شاخص بورس چیست؟ کدام شاخص ها برای فعالان بازار بورس اهمیت دارند؟
شاخص بورس، عددی است که وضعیت کلی بورس و روند رشد یا افت این بازار را نشان میدهد. شاخصها معیارهای مهمی برای تحلیل و بررسی وضعیت بورس هستند. در بین این شاخصها چند شاخص از اهمیت بیشتری نزد افراد فعال در بازار بورس برخوردار هستند. در ادامه برخی از این شاخصها را به شما معرفی میکنیم.
به گزارش کافه طلا، اگر کم و بیش پیگیر اخبار بورس باشید به احتمال زیاد اصطلاح «شاخص بورس» را بارها شنیدهاید. شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که این شاخص چیست و نوسانات عدد این شاخص چه معنایی دارند؟
واژه «شاخص» ترجمه کلمه انگلیسی (Index) است. این واژه در مفهوم کلی به معنای نماگر یا نشانگر و بیانگر عددی است که شما با استفاده از آن میتوانید تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغییر را طی یک بازه زمانی خاص، مشاهده کنید. در واقع با بررسی یک شاخص میتوانید وضعیت و نوسانات متغیرهای مورد بررسی آن شاخص را ببینید.
شاخص بورس چیست؟
شاخص بورس، عددی است که وضعیت کلی بورس و روند رشد یا افت این بازار را نشان میدهد. ما در بورس فقط یک شاخص نداریم بلکه چند شاخص مختلف داریم که هر کدام از آنها وضعیت بورس را از جنبه خاصی به ما نشان میدهند. محاسبه هر کدام از این شاخصها از طریق فرمول متفاوتی صورت میگیرد.
روش اندازهگیری هر شاخـص، منحصر به همان شاخـص است بنابراین برای مقایسه دو شاخـص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخـصها را نسبت بهروز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آنها را. سهامداران بازار سرمایه میتوانند؛ از شاخـص کل و سایر شاخـصهای بورس اوراق بهادار تهران برای سنجش عملکرد سهام و صندوقهای سرمایهگذاری استفاده و حتی تغییرات احتمالی قیمتها را در آینده دنبال کنند.
شاخصها معیارهای مهمی هستند که با تحلیل و بررسیشان میتوان از جنبههای مختلف، وضعیت گذشته و حال بورس را دریافت. در بین این شاخصها چند شاخص از اهمیت بیشتری نزد افراد فعال در بازار بورس برخوردار هستند. در ادامه برخی از این شاخصها را به شما معرفی میکنیم.
در شکل زیر، شیوه نمایش برخی از شاخصهای بورس را در سایت بورس مشاهده میکنید:
شاخص کل بورس چیست؟
این شاخص همان چیزی است که همیشه در اخبار و رسانهها از آن به عنوان «شاخص بورس تهران» صحبت میشود. شاخص کل در بین افراد فعال در بازار بورس و سرمایه گذاری یکی از پرکاربردترین شاخصها به شمار میرود. این شاخص، بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است.
شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار که به آن شاخص کل هم میگویند، یکی از انواع شاخص بورس می باشد که بیان کننده تغییرات سطح عمومی قیمتها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار سرمایه را بیان میکند. توجه داشته باشید که شاخص کل، بیان کننده میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران نیست. بطور مثال وقتی گفته میشود که شاخص کل 10 درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکتهای بورسی به میزان 10 درصد نسبت به سال پایه، افزایش پیدا کرده است.
فرمول محاسبه شاخص کل
نام دیگر شاخص کل، «شاخص قیمت و بازده نقدی» (TEDPIX) است. نکتهای که هنگام بررسی شاخص باید به آن توجه کنید این است که میزان تغییرات شاخص برای ما اهمیت دارد نه خود عدد شاخص. مثلا اگر شاخص کل بورس در طی یک سال از عدد ۲۰۰۰۰ به ۳۰۰۰۰ برسد – یعنی ۵۰% رشد کند – نشان دهنده این است که شاخص بازده نقدی (TEDIX) شاخص بازده نقدی (TEDIX) میانگین بازدهی بورس طی این یکسال برابر با ۵۰% بوده است.
طبق فرمول محاسبه شاخص کل، هرچه شرکتها بزرگتر باشند – یعنی سرمایه بیشتری داشته باشند – تاثیر بیشتری روی شاخص کل خواهند داشت.
به عنوان مثال؛ فردی را در نظر بگيريد که سهام شرکت X را در ابتدای سال، با قيمت ۱۵۰ تومان بخرد. در ادامه و چنانچه قيمت سهام اين فرد در پايان همان سال، به ۱۸۰ تومان برسد و همین طور شرکت در پايان سال نيز ۱۵ تومان به عنوان سود نقدی، به ازای هر سهم میان سهماداران خود توزیع کند، اين فرد در کل ۴۵ تومان سود از محل افزايش قيمت سهم و دريافت سود نقدی کسب کرده است، پس بازدهی این شخص در پايان سال، ۳۰ درصد خواهد بود، بخاطر این که سرمايه او از ۱۵۰ تومان به ۱۹۵ تومان افزايش پیدا کرده است.
