قراداد هوشمند چیست؟

تمامی حقوق برای پارس رسانه محفوظ است | Nazarex.ir

قرارداد هوشمند چیست؟ طول مطالعه 10 دقیقه

بذارید با یک مثال شروع کنم. تصور کنید شما قصد فروش ماشین خود را دارید و آن را برای فروش گذاشته اید. همونطور که خودتون میدونید، فروش ماشین زمان و دوندگی های زیادی را نیاز دارد. آگهی کردن ماشین، پیدا کردن مشتری ، بستن قرارداد و … از جمله کار هایی است که برای فروش ماشین انجام میشه و میتونه یک هفته تا چند ماه زمان ببره. اما اگه همه کارهای فروش ماشین رو به بنگاه های معاملاتی خودرو پسپارین، همه کار ها با سرعت بیشتری انجام میشه. بنگاه های معاملاتی ماشین تمام کارهای فروش و کارهای دفتری رو به عهده می گیرن. در واقع آن ها به عنوان یک واسطه تا انتهای بستن قرار همراه شما هستند و در آخر بعد از بستن قرارداد درصدی را به عنوان کمیسیون دریافت می کنن. قرارداد های هوشمند نیز به همین صورت هستند و در مواقعی کارآمد تر عمل می کنند.

یکی از مزیت هایی که این قرارداد ها دارند دارند، موضوع “اعتماد و امنیت” است. به این صورت که در قرارداد هوشمند مالکیت و پول در سیستم ذخیره می شود و در صورت توافق مالکیت انتقال داده میشه. علاوه بر این صد ها نفر تراکنش را مشاهده می کنند. به همین خاطر معاملات بی عیب و نقش انجام میشود. در این قرارداد ها دیگر نیازی به وجود واسطه نیست. به عبارت دیگر همه کارهایی که نماینده بنگاه انجام میداد، از قبل برنامه ریزی شده و دیگه نیازی به پرداخت کمیسیون نیست. اگه میخاین بیشتر در مورد قرارداد های هوشمند بیشتر بدونید، این مقاله برای شما نوشته شده است. بعد از آن هم در مورد سفارش طراحی سایت صرافی برای کسانی که قصد راه اندازی صرافی ارز دیجیتال را دارند صحبت می کنیم. پس با ما همراه باشید.

تعریف قرارداد هوشمند

قرارداد های هوشمند، یک کد برنامه نویسی شده برای شرایط خریدار و فروشنده است که روی بلاکچین اجرا می شود تا در صورت افتادن اتفاق خاص، دستوراتی را که برنامه نویس به آن داده را اجرا کند. این قرارداد ها اجازه اجرای تراکنش های نامعتبر را نمی دهد و تراکنش ها بدون حضور شخص تالت انجام میشود. علاوه بر این تراکنش ها در آن ها برگشت ناپذیر و قابل ردیابی هستن.

تاریخچه قرارداد های هوشمند

ایده این قرارداد در سال 1994 توسط نیک زابو ، 10 سال قبل از ظهور کریپتوکارنسی ها مطرح شد . این دانشمند آمریکایی در سال 1998 ارز مجازی “بیت گلد “را اختراع کرد که بنا به شایعات توسط مخترع ناشناس بیت کوین رد شد. او اصول اصلی کار را تعریف کرد اما بستری برای اجرای این ایده وجود نداشت. با ظهور ارز های دیجیتال و بلاکچین ها و طراحی سایت صرافی، تغییرات بسیاری باعث شد تا بیت کوین پایه و اساس قرارداد های هوشمند روی بلاکچین ها باشند. اما ابزارهای آن نتونستند پاسخگوی نیاز آن باشند. با ظهور اتریوم ، قرارداد هوشمند برای همه ارز های دیجیتال اجرا شد و محرک بسیاری از معاملات شد.

تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند

در همه قرارداد ها معمولا افراد تعهداتی را پذبرفته و تعهداتی را می دهند. با این تفاوت که در قرارداد های هوشمند بدون حضور واسطه انجام می شود. علاوه بر این قراردادهای هوشمند با استفاده از فناوری بلاکچین انجام می شوند. در تصویر زیر، نمونه قرارداد هوشمند و معمولی را میبینید.

قرارداد های هوشمند چگونه کار می کنند؟

قرارداد های هوشمند همان طور که گفتیم، روی بلاک چین اجرا می شوند . خاصیت بلاک چین توزیع شده بودن آن است. پس زمانی که آن ها روی بلاک چین ثبت می شود، روی همه نود های بلاک چین به اشتراک گذاشته می شود و همه یک نسخه از آن را دارند. در نتیجه دستکاری و یا تغییر در آن تقریبا غیر ممکن است. چون همه اعضای بلاکچین آن را اجرا می کنند نه یک نهاد متمرکز.

پیاده سازی قرار داد هوشمند

کد قرارداد بعد از این که توسط برنامه نویس نوشته شد، از طریق یک کلاینت به صورت یک تراکنش روی پلاکچین ثبت می شود. نوشتن قراردادهای هوشمند توسط یک یا چند برنامه نویس نوشته می شوند. و هر قرارداد هوشمند می تواند با یک زبان برنامه نویسی خاص نوشته شود.

اجرای قرارداد هوشمند

برای اجرای تعامل با قرارداد ثبت شده باید با تراکنش این کار را انجام دهید. یک تراکنش به عنوان یک ورودی به قرارداد عمل می کند. بعد از این نود ها با ماشن مجازی اتریوم و ورودی که همان تراکنش است، قرارداد را اجرا می کند. ماشین مجازی اتریوم فضای برای اجرای قرارداد هاست و اگر کارمزد قرارداد به اندازی کافی باشد تراکنش تایید می شود.

به عبارت ساده تر قراردادهای هوشمند به صورت زیر کار می کنند:

1. کاربر با استفاده از کیف پول بلاکچین خود یک تراکنش را شروع می کند.
2. تراکنش روی بلاک چین توزیع می شود.
3. معامله تایید می شود.(برای مثال معامله می تواند انتفال وجه باشد )
4. تراکنش مشخص می کند که معامله از چه نوعی است.

