادله دو ارز از سطح ۱.۴۵۰۰ به ۱.۵۵۰۰ برسد، گذشتن قیمت از حد ۱.۵۰۰۰ واکنش روانی گاوی در بازار ایجاد میکند و موضع گاوها تقویت میشود. اما اگر قیمت پس از رسیدن به این سطح به پایین برگردد، موضع گاوها ضعیف شده و موضع خرسها تقویت میشود.
همچنین برخی سطوح به علت سوابق تاریخی خود اهمیت دارند. برای مثال، در نظر بگیرید که برای بیش از سه ماه قیمت جفتارز یا کالایی مشخص نتوانسته از سطحی خاص بالاتر برود. پس در واقع این سطح نقش مقاومت بلندمدت (برای دوره ۳ ماهه) را پیدا کرده است. بدین ترتیب اگر در معاملات امروز قیمت بتواند از این سطح عبور کند، اثر روانی قابل توجهی روی معاملات خواهد داشت و موضع گاوها را تقویت خواهد کرد. برعکس این داستان نیز صادق است، یعنی اگر سطحی برای مدتی طولانی قیمت را بالای خود نگه داشته باشد و در واقع نقش سطح حمایتی را به دست آورده باشد، پایینتر رفتن قیمت از آن روی بازار اثر روانی مهمی خواهد گذاشت موضع خرسها و روند خرسی را تقویت خواهد کرد.
در چنین سناریوهایی، همچنین میتوان شاهد برعکس شدن (reversion) روندهای گاوی به خرسی و خرسی با گاوی شد. برای مثال، اگر قیمت به بالاترین سقف خود در بازهای مشخص برسد، پس از آن افرادی که موقعیت خرید (گاوی) داشتهاند ممکن است برای کسب سود معاملاتشان، شروع به فروش دارایی کنند و روندی گاوی، کم کم تبدیل به روندی خرسی شود. برعکس این امر نیز صادق است، یعنی وقتی قیمتها به پایینترین کف خود میرسند، ممکن است به سبب عوامل بنیادی (رویدادهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی، اقلیمی، و بسیاری دیگر عوامل) دوباره شروع به بالا رفتن کنند.
جمعبندی
در این مقاله به اختصار توضیح دادیم که مراد از بازار گاوی و خرسی، روند گاوی و خرسی، و همچنین گاو و خرس در بازارهای معاملاتی فارکس، ارز دیجیتال، سهام، و دیگر ابزارها چیست. همچنین به برخی عوامل مهم در ایجاد روندهای خرسی و گاوی و همچنین تغییر جهت بازار بین این دو حالت اشاره کردیم. البته باید خاطرنشان کنیم که در بلندمدت بازارهایی مانند سهام یا برخی داراییهای زیربنایی مانند طلا و نقره، گاوی هستند، چون علی رغم کاهشها و حتی سقوطهای مقطعی، در بازههای زمانی طولانی این بازارها در کل روند صعودی دارند و سهامها شاهد افزایش ارزش هستند.
از این نظر، بازار فارکس یا کلا بازارهای تبادل ارز (چه ارز عادی چه ارز دیجیتال) تا حدی متفاوت هستند چون در فارکس شما سهام نمیخرید، بلکه یک ارز را با ارزی دیگر معامله میکنید و روی نرخ مبادله و در واقع، اختلاف ارزش نسبی آنها سود یا زیان میکنید. پس در فارکس و مثلا معامله جفتارز EUR/USD یا هر جفتارز دیگری، روندها میتواند به تناوب گاوی یا خرسی شود.
منظور از بازار گاوی و بازار خرسی در دنیای ارز دیجیتال چیست؟
منظور از بازار گاوی و بازار خرسی چیست؟ شاید شما هم این ۲ اصطلاح را شنیده باشید. در واقع، اکثر افرادی که با بازارهای مالی سر و کار دارند و در حال رصد قیمت لحظه ای ارزهای دیجیتال هستند، اصطلاح بازار گاوی و بازار خرسی را شنیدهاند. اما تعریف آن چیست؟ این واژهها از کجا آمدهاند؟ چرا در بازار رمزارزها نیز مورد استفاده قرار میگیرند؟ در این مقاله سعی کردهایم به این پرسشها پاسخ دهیم.
