سود EPS تعدیل شده

مفهموم EPS و DPS شرکت

سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم / EPS & DPS

سود هر سهم (EPS) یکی از آماره های مالی بسیار مهم است که مورد توجه سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی می باشد. EPS از تقسیم سود پس از کسر مالیات شرکت، بر تعداد کل سهام، محاسبه می شود. که نشان دهنده سودی است که شرکت در یک دوره مشخص به ازای یک سهم عادی بدست آورده است (نوو، 1385). اولین جزء محاسبه ی EPS درآمد (درآمد اختصاصی سهامداران عمومی) است. در واقع درآمد سهامداران عمومی، باقی مانده سود، پس از توزیع سهم کارفرمایان، عرضه کنندگان، ارائه دهندگان خدمات، صاحبان سهام ممتاز و بستانکاران می باشد. دومین جزء EPS تعداد سهم منتشر شده در بازار توسط شرکت است. لازم به ذکر است، تعداد سهام موجود بازار را به عنوان جزئی از EPS شرکت تلقی می شود تا بتوان میزان مطالبات سهامداران عمومی را نسبت به درآمد در هر واحد اندازه گیری نمود به عبارت دیگر EPS مقدار سودی است که به هر سهم اختصاص می یابد با محاسبه سطح درآمد شرکت از این روش می توان به میزان درآمدی که هر فرد کسب می کند، دست یافت. با اینکه اجزای EPS ظاهرا ساده به نظر می رسد اما در واقعیت این طور نیست و این عناصر کاملا پیچیده اند. به عنوان مثال، تخمین تعداد سهام در بازار کاری ساده نیست چرا که به مرور زمان تعداد سهام دایما در حال تغییر یا جابه جایی است به طوری که انتشار سهام یا بازخرید سهام توسط شرکتها، تعداد سهام موجود در بازار را تغییر می دهد و با عرضه مقدار زیادی سهام توسط یک شرکت در انتهای یک دوره مالی، تعداد متوسط سهام در انتهای دوره بسیار بیشتر از اوایل دوره خواهد بود که به این ترتیب در محاسبه EPS مشکل ایجاد می کند.

اهمیت EPS و کاربردهای آن
سود منبع اصلی تأمین جریان نقد و زایش ثروت است. تعیین سطح سود که برای مقاصد تجزیه و تحلیل مالی مربوط باشد یک فرآیند تحلیلی پیچیده می باشد. با توجه به تفاوت ارقام سود شرکتهای مختلف و نیز تغییر ارقام سود یک شرکت در طی دوره های زمانی مختلف، مقایسه پذیری این ارقام تا حدودی مشکل می باشد. یکی از روش های استاندارد نمودن رقم سود ، تبدیل آن به یک مبلغ سود هر سهم می باشد. این اهمیت و حساسیت EPS باعث شده است که اولاً محاسبه و گزارش EPS واقعی و پیش بینی طبق قوانین بازار سرمایه بسیاری از کشورها الزامی گردد، ثانیاً مراجع تدوین استاندارد های حسابداری نیز الزامات معینی را جهت نحوه محاسبه و افشاء آن وضع نمایند تا سودمندی EPS را از طریق افزایش قابلیت مقایسه (بین شرکتها و طی دوره های مختلف) و کاهش صلاحدید مدیریت ارتقاء دهند.
براساس تحقیقات تجربی انجام شده در سایر کشورها، EPS استفاده های زیر را دارد :

