ریزش بازار چیست و چگونه از آن در امان باشیم؟
رشد و ریزش دو مفهوم جدایی‌ناپذیر بازار سرمایه می‌باشند. نمی‌توان انتظار داشت که بازار همواره در وضعیتی صعودی باشد، چنین امری در عمل امکان‌پذیر نخواهد بود. در واقع، اصلاح و ریزشهای کوچک بازار لازمه ادامه فعالیت و همچنین عاملی برای بازیابی توان بازار محسوب می‌شود. موضوعی که در اینجا اهمیت دارد، هیجانات تازه‌واردان این حوزه، پس از مشاهده اولین نزول قیمتی در سبد سهام آنها می‌باشد. این افراد پس از روبرو شدن با کوچکترین کاهش قیمت (با ترس از دست دادن سرمایه) اقدام به فروش سهام خود می‌نمایند. در نتیجه، بطور ناگهانی انبوهی از تقاضاهای خرید به تقاضای فروش تبدیل شده و این امر، تأثیر خود را بر بازار خواهد گذاشت. در این مقاله بطور کامل به بررسی ریزش بازار و دلایل ریزش اخیر بازار دلایل آن می‌پردازیم.
ریزش یا سقوط بازار بورس
در یک تعریف کلی، ریزش به معنای کاهش قابل توجه قیمت سهام بخشهای تأثیرگذار بازار می‌باشد. این امر در نهایت، سبب وقوع کاهش و نزولی چشمگیر در ارزش اوراق منتشر شده بازار خواهد شد. ریزش بازار را می‌توان رخدادی اجتماعی دانست که تحت تأثیر عوامل روانشناسی رخ می‌دهد.
در واقع، چنانچه تعدادی از سهامداران اقدام به فروش سهام خود نمایند، سایر افراد نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت؛ در نتیجه، شرکت کنندگان دیگر بازار نیز به فروش ترغیب شده و این امر در نهایت منجر به سقوط بازار خواهد شد. با ریزش بازار باید انتظار کاهش چشمگیری در ارزش سهم و مشاهده صف فروش های بسیار سنگین را داشته باشید.
آنچه در بحث ریزش بازار حائز اهمیت می‌باشد، این است که ریزش و اصلاح را نباید با یکدیگر اشتباه گرفت. در ادامه با این مفهوم و تفاوت آن با ریزش بازار آشنا خواهید شد.
اصلاح بازار و نکات آن
در یک تعریف کلی، اصلاح قیمت جریانی است که بخشی از روند غالب بازار را خنثی می‌سازد. این جریان هم بصورت حرکتی نزولی در یک روند صعودی و هم حرکتی صعودی در یک روند نزولی انجام می‌گیرد. بطور کلی اصلاح بازار به دو نوع اصلاح شاخص و اصلاح قیمت تقسیم می‌شود:
اصلاح شاخص بازار بورس
در صورتی که نماد سهم طی روزهای متمادی مورد دادوستد و معامله قرار گیرد، شاخص کل افزایش خواهد یافت. این احتمال وجود دارد که افزایش شاخص بر اساس ملاکهای ارزش واقعی سهام نباشد و در نتیجه عوامل روانی بازار صورت گرفته باشد. در این شرایط، سهامداران به دلیل بی ثباتی بازار و جهت حفظ سود کسب شده، اقدام به فروش سهام خود می نمایند. در نتیجه این امر، میزان عرضه نسبت به تقاضای بازار افزایش یافته که این عامل در نهایت موجب ریزش و سقوط قیمت سهام خواهد شد. به این جریان در اصطلاح، اصلاح شاخص قیمت گفته می شود.
اصلاح شاخص (در صورتی که قیمت سهم از ارزش واقعی آن فاصله زیادی داشته باشد) موجب بازگشت قیمت به سطح واقعی آن خواهد شد. در اینصورت، اصلاح، عاملی جهت افزایش شفافیت بازار و کاهش ریسک سرمایه گذاری خواهد بود.
برای آشنایی بیشتر با مفهوم شاخص و انواع آن به مقاله آشنایی با مفهوم شاخص در بورس مراجعه نمایید.
اصلاح قیمت بازار بورس
در یک تعریف کلی، به حرکتی که بخشی از روند غالب حاکم بر بازار را خنثی کند، اصلاح قیمت گفته می‌شود. به عبارتی در اصلاح، قیمت در مسیری خلاف جهت موج اصلی حرکت خواهد کرد. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که اصلاح قیمت تنها به صورت حرکت نزولی در یک روند صعودی رخ می دهد؛ اما باید توجه داشت که منظور از اصلاح، یک حرکت صعودی در یک روند نزولی نیز می‌باشد.
به طور کلی، حرکت سهم همواره در یک روند ثابت صعودی یا نزولی نبوده و به صورت تدریجی و پلکانی خواهد بود. بر این اساس، در صورت رشد قیمت به صورت غیر واقعی، افراد شروع به فروش سهام خود می‌نمایند. این حالت را دوران استراحت می‌گویند. چنانچه این رشد، بیش از حد مشخصی باشد، صف فروشهای سنگین تری در بازار ایجاد خواهد شد. به این دوران اصطلاحاً دوران اصلاح قیمت سهام می‌گویند.
اصلاح بازار و منطقی ترین رفتار سهامداران
به دنبال رشد غیرواقعی قیمت، سهامداران اقدام به فروش سهام خود می‌نمایند که اصلاح بازار نام دارد. در نتیجه این امر، عرضه بازار نسبت به تقاضا بیشتر شده و قیمت سهم کاهش خواهد یافت. اصلاح دلایل ریزش اخیر بازار بازار بطور معمول، فرآیندی کوتاه مدت است که بیش از چند روز به طول نمی‌انجامد. پس از دوران اصلاح، چنانچه سهم ارزش ذاتی (ارزش واقعی بر پایه صورتهای مالی) مناسبی داشته باشد، به روند افزایش خود بازمی‌گردد. از این رو، این دوران فرصت مناسبی برای خریداران سهم به شمار می‌رود.
تفاوت ریزش و اصلاح بازار
تحلیلگران تکنیکال با استفاده از الگوهای برگشتی، وضعیت بازار را به لحاظ اصلاح یا ریزش بررسی می‌نمایند. در واقع، این الگوها بیانگر برگشت و تغییر روند حاکم بر بازار خواهند بود. این الگوها (که نشانه اصلی آنها شکل گیری شکست خط روند می‌باشد) در انتهای یک روند صعودی یا نزولی مشاهده می‌شود.
پس از تشخیص روند برگشتی سهم، اصلی‌ترین راه برای تمایز ریزش از اصلاح، توجه به کف و سقف قیمت در نمودار خواهد بود. اگر قیمت در روند حرکتی خود به سطحی پایین تر از قیمت آغاز موج برسد، بازار در وضعیت ریزش قرار دارد. چنانچه در روند بازگشتی به قیمتی پایین تر از قیمت ابتدای موج نرسیم، وضعیت اصلاح را تجربه خواهیم کرد.