چگونه یک قرارداد هوشمند بسازیم؟

به طور کلی برای اجرای قرارداد به موارد زیر نیاز داریم:

موضوع قرارداد

برنامه باید به محصولات یا خدماتی که در قرارداد وجود دارد، دسترسی داشته باشد تا بتواند آن ها را در فرایند عرضه یا خرید کنترل کند. برای مثال در قراردادی این طور آمده تا در صورت دریافت پول، فایل را در اختیار خریدار قرار دهد. در این صورت باید به فابل دسترسی داشته باشد.

امضای دیجیتال

همه افرادی که در این قرارداد شرکت می کنند، باید قرارداد را از طریق کلید خصوصی امضا کنند تا بتوانند توافق نامه را آغاز کنند.

شرایط قرارداد

شرایط قرارداد، یک رشته ای دقیق از عملیات است که در صورت اجرای رویداد خاص ، شرایط قرارداد شروع به اجرا شدن می کنند. شرایط قرارداد از قبل و با برنامه نویسی مشخص شده اند. همه شرکت کننده های قرارداد قبل از هر چیز باید قرارداد را امضا کنند.

اوراکل

اوراکل به چیزی که گفته می شود که اطلاعات خارج از قرارداد را به آن می دهد تا قرارداد آن را بررسی کند.

پلتفرم قرارداد هوشمند

امروزه پلتفرم قرارداد هوشمند مبتنی بر بلاک چین قراداد هوشمند چیست؟ در حال افزایش هستند. تحولات و پیشرفت هایی که در زمینه پلتفرم های قرارداد هوشمند در سال اخیر ایجاد شده، باعث شده تا به سختی بتوان بین پلتفرم ها یکی را انتخاب کنیم. پلتفرم قرارداد های هوشمند بستری را برای توسعه و اجرای قرارداد های هوشمند ایجاد میکنه.

قرارداد هوشمند ترون چیست؟

با این وجود که اتریوم به عنوان بزرگ ترین پلتفرم برای توسعه فرارداد های هوشمند انتخاب شده و بسیاری از افراد قرارداد هوشمند اتریوم رو انتخاب می کنند، اما بلاکچین ترون هم که با هدف ایجاد عدم تمرکز در اینترنت به وجود اومدن، میتونه جایگزین خوبی برای قرداد هوشمند اتریوم باشه. شاید به نظر کار با قرارداد هوشمند ترون سخت باشه اما تنها شرط آن یادگیری زبان برنامه نویسی سالیدیتی است. سالیدیتی زبان توسعه قرارداد های هوشمند اتریوم است و اگه کسی اون رو بلد باشه به سرعت کار با بلاکچین ترون رو شروع می کنه.

اخیرا یک محیط توسعه برای ترون به کار میره که از یک رابط گرافیکی آسان به نام ترون استدیو استفاده میکنه. کار با ترون استدیو بسیار ساده است اما از لحاظ فنی برای اجرای نرم افزار قرارداد هوشمند به ترون استدیو نیاز نیست، اما کار با آن برای افرادی که در حوزه بلاکچین تازه کار هستن، مناسب است.

مزایای استفاده از قرارداد های هوشمند

امنیت : یکی از ویژگی های قرارداد های هوشمند ایمن بودن آنهاست. به طوری که قرارداد هوشمند روی نودهای بلاکچین توزیع می شوند و این اطمینان را به شما می دهند که داده های شما بدون اجازه نه از بین می روند و نه تغییر می کنند.

سرعت پیاده سازی : به دلیل نبودن واسطه در اجرای تراکنش های شما ، سرعت اجرا افزایش پیدا می کند.

استقلال : در قرارداد های هوشمند واسطه ها از بین می روند و قرارداد به طور مستقل بین طرفین معامله انجام می شود.

اعتماد : اسناد شما به صورت مطمئن با کلید خصوصی ذخیره می شوند. بنابراین نیازی به نگرانی برای دزدیده شدن اسناد خود نباشید. علاوه براین چون فرد سومی در معامله حصور ندارد. خود به خود موضوع اعتماد در این سیستم شکل گرفته است.

معایب قرارداد های هوشمند

با وجود مزایای خوبی که قرارداد های هوشمند دارند، به دلیل کامل نبودن آن نمی توان از آن ها در سطح گسترده استفاده کرد. چرا که هنوز این قرارداد ها دارای مشکلاتی هستند.

وضعیت قانونی

در حال حاضر قرارداد های هوشمند توسط دولت ها پذیرفته نشده اند. بنابراین اگر مسئولین قرارداد های هوشمند را قانونی اعلام کنند، مسائل جدیدی به وجود می آید.

عامل انسانی

قرارداد های هوشمند توسط برنامه نویسان کدنویسی شده اند. بنابراین امکان داشتن باگ به شما در این قرارداد ها وجود دارد. در نتیجه اگر قرارداد ها روی بلاکچین ثبت شوند، امکان تعییر وجود ندارد و این باگ باقی می ماند.

هزینه های پیاده سازی

همان طور که گفتیم قرارداد های هوشمند توسط برنامه نویسان اجرا می شوند . پس برای اجرای یک قراداد هوشمند چیست؟ قرارداد هوشمند باید یک یا چند برنامه نویس ماهر را استخدام کنیم. در نتیجه هزینه پیاده سازی قرارداد هوشمند افزایش می یابد.

کاربرد قرارداد های هوشمند در دنیای واقعی

این قرارداد ها در همه زمینه هایی که قرارداد های ستنی فعالیت می کنند، می توانند کاربرد داشته باشند. در ادامه بخشی از کاربرد آن ها را معرفی می کنیم:

انتخابات

امکان تقلب در انتخابات وجود دارد. قرارداد های هوشمند روی بلاک چین توزیع می شوند و بین نود های بلاکچین به اشتراک گذاشته می شود. این داده ها به صورت رمزنگاری شده هستند. در نتیجه امکان هر گونه تقلب را دور می کند.