1. ارزیابی، تعیین و قضاوت در خصوص قیمت سهام. تحلیل گران مالی با ضرب EPS در رقم P/E درخصوص پایین یا بالا بودن قیمت سهام قضاوت می کنند. این دو رقم به طور گسترده در تصمیمات سرمایه گذاری استفاده می شود و حتی بورس اوراق بهادار نیز بر همین مبنا در خصوص معقول بودن قیمت، قضاوت می کند. به دلیل اهمیت EPS، ضروری است رویکردی یکنواخت برای محاسبه آن وجود داشته باشد.
2. پیش بینی EPS های آینده و نرخ رشد آن بر قیمت سهام تأثیر دارد. سهامداران و تحلیل گران، EPS های گزارش شده را برای بر آورد EPS های آینده و برآورد نرخ رشد آتی به کار می برند و در واقع توان زایش ثروت شرکت را ارزیابی می کنند.
3. ارزیابی پوشش سود نقدی و توانایی پرداخت سود سهام. یکی از معیارهای قضاوت درخصوص توان پرداخت سود سهام در زمان حال و آینده، مبلغ EPS می باشد. اگر چه سایر ملاحظات مالی و سرمایه گذاری، در تعیین خط مشی تقسیم سود مؤثر است ولی مسلم است که بدون وجود سود، امکان پرداخت سود سهام نمی باشد.
4. قضاوت درخصوص وضعیت شرکت و عملکرد مدیریت و نیز ترسیم تصویری از آینده. رقم EPS نسبت به بازدهی نقدی (سود سهام) مبنای قابل قبول تری برای مقایسه عملکرد شرکت و مدیریت می باشد. اگر چه جریان های نقدی عامل مهم در ارزیابی ارزش شرکت است ولی اعتقاد بر این است که EPS معیار بهتری برای مقایسه عملکرد شرکت طی سالهای مختلف و نیز با رقبا می باشد.
5. برآورد قدرت سودآوری و ارزیابی سطح و روند سود. بهترین برآورد ممکن از متوسط سود یک شرکت که انتظار حفظ و یا تکرار آن با درجه ای از نظم در یک محدوده زمانی آتی می رود را قدرت سودآوری می گویند. بیشتر مدلهای ارزیابی به نحوی قدرت سودآوری را از طریق یک عامل یا ضریب که هزینه سرمایه و نیز ریسک و بازده های مورد انتظار آتی را در بر می گیرد، سرمایه ای می کنند. EPS در صورتی برای ارزیابی قدرت سودآوری مناسب است که با تأکید بر اقلام مستمر سود و زیان محاسبه شده باشد. تحلیل گران بر شناسایی اجزائی از جریان درآمد و هزینه تمرکز می کنند که با ثبات و قابل پیش بینی باشند.
6. نسبت P/E یا قیمت به سود یکی از خلاصه های مهم مالی است که براساس سود هر سهم محاسبه می شود و دوره مورد انتظار برگشت سرمایه گذاری را نشان می دهد و معکوس آن را نیز نرخ بازده مورد توقع حسابداری را نشان می دهد .

محدودیت های EPS
تأکید شده است که کاربران اطلاعات مالی صرفا بر یک رقم، EPS، تمرکز ننموده و از سایر اطلاعات نیز در مدل های تصمیم گیریشان استفاده نمایند. با این وجود حتی در استفاده از EPS به همراه سایر اطلاعات نیز باید به محدودیت هایی که در اندازه گیری آن وجود دارد، توجه شود. محدودیت های EPS به شرح زیر است:

1. EPS مبتنی بر سود تاریخی است. مدیریت ممکن است در گذشته تصمیماتی گرفته باشد که سود جاری را افزایش دهد، ولی در آینده رشد سود کاهش یابد. بنابراین رشد EPS نمی تواند پیش بینی کننده قابل اتکایی برای نرخ رشد آتی باشد. به عبارت دیگر به کیفیت سود نیز باید توجه شود.
2. EPS بدون توجه به تورم محاسبه می شود. نرخ رشد واقعی EPSممکن است متفاوت از نرخ رشد اسمی آن باشد.
3. EPS متأثر از انتخاب روش های حسابداری و زمانبندی معاملات توسط مدیریت است و این امر بر مقایسه بین شرکتها تأثیر می گذارد.
4. با توجه به این که تغییر پذیری سود، نشانه ای از ریسک شرکت می باشد و باعث نوسان قیمت بازار سهام می گردد، مدیران تمایل به هموارسازی سود از طریق انتخاب روش های حسابداری و زمانبندی معاملات دارند. بنابراین EPS ممکن است متأثر از صلاحدید مدیران باشد.
5. EPS متأثر از ساختار سرمایه است. مثلاً تغییرات در تعداد سهام ناشی از صدور سهام جایزه (سود سهمی) بر مبلغ EPS دوره های جاری و گذشته تأثیر می گذارد و این مسئله مقایسه بین شرکتها را مشکل می نماید.

انواع EPS
برای یک شرکت بیش از یک نوع EPS وجود دارد که انواع مختلف آن با توجه به تغییر در روش تخمین تعداد سهام موجود در بازار، تغییر خواهد کرد. نوع اول EPS تحت تأثیر تغییرات بالقوه تعداد سهام موجود و حق تقدم و اختیار خرید و فروش در بازار قرار نمی گیرد و نوع دیگر آن که تحت تاثیر تغییرات تعداد سهام شرکت های بازار (سهم های منتشر شده جدید توسط شرکتها ) و حق تقدم و اختیار خرید و فروش قرارمی گیرد. البته این موضوع در مورد بازار ایران صدق نمی کند. در بازار فقط یک نوع EPS وجود دارد و از آنجا که بر حسب مقدار سرمایه ثبت شده در زمان تشکیل مجمع سالانه، محاسبه می شود، مگر اینکه حق تقدم ها به صورت سرمایه افزودنی قبل از تشکیل مجمع به سرمایه شرکت افزده شود که در این صورت میتوآن از آن بهره گرفت. براساس اصول و قوانین پذیرفته شده در آمریکا، شرکت های آمریکائی باید هر دونوع EPS را درصورت های مالی خود داشته باشند: چرا که EPS دراین کشور هر سه ماه یک بار اعلام خواهد شد و در مواردی که شرکت سود ده نیست، ازاین قاعده مستثنی می شود، چرا که با محاسبه تعداد سهم های جدید اضافه شده در بازار ( که از حق تقدم ها و اختیارها ناشی می شوند) مقدار زیان کوچک تر از حد واقعی آن نشان داده می شود و دومین مشکلی که در محاسبه تعداد سهام موجود در بازار برای محاسبه EPS وجود دارد این است که در ترازنامه شرکتها در بخش اوراق بهادار، هیچ گاه از میانگین تعداد سهم های موجود در بازار استفاده نمی شود بلکه تعداد سهامی را که در همان روز بستن ترازنامه، در دست صاحبان سهام است استفاده می کنند. همچنین این تعداد شامل اوراق تبدیلی نیز نمی شود چرا که EPS را کاهش می دهد بنابراین سرمایه گذاران باید در هنگام محاسبه EPS هر دوی این موارد را در نظر بگیرند. EPS به عنوان درآمد هر سهم، میزان سودآوری شرکت را نشان می دهد چرا که در هر شرکت درآمد هر سهم را به کل سهام شرکت تعمیم می دهند و براساس آن تصمیم می گیرند.