ریزش های تاریخی بازار بورس
اولین ریزش تاریخی بازار به حدود 13 سال پیش (آبان ماه سال 1387) بازمی‌گردد. در آن تاریخ، شاخص با 5.3% افت روبرو شد. دومین ریزش بزرگ بازار مربوط به دهه اخیر می‌باشد که در دی ماه سال 1392 بوقوع پیوست. این ریزش در ابتدای یک روند نزولی قوی رخ داد که علت اصلی آن رشد چشمگیر و حبابی در روزهای پیشین بازار بود. در آن زمان، بازار 7.2% افت را در شاخص کل خود تجربه نمود. حدود دو سال پس از این ریزش (تا اواخر سال 1394) همچنان یک روند نزولی بر بازار حاکم بود.
در اسفند ماه سال 1393 نیز شاهد یکی دیگر از بزرگترین ریزشهای تاریخ بورس (براساس درصد) بودیم. در این ریزش، شاخص کل با 5.5% افت، 3590 واحد نزول را پشت سر گذاشت. این ریزش، در نتیجه بازگشایی نمادهای پالایشی و همچنین کاهش قیمتی سه نماد بورسی و سه نماد فرابورسی این گروه، بدون محدودیت دامنه نوسان بوقوع پیوست.
در مهر ماه سال 1397 نیز شاهد ریزش بزرگ دیگری در شاخص کل بودیم. این سقوط، پس از یک روند صعودی قوی که در نتیجه رشد بی سابقه نرخ ارز حاصل شده بود، رخ داد. دلیل اصلی آن نیز، تغییر ناگهانی روند رشد نرخ ارز و همچنین دگرگونی در نرخ خوراک و پتروشیمی‌ها بود. پس از این ریزش، بازار به مدت پنج ماه وارد رکود شد. این رکود تا زمستان همان سال ادامه داشت تا اینکه در اواخر فصل، بازار مجدداً روند خود را تغییر داد و حرکت صعودی را آغاز نمود.
در ادامه این روند، بازار در تاریخ 16 و 17 اردیبهشت ماه سال 1397 و بار دیگر در تاریخ 25 تیر ماه سال 1397، ریزش 7000 واحدی را تجربه کرد که به سرعت احیا و به روند صعودی خود بازگشت.
وجه تمایز ریزش سال 98 با سالهای گذشته
در سال 1392 بازار تحت تأثیر باورهای عمومی، بهبود شرایط ناشی از روی کار آمدن دولت جدید و موفق بودن مذاکرات هسته‌ای، رشد چشمگیری را تجربه کرد. با پیش رفتن زمان و روبرو شدن با واقعیتهای این اتفاقات، روند بازار تغییر کرد و اصلاح شدیدی را در پیش گرفت.
در سال 1397 با وضع تحریمهای گسترده، روند رشد نرخ ارز متوقف شد. این امر منجر به مواجه شدن بازار با ریزشی بزرگ شد. پس از گذشت مدتی و تطبیق یافتن شرکتها با شرایط جدید تحریمی، بازار مجدداً به روند رشد خود بازگشت.در سال 1398 ریزش در شرایطی رخ داد که نرخ ارز و روابط بین‌المللی در وضعیت ثابتی قرار داشت. از این رو دلایل فوق، عواملی برای وقوع این پدیده به شمار نمی‌روند؛ در اینجا مباحث و محاسبات اقتصادی مطرح می‌شود. عاملی که در سال 1398 منجر به ریزش بازار شد، رسیدن به نقطه اشباع در بخش قابل توجهی از بازار بود. در چنین وضعیتی (ریزش بازار) میزان نقدینگی موجود حائز اهمیت خواهد بود؛ به طوری که اگر وجوه نقد جدید ورودی به بازار از آن حمایت نکند، شاهد ادامه روند سقوط در بازار خواهیم بود.
دلایل عمده ریزش بازار
به طور کلی دو عامل عمده را می‌توان علت اصلی ریزش بازار دانست:
1. منتشر شدن اخبار بین المللی مؤثر در اقتصاد
از دلایل اصلی تاثیرگذار بر روند بازار، انتشار اخبار مرتبط بین‌المللی است. این اخبار میتواند وضعیت کلی اقتصاد کشور و روند قیمتی بازار را تحت تاثیر خود قرار دهد. از جمله این اخبار می‌توان به خبر وضع تحریمهای جدید در کشور و خطر تهدیدات نظامی یا جنگ اشاره کرد. به عنوان مثال، در سال 1398 با انتشار خبر شهادت سردار سلیمانی، بازار بورس ریزش شدیدی را تجربه کرد. البته این وضعیت با دخالت مستقیم دولت به سرعت به حالت قبل خود بازگشت.
2. رشد چشمگیر و بی وقفه سهم
این عامل نیز بازار را با ریزشهای شدید روبرو می سازد. چنانچه شاخص بازار در یک بازه کوتاه مدت، رشد چندین برابری را پشت سر گذاشته باشد، احتمال وقوع ریزش بازار وجود خواهد داشت. در واقع، رشد چشمگیر سهم و شکستن سطوح مقاومتی آن در بازه زمانی کوتاه مدت، سهم را در وضعیت ریزشی قرار خواهد داد.
باید توجه داشت که سهم همواره نمی‌تواند در یک روند صعودی حرکت کند؛ از این رو، باید در روند حرکتی خود، دوران اصلاحی را نیز تجربه کرده تا بتواند برای ادامه حرکت خود آماده شود. به عنوان مثال، در دی ماه سال 1392 شاهد ریزش بزرگی در بازار بودیم که علت اصلی آن، رشد چشمگیر روزهای پیشین بازار بود. این ریزش تا دو سال وضعیت بازار را تحت تاثیر خود قرار داد.
دلایل ریزش اخیر بازار
ترس و بی اعتمادی حاکم بر کشور، عاملی اصلی در وضعیت ریزشی این روزهای بازار می‌باشد. به عبارتی، تغییر رئیس جمهور آمریکا و آثار آن بر مسائل جهان از یک سو و انتظار کاهش قیمت دلار از سوی دیگر، وضعیت بازار را تحت تاثیر قرار داده است. سایر دلایل ریزش بازار عبارتند از:
- عدم تعادل بازار در نتیجه اختلالات سامانه ثبت سفارشات سهامداران (وجود تاخیر در ثبت یا عدم انجام)
- دستکاری در روند بازار با متوقف و مجاز نمودن معاملات سهام
- فشار فروش جهت تسویه اعتبارات و در نتیجه کاهش اعتبارات کارگزاریها
- عملکرد ناکارآمد مدیران بورس
باید توجه که در حال حاضر بازار به لحاظ تحلیلی در وضعیت کاملاً مناسبی قرار داشته و برای بازگشت آماده است؛ اما فضای بی اعتمادی حاکم بر بازارهای سرمایه، مانع رشد و ادامه حرکت آن شده است.
شرکت های شاخص ساز و تأثیر آنها در دلایل ریزش اخیر بازار روند ریزشی بازار
منظور از شرکتهای شاخص‌ساز، شرکتهایی است که ارزش بازاری بالایی داشته و تاثیر زیادی در شاخص کل دارند. به عبارتی، کاهش یا افزایش رشد این شرکتها، تاثیر بسیار زیادی بر روند شاخص کل خواهد داشت.