تغييرات این شاخص هم کاملا نشان دهنده ميانگين بازدهی بورس است، لذا چنانچه برای مثال، این شاخص در ابتدای سال، ۸۰۰ هزار واحد باشد و در پايان سال، با ۸۰۰ هزار واحد افزايش، به ۱٫۶۰۰ هزار واحد برسد، این معنی را خواهد داد که ميانگين بازدهی بورس از محل افزايش قيمت سهام شرکت ها و تقسيم سود نقدی میان سهامداران بورس در آن سال، ۱۰۰ درصد بوده است که به این صورت محاسبه شده است : (ميزان رشد شاخص در طول سال) ۱٫۶۰۰٫۰۰۰= ۱۰۰% × ۸۰۰٫۰۰۰
منظور از شاخص قیمت چیست؟
شاخص قیمت، یکی از اصلیترین شاخصهای بورس است. این شاخص، بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. پس اگر مثلا شاخص قیمت بورس در یک سال، ۲۰ درصد رشد داشته باشد به این معنی است که سطح عمومی قیمتها در بورس در طول یک سال گذشته به طور متوسط ۲۰ درصد رشد داشته است.
تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص، مورد محاسبه قرار میگیرد. در صورتی که در شاخص کل، علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکتها هم در محاسبه شاخص در نظر گرفته میشود. در این شاخص نیز مثل شاخص کل، وزن شرکتها در تاثیر آنها بر شاخص اهمیت دارد. یعنی هرچه شرکت بزرگتر باشد – سرمایه آن بیشتر باشد – تاثیر آن بر شاخص قیمت بیشتر است.
آشنایی مختصر با شاخص هم وزن
شاخص هم وزن یکی از انواع شاخص بورس است که در این شاخص کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس چه کوچک چه بزرگ بطور برابر در محاسبه شاخص بورس کل سهیم هستند. تفاوت این شاخص با شاخص کل در این است که وزن و اندازه شرکت ها در این شاخص تاثیر گذار نیست و سرمایه آنها یکسان در نظر گرفته می شود و تاثیر افزایش و کاهش سود و قیمت سهام شرکت ها در شاخص به یک میزان اثرگذار است.
بطور مثال وقتی شاخص هم وزن منفی است یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت های بازار کاهش یافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت های بازار رشد کرده است. در شاخص کل ممکن است اکثر شرکت ها بازدهی منفی داشته باشند اما تنها مثبت بودن چند شرکت بزرگ باعث مثبت شدن شاخص کل بشود اما در شاخص هم وزن شاخص بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت ها نشان داده می شود نه بر اساس سرمایه بیشتر.
تفاوت شاخص کل با شاخص کل هم وزن
تفاوت شاخص کل بازار سرمایه با شاخص کل هم وزن به این صورت است که در شاخص کل، وزن و اندازه شرکت ها در میزان تاثیرگذاری آن ها بر شاخص موثر است ولی در شاخص کل هم وزن ، وزن تمامی شرکت ها یکسان در نظر گرفته شده است و می توان به خوبی نشان دهنده وضعیت کل بازار بورس باشد.
پس در جواب به سوال شاخص کل بورس چیست باید گفت که شاخص بازار بورس در واقع معیاری برای سنجش بازار سرمایه است و بیشتر نشان دهنده وضعیت شرکت های بزرگ بورسی می باشد و عدد آن برای سرمایه گذاران بازار بورس از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، تا آن جا که برای شاخص هم روند، حمایت و مقاومت و تحلیل تکنیکال را اعمال می کنند تا از وضعیت کلی شاخص در آینده اطلاع پیدا کنند.
شاخص بازار اول و بازار دوم
مؤلفه های دسته بندی شرکت های بورسی در بورس اوراق بهادار تهران شامل مواردی چون، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، میزان سرمایه، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خرید و فروش و … انجام میگیرد. بر اساس این تقسیمبندی، شرکتی که شرایط بهتری داشته باشد در بازار اول و دیگر شرکتهای بورسی در بازار دوم دستهبندی میشود.
شرکتهایی که در بازار اول حضور دارند به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم بندی میشوند. برای هر یک از این دستهبندیها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهایی را نشان میدهد که در این گروهها حضور دارند.
شاخص ۵۰ شرکت فعالتر چیست؟
بورس، هر سه ماه یک بار فهرست شرکتهای فعالتر را بر اساس میزان نقد شوندگی – یعنی خرید و فروش آسانتر و سریعتر سهام – سهامشان منتشر میکند. هر شرکتی که سهامش سادهتر و سریعتر خرید و فروش شود به اصطلاح «نقد شوندگی» بیشتری دارد. شاخص ۵۰ شرکت فعالتر، تغییرات سطح عمومی قیمت سهام ۵۰ شرکتی را نشان میدهد که سهام آنها از سایر شرکتها نقد شوندهتر هستند.
شاخص بورس چیست و چه کاربردی دارد؟
شاخص بورس چیست و چه کاربردی دارد؟ چنانچه از کاربران بازار بورس باشید و یا اخبار بورس را دنبال کنید حتما شما هم به احتمال زیاد اصطلاح «شاخص بورس» را شنیده اید. این اصطلاح رایج استفاده زیادی دارد و در این مقاله می خواهیم به زبان ساده توضیح دهیم که شاخص بورس چیست و شما را با کاربرد های آن آشنا کنیم تا دفعه بعد که در سایت و یا کانالی دیدید و یا شنیدید که گفته می شود “شاخص بورس با ۵۰۰ واحد رشد به شاخص بازده نقدی (TEDIX) ۵۰۰۰ واحد رسید” به راحتی متوجه منظور راوی شوید.
بورس چیست؟
قبل از اینکه به شاخص بورس بپردازیم بهتر است یک توضیح کلی در مورد خود بورس و بازار بورس در ایران بدهیم. همانطور که بیشتر ما می دانیم بورس یک بازار انحصاری برای خرید و فروش و مبادله سهام شرکت های فعال در آن است. این بازار با بازار های دیگر متفاوت است و شرکت ها در اصناف مختلف زیر نظر سازمان بورس و بعد از گذشتن ازصافی های مختلف می توانند در آن سهام های خود را برای خرید و فروش در تاریخ های خاص عرضه کنند.