تعدیل EPS چیست؟
مدیران شرکت در ابتدای سال مالی با توجه به چشم انداز فعالیتهای شرکت EPS معینی را پیش بینی و اعلام می کنند. اما در طی سال با توجه به روند فعالیت ممکن است تغییر در اصلاح در EPS اعلام شده ضروری به نظر رسد، لذا براساس عملکرد شرکت EPS جدیدی اعلام می کنند که به آن تعدیل EPS گفته می شود.

DPS یا سود تقسیمی هر سهم 2

هر سال شرکتها بخشی از سود خالص را مطابق قانون و بخشی را براساس نیاز شرکت نزد خود نگهداری می کنند و مابقی را بین سهامداران تقسیم می نمایند. به مقدار سودی که شرکت تقسیم می کند و به طور نقدی به دست سهامدار می رسد DPS یا سود تقسیمی گفته می شود به عبارت دیگر DPS بخشی از سود پس از کسر مالیات به ازاء هر سهم 3 است که توسط شرکت پرداخت می گردد. سود پرداختی هر سهم از تقسیم کل سود پرداختی ( مصوب مجمع عادی سالانه ) بر تعداد سهام شرکت به دست می آید. چون DPS سود بخشی از EPS می باشد که سهامداران در مورد تقسیم آن نظر می دهند معمولا" کمتراز EPS می باشد . البته چنانچه تمام سود تقسیم شود EPS و DPS برابر می باشد در بعضی موارد خاص نیز DPS بیشتر از EPS است که این مبلغ اضافی معمولا" از محل سود انباشته سالهای قبل تامین می شود . البته این وضعیت اکثرا" نشان دهنده بی برنامه بودن شرکت می باشد چون سود انباشته همان سود سالهای گذشته است که توزیع نشده است و معمولا" جهت انجام برنامه ای خاص در شرکت باقی مانده است و توزیع آن در سالهای بعد نشانه خوبی نیست. باشروع فصل مجامع شرکتهای بورس موضوع تقسیم سود (DPS) ذهن تمامی سهامداران شرکت های بورسی را به خود جلب کرده به خصوص سهامداران حقیقی که ازاین راه امرار معاش می کنند.

اینکه چه میزان از سود تحقق یافته هر سهم به صورت نقدی توزیع شود و چه میزان در شرکت باقی بماند تصمیمی است که در مجمع عادی سالیانه توسط هیات مدیره به مجمع پیشنهاد داده می شود و سپس به تصویب سهامداران می رسد. براساس قانون تجارت در صورت تصویب در مجمع عمومی عادی سالانه تقسیم سود تصویب شده، حداکثر ظرف 8 ماه ازتاریخ تصویب به سهامداران می بایست پرداخت گردد. البته سود پرداختی یاDPS تنها به سهامدارانی پرداخت می گردد که درتاریخ برگزاری مجمع مالک آن میزان سهم باشند.

پیش بینی سود یا تعدیل مثبت و منفی در بورس چیست؟

هنگامی که صحبت از تعدیل مثبت و منفی در بورس به میان می‌آید، حضور تحلیل‌گران بازار بورس دیده می‌‌شود. تحلیل‌گران با بررسی بازار، میزان تعدیل و پیش‌بینی‌های خود، تعدیل مثبت و منفی را انجام می‌دهند. به تعدیل مثبت و منفی در بورس، پیش‌بینی تعدیل نیز گفته می‌شود.

تعدیل بورس چیست؟

چنانچه با تغییر در سرمایه شرکت‌ها قیمت و ارزش سهام آن‌ها دست‌خوش تغییر شود، برای جبران اختلافات قیمتی پیش‌آمده از ابزاری به نام تعدیل استفاده می‌شود. می‌توانید برای مطالعه‌ی بیشتر به مقاله‌ی تعدیل قیمت‌ بورس مراجعه کنید و برای اطلاع از نوه محاسبه میزان تعدیل مقاله فرمول تعدیل قیمت را مطالعه کنید.