زمانی که این شرکتها چندین روز در وضعیت منفی قرار داشته باشند، به دلیل تأثیر بالای آنها بر شاخص، کل بازار تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. در واقع، نوسانات این سهم‌ها به نوعی تعیین کننده وضعیت کلی بازار می‌باشد. از جمله این سهم‌ها می توان به نماد شستا اشاره نمود. این نماد، به طور معمول با تغییرات قیمتی خود، وضعیت کلی بازار را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
برای آشنایی بیشتر با شستا مقاله «شستا: شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی» را در همین سایت مطالعه نمایید.
برخورد منطقی در روزهای منفی بازار
سهامدران می‌بایست سعی نمایند تا در مواجهه با شرایط ریزشی بازار، درگیر استرس و اضطراب نشده و بهترین عکس‌العمل را از خود نشان دهند. 3 نکته زیر به شما در داشتنی برخوردی منطقی در شرایط رخ داده، کمک خواهد کرد.
رفتارهای هیجانی ممنوع
یکی از بزرگترین اشتباهات معامله‌گران، داشتن رفتار هیجانی در مواجه با بازار منفی است. این رفتار هم در زمان فروش و هم در زمان خرید رخ می‌دهد. به این صورت که فرد با کوچکترین کاهش در سطح قیمت، سهم خود را بسیار پایین تر از ارزش واقعی آن به فروش می‌رساند. همچنین فرد ممکن است بدون تحلیل و فقط با مشاهده سهم منفی و ارزان، اقدام به خرید نماید که بطور معمول نتیجه این رفتار چیزی جز ضرر نخواهد بود.
تشخیص نوع روند منفی
مهمترین گام در مواجه شدن با بازار منفی، تشخیص نوع وضعیت بازار به لحاظ ریزشی یا اصلاحی بودن آن است. همانطور که گفته شد، در ریزش بازار، قیمتها در بازه طولانی منفی بوده و برگشت دوباره وضعیت بازار زمانبر خواهد بود. در اصلاح بازار، کاهش قیمتها کوتاه مدت بوده و بازار مجدداً به روند مثبت خود بازمی‌گردد. تشخیص ریزشی یا اصلاحی بودن بازار، در تصمیم‌گیری‌ها و نحوه برخورد با آن نقشی تعیین کننده دارد.
اهمیت داشتن حد ضرر
معامله‌گران قبل از ورود به بازار، لازم است استراتژی معاملاتی خود را تعیین نمایند. استراتژی معاملاتی، برنامه‌ای است که فرد خرید و فروشهای خود را در چارچوب آن انجام می‌دهد. یکی از کاربردهای این برنامه، مشخص نمودن عددی به عنوان حد ضرر می‌باشد. این عدد با توجه سطح ریسک‌پذیری فرد و تحلیل وی از رفتار کلی سهم بدست می‌آید. به عنوان مثال، فردی که با هدف کوتاه مدت معامله می‌کند با فعال شدن حد ضرر، سهم خود را می‌فروشد. اهمیت حد ضرر در دوران ریزشی بازار آشکارتر خواهد شد. چنانچه فرد در ابتدای روند ریزشی با فعال شدن حد ضرر خود اقدام به فروش نماید، گرفتار ریزش بازار و صفهای فروش سنگین آن نخواهد شد.
ریزش بازار در یک بند
وجود صفهای فروش سنگین و کاهش شدید ارزش سهم از نشانه‌های ریزش بازار است. این شرایط را نباید با اصلاح بازار (کاهش کوتاه مدت قیمت سهم) اشتباه گرفت. در یک تعریف کلی، ریزش، کاهش شدید در قیمت بخش بزرگی از سهم‌های بازار می‌باشد که سبب کاهش چشمگیر ارزش آنها خواهد شد. انتشار اخبار مؤثر در اقتصاد و رشدهای بدون توقف بازار، دو عامل اصلی در وقوع این پدیده می‌باشند.
دلایل ریزش اخیر بازار
مدیرعملیات بازارگردانی شرکت تأمین سرمایه آرمان دلایل کاهش دو روز اخیر شاخص و جو روانی منفی را اعلام و آینده کوتاه بازار را پیش بینی کرد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، عظیم ثابت در گفت و گو با ملت بازار با بیان این که در دو هفته گذشته وضعیت خوبی را در بازار شاهد بودیم به نحوی که شاخص کل بورس رشد حدود 4 درصدی را در این مدت به دست آورد، اظهار داشت: طی این مدت سهامداران حقوقی حمایت های خوبی از بازار داشتند و بیشتر در نقش خریدار ظاهر شدند. به این معنی که مبالغی را برای خرید سهام وارد بازار کردند و باعث شدند حجم و ارزش معاملات و به تبع آن شاخص کل بورس روند رشدی داشته باشد.
وی با بیان اینکه رشد بورس در دو هفته گذشته به دلیل تداوم کاهش شاخص در هفته منتهی به 20 خردادماه بود،گفت: یکی از دلایل بازگشت بازار طی دو هفته گذشته به دلیل جبران ریزش در هفته ماقبل از این دوره بود. هفته ای که بورس با نوسان های منفی قابل توجهی روبه رو شد.
دلایل افت شاخص در دو روز ابتدایی هفته
ثابت در پاسخ به این سوال که چرا با وجود مثبت بودن بازار در دو هفته گذشته، در شروع هفته شاخص روز گذشته و امروز با افت حدود 550 واحدی روبه رو شد، گفت: خوشبختانه در اولین روز از هفته اخبار منفی داخلی و خارجی در ارتباط با بحث مذاکرات هسته ای وجود نداشت که بتوان دلیل منفی بودن بازار را به آن مرتبط کرد. به نظر می رسد تنها دلیلی که بازار سهام در روز گذشته منفی به پایان رسید شناسایی سودهای کوتاه مدت توسط سهامدارانی بود که در هفته های گذشته نسبت به خریداری سهام اقدام کرده بودند.
وی ادامه داد: بیشترین علت ریزش بازار در روز جاری اما ناشی از حاکم شدن جو ترس از عدم حصول توافق و نیز کاهش قیمت سهام پالایشگاه ها دلایل ریزش اخیر بازار در یکی دو روز گذشته بود.
ثابت با تاکید بر این که بازار از کمبود شدید نقدینگی رنج می برد که انعکاس آن در کاهش معنادار حجم معاملات قابل مشاهده است، افزود: هنوز اخبار منفی تاثیرگذاری از روند مذاکرات نرسیده ولی شرط احتیاط و ترس از احتمال تمدید یا شکست مذاکرات افراد را وا می دارد که در نقش فروشنده ظاهر شوند تا پس روشن شدن ابعاد نشست ها تصمیمات دقیق تری بگیرند. کما اینکه همچنان بحث شناسایی سودهای کوتاه مدت هم مطرح بوده و شرایط بازار به گونه ای است که سرمایه گذاران ترجیح می دهند با کسب حداقل سود، از بورس خارج شوند.