بازار بورس خود یک شاخص دارد که ترجمه کلمه انگلیسی Index است که معادل شاخص در باراز های خارجی و بین المللی است. این شاخص به طول کلی نشانگر و بیانگر ارزش عددی یک سهام از یک شرکت است که از آن در نمودارها جهت نمایش ارزش عددی سهام در روز و ساعت خاص استفاده می شود. با استفاده از این شاخص بورس شما می توانید به سادگی ارزش و سود یا زیان یک سهام را در بازه های زمانی مختلف مشاهده کنید و با بررسی سیل نزولی و یا سعودی یک شاخص به نوسانات و وضعیت آن پی ببرید.
منظور از شاخص بورس چیست؟
در یک تعریف جامع شاخص بورس، یک عدد صحیح یا اعشاری است که وضعیت کلی بورس و روند شد یا افت سهام در بازار را نشان می دهد. البته در بورس چندین شاخص کلی مختلف وجود دارد که نمایشگر موارد مختلفی در بازار بورس هستند و از طریق فرمول های متفاوتی برای ارزیابی های مختلف کاربرد دارند. این شاخص ها معیار های مهمی هستند که خبرگان بورس با تحلیل و مقایسه نمودارهای بورس در بازه های زمانی مختلف، می توانند وضعیت بورس را در بازه های زمانی آینده تخمین زده و پیش گویی کنند. همانطور که اشاره شد این شاخص ها هر کدام معرف موردی متفاوت هستند. برای آشنایی شما با شاخص های معروف بورس، در ادامه به تعدادی از این شاخص ها اشاره خواهیم کرد.
تصویری از شیوه نمایش شاخص های بورس در سایت بورس
شاخص کل بورس چیست؟
شاخص کل بورس شاخص اصلی سازمان بورس است که در اخبار و رسانه ها ممکن است آن را با نام “شاخص بورس تهران” نیز شنیده باشید. این شاخص از مهم ترین شاخص ها در بازار بورس و سرمایه داران آن است و میانگین عمومی سطح قیمت و سود سهام های شرکت های شرکت کننده در بازار بورس ایران می باشد. از این نماد به عنوان میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس نیز یاد می شود که هر چقدر مقدار آن بیشتر باشد در آن بازه زمانی سهام های پر بازده در بازار بورس بیشتر است. به عبارت دیگر شاخص کل بورس است که هم تغییرات قیمت سهام و هم سودهای سالیانهای که شرکتها به شما پرداخت میکنند را محاسبه کرده و در یک عدد واحد بیان می کند. از شاخص کل، شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX) نیز در برخی از رسانه ها یاد می شود.
یک مثال ساده برای درک بهتر شاخص کل بورس
در صورتی که شما از سهام تمامی شرکت های بورسی یک عدد سهام خریده باشید، در این صورت تغییرات شاخص کل بورس با میزبان بازدهی سهام شما برابر خواهد بود و نسبت برابر یک خواهد داشت. البته این مثال فرضی است و احتمال این که از کلیه شرکت های موجود در بورس در یک بازه زمانی کوتاه بتوانید یک سهام بخرید بسیار کم خواهد بود.
نکته دیگری که لازم است در مورد بررسی و مقایسه شاخص کل بدانید این است که میزان تغییرات شاخص کل بورس در بازه زمانی مدنظر برای ما اهمیت دارد ولی خود عدد شاخص صرفا جهت فهمیدن صعودی یا نزولی بودن کاربرد دارد. برای مثال در این مورد در صورتی که عدد شاخص بورس در بازه یک ساله از ۱۰۰۰۰ به ۲۰۰۰۰ برسد به این معنی است که میانگین بازدهی بورس ( توجه فرمایید در سهام های مختلف ) در آن سال سود ۵۰ درصدی داشته است. البته این به معنی سود ۵۰ درصدی برای کلیه سهام ها نیست و ممکن است سهام هایی هم سود منفی داشته باشند.
بر این اساس هر چه شرکتی بزرگ تر باشد و تعداد سهام های فعال بیشتری داشته باشد، سود و یا ضرر آن تاثیر به مراتب بیشتری بر روی میزان رشد و یا افت شاخص کل، نسبت به سایر شرکت ها، خواهد داشت.
شاخص قیمت چیست؟
شاخص قیمت، یکی دیگر از اصلیترین شاخصهای بورس است که لازم است با آن آشنا شوید. در تعریف ساده شاخص قیمت بیانگر روند عمومی و صودی و یا نزولی کلیه شرکت های فعال در بازار بورس و اوراق بهادار است. برای مثال در این مورد نیز می توان گفت چنانچه در اخببار شنیدید که شاخص بورس در یک سال، ۱۵ درصد رشد داشته است، به این معنی است که سطح عمومی قیمت سهام های بازار بورس در یک سال گذشته ، به طور متوسط ۲۰ درصد رشد داشته است.
تفاوت اصلی این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص، مورد محاسبه قرار میگیرد. در صورتی که در شاخص کل، علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکتها نیز در محاسبه شاخص در نظر گرفته میشود.
سرور مجازی بورس چیست؟
سرور مجازی بورس یک کامپیوتر ۲۴ ساعته روشن است که به شما این امکان را می دهد تا از هر نقطه ای از ایران بتوانید با سرعت اینترنت بسیار بالایی بتوانید در بازار بورس فعالیت کنید.
شرکت توشن ارائه دهنده انواع سرور مجازی بورس ایران می باشد. این شرکت با تکیه بر دانش های روز و با استفاده از فناوری های جدید که از کشور های اروپایی وارد شده است، اقدام به ارائه سرعت اینترنت تا ۱۰۰۰۰ مگابیت بر ثانیه می کند.