پیش‌بینی روند قیمت‌ها عامل شکل‌گیری تعدیل مثبت و منفی

پایان هر سال شرکت‌ها بودجه سال آینده خود را اعلام می‌کنند. اعلام بودجه در سندی صورت می‌گیرد که شامل اطلاعات مختلفی از روند مالی سال آینده است. در بین این اطلاعات پیش‌بینی سود هر سهم نیز دیده می‌‌شود. این پیش‌بینی برای سهام‌داران شرکت‌ها مهم است چرا که وضعیت سهام آن‌ها را در یک سال نشان می‌‌دهد. این مقدار، EPS نام‌ دارد.

تعدیل مثبت و منفی در بورس

چنان‌چه سود شرکت در سال جدید بیشتر از میزان پیش‌بینی باشد، تعدیل مثبت، و اگر این سود کمتر از پیش‌‌بینی باشد تعدیل منفی رخ‌ می‌دهد. برای مثال چنانچه شرکتی EPS را ۱۰۰ تومن پیش بینی کند و در سال آینده با سود سهام ۱۲۰ تومانی روبرو شود، تعدیل مثبت بوده است. اما اگر میزان سود هر مقداری پایین‌تر از پیش‌بینی ۱۰۰ تومانی باشد، تعدیل منفی رخ داده‌است.

اکوئیتی(equity) صاحبان سهام

در این میان مفهومی به نام حقوق یا اکوئیتی صاحبان سهام مطرح است. اکوئیتی(equity) صاحبان سهام، منافع مالی سهام‌داران است که پس از کسر بدهی‌ها از بودجه‌ی شرکت باقی می‌ماند. اکوئیتی صاحبان سهام در شرکت‌ها، سود و زیان، اندوخته مالی شرکت و سهام سرمایه است.

ارتباط تعدیل منفی و اکوئیتی صاحبان سهام

تعدیل منفی ممکن است برای از بین بردن اثر اشتباهات مالی سال‌های قبل باشد. گاهی شرکت‌ها سود یک سال را بیش‌تر از ارزش واقعی معرفی می‌کنند و در نتیجه ناچار به ایجاد تعدیل منفی در سال مالی آینده خواهند بود. چنین رویدادی در سرمایه‌گذاران ایجاد بی اعتمادی می‌کند. تمام این‌ها سلسله رویدادهایی را باعث می‌شود که موجب کاهش ارزش شرکت می‌شود. ایجاد تعدیل منفی ریسک را افزایش می‌دهد، سهام‌داران نیز خواهان ریسک بیشتر می‌شوند، در نتیجه نرخ بازده‌ای که انتظار دارند ببینند افزایش می‌یابد و نتیجه آن‌که اکوئیتی صاحبان سهام باا می‌رود و همان‌طور که گفتیم ارزش شرکت کم می‌شود.

سخن آخر

وقتی شرکت‌ها در نتیجه‌ی شرایط پیش‌آمده مجبور به انجام تعدیل می‌شوند، باید به با دقت نسبت به تنظیم اطلاعات سند پایان سال مالی بپردازند. حال که تعدیل صورت گرفته و نرخ سود جدید برای سال آینده تعریف شده‌است باید توجه شود که تحلیل‌گران و سهام‌داران شرکت را براساس پیش‌بینی‌های آن می‌سنجند. در این میان تعدیل مثبت خوب و کارساز است، ولی تعدیل منفی اگرچه نشانی صد در صدی از افت شرکت نیست، اما تأثیر ذهنی منفی از خود برجای می‌گذارد که به ضرر ارزش شرکت است. تحلیل‌گران شرکت‌ها باید با بهره‌گیری از ابزارهای کارآمد میزان سود سال آینده را پیش بینی کنند. همچنین شرکت‌ها نباید با رفتار غیرمنطقی و اعلام سودهای نا معقول تعدیل قیمت را راهی برای رفع و رجوع اشتباهات مالی خود ببینند. برای ورود به حوزه بورس باید آموزش بورس را از صفر شروع کنید و از مشاورین این حوزه کمک بگیرید. متخصصین دلفین وست در کنار شما هستند تا بهترین آموزش‌ها و مشاوره‌ها در حوزه سرمایه‌گذاری را در در اختیارتان قرار دهند.

برای یادگیری “تحلیل بنیادی و تخمین سودآوری” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

مطالب مرتبط

UTXO چیست؟ | با مزایای utxo آشنا شوید!