آمادگی بازار برای جذب نقدینگی
وی با تاکید بر اینکه تا 90 درصد به پایان مذاکرات هسته ای خوش بینی وجود دارد، در مورد ارزیابی خود از وضعیت بورس در هفته جاری گفت: بازار سرمایه با توجه به افت شدید در یک سال و نیم اخیر از نظر روانی آمادگی بالایی برای رشد و جذب نقدینگی دارد. هر چه چشم انداز آینده روشن تر باشد، حرکت بازار سرمایه در مسیر رشد با شتاب بیشتری صورت می گیرد.
این فعال بازار سرمایه ادامه داد: پیش بینی این است که با توجه به نزدیک شدن به پایان ماراتن مذاکرات هسته ای در صورت رفع ابهامات موجود در روند مذاکرات هسته ای تعداد بیشتری از افراد که دارای ریسک پذیری بالاتری هستند به بازار سهام ورود کرده و اقدام به خرید سهام کنند. البته میزان رشد بازار سرمایه ارتباط مستقیمی با حجم نقدینگی وارد شده که این روزها یکی از معضلات بازار به حساب می آید، دارد.
ثابت افزود: به نظر می رسد برخی از سهامدارانی که طی چند ماهه اخیر از بورس دور بوده اند شرایط فعلی را برای ورود ترجیح می دهند تا در زمان باقی مانده به اعلام نتیجه مذاکرات بتوانند بازدهی مناسبی را کسب کنند.
اثرات واقعی رفع تحریم ها
وی با بیان اینکه برای مشاهده اثرات واقعی رفع تحریم ها بر بازار سرمایه به مدت زمان بین 9 تا 12 ماهه نیاز است، گفت: بازار سرمایه بدون شک بعد از توافق نهایی رشد قابل توجهی را تجربه خواهد کرد اما این رشد به طور قطع ادامه دار نخواهد بود و تاثیرگذاری واقعی رفع تحریم ها و خروج اقتصاد از رکود غیرتورمی را باید در پایان سال جاری و یا سه ماهه ابتدایی سال 95 شاهد باشیم.
مدیر عملیات بازارگردانی شرکت تأمین سرمایه آرمان در ادامه به در دستور کار قرار گرفتن موضوع کاهش سپرده قانونی بانک‌ها اشاره کرد و گفت: چنانچه این موضوع منتج به نتیجه شده و کاهش نرخ سپرده قانونی بانک ها از 13 به 10 درصد در شورای پول و اعتبار به تصویب برسد، خبر خوبی برای سیستم بانکی خواهد بود. به این معنی که قدرت تسهیلات دهی بانک ها افزایش یافته و از طرف دیگر مطالبات بانک مرکزی از بانک ها کاهش پیدا می کند.
۳ دلیل برای سقوط روز گذشته بیت کوین؛ وضعیت بازار بدتر می‌شود؟
ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال در روز جمعه ۱۹ اوت (۲۸ مرداد)، ۹.۱ درصد کاهش یافت؛ اما مهم‌تر از آن، ارزش بازار در مرز حمایت روانی یک‌تریلیون دلاری قرار گرفت. سرمایه‌گذاران فراموش کرده بودند که آخرین افت ارزش بازار کمتر از ۳ هفتهٔ پیش رخ داده بود، زمانی که در ۱۸ ژوئن (۲۸ خرداد) این شاخص به حدود ۷۸۰میلیارد دلار رسید؛ اما آیا روند صعودی هفته‌های اخیر متوقف شده و وضعیت بازار همچنان میتواند بدتر شود؟
به گزارش کوین تلگراف، پس از اینکه «کمیته انرژی و بازرگانی مجلس نمایندگان ایالات متحده» در روز ۱۷ اوت (۲۶ مرداد) اعلام کرد که عمیقاً نگران افزایش تقاضا برای سوخت‌های فسیلی به‌منظور تأمین انرژی موردنیاز برای استخراج ارزهای دیجیتال مبتنی بر اثبات کار است، نگرانی سرمایه‌گذاران هم نسبت به قانون‌گذاری‌های پیش رو افزایش یافت. در نتیجهٔ این نگرانی‌ها، قانون‌گذاران ایالات متحده از شرکتهای استخراج‌کننده ارزهای دیجیتال درخواست کردند تا اطلاعات مربوط به مصرف انرژی و متوسط هزینه‌های خود را ارائه کنند.
به‌طور معمول، کاهش کلی قیمتها (ناشی از افزایش فشار فروش) روی قیمت بیت کوین و ۴ ارز دیجیتال برتر نسبت به سایر دارایی‌های بازار، تأثیر کمتری دارد. با این حال، این اصلاح بازار کاهش ۷ تا ۱۴درصدی قیمت ارزهای دیجیتال برتر را در پی داشت. ارزش بیت کوین پس از رسیدن به ۲۱٬۲۶۰ دلار، ۹.۷درصد کاهش یافت و قیمت اتریوم نیز با افت ۱۰.۶درصدی در پایین‌ترین حد روزانه خود به ۱٬۶۷۵ دلار رسید.
برخی از تحلیلگران عقیده دارند که با درنظرگرفتن نوسان سالانه حدود ۶۷درصدی بیت کوین، شکل‌گیری چنین اصلاحات شدیدی در بازه زمانی روزانه، امری عادی است. برای مثال، طی ۳۶۵ روز گذشته، میزان کاهش روزانه ارزش کل بازار در ۱۹ روز (مثل روز ۲۸ مرداد) از ۹درصد فراتر رفته است؛ اما وجود برخی از عوامل باعث شده‌اند ریزش اخیر برجسته‌تر از سقوط‌های گذشته به نظر برسد.
به صفر رسیدن پریمیوم معاملات فیوچرز بیت کوین
به‌طور معمول، قراردادهای آتی با سررسید ماهانه بیت کوین با اختلاف قیمت یا پریمیوم کمی نسبت‌به بازار اسپات (نقدی) معامله می‌شوند؛ زیرا فروشندگان برای عقب‌انداختن تاریخ تسویه معاملات در طولانی‌مدت پول بیشتری طلب می‌کنند. این وضعیت منحصر به بازار ارزهای دیجیتال نیست و در بازارهای مالی با عنوان کانتانگو (Contango) شناخته می‌شود.
در این شرایط، قیمت فیوچزر یا آتی یک کالا از قیمت اسپات یا لحظه‌ای آن بیشتر است و معمولاً زمانی رخ می‌دهد که معامله‌گران انتظار دارند قیمت دارایی در طول زمان افزایش یابد. در بازارهای سالم، قراردادهای فیوچرز با پریمیوم (حق بیمه) سالانه ۴ تا ۸درصدی معامله می‌شوند که برای جبران ریسک‌ها و هزینه‌های سرمایه کافی است.
نمودار پریمیوم سالانه معاملات ۳ماهه فیوچرز بیت کوین.