تعریف بازار گاوی و بازار خرسی
به بیانی ساده، هرگاه بازار روند رو به رشدی داشته باشد و قیمت ارزها افزایشی باشد، به آن بازار گاوی یا بازار صعودی (Bull market) و در صورت نزولی بودن و کاهش قیمت ارزها، به آن بازار خرسی یا بازار نزولی (Bear market) میگویند. انواع روندها با این اسامی در پیوند هستند.
ریشه واژههای بازار خرسی و بازار گاوی چیست؟
متاسفانه اسناد دقیقی در خصوص ریشه این دو لغت در بازار سرمایه در دسترس نیست، اما نظریههایی وجود دارد که به ما کمک میکنند متوجه شویم اصطلاح گاو و خرس چگونه وارد بازار سرمایه شدهاند.
بر اساس مشاهدات، هنگامی که گاو برای مبارزه خود را آماده میکند، شاخهایش را به سمت بالا میگیرد و آماده حمله میشود، این حرکت رو به بالا برای حمله، مشابه روند صعودی بازارهای مالی است.
اما خرس هنگام مبارزه و حتی دفاع از خود، پنجهها و سر خود را رو به پایین میآورد که ممکن است همان نشانه نزولی بودن باشد.
همچنین اصطلاح بازار خرسی، برگرفته از فروشندگان پوست خرس نیز است. گفته میشود در گذشته افرادی که اقدام به فروش پوست خرس میکردند، نرخ فروش را از ماهها قبل تعیین کرده بودند. چرا که اعتقاد داشتند ارزش پوست خرس در آینده کاهش خواهد یافت.
برای آشنایی بیشتر با این واژهها در بازار مالی میتوانید این پادکست را گوش کنید:
تاثیر بازار گاوی و بازار خرسی در سرمایهگذاری
بعد از آشنا شدن با تعریف بازار خرسی و بازار گاوی و همچنین ریشهیابی آنها، به بررسی تاثیر این دو اصطلاح بر روند سرمایهگذاری میپردازیم.
نکتهی حائز اهمیت این است که تنها زمانی میتوانیم بازاری را خرسی یا گاوی بنامیم که حداقل در بازهای ۴ ماهه و بیشتر شرایط ثابتی را تجربه کرده باشد. به تفاوت بازار گاوی و خرسی عنوان مثال، تصور کنید رمزارز اتریوم در ۴ ماه اخیر روند صعودی را طی کرده است. درست است که در مقاطعی نیز شاهد ریزش در این بازار بودهایم اما روند کلی ۴ ماه اخیر این رمزارز مثبت بوده است. پس میتوان نتیجه گرفت بازار اتریوم در حال حاضر گاوی است.
بنابراین هر چه بازه زمانی ما بیشتر باشد، آنالیز دقیقتری نیز بدست خواهد آمد.
ویژگیهای بازار گاوی و بازار خرسی
در بازارهای گاوی با توجه به حجم زیاد تقاضا، اکثر کاربران بازارهای مالی ترجیح میدهند خریدار باشند و سرمایهگذاری کنند. ممکن است تعداد فروشندهها در پلتفرمهای معاملاتی کمتر شود و نرخهای خرید و فروش دچار تغییرات شود. این روند در بازارهای خرسی برعکس است. یعنی حجم درخواست فروش ارز بالاتر رفته و طبیعتاً خریدار کمتر خواهد شد.
تاثیر بازارهای خرسی و گاوی در رمزارزها پیچیدگیهای خاص خود را دارد. برای مثال، در بازار بیت کوین بدلیل نوسانات زیاد، تشخیص گاوی یا خرسی بودن این بازار بسیار پیچیده است. با توجه به هیجانهای ایجاد شده بین سرمایهگذاران تازه وارد در هنگام افزایش یا کاهش نرخ، حجم خرید و فروشها ممکن است دستخوش تغییراتی شود و خیلی از افراد به اشتباه آن را به بازار گاوی یا خرسی تشبیه کنند.