قرارداد های هوشمند انجام تمام خدمات بیمه ای را بدون حضور هیچ گونه ای واسطه ای انجام می دهد. ثبت نام بیمه ، تمدید بیمه نامه ، پرداخت خسارت و … را می توان با قرارداد های هوشمند انجام داد.

حق مالکیت

این روزها فابل ای رسانه ای بسیاری در اینترنت منتشر می شود که بعد از انتشار امکان کپی رایت آن وجود دارد. با قرارداد های هوشمند می توانید برای استفاده از یک فایل ، یک سری شرایط خاص مانند پرداخت هزینه آن با توکن و یا هر شرایط دیگری را روی آن اعمال کرد. به دلیل رعابت حق کپی رایت امروزه پروژه های بسیاری در حال اجرای این طرح هستند.

لجستیک

زنجیره های تامین بخش ها و لینک های زبادی را شامل می شوند. هر بخش هم باید تاییدیه خود را از بخش قبلی بگیرد تا مواردی که در قرارداد است، به اجرا درآید. این کار در حالت معمولی زمان بر است اما با قرارداد های هوشمند می توان در مصرف زمان و هزینه صرفه جویی کرد. قرارداد های هوشمند در این روند از کلاهبرداری جلوگیری می کنند و به علاوه امکان ردیابی کالا را فراهم می کنند.

کدام بلاک چین ها می توانند قرارداد های هوشمند را پردازش کنن؟

قرارداد های هوشمند با استفاده از فناوری بلاکچین ها توسعه پیدا کنند. حالا باید ببینیم که کدام بلاکچین می تواند قرارداد ها را پردازش کند. بلاک چین بیت کوین برای انجام معاملات بیت کوین خوب عمل می کند. اما توانایی آن در پردازش اسناد متوسط است. بلاک چین اتریوم برای پردازش قرارداد های هوشمند بسیار پیشرفته است. اما برای کار با آن باید توکن “ETH” پرداخت کنید . به غیر از آن ها بلاکچین NXT و زنجیره جانبی برای قرارداد ها استفاده می شود.

نتیجه گیری

در این مقاله سعی کردیم تا به طور مختصر و مفید در مورد قرارداد ها صحبت کنیم و مزایای این نوع از قرارداد ها را بررسی کنیم. این قرارداد در زمینه بلاک چین و قرارداد هوشمند می توانند به شما کمک کنند. در زمینه ارز های دیجیتال تیم ویستا می تواند به شما کمک کند تا برای طراحی سایت مشابه ارز دیجیتال و یا اسکریپت صرافی رمز ارز اقدام کنید. در صورت داشتن هر گونه سوال در مورد راه اندازی صرافی ارز دیجیتال با ما تماس بگیرید.

خدمات طراحی سایت صرافی ویستا شامل طراحی صرافی غیر متمرکز، طراحی سایت صرافی p2p، طراحی سایت مشابه ارز دیجیتال مثل نوبیتکس و والکس و ارائه اسکریپت صرافی ارز دیجیتال است. برای ثبت سفارش هر کدام از این موارد می توانید با کارشناسان ویستا تماس بگیرید.

قرارداد هوشمند به زبان ساده

همه ما در زندگی قراداد هوشمند چیست؟ روزانه خود با قراردادهای مختلفی سر و کار داریم. از خرید و فروش خانه و اتومبیل گرفته تا قراردادهای شرکتی مختلف. در تمامی این قراردادها طرفین قرارداد شرایطی را قبول کرده و خود را ملزم می‌دارند تا طبق قرارداد موجود رفتار نمایند. پیشرفت‌های جدید مختلف که در حوزه تکنولوژی شاهد آن هستیم مخصوصا نوآوری‌های مختلفی که در حوزه بلاکچین و بسترهای غیر متمرکز با آنها روبرو شده‌ایم این امکان را برای ما بوجود آورده‌اند تا بتوانیم قراردادهای متداول موجود را با کمک کد‌هایی نوشته شده در بستر‌هایی غیر متمرکز به صورت هوشمند و خودکار درآورده و با حذف واسطه‌های موجود بتوانیم مزیت‌های فراوانی را در استفاده از آنها برای کاربران ایجاد نماییم. با ترکیب کدهایی که در بسترهای غیرمتمرکز نوشته می‌شوند با قراردادهای متداول امروزی مفهومی به نام smart contract یا همان قرارداد هوشمند را خواهیم داشت. قراردادهای هوشمند(smart contract) در بستر بلاکچین با ایجاد ساز و کاری هوشمندانه و امن می‌توانند با کاهش هزینه‌ها و ایجاد بستری ایمن و غیر متمرکز، کاربردهای مختلفی را برای عموم کاربران داشته باشند. در این مقاله شما را با قرارداد هوشمند (smart contract) آشنا خواهیم کرد.

قرارداد معمولی چیست؟

برای اینکه موضوع روشن تر شود در ابتدا به تعریف قرار داد معمولی می‌پردازیم. در زندگی روزمره با قرار دادهای معمولی مختلفی روبرو هستیم. بسته به اینکه این قرار دادهای معمولی چه مسئولیتی را برای طرفین قرار داد ملزم می‌داند می‌تواند بصورت مکتوب و یا شفاهی بین طرفین قرار داد صورت بگیرد. حال اگر بخواهیم تعریفی ساده از قرار داد معمولی ارائه دهیم می‌توانیم بگوییم به الزامات و شرایطی که دو یا چند شخص و یا گروه خود را متعهد به انجام آن کرده و شرایط خود را برای خروج از قرار داد در صورت عدم رعایت برخی شرایط اعلام می‌کنند، قرار داد معمولی می‌گویند. طبق این تعریف وجود طرفین و شرایطی که متعهد به انجام آن هستند و شرایطی که طرفین در صورت بوجود آمدن آن می‌توانند از قرار داد خروج نمایند از موارد اصلی یک قرار داد معمولی است.