ارز دیجیتال ATOM چیست؟ | همه‌چیز درباره اتم و Cosmos

اندیکاتور MFI چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

یک پاسخ

سلام استاد
مجدد تشکر ویژه میکنم بابت مطالب خوب تون.
من هر ویدیو شما رو ۲ تا ۴ بار دیدم و کلی باهاش حال کردم و ازش استفاده کردم.
تازه بعد از کلی بالا و پایین متوجه شدم دانش بورسی یعنی چی
واقعا دست مریزاد به شما و همکاران پرتلاش تون
چند تا سوال و خواسته دارم که در ادامه خدمتتون عرض میکنم:
سوال اولم:
فرمول کندل فول بادی رو من نتونستم بنویسم اگه امکان داره محبت کنید و بهم بدید.
همچنین فرمول الگوها و اندیکاتورها رو چطوری میتونم بدست بیارم؟
سوال دومم:
طبق ۴ شرط ایچیموکو برای ورود به یک معامله سهم های زیادی رو تمرینی به این روش تحلیل کردم.
تو بعضی جاها به تناقض خوردم. مثلا در سهم وآذر طبق ۴ شرط گفته شده در تاریخ ۲۲ مهر ۹۹ سیگنال ورود داریم. درصورتیکه سهم اصلاح زیادی داشته.
فکر کنم غیر از این چهار شرط نکته دیگه ای باید رعایت کنیم که من نمی دونم.
و اما سوال سومم:
قرار بود زحمت بکشید و به قید قرعه به ۱۰ یا ۱۵ نفر (دقیقش الان یادم نیس) دوره فیلترنویسی پیشرفته تون رو هدیه بدید. چیزی که به شدت مورد نیازه . اما (با وجود اینکه تمام پست ها و استوری ها تون رو دنبال میکنم و به تمام دوستانم مطالب خوب و آموزنده تون رو پیشنهاد میکنم ) یا من ندیدم یا فراموش کردین.
استاد یه خواهش دیگه ازتون دارم
اونم اینه که طریقه استفاده صحیح از ابزارهای fib retracement و fib extension و محل استفاده از اون ها که چه موقع و از کدوم یکی باید استفاده کنیم و در زمان ترسیم از کدوم کف و سقف باید استفاده کنیم تا اطلاعات صحیحی بهمون بده و نحوه نتیجه گیری از این اطلاعات رو هم بعنوان تکمیلی آموزش تکنیکال در جلسه بعدی آموزش رایگان ارائه بدید.
ممنون می شم به سوالاتم جواب بدید.
همیشه موفق و سربلند باشید.

تفاوت EPS و DPS

به گزارش بیداربورس « EPS »سود هر سهم (Earnings Per Share)، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیق‌شوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.

فرمول محاسبه EPS

EPS پیش‌بینی شده

EPSپیش‌بینی شده یا درآمد پیش‌بینی شده هر سهم، به مقدار سودی گفته می‌شود که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش‌بینی می‌کند که در انتهای همان سال مالی به آن دست یابد. این پیش‌بینی بر اساس عملکرد گذشته شرکت (با روش‌های شبیه‌سازی عملکرد) و همچنین نظر مدیران و کارشناسان آن صورت می‌گیرد و در واقع EPS محقق‌نشده شرکت را شامل می‌شود؛ بنابراین هیچ قطعیتی برای آن وجود ندارد. ممکن است EPS آخر سال مالی شرکت بیشتر یا کمتر از EPS پیش‌بینی شده باشد یا ممکن است با آن برابر شود.

EPS محقق شده

EPS محقق شده سودی است که یک شرکت توانسته در طول یک سال مالی به دست آورد. بعد از به پایان رسیدن سال مالی، حسابداران و مدیران، عملکرد واقعی شرکت را بررسی و محاسبه می‌کنند تا بعد از کسر هزینه‌های شرکت، مبلغی را به عنوان سود خالص و نهایی شرکت اعلام کنند. در محاسبه نسبت p/e، معمولا از EPS تحقق یافته استفاده می‌شود. گفتنی است از آن جهت که EPS تحقق یافته سود EPS تعدیل شده در پایان سال مالی شرکت به دست می‌آید، بنابراین اثر آن از قبل در قیمت سهام لحاظ می‌شود.

EPS تعدیل شده

معمولا به خاطر شرایط اقتصادی، سیاسی و قوانین و مقررات در فصول مختلف تغییراتی در سود رخ می‌دهد. EPS تعدیل شده، سود هر سهم است که در هر دوره از سال مالی و بر اساس تغییرات جدید به دست می‌آید. هر چه به انتهای سال مالی شرکت نزدیکتر می‌شویم، مقدار EPS تعدیل شده به EPS تحقق یافته هر سهم نزدیکتر می‌شود؛ چرا که در آن زمان داده‌های واقعی بیشتری از عملکرد شرکت در دست داریم. EPS محقق شده هر شرکت را در صورت‌های مالی آن و در قسمت صورت سود و زیان می‌توانید مشاهده کنید.

سود نقدی سهام یا DPS چیست؟

سود نقدی سهام که آن را با DPS نشان می‌دهند، بیان‌گر مبلغی است که شرکت از محل سود محقق‌شده به سرمایه‌گذاران خود در پایان هر سال مالی پرداخت می‌کند. البته این نکته به معنای آن نیست که همه شرکت‌ها باید در پایان سال مالی سودی را تحت عنوان سود هرسهم بین سهامداران خود تقسیم ‌کنند، زیرا ممکن است شرکتی در یک سال مالی زیان‌ده باشد و یا این‌که تصمیم مجمع عمومی سالیانه بر این باشد که سودی بین سهامداران تقسیم نشود، چرا که به هرمیزان سود نقدی که به سهامدار پرداخت می‌شود، ارزش قیمتی هرسهم به همان میزان کاهش می‌یابد.