صفرشدن پریمیوم معاملات فیوچرز بیت کوین در صرافی «OKX» و دریبیت (Deribit) در کنار کاهش ۹.۷درصدی قیمت این ارز دیجیتال باعث شده است خوش‌بینی سرمایه‌گذاران به استفاده از بازارهای مشتقه از بین برود. زمانی که شاخص در نمودار بالا وارد ناحیه منفی می‌شود، مرحله وارونگی (Backwardation) رخ می‌دهد. این یعنی قیمت قراردادهای فیوچرز از قراردادهای اسپات کمتر شده و تقاضای بیشتری برای بازکردن موقعیت‌های معاملاتی اهرمی شورت وجود دارد که روی کاهش بیشتر قیمت در آینده حساب می‌کنند.
لیکوییدشدن ۴۷۰میلیون دلاری معامله‌گران
قراردادهای فیوچرز ابزاری نسبتاً کم‌هزینه و آسان برای استفاده معامله‌گران از اهرم‌های معاملاتی هستند. با این حال، خطر «لیکوییدشدن» در استفاده از آنها وجود دارد، به این معنی که سپرده مارجین (Margin) سرمایه‌گذاران یا پولی که در حسابشان دارند برای پوشش ضرر موقعیت‌های معاملاتی آنها کافی نیست. در چنین شرایطی، مکانیزم اهرم‌زدایی (Deleveraging) صرافی به شکل خودکار شروع به کار می‌کند و ارز دیجیتالی را که به‌عنوان وثیقه استفاده شده، با هدف کاهش ضرر به فروش می‌رساند.
نمودار ارزش کل موقعیت‌های معاملاتی لیکوییدشده در بازار بیت کوین در بازه زمانی یک‌روزه.
ممکن است یک معامله‌گر با استفاده از اهرم‌های معاملاتی سود خود را ۱۰ برابر افزایش دهد؛ اما اگر قیمت دارایی نسبت‌به نقطه ورود او ۹درصد کاهش یابد، موقعیت معاملاتی او بسته خواهد شد. در این شرایط، صرافی وثیقه او را خواهد فروخت و موقعیت معاملاتی او به‌اصطلاح لیکویید خواهد شد. نمودار بالا نشان می‌دهد که تعداد موقعیت‌های لانگ (خرید) لیکوییدشده در ۱۹ اوت (۲۸ مرداد) بالاترین سطح از ۱۲ ژوئن (۲۲ خرداد) بوده است.
خوش‌بینی بیش از حد معامله‌گران مارجین
معاملات مارجین به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد با قرض‌گرفتن ارز دیجیتال بتوانند موقعیت معاملاتی بزرگتری باز کنند و سود احتمالی خود را افزایش دهند. به‌عنوان مثال، یک معامله‌گر میتواند با قرض‌گرفتن تتر از صرافی بیت کوین بخرد و ریسک و سود احتمالی معامله خود را بیشتر کند. همچنین، میتواند از بیت کوینی که قرض گرفته است برای بازکردن یک موقعیت معاملاتی شورت استفاده کند.
برخلاف قراردادهای فیوچرز، لزوماً تعادلی میان حجم معاملات مارجین لانگ و شورت وجود ندارد. با این حال، بالابودن ضریب وام‌دهی مارجین، نشانه‌ای از صعودی‌بودن روند بازار است. در مقابل، پایین‌بودن این ضریب میتواند نشانه‌ای از نزولی‌بودن روند بازار باشد.
ضریب وام‌دهی مارجین BTC/USDT در صرافی OKX.
معامله‌گران ارزهای دیجیتال به صعودی‌بودن دیدگاه همیشگی خود شهرت دارند. این نگاه باتوجه‌به پتانسیل‌های پذیرش، رشد سریع موارد استفاده از ارزهای دیجیتال مانند صنعت دیفای (DeFi) و این تصور است که بعضی از این دارایی‌ها از رشد تورم دلار مصون هستند. با این حال، ضریب ۱۷ برابری وام‌دهی مارجین به‌نفع استیبل کوین‌ها طبیعی نیست و میتواند نشانه‌ای از اطمینان بیش دلایل ریزش اخیر بازار از حد معامله‌گران موقعیت‌های لانگ اهرمی باشد.
بررسی این سه معیار در بازارهای مشتقه نشان می‌دهد که معامله‌گران قطعاً انتظار نداشتند کل بازار ارزهای دیجیتال روز گذشته به‌شدت اصلاح شود. همچنین تصور نمی‌کردند که ارزش کل بازار بخواهد دوباره محدوده حمایت یک تریلیون دلاری را آزمایش کند. این کاهش مجدد اعتماد به بازار ممکن است باعث شود حجم موقعیت‌های معاملات اهرمی خریداران کاهش یابد و احتمالاً در هفته‌های آینده افت قیمت بیشتری ایجاد کند.
اخبار طلا و سکه
شعار علیه مهدی طارمی گران تمام شد | نقره داغ باشگاه پرتغالی به دلیل بدررفتاری هواداران علیه ستاره ایرانی
کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال پرتغال باشگاه پرتغالی را به دلیل بدررفتاری هواداران علیه ستاره ایرانی نقره داغ کرد. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 17:41
طلا امروز چند؟
رییس اتحادیه طلافروشان اهواز گفت: قیمت اونس جهانی ۲۹ دلار نسبت به هفته گذشته کمتر شده و هر اونس طلا از یک هزار و ۷۰۱ دلار به یک هزار و ۶۷۲دلار کاهش یافته است. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 16:16
هدف بعدی نقره؛ 20.00 دلار
نقره امروز برخلاف روند روز قبل، نزدیک به اوج روزانه خود یعنی 19.00 دلار رسید. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 15:58
قیمت طلا امروز سی شهریور ماه در بازار (مثقال ۱۸ عیار، طلا گرم ۱۸ عیار)
قیمت طلا برای امروز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ اعلام شد، قیمت طلای ۱۸ عیار به ۱ میلیون ۳۰۱ هزار ۹۹۳ تومان رسید. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 14:41
فنر قیمت دلار جمع شد /عقب نشینی سکه از مرز حساس
عده ای از معامله گران معتقد بودند که بازار ساز با تزریق عرضه دلار فنر قیمت دلار را جمع کرده است. عده ای دیگر می گفتند که بازیگران ارزی در انتظار اخبار سفر ابراهیم رئیسی در نیویورک هستند. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 14:26
افزایش قیمت طلا در معاملات امروز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱
در بازار طلا، قیمت هر گرم طلای ۲۴ عیار با افزایش ۰.۰۶ درصدی، ۱۷،۴۲۹،۰۰۰ ریال دست پیدا کرد. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 14:02
افزایش ۲۰ برابری استخراج کانسنگ طلا در معدن طلای هیرد خراسان جنوبی
از ابتدای سال تاکنون استخراج کانسنگ طلا از معدن طلای هیرد خراسان جنوبی ۲۰ برابر افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 13:51
آرامش نسبی در بازار طلا
قیمت طلا امروز چهارشنبه ۳۰ شهریور ماه، نزدیک به پایین‌ترین سطح اخیر خود باقی ماند، زیرا سرمایه‌گذاران برای احتمال افزایش مجدد نرخ بهره از سوی فدرال رزرو آمریکا در تلاش برای مهار تورم فزاینده آماده می‌شوند. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 13:46
شمش؛ جان بر کف!