تعریف قرارداد هوشمند

همانطور که از نام آن برداشت می‌شود قرار داد هوشمند (smart contract) نوعی قرار داد است که بصورت خود کار و هوشمندانه طبق الگوریتم برنامه نویسی شده، کار‌هایی را انجام می‌دهد. همانطور که در مقدمه به آن اشاره شد وجه تمایز قرار داد هوشمند (smart contract) با برنامه‌های معمولی کد نویسی شده در استفاده از بستر بلاکچین است که بر امنیت آن به شدت می‌افزاید و از طرفی با حذف واسطه‌ها موجب کاهش هزینه‌ها می‌شود. اتریوم به عنوان اولین بستر بلاکچینی که توانسته این امکان را به کد نویسان بدهد که قرار داد‌های هوشمند را بتوانند روی آن بنویسند تحولی بزرگ در کاربرد بستر‌های بلاکچینی بوجود آورده است. یک قرار داد هوشمند (smart contract) را می‌توانید همانند یک دستگاه خودکار تجسم کنید که در حوزه‌های مختلف، کار‌های مختلفی را بنا بر آنچه برنامه نویس می‌خواهد انجام می‌دهد. برنامه‌های گوناگونی که در بستر بلاکچین در اختیار کاربران قرار می‌گیرند بصورت خودکار انجام می‌شوند و هیچ فرد و ارگان خاصی به آن نظارت نداشته و با توجه به ذات غیر متمرکز آن و ثبت شدن در بستر بلاکچین از هر گونه سانسور و تغییر حتی توسط خود برنامه نویس محفوظ است.

تفاوت قراداد هوشمند و معمولی چیست؟

تفاوت اصلی بین قرار دادهوشمند و قرار داد معمولی در استفاده از بستر بلاکچین است. فناوری بلاکچینی قابلیت‌های بسیاری را در اختیار برنامه‌هایی که روی آن نوشته می‌شود می‌گذارد. در واقع تمام تسهیلات و امتیازاتی که یک بلاکچین دارد را می‌توان برای قرار دادهای هوشمند نیز در نظر گرفت. از مهمترین این امتیازات که در واقع از تفاوت‌های آن با قراداد هوشمند چیست؟ قرار دادهای معمولی نیز به حساب می‌آید، غیر متمرکز بودن و توزیع شدگی آن است که این خود می‌تواند مزایای بسیار دیگری را برای کاربران به ارمغان بیاورد. توزیع شدگی و عدم تمرکز در بستر بلاکچین و قرار داد‌های هوشمندی که از این بستر استفاده می‌کنند باعث امنیت بالای این قرار دادها شده بگونه‌ای که تمامی اطلاعات بصورت رمزنگاری شده در دفتر کل توزیع شده بصورت زنجیره بلوک‌های به هم پیوسته ذخیره می‌شوند و یک نسخه از این دفتر کل توزیع شده در اختیار نود‌های شبکه قرار گرفته و هر گونه تغییر در آن باید با اجماع همگانی این نود‌ها انجام شود.

بنابراین بسیار روشن است که قرار دادهای هوشمند از هر گونه دستکاری و دخالت محفوظ بوده و تغییرات آن باید توسط اجماع نود‌های شبکه پس از رای گیری انجام گیرد. در صورتی که در قرار دادهای معمولی ساز و کار به شکلی کاملا سنتی بوده و معمولا مفاد قرار داد در برگه‌ای کاغذی نوشته شده و توسط نهادی متمرکز تایید می‌شود که این می‌تواند خود موجب آن شود که نهاد متمرکز خاصی کنترل و تایید قرارداد معمولی را عهده دار شود که موجب انحصار و بوجود آمدن سانسور و اعمال سلیقه‌های این نهاد واسطه‌ای خواهد شد. از دیگر مزیت‌های قرار داد‌های هوشمند(smart contract) نسبت به قرار دادهای معمولی حذف واسطه‌های هزینه بر و وقت گیر است. شما برای نوشتن و یا استفاده از قرار دادهای هوشمند نیاز به نهاد‌های واسطه‌ای متمرکز نخواهید داشت که این موجب کاهش در هزینه‌های جانبی و اضافی خواهد شد.

چگونگی عملکرد قرار داد هوشمند؟

برای اینکه از چگونگی عملکرد قرار دادهای هوشمند آگاه شوید مثالی کاربردی را با هم مرور می‌کنیم. فرض کنید شما قصد دارید مبلغی را سرمایه گذاری کنید، مبلغی که برای سرمایه گذاری خود اختصاص داده‌اید به قدری نیست که بتوانید با آن ملک یا طلا و یا دیگر کالاهای ارزشمند برای سرمایه گذاری را انتخاب کنید، بنابراین شما تصمیم می‌گیرید به بانکی مراجعه کرده و حسابی با سودی مشخص باز کنید. برای این کار در واقع شما پول خود را به نهادی متمرکز ( در اینجا بانک) سپرده گذاری میکنید تا این نهاد با سرمایه گذاری‌های مختلفی که با پول شما انجام می‌دهد درصدی از سود حاصل را به عنوان سود سرمایه گذاری به شما پرداخت نماید. همین کار را یک قرار داد هوشمند در بستر بلاکچین نیز می‌تواند برای شما انجام دهد و سود حاصل را به آدرس مشخصی که شما آن را تایید می‌کنید واریز کند. نکته‌ای که وجود دارد این است که تمامی این کار توسط کد‌هایی برنامه نویسی شده در بستر بلاکچین صورت گرفته و هیچ نهاد واسطه‌ای به آن نظارت و یا دخل و تصرفی ندارد. شما به عنوان کاربر هنگام استفاده از این قراردادهای هوشمند همان خدماتی را که بانکداری به شما ارائه می‌دهد و حتی بیشتر را میتوانید دریافت کنید که از آن جمله میتوان به گرفتن سود حاصل از سرمایه گذاری، گرفتن وام و حتی وام دادن به کاربران دیگر را اشاره نمود. البته این تنها به عنوان مثالی از نحوه عملکرد قرار داد‌های هوشمند در حوزه مالی بود. استفاده از قرار دادهای هوشمند در حوزه‌های دیگری از جمله آموزش، بازی، بهداشت و درمان، املاک و غیره را می‌توان نام برد.