همه روزه تریدرهای جدیدی به بازار رمزارزها ورود میکنند و یافتن ارزهایی با پتانسیل رشد بالا، ممکن است روند خرسی شدن بیت کوین را تشدید کند. البته تمام این موارد گمانه زنیهایی نسبت به آینده احتمالی بیت کوین، این رمز ارز محبوب است.
در بازار خرسی امکان از دست رفتن سرمایه بسیار بالاست. چرا که روند ریزش ارز موردنظر تاریخ مشخصی ندارد. این معضل در بازار رمزارزها به حدی تاثیرگذار است که حتی خیلی از افراد تازه کار را از ادامه فعالیت دلسرد خواهد کرد.
تغییر بازار از گاوی به خرسی
۲ عامل زیر میتوانند بازار را تحت تاثیر قرار دهند:
۱. رفتار سرمایهگذاران در بازار
اکثر افرادی که در بازارهای گاوی وارد معاملات شدهاند، تحمل ریسک را ندارند. کوچکترین ریزش آنها را به هم خواهد ریخت. در صورتی که ارزهای خریداری شده برای چند روز پیاپی روندی نزولی در پیش گیرد، سریعاً اقدام به فروش ارز خود خواهند کرد.
تاثیرات ناشی از رفتارهای هیجانی در بین کاربران تازه وارد به حدی است که حجم معاملات بازارهای مختلف را تحت تاثیر قرار میدهد. البته که نمیتوان به طور قطع گفت این رفتارها، بازار را از گاوی به خرسی تغییر میدهد، اما قطعاً تاثیرگذار است.
در این باره بد نیست که مقاله تیپ شخصیتی سرمایه گذاران را مطالعه کنید.
۲. تاثیرات اجتماعی و سیاسی
هم سو نبودن سیاست با شرایط اجتماعی موجود در جامعه، سخنان و تصمیمات سیاسی و اقتصادی و شرایط خاص مناطق مختلف، ممکن است روند بازار را به کلی تحت تاثیر خود قرار دهد.
جنبههای سیاسی و اجتماعی تاثیرگذار بر بازارهای مالی بسیار مهم و تفاوت بازار گاوی و خرسی قابل توجه هستند. همواره شاهد آن بودهایم که با یک جهتگیری سیاسی در یک منطقه خاص مانند خاورمیانه، ارزش نفت و طلا تغییراتی را تجربه کردهاند. در بازار رمزارزها نیز این تاثیرات قابل مشاهده است. بنابراین، رفتار سیاستمداران ممکن است به تغییر روند بازار منجر شود. این حوادث منجر به تحلیل فاندامنتال میشوند.
پیشبینی بازار گاوی و بازار خرسی در دنیای رمزارزها
پیشبینی گاوی یا خرسی بودن بازار به مسائل بسیار زیادی بستگی دارد. میدانید که رمزارزها و شرایط آنها در بازار پیچیدگیهای مختص به خود را دارند.
بیت کوین را در نظر بگیرید، ممکن است بازاری امن برای سرمایهگذاری باشد، اما عمر دوازده ساله آن و دامنه نوسان قیمتی که در گذشته ثبت شده است، مشخص نمیکند مقدار رشد یا سقوط این رمزارز به چه صورت خواهد بود.
سایر رمزارزها نیز شرایط منحصر به فرد خود را دارند. به طور مثال ،اتریوم ۲ به تازگی به بازار معرفی شده است. حتی با بررسی پیشینه این رمزارز باز هم نمیتوان گفت بازار این رمزارز گاوی است یا در دسته بازار خرسی قرار میگیرد.
آنچه که پیدا است رمزارز اتریوم رشد مناسبی را در ۲ سال اخیر تجربه کرد است اما آیا اتریوم ۲ نیز این شرایط را خواهد داشت؟ تنها زمان مشخص کننده این سوال خواهد بود.