فرمول محاسبه DPS

سود نقدی یا DPS به چه سهامدارانی پرداخت می‌شود؟

سود نقدی و یا DPS به سهامدارانی تعلق می‌گیرد که در زمان برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه، سهام شرکت را خریداری کرده باشند. و این امر به معنی این است که تفاوتی ندارد سهامدار، چند روز پیش از تشکیل مجمع سهام شرکت را خریداری کرده و یا چند روز پس از تخصیص سود، سهام خود را به فروش می‌رساند.

تفاوت EPS و DPS چیست؟

اگرچه EPS و DPSهر دو بیانگر سود هستند، تفاوت این دو فاکتور اصلی بازار سرمایه در این است که آن‌ها در بیشتر مواقع با هم برابر نیستند. به این علت که شرکت‌ها علاقه دارند مقداری از سود را نزد خود نگه‌ دارند. معمولا مقدار DPS از EPS شرکت کمتر است. البته بنا به دلایلی در بعضی مواقع نیز ممکن است DPS از EPS بیشتر شود. به عنوان مثال زمانی که شرکت علاوه بر سود سال جاری، مقداری از سود انباشته‌ سال گذشته را نیز تقسیم کند.

مفهموم EPS و DPS شرکت چیست؟

کلمه EPS مخفف عبارت Earning per share است که به معنی درآمد هر سهم است که این مقدار از درآمد کل سهام شرکت (سود و زیان خالص شرکت) تقسیم بر تعداد سهام کل شرکت بدست می آید.

مفهموم EPS و DPS شرکت

شرکتهای بورسی موظف هستند بعد از گذشت هر فصل از سال مالی پیش رو ،گزارشی از عملکرد صورت های مالی خود (تغییراتEPS ) را در سامانه کدال اعلام کنند. این گزارش می تواند نسبت به EPS قبلی تفاوتی نداشته یا تفاوت پیدا کرده باشد و هر تغییری که در EPS شکل بگیرد به آن تعدیل سود گفته می شود که این وضعیت به عملکرد شرکت در ۳ ماه گذشته بستگی دارد.

در سالهای گذشته شرکت ها قبل از شروع سال مالی جدید پیش بینی سود خود را از سال آینده بر اساس عملکرد سال گذشته و برنامه های پیش رو اعلام می کردند. سپس در گزارشات فصلی نتایج این پیش بینی اعم از محقق شدن یا نشدن آن تا پایان سال مالی اعلام می شد.

مفهموم EPS و DPS شرکت

در وب سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (Tsetmc.com ) در صفحه نماد هر شرکت اطلاعات مربوط به EPS را می توان مشاهده نمود که در کادر قرمز رنگ تصویر بالا مشخص شده است.

کلمهDPS مخفف عبارت Dividend per share است. بخشی از EPS است که بین سهامداران بصورت نقدی تقسیم می شود.

طبق قانون شرکت های پذیرفته شده در بورس حداقل ۱۰ % از EPS سالیانه شرکت را باید بصورت سود نقدی بین سهام داران تقسیم و مابقی سود را نزد شرکت اندوخته می کنند.

میزان درصد سود تقسیمی یا DPS در بین شرکتها متفاوت است.شرکت‌ها سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند.

بعضی از شرکت ها بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند. اما بعضی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح‌های توسعه‌ای، اختصاص می‌دهند.

حال اینکه چه مقدار از EPS به عنوان DPS بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت تصمیم گیری می شود که برای اطلاع از آن باید به گزارش تصمیمات بعد از مجمع عمومی عادی که در سامانه کدال منتشر می شود مراجعه کرد.

شرکت ها حداکثر تا ۸ ماه از زمان مجمع عمومی عادی سالیانه فرصت دارند که سود نقدی تصویب شده در مجمع را بین سهامداران توزیع کنند.

DPS به چه کسانی تعلق می گیرد؟

DPS به کسانی تعلق می گیرد که در زمان تشکیل مجمع عمومی سهامدار شرکت باشد.

یعنی اگر شما ۲ روز قبل از مجمع (طبق قانون بورس ۲ روز قبل مجمع نماد متوقف می شود) سهام شرکتی را خرید کنید و حتی بعد از مجمع سهام خود را بفروشید، در صورتی که در مجمع سودی تقسیم شود این سود به شما تعلق خواهد گرفت.