کاربرد قرارداد هوشمند؟

شاید با مطالعه امکانات و مزایای مختلفی که قرار داد‌های هوشمند در اختیار ما قرار می‌دهد این سوال برای شما پیش بیاید که کاربرد‌های قرار دادهای هوشمند در چه حوزه‌هایی است؟ برای گرفتن جواب این سوال کافیست که مقداری به ماهیت قرار دادهای هوشمند (smart contract) توجه داشته باشید. همانطور که پیش تر به آن اشاره شد قرار داد‌های هوشمند در واقع کدهایی هستند که توسط زبان برنامه نویسی مخصوصی در بستر بلاکچین نوشته می‌شوند و همانند دیگر اپلیکیشن‌های متمرکز نیاز‌های مختلف کاربران را برطرف کرده و یا خدماتی را ارائه می‌دهند. برای همین شما استفاده و کاربرد قرار دادهای هوشمند را در حوزه‌های مختلفی می‌توانید مشاهده نمایید که از آن جمله می‌توان به ثبت هویت دیجیتال، رای گیری‌های مختلف، مدیریت زنجیره تامین، بیمه و خدمات مالی مختلف اشاره نمود.

مشکلات قرار داد هوشمند؟

مهمترین مشکلات یا معایبی که یک قرار داد هوشمند می‌تواند داشته باشد در ارتباط با خطای انسانی در هنگام نوشتن کد‌های قرار داد هوشمند است. همانطور که پیش تر به آن اشاره شد قرار دادهای هوشمند در واقع کد‌هایی برنامه نویسی شده در بستر بلاکچین هستند. این کد‌ها توسط برنامه نویسانی که به محیط‌های برنامه نویسی در بستر بلاکچین و زبان برنامه نویسی آن تسلط کافی دارند نوشته می‌شود. این برنامه نویسان ممکن است در نوشتن این برنامه‌ها دچار خطا و اشتباه شوند و با توجه به ذات غیر متمرکز این برنامه‌های بلاکچینی، این قرار دادهای هوشمند میتوانند باعث مشکلاتی برای کاربران خود شوند. بنابراین شرکت‌هایی برای آدیت این کد‌ها بوجود آمده‌اند تا این کد‌ها را بازبینی کرده و مشکلات احتمالی را قبل از اجرا در بستر بلاکچین رفع نمایند. از دیگر مشکلات قابل ذکر میتوان از عدم وجود قانون گذاری در بیشتر کشور‌ها در ارتباط با استفاده از قرار دادهای هوشمند و عدم به رسمیت شناختن آنها توسط دولت‌های مختلف اشاره نمود که این موضوع در آینده و با فراگیر تر شدن کاربرد‌های قرار دادهای هوشمند و قانون گذاری آن توسط کشور‌های مختلف قابل رفع است.

نتیجه گیری

بستر اتریوم به عنوان اولین بستر بلاکچینی که از قرار دادهای هوشمند پشتیبانی می‌کند این قابلیت را برای توسعه دهندگان خود فراهم آورد تا بتوانند قرار دادهای هوشمند خود را در بستر بلاکچین پیاده سازی کرده و از مزایای فراوان آن بهره ببرند. این قرار دادهای هوشمند در واقع برنامه‌های نوشته شده در بستر بلاکچینی هستند. بنابراین از تمام مزایا و خصوصیات بلاکچین برخوردار هستند. با معرفی قرار دادهای هوشمند تحول بزرگی در حوزه بلاکچین حاصل شد. این تحول به خاطر این بود که با اجرای قرار دادهای هوشمند در بستر بلاکچین با توجه به ذات توزیع شده آن دیگر نیازی به نهاد‌های واسطه‌ای نبود و همین امر باعث کاهش هزینه‌ها و بالاتر رفتن امنیت و حفظ حریم خصوصی افراد در ارتباط با استفاده از قراردادهای هوشمند شده است.

قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می‌کند؟

قراداد های هوشمند یا smart contract، یک برنامه یا کد کامپیوتری است که به صورت خودکار اجرا شده و حاوی مفاد قرارداد تنظیم شده بین خریدار و فروشنده است، قراردادهای هوشمند یکی از مهم‌ترین خدمات شبکه اتریوم هستند، پس اگر می‌خواهید دقیقا بیدانید یک قرارداد هوشمند چیست و چگونه می‌توان یک قرارداد هوشمند ایجاد کرد با ما همراه باشید.

قرارداد هوشمند چیست ؟

همانطور که گفته شد، قرارداد هوشمند یک قطعه کد کامپیوتری اجرا شده بر روی شبکه بلاکچین است که اجرای توافق‌نامه‌های خاص را ساده و نیاز به یک واسطه را برطرف می‌کند. امروزه توسعه و اجرای قراداد‌های هوشمند، یکی از اصلی‌ترین فعالیت‌های کاربران شبکه بلاکچین و به ویژه اتریوم است.

خدمات تحویل و انتقال پول یا کالا می‌توانند یک مثال ساده برای قرارداده‌های هوشمند باشند، به این ترتیب مفاد قراداد، از جمله آدرس کیف پول خریدار و فروشنده و مقدار اتر مورد نظر برای انتقال، در قطعه کد ذکر خواهند شد و پس اجرای کد در شبکه اتریوم، فرآیند انتقال به صورت خودکار در شبکه اتریوم اجرا شده و در ششبکه بلاکچین ثبت خواهد شد.

به عبارت دیگر، یک قرارداد هوشمند، در صورت محقق شدن مفاد و شروط ذکر شده در قرارداد، آن را اجرا می‌کند. یک قرارداد هوشمند معاملات را شفاف، مقاوم در برابر تقلب، سریعتر و برگشت ناپذیر می‌کند و به هیچ نهاد مرکزی و یا شخص ثالثی برای اجرای مفاد قرارداد نیاز ندارد.