البته با کمک ابزارهای تحلیلی که در اختیار داریم، میتوان تا حدودی روند بازار را در بازههای کوتاه مدت پیشبینی کرد. استفاده از اندیکاتورها بر روی نمودارهای قیمتی و تحلیل تکنیکال از جمله روشهای مناسب برای پیشبینی روند بازار است.
برزخ؛ بازی انتظار
حالتی را در نظر بگیرید که برای چندین روز یا چند هفته پیاپی، هیچگونه تغییراتی در نرخ ارز شما بوجود نیامده است یا این تغییرات بسیار ناچیز و غیر قابل لمس بوده است.
خرید و فروش تفاوت بازار گاوی و خرسی در این بازه بسیار کم رنگتر از قبل شده است و سرمایهگذاران نسبت به اینکه آیا مسیر درستی را پیش گرفتهاند، تردید دارند. دلسردی و انتظار برای تغییرات، مشخص نبودن روند صعودی یا نزولی بازار و خواندن اخبار گوناگون برای پیدا کردن راه حل، همه از ویژگیهای شرایط برزخ است.
در این شرایط، تصمیمگیری برای خرید یا تفاوت بازار گاوی و خرسی فروش بسیار سخت خواهد شد. عرضه و تقاضا در بازار تغییرات چندانی نخواهد داشت و بازی انتظار برای سرمایهگذاران شروع خواهد شد. اینجا نقش سوشال تریدینگ پررنگ میشود.
شما بازری در کدام زمین را انتخاب میکنید؟
بازارهای گاوی و خرسی تنها دو مورد از اصطلاحات مهم ارز دیجیتال و دیگر بازارها تلقی شده و نباید بر اساس چنین مواردی نسبت به خرید و فروش ارز دیجیتال اقدام کرد. آنچه امروزه به سرمایهگذاران کمک خواهد کرد، شناخت شرایط بازار و قدرت تصمیمگیری و ریسکپذیری آنها خواهد بود.
بازار گاوی بازاری است که در حال افزایش است و شرایط اقتصاد به طور کلی مساعد است. بازار خرسی نیز یک بازار نزولی است که در آن بیشتر سهام در حال کاهش ارزش هستند.
درک این که بازار صعودی نشانه افزایش قیمت سهام و اقتصاد قوی است، در حالی که بازار نزولی نشانه کاهش قیمت سهام و احتمالاً اقتصاد ضعیف برای هر نوع سرمایهگذاری بسیار مهم است و انتخاب آن به استراتژیهایش بستگی دارد.
تفاوت بازار خرسی و گاوی در بورس چیست؟
برای توصیف وضعیت بازار از اصطلاحات و مفاهیم بسیاری استفاده می شود اما یکی از رایج ترین اصطلاحاتی که در بازار بورس و فرابورس مطرح است بازار خرسی و بازار گاوی است. همانطور که همه سرمایه گذاران و سهامداران فعال در بازار بورس میدانند وضعیت بازار مثبت، منفی و خنثی می باشد و یک روند ثابت و مشخصی را طی نمی کند. زمانی که بازار مثبت و رو به رشد باشد و قیمت سهام روندی صعودی داشته باشد به این وضعیت بازار ” بازار گاوی”می گویند. زمانی که بازار نزولی باشد و قیمت سهام روندی نزولی داشته و اوضاع اقتصادی رکود داشته باشد به این وضعیت، بازار خرسی می گویند. دو مفهوم بازار گاوی و بازار خرسی برای مشخص کردن روند کلی بازار سرمایه به کار گرفته میشوند. برای مشخص تر شدن و پاسخ دادن به سوال “تفاوت بازار خرسی و گاوی در بورس چیست؟” باید به تعریف جداگانه آن ها بپردازیم.