سود تقسیمی به ۲ صورت به سهامداران پرداخت می شود که بصورت سنتی به شماره حسابی که قبلا سهامدار به شرکت اعلام کرده واریز می شود یا اینکه شرکت یک بانک عامل را معرفی و طبق جدول زمان بندی پرداخت سود در بازه زمانی اعلام شده با مراجعه به بانک عامل بصورت نقدی این سود قابل دریافت خواهد بود.

مثال : تصویر زیر اگهی پرداخت سود شرکت پتروشیمی غدیر می باشد که بانک صادارت را به عنوان بانک عامل معرفی و از کلیه سهامداران خود خواسته که طبق این جدول به این بانک برای دریافت سود خود اقدام کنند.

آشنایی با برخی از اصطلاحات بازار سرمایه

سال مالی دوره یکساله‌ای است که مبنای محاسبه سود و زیان و سایر گزارش‌های مالی شرکت است. به عنوان مثال سال مالی ایران خودرو از ابتدای فروردین تا پایان اسفند هر سال است. در پایان سال مالی، مجمع سالیانه شرکت برگزار می‌شود و عملکرد هیئت مدیره در طول سال مالی، مورد ارزیابی سهامداران قرار می‌گیرد. هیئت مدیره شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت چهارماه پس از پایان سال مالی شرکت، مجمع عادی سالیانه را برگزار کند.

صورت سود و زیان

سودآوری شرکت یکی از عوامل بسیار مهم در تصمیم‌گیری برای خرید سهام آن شرکت است که شرکت‌ها در صورت سود و زیان که در پایان سال مالی خود منتشر می‌کنند، سهامداران را از میزان سودآوری شرکت مطلع می‌کنند.در صورت سود و زیان، مواردی مانند میزان فروش، میزان هزینه‌ها و سایر اطلاعات با اهمیت مربوط به عملکرد شرکت قابل مشاهده سود EPS تعدیل شده است.

ترازنامه

علاوه بر سودآوری شرکت، سرمایه‌گذاران باید به میزان دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت نیز توجه کنند. ترازنامه که همانند صورت سود و زیان، در پایان دوره مالی شرکت برای اطلاع سهامداران منتشر می‌شود، همانند یک تصویر واضح و شفاف، وضعیت شرکت را از نظر میزان دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام نشان می‌دهد.در ترازنامه دارایی‌های شرکت، وجوه نقد، املاک، تجهیزات و ماشین آلات، همچنین میزان تعهد و تسهیلات و بدهی‌های شرکت به بانک‌ها، تامین کنندگان مواد اولیه، و . نمایش داده می‌شود و در نهایت، آنچه به عنوان سرمایه سهامداران شرکت یا اصطلاحاً حقوق صاحبان سهام، پس از کسر بدهی‌های شرکت از دارایی‌های آن باقی می‎‌ماند قابل مشاهده است.

صورت جریان وجوه نقد

صورت جریان وجوه نقد بیانگر چگونگی ارتباط بین سودآوری واحد تجاری و توان آن واحد، برای ایجاد وجه نقد و در نتیجه مشخص کننده کیفیت سود تحصیل شده واحد تجاری است. به تعبیری دیگر صورت جریان وجوه نقد به بررسی تغییرات وجوه نقد یک شرکت در فاصله زمانی بین دو صورت مالی می‌پردازد.

سود هرسهم (EPS)

هرگاه سود پس از کسر مالیات را که شرکت در پایان سال مالی خود به دست می‌آورد، بر تعداد سهام منتشر شده شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر سود هر سهم (EPS) است. برای مثال، اگر اگر بر اساس اطلاعات مندرج در صورت سود و زیان کل، کل سود خالص شرکت در پایان سال مالی 20 میلیارد ریال و تعداد سهام شرکت هم 10 میلیون سهم باشد، سود هر سهم 2،000 ریال خواهد بود.

سود تقسیمی هر سهم (DPS)

شرکت‌ها ممکن است همه سودی را که بدست می‌آورند بین سهامداران توزیع نکنند و بخشی از آن را برای اجرای برنامه‌های توسعه‌ای شرکت نگه دارند. به میزان سودی که به ازای هر سهم، بین سهامداران توزیع می‌شود سود تقسیمی هر سهم یا اصطلاحاً DPS می‌گویند. سود تقسیمی هر سهم به افرادی تعلق می‌گیرد که در زمان برگزاری مجمع شرکت، سهام آن شرکت را در اختیار داشته باشند. تصمیم‌گیری در خصوص میزان تقسیم سود، در مجمع عادی سالیانه و با رای گیری از سهامداران انجام می‌شود. شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت 8 ماه، این مبلغ را به سهامداران بپردازد.

پیش‌بینی سود

مدیران شرکت قبل از شروع سال مالی، بر اساس وضعیت عملکردشان در سال‌های گذشته و برنامه‌هایی که مد نظر دارند در سال آینده اجرا کنند، پیش‌بینی درآمد هر سهم (EPS) سال آینده را اعلام می‌کنند و به صورت فصلی یعنی هر سه ماه یکبار طی سال این پیش‌بینی را با توجه به عملکرد واقعی بازنگری می‌کنند. تمامی این اطلاعات با توجه به اینکه هنوز سال مالی شرکت به پایان نرسیده است، "پیش‌بینی" است. بعد از اتمام سال مالی شرکت و مشخص شدن عملکرد واقعی آن سال، درآمد هر سهم (EPS) واقعی اعلام خواهد شد.