با توجه دلایل ریزش اخیر بازار به اینکه معامله‌گران در انتظار نشست روز چهارشنبه اروپا، با رقم 1660 دلار سر و کار دارند، قیمت طلا امروز در حاشیه و بدون افزایش باقی ماند. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 13:27
قیمت جهانی طلا امروز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ / تلاش اونس برای حفظ کانال ۱۶۰۰ دلار
قیمت هر اونس طلا امروز چهارشنبه ۳۰ شهریورماه به ۱۶۶۲ دلار و ۹۶ سنت رسید. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 13:16
قیمت جهانی طلا همچنان در سراشیبی
قیمت هر اونس طلا امروز چهارشنبه با ۰.۱۲ درصد کاهش به ۱۶۶۲ دلار و ۹۶ سنت رسید. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 13:06
صفر تا صد معامله طلا در فضای مجازی
فضای مجازی دارای مزایا و پتانسیل‌های خوبی برای کسب و کار و معامله طلا است و شرایط و معاملات آن نیز در فضای مجازی شرایط و قوانین خاص خود را باید داشته باشد. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 12:16
گوشی آنر X6 با باتری ۵۰۰۰ میلی‌آمپر ساعتی معرفی شد
نرخ روز سکه و طلا در بازار +جدول
قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید امروز (چهارشنبه) در بازار آزاد تهران به ۱۴میلیون و ۲۹۵ هزار تومان رسید. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 12:12
قیمت گرم طلا 18 عیار چهارشنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۱/ ریزش قیمت طلا
نرخ امروز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ فلزات گرانبها در بازارهای جهانی
در معاملات بازار فلزات گرانبها، قیمت هر انس طلا با کاهش ۰.۱۳ درصدی، برابر ۱,۶۶۲.۴۲ دلار معامله گردید. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 11:16
مس بهتر از طلا عمل کرد
از آنجا که افزایش نرخ بهره باعث افزایش ارزش دلار و فشار بر بازارهای فلزی شده است، امروز عملکرد طلا و مس محدود شد. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 10:57
تغییر جهت طلا؛ غیرممکن یا دیرهنگام؟
از آنجا که سرمایه‌گذاران در انتظار سیاست‌گذاری فدرال رزرو هستند و شاخص دلار نیز در حال افزایش است، قیمت طلا با روند نزولی مواجه شد. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 10:03
افزایش ارزش دلار قیمت طلا را کاهش داد
قیمت هر اونس طلا امروز با ۰.۱۲ درصد کاهش به ۱۶۶۲ دلار و ۹۶ سنت رسید. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 09:31
اتفاق مثبت در صنایع مادر/ تولید فولاد ۲۰ درصد بالا رفت رکورد شکست
جدیدترین گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نشان می‌دهد در ۵ ماهه نخست سال جاری تولید فولاد و محصولات فولادی کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۲۰ درصدی داشته است. چهارشنبه 30 شهریور 1401 ساعت 09:11
ریزش بازار چیست و چگونه از آن در امان باشیم؟
رشد و ریزش دو مفهوم جدایی‌ناپذیر بازار سرمایه می‌باشند. نمی‌توان انتظار داشت که بازار همواره در وضعیتی صعودی باشد، چنین امری در عمل امکان‌پذیر نخواهد بود. در واقع، اصلاح و ریزشهای کوچک بازار لازمه ادامه فعالیت و همچنین عاملی برای بازیابی توان بازار محسوب می‌شود. موضوعی که در اینجا اهمیت دارد، هیجانات تازه‌واردان این حوزه، پس از مشاهده اولین نزول قیمتی در سبد سهام آنها می‌باشد. این افراد پس از روبرو شدن با کوچکترین کاهش قیمت (با ترس از دست دادن سرمایه) اقدام به فروش سهام خود می‌نمایند. در نتیجه، بطور ناگهانی انبوهی از تقاضاهای خرید به تقاضای فروش تبدیل شده و این امر، تأثیر خود را بر بازار خواهد گذاشت. در این مقاله بطور کامل به بررسی ریزش بازار و دلایل آن می‌پردازیم.
ریزش یا سقوط بازار بورس
در یک تعریف کلی، ریزش به معنای کاهش قابل توجه قیمت سهام بخشهای تأثیرگذار بازار می‌باشد. این امر در نهایت، سبب وقوع کاهش و نزولی چشمگیر در ارزش اوراق منتشر شده بازار خواهد شد. ریزش بازار را می‌توان رخدادی اجتماعی دانست که تحت تأثیر عوامل روانشناسی رخ می‌دهد.
در واقع، چنانچه تعدادی از سهامداران اقدام به فروش سهام خود نمایند، سایر افراد نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت؛ در نتیجه، شرکت کنندگان دیگر بازار نیز به فروش ترغیب شده و این امر در نهایت منجر به سقوط بازار خواهد شد. با ریزش دلایل ریزش اخیر بازار بازار باید انتظار کاهش چشمگیری در ارزش سهم و مشاهده صف فروش های بسیار سنگین را داشته باشید.
آنچه در بحث ریزش بازار حائز اهمیت می‌باشد، این است که ریزش و اصلاح را نباید با یکدیگر اشتباه گرفت. در ادامه با این مفهوم و تفاوت آن با ریزش بازار آشنا خواهید شد.
اصلاح بازار و نکات آن
در یک تعریف کلی، اصلاح قیمت جریانی است که بخشی از روند غالب بازار را خنثی می‌سازد. این جریان هم بصورت حرکتی نزولی در یک روند صعودی و هم حرکتی صعودی در یک روند نزولی انجام می‌گیرد. بطور کلی اصلاح بازار به دو نوع اصلاح شاخص و اصلاح قیمت تقسیم می‌شود:
اصلاح شاخص بازار بورس
در صورتی که نماد سهم طی روزهای متمادی مورد دادوستد و معامله قرار گیرد، شاخص کل افزایش خواهد یافت. این احتمال وجود دارد که افزایش شاخص بر اساس ملاکهای ارزش واقعی سهام نباشد و در نتیجه عوامل روانی بازار صورت گرفته باشد. در این شرایط، سهامداران به دلیل بی ثباتی بازار و جهت حفظ سود کسب شده، اقدام به فروش سهام خود می نمایند. در نتیجه این امر، میزان عرضه نسبت به تقاضای بازار افزایش یافته که این عامل در نهایت موجب ریزش و سقوط قیمت سهام خواهد شد. به این جریان در اصطلاح، اصلاح شاخص قیمت گفته می شود.
اصلاح شاخص (در صورتی که قیمت سهم از ارزش واقعی آن فاصله زیادی داشته باشد) موجب بازگشت قیمت به سطح واقعی آن خواهد شد. در اینصورت، اصلاح، عاملی جهت افزایش شفافیت بازار و کاهش ریسک سرمایه گذاری خواهد بود.
برای آشنایی بیشتر با مفهوم شاخص و انواع آن به مقاله آشنایی با مفهوم شاخص در بورس مراجعه نمایید.