قرارداد هوشمند چیست | با انواع و کاربردهای این قراردادها آشنا شوید

قرارداد هوشمند چیست؟ نوعی قرارداد خود اجراگر یا اتوماتیک است که بر اساس شرایط توافق بین خریدار و فروشنده مستقیما تبدیل به خطوط کدنویسی می‌شود. سپس این کدها روی یک شبکه غیرمتمرکز بلاک‌چین قرار داده می‌شود. این قرارداد به صورت اتوماتیک، شرایط اجرای مفاد مندرج در خود را کنترل می‌کند و تراکنش‌های آن قابل پیگیری و غیر قابل بازگشت می‌شوند. قراردادهای هوشمند به افرادی که یکدیگر را نمی‌شناسند اجازه می‌دهد توافق‌هایی بدون نیاز به اعتماد انجام دهند و نیازی به اتکا به یک مرجع یا منبع الزام‌آور برای اجرای توافق (مثل دادگاه) نخواهند داشت. این قراردادها به لطف گسترش تکنولوژی بلاک‌چین امکان‌پذیر شده است. در ادامه این مطلب سعی می‌کنیم به زبانی ساده مفهوم این نوع از قرارداد، انواع و زمینه‌های کاربرد آن را معرفی کنیم.

فهرست عناوین مقاله

تاریخچه و مفاهیم مرتبط با قرارداد هوشمند

قرارداد هوشمند برای اولین بار در سال 1994 توسط نیک سابو (Nick Szabo) مطرح شد. نیک سابو یک دانشمند علوم کامپیوتری امریکایی است که در سال 1998، درست 10 سال قبل از بیت کوین ، یک ارز مجازی با عنوان «بیت گلد» اختراع کرد. آقای سابو در حدی در علم ارزهای دیجیتال و رمزنگاری اهمیت دارد که بسیاری این شایعه را دامن می‌زنند که او ساتوشی ناکاموتو واقعی، یعنی مخترع بیت کوین است، که خود او البته این موضوع را انکار می‌کند.

به هر ترتیب، نکته جالب در مورد طرح مفهومی سال 1994 سابو این که از همان زمان ایده «بی نیاز شدن از یک شخص ثالث یا اقتدار بیرونی» به عنوان دلیل و ضرورت ایجاد این نوع قرارداد در نظر گرفته شده است. اصول و حتی چارچوب فنی اجرای این نوع قراردادها نیز از همان زمان کم و بیش پیش‌بینی شده بود، با این حال نبودن بلاک‌چین، دلیل اصلی عدم امکان وجود این قراردادها می‌شد. این کمبود با اختراع بیت کوین در سال 2009 بر طرف شد، و افتتاح اتریوم در سال 2015، آن را در دسترس بیشتر مردم دنیا قرار داد.

نقش بلاک‌چین در قرارداد هوشمند

برای درک درست این نوع قراردادها، لازم است با بستر اجرایی شدن آنها، یعنی بلاک‌چین تا حدی آشنا باشیم. بلاک‌چین در یک تعریف خیلی کلی، یک پایگاه داده توزیع یافته و غیرمتمرکز است. این پایگاه داده روی مجموعه‌ای از کامپیوترها که شبکه آن را تشکیل می‌دهند اجرا می‌شود. تمام این کامپیوترها، که به آنها نود یا گره (node) شبکه گفته می‌شود، نسخه‌ای از تمام اطلاعات پایگاه داده را در اختیار دارند. این موضوع باعث می‌شود بلاک‌چین فضای دیجیتالی در نظر گرفته شود که امکان تقلب یا دستکاری در آن به حداقل می‌رسد. زیرا هر نوع تغییری در اطلاعات بدون آگاه شدن کاربران دیگری که در شبکه وجود دارند غیر ممکن است.

به این ترتیب، بلاک‌چین نوعی تکنولوژی توزیع یافته است که می‌تواند جایگزین شخص ثالث مثل دادگاه، قاضی، دفتر اسناد رسمی و … شود که در زمان اجرای قراردادهای خود به آنها اعتماد و اتکا می‌کنیم.

این تکنولوژی به ما اجازه می‌دهد به سادگی پرداخت‌هایی مثل خرید یا اجاره محصولات دنیای واقعی را با استفاده از قرارداد هوشمند، که کدهایی هستند که روی بلاک‌چین قرار می‌گیرند و روی شرایط تراکنش نظارت می‌کنند، انجام دهیم.

بلاک‌چین به خودی خود به عنوان تکنولوژی پایه‌ای در بیت کوین مورد استفاده قرار گرفت. اما با داغ شدن مباحث مرتبط با ارزهای دیجیتال، معلوم شد کاربردهای بسیار بیشتری می‌تواند داشته باشد. اتریوم در سال 2015 اولین پلتفرمی بود که برای ارائه خدمات بلاک‌چین به کاربران ایجاد شد. این پلتفرم یک زبان به نسبت ساده و آشنا برای برنامه‌نویسی قراردادهای هوشمند عرضه کرد که با نام سالیدیتی (Solidity) شناخته می‌شود و ساختاری شبیه جاوا اسکریپت دارد. این در حالی است که برنامه‌نویسی قراردادهای هوشمند برای بلاک‌چین بیت کوین، به تسلط قراداد هوشمند چیست؟ روی زبان مینی‌اسکریپت نیاز دارد که از نظر فنی به مراتب دشوارتر است.

مزایای قرارداد هوشمند

در بیشتر خریدها و پرداخت‌های روزمره عنصر اعتماد نقشی کلیدی ایفا می‌کند. وقتی از یخچال سوپر مارکت محصولی را برای خرید بر می‌داریم، فروشنده به ما اعتماد می‌کند. به همین ترتیب، وقتی که هزینه محصولات را می‌پردازیم، به فروشنده اعتماد می‌کنیم. این اعتماد تا حد زیادی ریشه در شفافیت ساز و کارها دارد. این شفافیت، در مورد بسیاری از ساز و کارهای جدید از جمله فروشگاه‌های اینترنتی، وبسایت‌های بازی و سرگرمی، سامانه‌های انتخاباتی و مواردی مانند این بسیار کمتر از ساز و کارهای شناخته شده و قدیمی است.