سرور بورس، برگ برنده کاربران حرفه ای بورس
سرور مجازی بورس توشن بهترین گزینه از یک شرکت معتبر ایرانی است که ارائه دهنده سرور های پر سرعت از کشور های مختلف بوده و شما با تهیه این سرور ها با قیمت مناسب و ارزان، علاوه بر دسترسی به اینترنت پر سرعت تا ۱۰۰ مگابایت بر ثانیه و بدون محدودیت، به پینگ تایم صفر الی یک میلی ثانیه ای به سرور های سایت های کارگزاری بورسی و دیگر سایت های داخلی دسترسی داشته باشید. این سرور ها با سخت افزار قدرتمند، به همراه پر سرعت ترین اینترنت ایران به طور کامل نیاز های شما برای زدن سرخطی خوب را برآورده خواهند کرد.
شاخص بورس چیست؟ مهم ترین شاخص های بورس
به منظور سرمایهگذاری در بازار سرمایه، فعالین این حوزه مؤلفههای مختلفی را مورد بررسی و ارزیابی خود قرار میدهند. به عبارتی برای کسب سود مناسب در خریدوفروش سهام شرکتهای بورسی، باید روند قیمت یا بازده سهام شرکتها، سود شرکت در دورههای مختلف، روند بازدهی صنعت مربوطه و همینطور وضعیت بازار را مورد بررسی قرار داد. تمامی این اطلاعات در صورتهای مالی شرکتها که در دورههای متفاوت منتشر میشوند در دسترس عومم افراد قرار می گیرد. علاوه بر این ابزارها و روش های متفاوت دیگری در بازار سرمایه هستند که با استفاده از آن قادر به ارزیابی بازار خواهید بود. یکی از ابزارهای مهم در ارزیابی بازار سرمایه شاخصها هستند، بنابراین سهامداران نیازمند استفاده از شاخصها (Index) هستند که از این طریق بتوانند به اطلاعات عمومی قیمت یا بازدهی در میان تمام یا گروهی از شرکتهای بورسی دست پیدا کنند. شاخص از انواع مختلفی در بازار بورس تشکیل شده است.
تعریف شاخص بورس
کلمه شاخص در اصطلاح به معنای نماگر یا نشانگر و بیانگر عددی است که با استفاده از آن میتوان تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغیر را طی یک بازه زمانی خاص مشاهده و بررسی کرد. از همین جهت شاخص را میتوان نشاندهنده سطح عمومی پارامتری مشخص به طور معمول قیمت یا بازدهی در میان گروهی از متغیرهای مورد بررسی در بازار بورس تعریف کرد.
معمولاً رکود و یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه با استفاده از پارامترهای مختلف قابل ارزیابی هستند که یکی از معیارهای سنجش آن، از طریق شاخصها است؛ به بیان دیگر فعالان بازار سرمایه از این طریق میتوانند وضعیت کلی بازار را بسنجند و تصمیمات مهم خود در حیطه معاملات را مدیریت کنند و حتی با استفاده از آن تغییرات احتمالی قیمتها را در آینده دنبال کنند. این موضوع نیز بسیار مورد توجه است است که سهامداران میتوانند از طریق شاخصها، به مقایسه تغییرات یک پدیده در دو زمان متفاوت بپردازند و بر آن قدرت تحلیل داشته باشند؛ در مجموع شاخص ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. در این میان با استفاده از شاخص قیمت میتوان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.
انواع شاخصهای شرکتهای بورسی چیست؟
در بورس اوراق بهادار تهران انواع شاخص به شرح زیر هستند:
- شاخص کل قیمت
- شاخص بازده نقدی
- شاخص قیمت و بازده نقدی
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص سهام آزاد شناور
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص 50 شرکت برتر
- شاخص 30 شرکت بزرگ
در نظر داشته باشید که هر یک از شاخصها با توجه به پارامتر مورد بررسی در نهایت به شاخص قیمت و شاخص بازدهی تقسیم میشود و معنا و مفهومی را در بر دارند که بر اساس متغییرهای مورد نظر قابل تفکیک هستند؛ به عنوان نمونه شاخص کل تمامی شرکتهای بورس را در برمیگیرد، شاخص صنعت شرکتهای تولیدی و شاخص مالی شرکتهای گروه خدمات مالی و سرمایهگذاری را شامل میشود. در ادامه به شرح جزئی از انواع شاخصها می پردازیم.
شاخص کل بورس چیست؟
شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار که به اختصار آن را شاخص کل میگویند، نشان دهنده تغییرات سطح عمومی قیمتها در کل بازار بوده و به نوعی بیانگر میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار است. همینطور به این نکته دقت نمایید که شاخص کل، میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران را نشان نمیدهد. به عنوان مثال وقتی گفته میشود شاخص کل ۳۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکتهای بورسی به میزان ۳۰ درصد نسبت به سال پایه، افزایش پیدا کرده است .در نظر داشته باشید که شاخص کل به صورت لحظه ای در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس به نشانی www.tsetmc.com قابل بررسی و مشاهده است. و شما در هر لحظه می توانید به آن دسترسی داشته باشید و با استفاده از آن تا حدی نسبت به بازار شناخت پیدا کنید.
شاخص بازده نقدی (TEDIX)
تغییرات شاخص بازده نقدی، نشانگر میانگین بازده ناشی از پرداخت سود نقدی شرکتهای بورسی به سهامداران است. این سود در انتهای سال مالی شرکت ها تحت عنوان جلسه مجمع مورد ارزیابی قرار گرفته می شود و به سهامداران شرکت تخصیص پیدا می کند. لذا در نظر داشته باشید که وقتی شاخص سود نقدی رو به کاهش است، شرکتها به طور میانگین سود کمتری را بهصورت نقد بین سهامدارانشان تقسیم میکنند.
شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX)
حتما در بررسی و مشاهده اخبارها به گوشتان خورده است که از شاخص بازار بورس صحبت می شود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانهها از آن به عنوان شاخص بورس تهران صحبت میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایهگذاران یکی از پرکاربردترین شاخصهاست و از اهمیت ویژهای برخوردار است. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است و تمامی سرمایهگذاران در بازار سرمایه به صورت روزانه پیگیر تغییرات این شاخص در حواشی اخبار و هیجانات هستند.
شاخص صنعت و شاخص مالی
همان طور که می دانید به صورت کلی تمامی شرکتهای بورسی در دو بخش صنعتی و مالی تقسیم میشوند. در بخش صنعتی شرکتهای تولیدی و صنعتی نظیر مخابرات، خودروسازی، سیمان، پتروشیمی و … قرار دارند و در بخش مالی نیز بانکها، شرکتهای سرمایهگذاری، بیمه و… حضور دارند. در این میان شاخص صنعت نشاندهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهای فعال در بخش صنعت و شاخص مالی نیز میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهای فعال در بخش مالی است. همینطور در بخش صنعت و بخش مالی نیز قادر هستند که به صنایع تشکیلدهنده تقسیم شوند و شاخص هر یک از این صنایع جداگانه محاسبه شود؛ به عنوان نمونه شاخص صنعت خودروسازی متوسط تغییرات قیمت شرکتهای فعال در صنعت خودروسازی را نشان میدهد.
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
در مجموع سهام شرکتهای بورسی توسط سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری میشود و معمولاً سهامداران حقوقی مالکان پرنفوذی در شرکتهای بورسی به شمار آمده و در صورت خریداری سهام شرکتهای بورسی، درصد بالایی از سهام شرکت را تصاحب میکنند. با توجه به این موضوع، به میزان سهامی که معمولاً در شرکتهای بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مداوم در بازار خریدوفروش میشود، سهام شناور آزاد گفته میشود. به منظور کسب اطلاعات بیشتر راجع به این نوع از شاخص در بازار بورس باید دقت داشته باشید که هر مقدار سهام شناور آزاد یک شرکت در بازار بورس بیشتر باشد، فرآیند سرمایه گذاری در آن شرکت از ریسک کمتری برخوردار است اما در عوض نباید توقع افزایش قیمت لحظهای در سهم را داشته باشید. شرکتهایی که سهام شناور آزاد کمتری دارند از نظر سرمایهگذاری پر ریسک بوده و پتانسیل بالایی برای تغییر قیمت لحظهای را دارند.
شاخص بازار اول و بازار دوم
بورس اوراق بهادار بر اساس مؤلفههای مختلف نظیر میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خریدوفروش میشود یا اصطلاحاً سهام شناور آزاد و …شرکتهای بورسی را دستهبندی کرده است. بر اساس این تقسیمبندی، شرکتهایی که شرایط بهتری داشته باشند در بازار اول و دیگر شرکتهای بورسی در بازار دوم دستهبندی میشوند. در این میان شرکتهایی که در بازار اول حضور دارند نیز به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم میشوند. برای هر یک از این دستهبندیها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهایی را نشان میدهد که در این گروهها حضور دارند.
شاخص ۵۰ شرکت برتر
معمولاً هر سه ماه یکبار، ۵۰ شرکت برتر در بورس اوراق بهادار معرفی میشوند که سهام این شرکتها نسبت به سایر شرکتهای موجود در بورس اوراق بهادار، قابلیت نقدشوندگی بیشتری را دارد و از مزایای خاص دیگری بهرهمند هستند. شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین قیمت سهام این ۵۰ شرکت برتر را نشان میدهد. این شرکتها در طول روز، به تعداد قابل توجهی خریدوفروش میشوند و سهامداران به راحتی میتوانند سهام این شرکتهای بورسی را خریدوفروش کنند. از همین رو این سهم ها مورد استقبال اکثر سرمایهگذاران در بازار بورس قرار گرفته میشوند.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ نیز میانگین تغییرات قیمت سهام ۳۰ شرکت بزرگ بورس را نشان میدهد. معیار انتخاب این ۳۰ شرکت نیز بر اساس اندازه شرکت است و اندازه شرکتها نیز از ارزش روز بازار سهم تعیین میشود که ارزش روز بازار سهام از حاصلضرب قیمت سهم در تعداد سهام منتشر شده شرکت به دست میآید. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ تغییرات قیمت سهامی را نشان میدهد و اگر چه این شرکتهای بورسی کمتر از ده درصد تعداد شرکتهای بورسی را تشکیل میدهند اما بیش از ۷۰ درصد ارزش بورس تهران را به خود اختصاص دادهاند و تغییرات قیمت آنها میتواند اثر بزرگی بر شاخص بورس و کل داشته باشد. این شاخص هر سه ماه یکبار بهروزرسانی میشود.
سخن آخر
در این بخش اطلاعات جامع و کاملی راجع به شاخص بورس و انواع آن، در اختیار شما قرار گرفت. لذا افراد به منظور سرمایهگذاری در هر بازار باید ابتدا وضعیت آن بازار را مورد ارزیابی قرار دهند؛ بازار سرمایه نیز از این قضیه مستثنی نیست. شاخصها یکی از ابزارهایی هستند که وضعیت بازار سرمایه را طی دورههای قبل و جاری نشان میدهد این نکته را در نظر داشته باشید که افزایش شاخص کل، به معنی سودآوری تمام شرکتهای بورسی نیست و همینطور بالعکس. شما علاوه بر در نظر گرفتن عملکرد شاخص بورس بازار باید مؤلفههای گوناگون دیگر را نیز بهمنظور سرمایهگذاری یا خریدوفروش سهام در نظر داشته باشید. توجه داشته باشید که علاوه بر شاخص ها شما باید از ابزارهای دیگری نظیر تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال به منظور ارزیابی بازار استفاده نمایید.