منظور از بازار گاوی در بورس چیست؟ (Bull market)
همانطور که میدانید کلمه گاو نر از ریشه کلمه bull آمده است و به معنی گاو نر است و یکی از علت هایی که در بازار بورس اسم حیوان گاو را گذاشته اند میتواتد این باشد که گاو هنگام حمله کردن شاخ های خود را از سمت پایین به سمت بالا حرکت میدهد که نشان دهنده صعودی و رشد روند اقتصادی سهام است. گاوها نماد سرمایه گذاران و سهامداران موفق و امیدوار می باشند و این دسته از سرمایه گذاران ریسک پذیرتر هستند. پس با تعریفی که از مفهوم بازار گاوی شد میتوان این برداشت را کرد که سرمایه گذاران و سهامداران امید به افزایش قیمت سهام خود و کسب سود بیشتر در روزهای آتی را دارند و بازار گاوی عمدتا نشان دهنده قدرت خریداران در کنترل بازار می باشد.
منظور از بازار خرسی در بورس چیست؟ (Bear market)
یگ گام به پاسخ سوال” تفاوت بازار خرسی و گاوی در بورس چیست؟” نزدیک تر شده ایم. حال به مفهوم بازار خرسی میپردازیم. بازار خرسی دقیقا نقطه متقابل و ضد بازار گاوی است به این معنی که بازار سرمایه روندی نزولی و رو به کاهش را در طولانی مدت طی می کند و سرمایه گذاران و سهامداران هیچ امیدی به بالا رفتن قیمت ها در روز های آتی ندارند و انتظار می رود با یک سیر نزولی نسبتا طولانی مدت روبرو باشیم. حتی از عنوان بازار خرسی در تحلیل بازار ارزهای دیجیتال استفاده میشود و هنگامی تفاوت بازار گاوی و خرسی که از روند کاهش قیمت یک ارز سخن به میان آورده می شود، معمولا از این اصطلاح استفاده می شود. نقاط قوت در بازار خرسی پشت سر شکسته می شوند تا در نهایت قیمت ها به کف خود برسند و بازار به شرایط پایدار دست پیدا کند. پس از آن می توان انتظار داشت که بازار جان دوباره بگیرد و شروع به رشد نماید.
گرفتن تصمیمات درست در بازار خرسی
آگاهی از این موضوع که تشخیص بازار خرسی از بازار گاوی سختتر است میتواند برای سهامداران و سرمایه گذاران مهم باشد. تشخیص نقطه خرید در بازار خرسی و زمان مناسب برای خرید هم بسیار مهم است و تصمیم اشتباه ممکن است شما را به سمت از دست دادن سرمایه بکشاند.
تفاوت بازار خرسی و گاوی در بورس چیست؟
قبل از بیان تفاوت بازار خرسی و گاوی در بورس باید خصوصیات و ویژگی های بازار گاوی و بازار خرسی را مطرح کنیم.
- در بازار گاوی تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به ندرت صورت میگیرد و سرمایه گذاران و سهامداران به رشد بازار در روزهای آتی امید دارند و سهام جدید خریداری می کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند.
- در بازار خرسی عرضه افزایش و تقاضا به شدت کاهش مییابد و به عبارتی نقطه متقابل بازار گاوی است.
- تاثیراتی که این دو بازار خرسی و بازار گاوی بر روی یکدیگر میتوانند داشته باشد هم میتواند مهفی و هم مثبت باشد اما نکته ی مهم این است که این دو بازار بر روی یکدیگر اثر می گذارند.
- روند بازار خرسی و بازار گاوی طولانی مدت ایت و نمیتوان در کوتاه مدت تصمیم گرفت که بازار خرسی است یا گاوی است. اما به این نکته توجه داشته باشید که زمانی پیش می آید که دو هفته متوالی بازار خرسی باشد اما در آخر بازار گاوی شود.
هدف از نوشتن این مقاله آشنایی با مفهوم بازار خرسی و گاوی در بازار سرمایه می باشد. امیدواریم با خواندن این مقاله با مفاهیم بازار خرسی و بازار گاوی در بورس آشنا شده باشید و بدانید تفاوت بازار خرسی و گاوی در بورس چیست؟
دیدگاه شما