قرارداد هوشمند راه بسیار ایمن و شفافی برای این نوع از ساز و کارهای جدید عرضه می‌کند. در مجموع تکنولوژی بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند مجموعه‌ای از مزایا در اختیار کاربران قرار می‌دهند که در ادامه معرفی می‌شوند.

شفافیت

شرایط و مفاد قرارداد در این قراردادها برای هر دو طرف بسیار شفاف هستند. علاوه بر این، از آنجا که اجرای قرارداد هوشمند مستلزم وارد کردن برخی موارد خاص می‌شود، کاربران به صورت مستقیم مواردی که قراداد هوشمند چیست؟ روی آنها یا طرف دیگر می‌توانند تاثیر بگذارند را تائید می‌کنند.

بهره‌وری در زمان

قراردادهای هوشمند بلافاصله پس از راه‌اندازی به اجرا گذاشته می‌شوند. از آنجا که اجرای آنها توسط بلاک‌چین انجام می‌شود و بلاک‌چین محیطی دیجیتال محسوب می‌شود، این قراردادها نیازی به تائید و فعال‌سازی‌های بعدی ندارند. استفاده از آنها باعث می‌شود فعالیت‌های زمان‌بری مثل خرید و اجاره خانه، استخدام وکیل، بیمه و مانند این با سرعت زمانی بیشتری انجام شوند.

از آنجا که این پلتفرم‌ها خودشان هم در اصل فقط کدهای کامپیوتری هستند که در آنها همه چیز از پیش تعریف شده است، احتمال خطای انسانی در آنها اگر نه غیر ممکن، که به حداقل رسیده است. در نتیجه دقت بالا و کاملا فارغ از خطای قراداد هوشمند چیست؟ انسانی بودن از جمله مزایای دیگر قراردادهای هوشمند محسوب می‌شود.

ایمنی

همان طور که پیشتر اشاره شد، از جمله مزایای بلاک‌چین می‌توان به ایمنی بسیار بالای آن اشاره کرد. این ایمنی به دلیل ساز و کار رمزنگاری مورد استفاده در بلاک‌چین ایجاد می‌شود و آن را می‌توان از جمله خصیصه‌های ذاتی بلاک‌چین در نظر گرفت. بلاک‌چین‌ها به نحوی طراحی می‌شوند که فقط دارنده و مالک داده امکان دسترسی به آن را داشته باشد.

این موضوع باعث می‌شود از قراردادهای هوشمند در مواردی که نیاز به ایمنی اطلاعات کاربران وجود داشته باشد استفاده شود. شرکت‌های بیمه، شرکت‌های خدمات حقوقی، دفاتر اجاره املاک و هتل و امثال این، از جمله اولین کسب و کارهایی هستند که به دنبال کاربردی ساختن بلاک‌چین در حیطه فعالیت خود هستند.

اعتماد

اصلی‌ترین و مهم‌ترین مزیت قرارداد هوشمند امکان انجام معامله بدون نیاز به اعتماد به طرف معامله است. این قراردادها هنگامی که به عنوان روش پرداخت مورد استفاده قرار می‌گیرند، شرایط معامله و مراحل آن را به عنوان شرایط قرارداد تعریف می‌کنند. برای مثال در یک قرارداد خرید خانه مواردی مثل بیعانه، نحوه پرداخت مبلغ، نحوه انتقال مدارک و اسناد مالکیت و همچنین زمان تخلیه خانه و تحویل آن به سادگی قابل تعریف هستند.

هنگامی که خریدار و فروشنده از این طریق معامله کنند، با انجام هر مرحله از معامله بخشی از تراکنش قرارداد اجرایی می‌شود. به همین ترتیب، وقتی شرایط اجرایی نشوند و یکی از طرفین تعهدات خود را انجام ندهد، ادامه تراکنش مطابق با شرایط قرارداد می‌تواند لغو شود.

به این ترتیب قرارداد هوشمند به ما امکان می‌دهد مراحل مختلف معاملات خود را تبدیل به کد کرده و آنها را در بستر بلاک‌چین اجرایی کنیم. برای این کار لازم است هزینه این معاملات در هنگام ایجاد قرارداد توسط خریدار وارد بلاک‌چین شود، تا در زمان انجام تعهدات فروشنده، از طرف خریدار به او پرداخت شود. این تعهدات می‌تواند شامل هر چیزی، از وارد کردن تصویر سند انتقال یافته یا اجاره نامه تا تحویل محصول جلوی درب منزل شود.

کاربرد قرارداد هوشمند

با توجه به ویژگی‌هایی که در بالا به عنوان مزایای این قراردادها معرفی شد، می‌توان حدس زد که این نوع قراردادها بیشتر در جاهایی که نیاز به قراداد هوشمند چیست؟ شفافیت زیادی وجود دارد کاربرد داشته باشند. با توجه به ویژگی شفافیت کاملی که تکنولوژی بلاک‌چین عرضه می‌کند، این نوع قراردادها به ویژه در زمینه‌های زیر کاربرد دارند. در حال حاضر انواع مختلفی از پروژه‌ها در هر یک از این زمینه‌ها در حال توسعه است.

شرکت‌های بیمه

شرکت‌های بیمه از جمله موسساتی هستند که با دعوای حقوقی بیگانه نیستند. تکنولوژی بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند به آنها اجازه می‌دهند شرایط بیمه را به خوبی تبدیل به یک کد کامپیوتری کنند که در صورت اجرای مطابق قرارداد، اعتبار خواهد داشت. پروژه‌های زیادی برای استفاده از این قراردادها در صنعت بیمه وجود دارد.

برای مثال، در سال 2017 بعضی از شرکت‌های بیمه فرانسوی با استفاده از این قراردادها شرکت‌های هواپیمایی را ملزم به پرداخت خسارت به ازای تاخیر در پروازها به مسافران بیمه شده کردند. به کمک این قراردادها شرکت‌های بیمه می‌توانند خدمات شفاف‌تری عرضه کنند. علاوه بر این، از آنجا که تکنولوژی بلاک‌چین بسیار امن است، امکان سوء استفاده از این قراردادها به نسبت موارد تقلب معمول می‌تواند بسیار کم باشد.