سوالات رایج شاخص بورس
ممکن است در بعضی مواقع، قیمت سهمها در بازار بیشتر از ارزش واقعی آنها باشد، در این وضعیت «اصلاح شاخص بورس» به وجود میآید که این امر یک حرکت مثبت برای شفافتر شدن بازار و فرآیند سرمایهگذاری در بورس است. شایان ذکر است اصلاح شاخص بورس با ریزش شاخص متفاوت است. در ریزش شاخص هجوم سهامداران برای فروش سهام، قیمت سهام را به حدی کاهش میدهد که قیمت سهام از ارزندگی واقعی آن به مراتب کمتر میشود در صورتی که فرآیند اصلاح شاخص بورس این چنین نیست.
شاخص بورس قرمزپوش شد
شاخص بورس در یک ساعت نخست معاملات امروز با افت 7 هزار واحدی به 1.566.606.18 واحد رسید.
عاشقانههای طناز طباطبایی برای همسر جدیدش | ببینید
شاخص بورس برای سرمایهگذاران این بازار اهمیت دارد.شاخص بورس روندی نزولی را طی میکند.شاخص بورس امروز با افت 7 هزار واحدی همراه بود.شاخص بورس به عنوان معیاری برای وضعیت بازار در نظر گرفته میشود.شاخص بورس این روزها برای متقاضیان سهام امید چندانی ایجاد نمیکند.
شاخص بورس چیست؟
در چند سال اخیر مردم ایران بیش از پیش با مفهوم بورس آشنا شدهاند و بسیاری به سرمایهگذاری در آن روی آوردهاند. اما برخی از این سرمایهگذاران حتی به درستی نمیدانند که شاخص بورس چیست؟ به همین دلیل، آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم کاربردی در بورس اهمیت بیشتری پیدا کرده است. شاخص بورس یکی از همین مفاهیم به شمار میآید که داشتن شناخت و درک درست از آن، لازمه رشد و سودآوری است.
شاخصهای متعددی در بورس وجود دارند که هر یک از آنها با بررسی بازار بورس از زاویهای متفاوت، به پیشبینی وضعیت بازار و قیمت سهام توسط سهامداران کمک میکنند. به این ترتیب، تمام سهامداران برای معامله در بازار نیاز دارند که ابتدا به بررسی قیمت سهام و روند احتمالی شاخصها بپردازند و بعد تصمیم به خرید و فروش یا نگه داشتن اوراق بهادار خود کنند.
شاخص در واقع معیاری است که بر اساس آن میتوان چیزی را اندازهگیری کرد. به عنوان مثال، شاخص کیفیت هوا (AQI)، شاخصی است که برای گزارش روزانه کیفیت هوا به کار میرود و بر اساس آن میتوان تمیز یا آلوده بودن هوا را تشخیص داد. در این شاخص، غلظت چند آلاینده اصلی (مانند مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد و …) سنجیده میشود و با توجه به آنها، کیفیت هوا مشخص میشود.
در بورس نیز شاخص های متعددی تعریف شده است که هر کدام از آنها، از منظر خود وضعیت بازار بورس را توصیف میکنند. عدد مربوط به هر یک از شاخص های بورس نیز بر اساس فرمول مربوط به خود تعیین میشود.
شاخص کل، بیانگر سطح عمومی قیمتها و سود نقدی سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است و نشاندهنده میانگین بازده سرمایهگذاران در بورس است. در شاخص کل هموزن، وزن همه شرکتها یکسان در نظر گرفته میشود و به عبارت دیگر، شرکتها با ارزشهای مختلف، تأثیر یکسانی بر این شاخص دارند.
سرمایهگذاران برای رسیدن به درک درستتری از وضعیت کل بازار سرمایه، باید شاخص کل هم وزن را به صورت همزمان با شاخص کل بررسی کنند. چرا که در شاخص کل هم وزن، ضعف شاخص کل مبنی بر تأثیرگذاری اندازه شرکت بر شاخص، از بین رفته است.
شرکتهای بورسی با توجه به پارامترهایی مانند میزان سرمایه شرکت، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، تعداد سهام شناور آزاد و … به دو بازار اول و دوم تفکیک شدهاند. شرکتهای بورسی که ساختار مالی قویتری دارند، در بازار اول و سایر شرکتها، در بازار دوم قرار میگیرند. اگر تمایل دارید که در شرکتهای بازار دوم سرمایه گذاری کنید، میتوانید با بررسی شاخص این بازار، تصمیمات بهتری اخذ کنید.
همانطور که اشاره شد، تفاوت شاخص کل و شاخص کل هم وزن در وزن شرکتها در محاسبه شاخص است. در شاخص کل هم وزن، همه شرکتهایی که در محاسبه شاخص در نظر گرفته میشوند، چه کوچک و چه بزرگ، تاثیر یکسانی بر شاخص دارند. اما در شاخص کل، هر چه شرکت بزرگتر باشد، تاثیر بیشتری خواهد داشت.