تعدیل سود

شرکت‌های پذیرفته شده در بورس موظف‌اند در دوره‌های سه ماهه، عملکرد واقعی خود را بررسی کرده و علاوه بر مقایسه عملکرد واقعی با بودجه پیش‌بینی شده، پیش‌بینی جدید خود از میزان سودآوری شرکت را بر اساس عملکرد واقعی به بازار منعکس کنند. این تغییرات در سود پیش‌بینی شده را تعدیل سود می‌گویند. سرمایه‌گذاران باید در تصمیم‌گیری‌های خود، به تعدیل سود سهام توجه داشته باشند.

به عنوان مثال شرکت الف پیش‌بینی کرده سات که ر پایان سال مالی 1399 به ازای هر سهم 3،000ریال سود به دست آورد، اما پس از گذشت سه‌ماه از فعالیت شرکت و با بررسی عملکرد این سهماه پیش‌بینی خود را تغییر داده و به 3،200 ریال افزایش می‌دهد و یا بالعکس ممکن است پیش‌بینی سود را کاهش دهد.

درصد تحقق سود

در سود EPS تعدیل شده مثال قبل اگر در پایان سال، میزان سود تحقق یافته این شرکت به ازای هر سهم، 2،700 ریال باشد، به این معناست که شرکت الف 95درصد از سود پیش‌بینی شده خود را محقق کرده است. هر اندازه درصد تحقق سود یک شرکت بالاتر باشد، نشان‌دهنده پیش‌بینی دقیق‌تر و عملکرد بهتر آن شرکت خواهد بود.

نسبت P/E

P/E نسبت قیمت بر درآمد است که نشانگر اقبال بازار نسبت به سهم مورد نظر است. اگر یک شرکت پی به ای یک داشته باشد، یعنی سود سرمایه‌گذاری شما بعد از یکسال برابر با سرمایه‌گذاری‌تان می‌شود.بسیاری از افراد بر اساس این نسبت در مورد خرید و فروش سهام بورس تصمیم می‌گیرند. در محاوره عمومی گفته می‌شود که نسبت پی به ای پایین نشان دهنده ریسک کمتر و در عوض سود کمتر ( از لحاظ افزایش قیمت سهم) است و نسبت پی بر ای بیشتر نشان‌دهنده ریسک بیشتر ولی سود بیشتر است.

حجم مبنا

حجم مبنا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز معامله شود تا قیمت آن سهم بتواند بر اساس سقف دامنه نوسان ، افزایش یا کاهش یابد. بنابراین در صورتی که تعداد سهام معامله شده در یک شرکت در طول روز کمتر از حجم مبنا باشد. به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت.

قیمت پایانی سهم

قیمت پایانی سهام یک شرکت، در واقع میانگین قیمت‌هایی است که آن سهم در طول روز، بر اساس آن قیمت‎‌ها معامله شده است. قیمت پایانی سهام قیمتی است که معامله سهم در ابتدای روز بعد، بر اساس آن قیمت آغاز می‌شود و لزوماً قیمت پایانی سهم در ابتدای روز بعد بر اساس آن قیمت آغاز می‌شود و لزوماً قیمت پایانی سهم با آخرین قیمت سهم برابر نیست. اگر میزان معاملات روی یک سهم از حجم مبنا کمتر باشد، درصد افزایش یا کاهش قیمت آن سهم نیز کمتر از حداکثر میزان افزایش یا کاهش تعیین شده بر اساس مقررات خواهد بود.

سهام آزاد شناور

مقدار سهمی است که انتظار می‌رود در آینده نزدیک قابل معامله باشد، یعنی در صورت اخذ قیمت مناسب آن را برای فروش ارائه می‌کنند.مثلا فرض کنید 80 درصد سهام شرکتی در اختیار شرکت الف است و هیچوقت هم قصد فروش سهام خود را ندارد پس این شرکت فقط 20 درصد سهام شناور آزاد دارد که قابل معامله است و جا به جا می‌شود. برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران بررسی شده و سهامداران راهبردی مشخص شوند. به بیان دیگر سهام شناور آزاد همان نسبتی از سهام یک شرکت است که در بازار قابل معامله است و در فرآیند معاملات بین سهامداران مختلف جا به جا می‌شوند. عرضه و تقاضای این بخش از سهام است که قیمت سهام شرکت را تعیین می‌کند و قابلیت نقدشوندگی سهام را نشان می‌دهد و بخش بلوکه شده به دلیل عدم حضور در فرآیند عرضه و تقاضای روزانه، در نوسان و تعیین قیمت سهام تاثیری ندارد.