سامانه‌های خدمات سلامت

یکی دیگر از حوزه‌هایی که با اطلاعات حساس کاربران سر و کار دارد سامانه‌های سلامتی است. این سامانه‌ها می‌توانند از قراردادهای هوشمند برای ثبت و انتقال ایمن اطلاعات کاربران استفاده کنند. پیش از این هم در زمینه خدمات پزشکی از این تکنولوژی استفاده شده است. از آنجا که اطلاعات سلامتی از اهمیت بالایی برخوردار هستند، در حال حاضر چندین پروژه برای کاربردی سازی بلاک‌چین در این صنعت وجود دارد.

هدف اصلی از این کار ایجاد پایگاه‌های داده‌ اطلاعات پزشکی به شکلی است که از هر نقطه از جهان قابل دسترسی باشند. به این ترتیب کاربر در هر جای جهان که نیاز به خدمات پزشکی داشته باشد، پرونده کامل پزشکی خود را در اختیار خواهد داشت.

انتخابات و حکومت

شاید جالب باشد بدانید که قراداد هوشمند چیست؟ یکی از اصلی‌ترین موارد استفاده از شفافیت اطلاعات بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند، انتخابات باشد که همواره خطر دستکاری نتایج آن وجود دارد. از آنجا که امکان دستکاری کردن اطلاعات کاربران در بلاک‌چین وجود ندارد، گزینه‌ای بسیار عالی برای ایجاد شفافیت از طریق ساز و کارهای فنی محسوب می‌شود.

در حال حاضر پروژه‌هایی مثل فالومای‌وت (FollowMyVote) توسعه یافته‌اند که از این تکنولوژی برای محافظت آرا از تقلب استفاده می‌کند. روش کار آن هم خیلی ساده است: همین که رای داده شود، دیگر قابل تغییر نیست.

مدیریت کسب و کار

کسب و کارها به شکلی گسترده می‌توانند از مزایای قرارداد هوشمند استفاده کنند. آنها می‌توانند تمام فعالیت‌های خود را تبدیل به کدهای کامپیوتری کنند که اجرای آنها تحت نظر بلاک‌چین انجام می‌شود. از پرداخت هزینه مواد اولیه و فاکتورهای همیشگی کسب و کارهای مختلف گرفته تا محاسبه کارکرد پرسنل و و حتی نظارت روی محیط، همه مواردی هستند که قابل تبدیل شدن به کدهای کامپیوتری و اجرا در بلاک‌چین هستند. به این ترتیب می‌توان به نقش این قراردادها در مدیریت کسب و کارها در آینده نزدیک پی برد.

عرضه اولیه کوین

عرضه اولیه کوین به پروژه‌های قرارداد هوشمندی گفته می‌شود که برای انجام فعالیت‌های مرتبط با بلاک‌چین تامین مالی جمعی می‌کنند. بسیاری از برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) همراه با یک توکن عرضه می‌شوند. به عبارت دیگر کاربر برای استفاده از آنها لازم است هزینه‌ای به بلاک‌چین پرداخت کند. این برنامه‌های غیرمتمرکز می‌توانند از طریق عرضه اولیه کوین تامین مالی کنند.

کاربرانی که این کوین‌ها را می‌خرند هنگامی که پروژه عملیاتی شد می‌توانند به سادگی به آن دسترسی داشته باشند. همچنین، اگر پروژه بتواند محبوبیت بیشتری به دست بیاورد و مردم بیشتری به آن علاقمند شوند، ارزش این توکن یا کوین‌ها افزایش پیدا می‌کند. به این ترتیب پروژه‌های مرتبط با این نوع قراردادها می‌توانند از امکاناتی مثل ایجاد توکن برای افزایش سرمایه و شروع فعالیت استفاده کنند.

سخن پایانی

تمام ارزهای دیجیتال قراردادهای هوشمند محسوب می‌شوند. در ساده‌ترین تعریف، این قراردادها شامل برنامه‌ها یا کدهای کامپیوتری می‌شوند که روی بلاک‌چین اجرا می‌شوند. بلاک‌چین نوعی پایگاه داده است که اطلاعات آن بین کاربران مختلف توزیع شده است. این ویژگی باعث می‌شود این قراردادها مجموعه‌ای از مزایا از جمله شفافیت بسیار بالا، دقت، ایمنی، و قابلیت اعتماد بسیار زیادی داشته باشند.

بعد از سال 2015 و افتتاح اتریوم، این نوع از قراردادها عمومیت بیشتری پیدا کرده‌اند. در حال حاضر پروژه‌های بسیار زیادی در این زمینه، در حوزه‌های مختلف در حال توسعه است. از آنجا که این قراردادها قابلیت این را دارند که روی اجزا و شرایط انجام یک قرارداد نظارت داشته باشند، استفاده از آنها برای فعالیت‌های مختلف امکان‌پذیر است. لازم به ذکر است که این تکنولوژی هنوز در مرحله کودکی خود بوده و نتوانسته پروژه‌های شناخته شده‌ای ارائه بدهد، با این حال، بعید است اوضاع در آینده نزدیک به همین شکل باقی بماند.

قرارداد هوشمند (Smart Contract) چیست؟

لطفا وارد شده یا عضو شوید تا بتوانید دیدگاهی ارسال نمایید

لطفا وارد شده یا عضو شوید تا بتوانید سوال بپرسید

1 پاسخ

لطفا وارد شده یا عضو شوید تا بتوانید دیدگاهی ارسال نمایید

به NazarEx.ir خوش آمدید
در مورد رمزارزها و ارزهای دیجیتال
راحت بپرسید ، پاسخ دهید و امتیاز کسب کنید و جایزه بگیرید !

تمامی حقوق برای پارس رسانه محفوظ است | Nazarex.ir