بررسی انواع شاخص بورس
شاخص های بورس از جمله مواردی است شاخص بازده نقدی (TEDIX) که همواره مورد توجه معاملهگران و سرمایهگذاران بازار سرمایه و یا حتی عموم مردم جامعه قرار میگیرد. هر شاخص، اطلاعات و کارکرد خاص خود را دارد. فعالین بازار سرمایه با بررسی شاخص ها و مقایسه آن ها، یک شمای کلی از وضعیت کنونی بازار به دست آورده و میتوانند با بررسی وضعیت فعلی و گذشته شاخص، روند آینده آن را پیشبینی کنند.
هر یک از معاملهگران بازار سرمایه با استفاده از روش و منطق مربوط به خود فعالیت میکنند. در حالت کلی برخی با استفاده از تحلیل بنیادی اقدام به خرید و فروش سهام میکنند، برخی با استفاده از تحلیل تکنیکال، برخی با اتکا به تابلوخوانی و بررسی پارامترهای تابلوی یک سهم و از همه اصولی تر برخی با استفاده از ترکیب این روشها. فعالین بازار سرمایه در هر گروهی از موارد فوق هم که قرار بگیرند، برای مقایسه وضعیت کلی بازار سرمایه با گذشته و پیشبینی وضعیت آینده بازار، از شاخص ها استفاده میکنند. این شاخص ها هستند که به معاملهگر کمک میکنند ضمن درک وضعیت کنونی، با دید کلی و بازتر در بازار فعالیت کنند.
انواع شاخص بورس پرکاربرد کدام هستند؟
شاخص های بورس در یک تقسیمبندی اولیه در دو گروه شاخص اصلی و شاخص صنایع قرار میگیرند. در صفحه اول سایت TSETMC.com که به عنوان مرجع اصلی تابلوخوانی در نظر گرفته میشود، اطلاعات مربوط به شاخص های منتخب ارائه شده است. با انتخاب هر شاخص، جزئیات مربوط به آن نیز نمایش داده می شود. تصویر زیر، نمایی از بخش شاخص های منتخب این سایت را نشان میدهد.
شاخص کل یا شاخص قیمت و بازده نقدی که به اختصار TEDPIX نامیده میشود (TEDPIX سرواژه Tehran Exchange Dividend and Price Index است)، پرکاربردترین شاخص بین فعالین بازار سرمایه است و همان شاخصی است که در رسانهها بررسی شده و از آن به عنوان شاخص بورس یاد میشود. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمتها و سود نقدی سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس است و نشاندهنده میانگین بازده سرمایهگذاران در بورس است.
ارزش هر شرکت، وزن آن شرکت در محاسبه شاخص کل است؛ به عبارت دیگر، هر چه شرکتی بزرگتر باشد و سرمایه بیشتری داشته باشد، تأثیر بیشتری بر شاخص دارد. به همین خاطر ممکن است در یک روز بیشتر سهمهای بازار سرمایه منفی باشند، اما چند سهم بزرگ مثبت باشد و همین موضوع باعث مثبت شدن شاخص کل هم می شود.
از طرفی، همانطور که اشاره شد، این شاخص نشاندهنده میانگین بازده سرمایهگذاران در بورس است و افزایش شاخص کل طی یک بازه زمانی، به معنای سودآوری همه شرکتها نیست؛ بلکه ممکن است قیمت سهام برخی از شرکتها در این بازه کاهش داشته باشند. برعکس این موضوع نیز ممکن است اتفاق بیافتد. یعنی شاخص کل طی یک بازه زمانی کاهش یافته باشد، اما قیمت سهام برخی از شرکتها افزایش داشته باشد.
شاخص بورس چیست و چه کاربردی دارد؟
شاخص بورس چیست و چه کاربردی دارد؟ چنانچه از کاربران بازار بورس باشید و یا اخبار بورس را دنبال کنید حتما شما هم به احتمال زیاد اصطلاح «شاخص بورس» را شنیده اید. این اصطلاح رایج استفاده زیادی دارد و در این مقاله می خواهیم به زبان ساده توضیح دهیم که شاخص بورس چیست و شما را با کاربرد های آن آشنا کنیم تا دفعه بعد که در سایت و یا کانالی دیدید و یا شنیدید که گفته می شود “شاخص بورس با ۵۰۰ واحد رشد به ۵۰۰۰ واحد رسید” به راحتی متوجه منظور راوی شوید.
بورس چیست؟
قبل از اینکه به شاخص بورس بپردازیم بهتر است یک توضیح کلی در مورد خود بورس و بازار بورس در ایران بدهیم. همانطور که بیشتر ما می دانیم بورس یک بازار انحصاری برای خرید و فروش و مبادله سهام شرکت های فعال در آن است. این بازار با بازار های دیگر متفاوت است و شرکت ها در اصناف مختلف زیر نظر سازمان بورس و بعد از گذشتن ازصافی های مختلف می توانند در آن سهام های خود را برای خرید و فروش در تاریخ های خاص عرضه کنند.
بازار بورس خود یک شاخص دارد که ترجمه کلمه انگلیسی Index است که معادل شاخص در باراز های خارجی و بین المللی است. این شاخص به طول کلی نشانگر و بیانگر ارزش عددی یک سهام از یک شرکت است که از آن در نمودارها جهت نمایش ارزش عددی سهام در روز و ساعت خاص شاخص بازده نقدی (TEDIX) استفاده می شود. با استفاده از این شاخص بورس شما می توانید به سادگی ارزش و سود یا زیان یک سهام را در بازه های زمانی مختلف مشاهده کنید و با بررسی سیل نزولی و یا سعودی یک شاخص به نوسانات و وضعیت آن پی ببرید.