اصلاح قیمت بازار بورس
در یک تعریف کلی، به حرکتی که بخشی از روند غالب حاکم بر بازار را خنثی کند، اصلاح قیمت گفته می‌شود. به عبارتی در اصلاح، قیمت در مسیری خلاف جهت موج اصلی حرکت خواهد کرد. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که اصلاح قیمت تنها به صورت حرکت نزولی در یک روند صعودی رخ می دهد؛ اما باید توجه داشت که منظور از اصلاح، یک حرکت صعودی در یک روند نزولی نیز می‌باشد.
به طور کلی، حرکت سهم همواره در یک روند ثابت صعودی یا نزولی نبوده و به صورت تدریجی و پلکانی خواهد بود. بر این اساس، در صورت رشد قیمت به صورت غیر واقعی، افراد شروع به فروش سهام خود می‌نمایند. این حالت را دوران استراحت می‌گویند. چنانچه این رشد، بیش از حد مشخصی باشد، صف فروشهای سنگین تری در بازار ایجاد خواهد شد. به این دوران اصطلاحاً دوران اصلاح قیمت سهام می‌گویند.
اصلاح بازار و منطقی ترین رفتار سهامداران
به دنبال رشد غیرواقعی قیمت، سهامداران اقدام به فروش سهام خود می‌نمایند که اصلاح بازار نام دارد. در نتیجه این امر، عرضه بازار نسبت به تقاضا بیشتر شده و قیمت سهم کاهش خواهد یافت. اصلاح بازار بطور معمول، فرآیندی کوتاه مدت است که بیش از چند روز به طول نمی‌انجامد. پس از دوران اصلاح، چنانچه سهم ارزش ذاتی (ارزش واقعی بر پایه صورتهای مالی) مناسبی داشته باشد، به روند افزایش خود بازمی‌گردد. از این رو، این دوران فرصت مناسبی برای خریداران سهم به شمار می‌رود.
تفاوت ریزش و اصلاح بازار
تحلیلگران تکنیکال با استفاده از الگوهای برگشتی، وضعیت بازار را به لحاظ اصلاح یا ریزش بررسی می‌نمایند. در واقع، این الگوها بیانگر برگشت و تغییر روند حاکم بر بازار خواهند بود. این الگوها (که نشانه اصلی آنها شکل گیری شکست خط روند می‌باشد) در انتهای یک روند صعودی یا نزولی مشاهده می‌شود.
پس از تشخیص روند برگشتی سهم، اصلی‌ترین راه برای تمایز ریزش از اصلاح، توجه به کف و سقف قیمت در نمودار خواهد بود. اگر قیمت در روند حرکتی خود به سطحی پایین تر از قیمت آغاز موج برسد، بازار در وضعیت ریزش قرار دارد. چنانچه در روند بازگشتی به قیمتی پایین تر از قیمت ابتدای موج نرسیم، وضعیت اصلاح را تجربه خواهیم کرد.
ریزش های تاریخی بازار بورس
اولین ریزش تاریخی بازار به حدود 13 سال پیش (آبان ماه سال 1387) بازمی‌گردد. در آن تاریخ، شاخص با 5.3% افت روبرو شد. دومین ریزش بزرگ بازار مربوط به دهه اخیر می‌باشد که در دی ماه سال 1392 بوقوع پیوست. این ریزش در ابتدای یک روند نزولی قوی رخ داد که علت اصلی آن رشد چشمگیر و حبابی در روزهای پیشین بازار بود. در آن دلایل ریزش اخیر بازار زمان، بازار 7.2% افت را در شاخص کل خود تجربه نمود. حدود دو سال پس از این ریزش (تا اواخر سال 1394) همچنان یک روند نزولی بر بازار حاکم بود.
در اسفند ماه سال 1393 نیز شاهد یکی دیگر از بزرگترین ریزشهای تاریخ بورس (براساس درصد) بودیم. در این ریزش، شاخص کل با 5.5% افت، 3590 واحد نزول را پشت سر گذاشت. این ریزش، در نتیجه بازگشایی نمادهای پالایشی و همچنین کاهش قیمتی سه نماد بورسی و سه نماد فرابورسی این گروه، بدون محدودیت دامنه نوسان بوقوع پیوست.
در مهر ماه سال 1397 نیز شاهد ریزش بزرگ دیگری در شاخص کل بودیم. این سقوط، پس از یک روند صعودی قوی که در نتیجه رشد بی سابقه نرخ ارز حاصل شده بود، رخ داد. دلیل اصلی آن نیز، تغییر ناگهانی روند رشد نرخ ارز و همچنین دگرگونی در نرخ خوراک و پتروشیمی‌ها بود. پس از این ریزش، بازار به مدت پنج ماه وارد رکود شد. این رکود تا زمستان همان سال ادامه داشت تا اینکه در اواخر فصل، بازار مجدداً روند خود را تغییر داد و حرکت صعودی را آغاز نمود.
در ادامه این روند، بازار در تاریخ 16 و 17 اردیبهشت ماه سال 1397 و بار دیگر در تاریخ 25 تیر ماه سال 1397، ریزش 7000 واحدی را تجربه کرد که به سرعت احیا و به روند صعودی خود بازگشت.
وجه تمایز ریزش سال 98 با سالهای گذشته
در سال 1392 بازار تحت تأثیر باورهای عمومی، بهبود شرایط ناشی از روی کار آمدن دولت جدید و موفق بودن مذاکرات هسته‌ای، رشد چشمگیری را تجربه کرد. با پیش رفتن زمان و روبرو شدن با واقعیتهای این اتفاقات، روند بازار تغییر کرد و اصلاح شدیدی را در پیش گرفت.
در سال 1397 با وضع تحریمهای گسترده، روند رشد نرخ ارز متوقف شد. این امر منجر به مواجه شدن بازار با ریزشی بزرگ شد. پس از گذشت مدتی و تطبیق یافتن شرکتها با شرایط جدید تحریمی، بازار مجدداً به روند رشد خود بازگشت.در سال 1398 ریزش در شرایطی رخ داد که نرخ ارز و روابط بین‌المللی در وضعیت ثابتی قرار داشت. از این رو دلایل فوق، عواملی برای وقوع این پدیده به شمار نمی‌روند؛ در اینجا مباحث و محاسبات اقتصادی مطرح می‌شود. عاملی که در سال 1398 منجر به ریزش بازار شد، رسیدن به نقطه اشباع در بخش قابل توجهی از بازار بود. در چنین وضعیتی (ریزش بازار) میزان نقدینگی موجود حائز اهمیت خواهد بود؛ به طوری که اگر وجوه نقد جدید ورودی به بازار از آن حمایت نکند، شاهد ادامه روند سقوط در بازار خواهیم بود.