منظور از شاخص بورس چیست؟
در یک تعریف جامع شاخص بورس، یک عدد صحیح یا اعشاری است که وضعیت کلی بورس و روند شد یا افت سهام در بازار را نشان می دهد. البته در بورس چندین شاخص کلی مختلف وجود دارد که نمایشگر موارد مختلفی در بازار بورس هستند و از طریق فرمول های متفاوتی برای ارزیابی های مختلف کاربرد دارند. این شاخص ها معیار های مهمی هستند که خبرگان بورس با تحلیل و مقایسه نمودارهای بورس در بازه های زمانی مختلف، می توانند وضعیت بورس را در بازه های زمانی آینده تخمین زده و پیش گویی کنند. همانطور که اشاره شد این شاخص ها هر کدام معرف موردی متفاوت هستند. برای آشنایی شما با شاخص های معروف بورس، در ادامه به تعدادی از این شاخص ها اشاره خواهیم کرد.
تصویری از شیوه نمایش شاخص های بورس در سایت بورس
شاخص کل بورس چیست؟
شاخص کل بورس شاخص اصلی سازمان بورس است که در اخبار و رسانه ها ممکن است آن را با نام “شاخص بورس تهران” نیز شنیده باشید. این شاخص از مهم ترین شاخص ها در بازار بورس و سرمایه داران آن است و میانگین عمومی سطح قیمت و سود سهام های شرکت های شرکت کننده در بازار بورس ایران می باشد. از این نماد به عنوان میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس نیز یاد می شود که هر چقدر مقدار آن بیشتر باشد در آن بازه زمانی سهام های پر بازده در بازار بورس بیشتر است. به عبارت دیگر شاخص کل بورس است که هم تغییرات قیمت سهام و هم سودهای سالیانهای که شرکتها به شما پرداخت میکنند را محاسبه کرده و در یک عدد واحد بیان می کند. از شاخص بازده نقدی (TEDIX) شاخص کل، شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX) نیز در برخی از رسانه ها یاد می شود.
یک مثال ساده برای درک بهتر شاخص کل بورس
در صورتی که شما از سهام تمامی شرکت های بورسی یک عدد سهام خریده باشید، در این صورت تغییرات شاخص کل بورس با میزبان بازدهی سهام شما برابر خواهد بود و نسبت برابر یک خواهد داشت. البته این مثال فرضی است و احتمال این که از کلیه شرکت های موجود در بورس در یک بازه زمانی کوتاه بتوانید یک سهام بخرید بسیار کم خواهد بود.
نکته دیگری که لازم است در مورد بررسی و مقایسه شاخص کل بدانید این است که میزان تغییرات شاخص کل بورس در بازه زمانی مدنظر برای ما اهمیت دارد ولی خود عدد شاخص صرفا جهت فهمیدن صعودی یا نزولی بودن کاربرد دارد. برای مثال در این مورد در صورتی که عدد شاخص بورس در بازه یک ساله از ۱۰۰۰۰ به ۲۰۰۰۰ برسد به این معنی است که میانگین بازدهی بورس ( توجه فرمایید در سهام های مختلف ) در آن سال سود ۵۰ درصدی داشته است. البته این به معنی سود ۵۰ درصدی برای کلیه سهام ها نیست و ممکن است سهام هایی هم سود منفی داشته باشند.
بر این اساس هر چه شرکتی بزرگ تر باشد و تعداد سهام های فعال بیشتری داشته باشد، سود و یا ضرر آن تاثیر به مراتب بیشتری بر روی میزان رشد و یا افت شاخص کل، نسبت به سایر شرکت ها، خواهد داشت.
شاخص قیمت چیست؟
شاخص قیمت، یکی دیگر از اصلیترین شاخصهای بورس است که لازم است با آن آشنا شوید. در تعریف ساده شاخص قیمت بیانگر روند عمومی و صودی و یا نزولی کلیه شرکت های فعال در بازار بورس و اوراق بهادار است. برای مثال در این مورد نیز می توان گفت چنانچه در اخببار شنیدید که شاخص بورس در یک سال، ۱۵ درصد رشد داشته است، به این معنی است که سطح عمومی قیمت سهام های بازار بورس در یک سال گذشته ، به طور متوسط ۲۰ درصد رشد داشته است.
تفاوت اصلی این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص، مورد محاسبه قرار میگیرد. در صورتی که در شاخص کل، علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکتها نیز در محاسبه شاخص در نظر گرفته میشود.
سرور مجازی بورس چیست؟
سرور مجازی بورس یک کامپیوتر ۲۴ ساعته روشن است که به شما این امکان را می دهد تا از هر نقطه ای از ایران بتوانید با سرعت اینترنت بسیار بالایی بتوانید در بازار بورس فعالیت کنید.
شرکت توشن ارائه دهنده انواع سرور مجازی بورس ایران می باشد. این شرکت با تکیه بر دانش های روز و با استفاده از فناوری های جدید که از کشور های اروپایی وارد شده است، اقدام به ارائه سرعت اینترنت تا ۱۰۰۰۰ مگابیت بر ثانیه می کند.
سرور بورس، برگ برنده کاربران حرفه ای بورس
سرور مجازی بورس توشن بهترین گزینه از یک شرکت معتبر ایرانی است که ارائه دهنده سرور های پر سرعت از کشور های مختلف بوده و شما با تهیه این سرور ها با قیمت مناسب و ارزان، علاوه بر دسترسی به اینترنت پر سرعت تا ۱۰۰ مگابایت بر ثانیه و بدون محدودیت، به پینگ تایم صفر الی یک میلی ثانیه ای به سرور های سایت های کارگزاری بورسی و دیگر سایت های داخلی دسترسی داشته باشید. این سرور ها با سخت افزار قدرتمند، به همراه پر سرعت ترین اینترنت ایران به طور کامل نیاز های شما برای زدن سرخطی خوب را برآورده خواهند کرد.
دیدگاه شما