دلایل عمده ریزش بازار
به طور کلی دو عامل عمده را می‌توان علت اصلی ریزش بازار دانست:
1. منتشر شدن اخبار بین المللی مؤثر در اقتصاد
از دلایل اصلی تاثیرگذار بر روند بازار، انتشار اخبار مرتبط بین‌المللی است. این اخبار میتواند وضعیت کلی اقتصاد کشور و روند قیمتی بازار را تحت تاثیر خود قرار دهد. از جمله این اخبار می‌توان به خبر وضع تحریمهای جدید در کشور و خطر تهدیدات نظامی یا جنگ اشاره کرد. به عنوان مثال، در سال 1398 با انتشار خبر شهادت سردار سلیمانی، بازار بورس ریزش شدیدی را تجربه کرد. البته این وضعیت با دخالت مستقیم دولت به سرعت به حالت قبل خود بازگشت.
2. رشد چشمگیر و بی وقفه سهم
این عامل نیز بازار را با ریزشهای شدید روبرو می سازد. چنانچه شاخص بازار در یک بازه کوتاه مدت، رشد چندین برابری را پشت سر گذاشته باشد، احتمال وقوع ریزش بازار وجود خواهد داشت. در واقع، رشد چشمگیر سهم و شکستن سطوح مقاومتی آن در بازه زمانی کوتاه مدت، سهم را در وضعیت ریزشی قرار خواهد داد.
باید توجه داشت که سهم همواره نمی‌تواند در یک روند صعودی حرکت کند؛ از این رو، باید در روند حرکتی خود، دوران اصلاحی را نیز تجربه کرده تا بتواند برای ادامه حرکت خود آماده شود. به عنوان مثال، در دی ماه سال 1392 شاهد ریزش بزرگی در بازار بودیم که علت اصلی آن، رشد چشمگیر روزهای پیشین بازار بود. این ریزش تا دو سال وضعیت بازار را تحت تاثیر خود قرار داد.
دلایل ریزش اخیر بازار
ترس و بی اعتمادی حاکم بر کشور، عاملی اصلی در وضعیت ریزشی این روزهای بازار می‌باشد. به عبارتی، تغییر رئیس جمهور آمریکا و آثار آن بر مسائل جهان از یک سو و انتظار کاهش قیمت دلار از سوی دیگر، وضعیت بازار را تحت تاثیر قرار داده است. سایر دلایل ریزش بازار عبارتند از:
- عدم تعادل بازار در نتیجه اختلالات سامانه ثبت سفارشات سهامداران (وجود تاخیر در ثبت یا عدم انجام)
- دستکاری در روند بازار با متوقف و مجاز نمودن معاملات سهام
- فشار فروش جهت تسویه اعتبارات و در نتیجه کاهش اعتبارات کارگزاریها
- عملکرد ناکارآمد مدیران بورس
باید توجه که در حال حاضر بازار به لحاظ تحلیلی در وضعیت کاملاً مناسبی قرار داشته و برای بازگشت آماده است؛ اما فضای بی اعتمادی حاکم بر بازارهای سرمایه، مانع رشد و ادامه حرکت آن شده است.
شرکت های شاخص ساز و تأثیر آنها در روند ریزشی بازار
منظور از شرکتهای شاخص‌ساز، شرکتهایی است که ارزش بازاری بالایی داشته و تاثیر زیادی در شاخص کل دارند. به عبارتی، کاهش یا افزایش رشد این شرکتها، تاثیر بسیار زیادی بر روند شاخص کل خواهد داشت.
زمانی که این شرکتها چندین روز در وضعیت منفی قرار داشته باشند، به دلیل تأثیر بالای آنها بر شاخص، کل بازار تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. در واقع، نوسانات این سهم‌ها به نوعی تعیین کننده وضعیت کلی بازار می‌باشد. از جمله این سهم‌ها می توان به نماد شستا اشاره نمود. این نماد، به طور معمول با تغییرات قیمتی خود، وضعیت کلی بازار را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
برای آشنایی بیشتر با شستا مقاله «شستا: شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی» را در همین سایت مطالعه نمایید.
برخورد منطقی در روزهای منفی بازار
سهامدران می‌بایست سعی نمایند تا در مواجهه با شرایط ریزشی بازار، درگیر استرس و اضطراب نشده و بهترین عکس‌العمل را از خود نشان دهند. 3 نکته زیر به شما در داشتنی برخوردی منطقی در شرایط رخ داده، کمک خواهد کرد.
رفتارهای هیجانی ممنوع
یکی از بزرگترین اشتباهات معامله‌گران، داشتن رفتار هیجانی در مواجه با بازار منفی است. این رفتار هم در زمان فروش و هم در زمان خرید رخ می‌دهد. به این صورت که فرد با کوچکترین کاهش در سطح قیمت، سهم خود را بسیار پایین تر از ارزش واقعی آن به فروش می‌رساند. همچنین فرد ممکن است بدون تحلیل و فقط با مشاهده سهم منفی و ارزان، اقدام به خرید نماید که بطور معمول نتیجه این رفتار چیزی جز ضرر نخواهد بود.
تشخیص نوع روند منفی
مهمترین گام در مواجه شدن با بازار منفی، تشخیص نوع وضعیت بازار به لحاظ ریزشی یا اصلاحی بودن آن است. همانطور که گفته شد، در ریزش بازار، قیمتها در بازه طولانی منفی بوده و برگشت دوباره وضعیت بازار زمانبر خواهد بود. در اصلاح بازار، کاهش قیمتها کوتاه مدت بوده و بازار مجدداً به روند مثبت خود بازمی‌گردد. تشخیص ریزشی یا اصلاحی بودن بازار، در تصمیم‌گیری‌ها و نحوه برخورد با آن نقشی تعیین کننده دارد.
اهمیت داشتن حد ضرر
معامله‌گران قبل از ورود به بازار، لازم است استراتژی معاملاتی خود را تعیین نمایند. استراتژی معاملاتی، برنامه‌ای است که فرد خرید و فروشهای خود را در چارچوب آن انجام می‌دهد. یکی از کاربردهای این برنامه، مشخص نمودن عددی به عنوان حد ضرر می‌باشد. این عدد با توجه سطح ریسک‌پذیری فرد و تحلیل وی از رفتار کلی سهم بدست می‌آید. به عنوان مثال، فردی که با هدف کوتاه مدت معامله می‌کند با فعال شدن حد ضرر، سهم خود را می‌فروشد. اهمیت حد ضرر در دوران ریزشی بازار آشکارتر خواهد شد. چنانچه فرد در ابتدای روند ریزشی با فعال شدن حد ضرر خود اقدام به فروش نماید، گرفتار ریزش بازار و صفهای فروش سنگین آن نخواهد شد.
ریزش بازار در یک بند
وجود صفهای فروش سنگین و کاهش شدید ارزش سهم از نشانه‌های ریزش بازار است. این شرایط را نباید با اصلاح بازار (کاهش کوتاه مدت قیمت سهم) اشتباه گرفت. در یک تعریف کلی، ریزش، کاهش شدید در قیمت بخش بزرگی از سهم‌های بازار می‌باشد که سبب کاهش چشمگیر ارزش آنها خواهد شد. انتشار اخبار مؤثر در اقتصاد و رشدهای بدون توقف بازار، دو عامل اصلی در وقوع این پدیده می‌باشند.
دیدگاه شما