راهنمای قدم به قدم ترید مارجین (معاملات Margin) در بایننس
معاملات مارجین یا معاملات حاشیهای به طور کلی دارای امکان وام گرفتن (Borrow) از کارگزار برای خرید سهام و کسب سود بیشترند. حساب معاملات مارجین (Margin Trading) قدرت خرید شما را افزایش میدهد و به شما امکان میدهد از پول شخص دیگری برای افزایش شانس کسب سود خود با استفاده از اهرم (Leverage) مالی استفاده کنید. این دسته از معاملات گاهی با معاملات و قراردادهای فیوچرز و بخصوص پرپچوال فیوچرز اشتباه گرفته میشوند، اما این دو کاملا با هم متفاوتند.
معاملات حاشیه ای سود بالاتری نسبت به معاملات سنتی در بازار اسپات دارند اما خطرات بیشتری نیز به همراه دارند. حال ما نحوه افتتاح حساب معاملات مارجین (Margin Trading) برای ترید ارزهای دیجیتال در صرافی بایننس (بهترین و بزرگترین صرافی حال حاضر ارزهای دیجیتال در دنیا)، نحوه انتقال رمز ارز و بسیاری نکات دیگر را در این مقاله بررسی میکنیم. اگر نیاز دارید قبل از مطالعهی این مقالهی تخصصی، کمی بیشتر با صرافی بایننس، ابتدائیات آن و آموزش ثبت نام در آن آشنا شوید ، اول این مقاله را مطالعه کرده و سپس به مقالهی فعلی برگردید.
فهرست مطالب
آموزش نحوه افتتاح حساب معاملات مارجین (Margin Trading) در بایننس
برای افتتاح حساب معاملات مارجین پس از ورود به اکانت بایننس، نشانگر موس را روی آیکن پروفایل در گوشه بالای سمت راست صفحه قرار وضعیت کال مارجین دهید. این قسمت برا هرکس متفاوت بوده و دو حرف اول آدرس ایمیل شما را نمایش میدهد. پس از باز شدن منوی آبشاری، روی ایمیل کلیک کرده و وارد داشبورد حسابتان شوید.
پس از آن، وارد داشبورد حسابتان خواهید شد. در این صفحه، موجودی اکانت را مشاهده میکنید. در زیر قسمت «Balance Details»، روی «Margin» کلیک کرده تا فرایند افتتاح حساب مارجین در بایننس آغاز شود.
در مرحله بعد، تذکری درباره ریسک انجام معاملات Margin مشاهده میکنید. لطفا این قسمت را با دقت خوانده و سپس روی گزینه «Open Margin Account» کلیک کنید.
لطفا با دقت توافقنامه حساب مارجین را خوانده و در صورت موافقت با شرایط استفاده (Terms and Conditions)، باکس مربوطه را تیک زده و روی «I Understand» کلیک نمائید.
نحوه انتقال وجه و ارز دیجیتال به حساب مارجین بایننس
پس از فعال کردن اکانت Margin، قادر به ارسال وجه و رمز ارز از والت عادی بایننس به کیف پول ماجین تریدینگ خود خواهید بود. برای این کار، روی تب «Wallet» کلیک کرده و پس از انتخاب گزینه «Margin»، از سمت راست صفحه روی دکمه «Transfer» کلیک نمائید.
سپس ارز دیجیتال مورد نظر را برای ارسال انتخاب کنید. در این قسمت، برای مثال BNB را انتخاب میکنیم.
در این مرحله، مقدار رمز ارز مورد نظر برای ارسال از کیف پول معمولی صرافی (Exchange Wallet) به والت مارجین (Margin Wallet) را در قسمت «Amount» وارد کرده و روی گزینه «Confirm transfer» کلیک کنید.
نحوه وام گیری (Borrow) ارز دیجیتال
پس از انتقال BNB به کیف پول معاملات مارجین، میتوانید از این ارزهای انتقال داده شده بهعنوان وثیقه (Collateral) جهت وام گیری استفاده نمائید. موجودی و تراز والت معاملات Margin شما، به نسبت ثابت ۵ به ۱، مقدار ارزی که قادر به وام گیری هستید را نشان میدهد. بنابراین مثلا اگر یک واحد بیت کوین داشته باشید، میتوانید ۴ واحد BTC دیگر وام بگیرید. در این مثال، ما ۰/۰۲ بیت کوین وام میگیریم.
پس از انتخاب رمز ارز و مقدار مورد نظر برای وام گیری، روی گزینه «Confirm borrow» کلیک نمائید.
در این مرحله، بیت کوین های وام گرفته شده وارد حساب Margin شما خواهند شد. حال با داشتن ۰/۰۲ واحد BTC به علاوه نرخ بهره آن بهعنوان بدهی، قادر به معامله و ترید ارز دیجیتال وام گرفته شده خواهید بود. نرخ بهره هر یک ساعت یکبار بروزرسانی میشود. برای مشاهده وضعیت کال مارجین جفتهای ارزی موجود و نرخ بهره آنها، به صفحه کارمزد معاملات مارجین مراجعه کنید.
از صفحه «Wallet Balance» و انتخاب تب «Margin» نیز میتوانید وضعیت فعلی حساب مارجین خود را مشاهده نمائید.
سطح مارجین (Margin Level)
از سمت راست صفحه، سطح مارجین را مشاهده میکنید که بر اساس ارزهای وام گرفته شده یا همان بدهی کل (Total Debt) و مقدار رمز ارز نگهداری شده بهعنوان وثیقه (Collateral) در حساب مارجین تریدینگ (Account Equity)، سطح ریسک شما محاسبه میشود.
سطح ریسک یا Risk Level بسته به تحرکات بازار تغییر میکند، بنابراین در صورت تغییر قیمت برخلاف جهت پیشبینی شما، امکان لیکوئید شدن داراییهایتان نیز وجود دارد. به خاطر داشته باشید که در صورت نقد شدن پوزیشن، کارمزد اضافی از شما دریافت خواهد شد.
فرمول محاسبه سطح مارجین به صورت زیر است:
سطح مارجین= ارزش کل دارایی \ (مقدار کل وام گرفته شده + سود کل حاصل شده)
Margin Level = Total Asset Value / (Total Borrowed + Total Accrued Interest)
اگر سطح مارجین شما به ۱/۳ برسد، یک Margin Call دریافت خواهید کرد. مارجین کال یادآوری است که به شما میگوید یا مقدار وثیقهتان را (از طریق ارسال ارز بیشتر به حساب) افزایش داده، یا وام مربوطه را (از طریق بازگرداندن ارز وام گرفته شده) کاهش دهید.
در صورت رسیدن مارجین لِول به ۱/۱، داراییهای شما به صورت خودکار لیکوئید خواهند شد، به این معنا که بایننس برای تسویه وام گرفته شده، داراییهای مربوطه را به قیمت بازار میفروشد.
برای اطلاع از جزئیات پوزیشنهای فعلیتان، روی گزینه «Positions» کلیک کنید. برای مشاهده ارزش تتری (USDT) پوزیشنها، از قسمت راست صفحه گزینه «USDT Benchmark» را انتخاب نمائید.
آموزش نحوه انجام معاملات مارجین در بایننس
برای ترید با استفاده از وجوه وام گرفته شده، وارد صفحه «Exchange» شده و با انتخاب تب «Trade»، با استفاده از سفارشات لیمیت (Limit)، مارکت (Market)، استاپ لیمیت (Stop-Limit) و OCO به معامله بپردازید.
نحوه بازگردانی بدهی و تسویه ارزهای وام گرفته شده
برای بازپرداخت بدهی، روی گزینه «Borrow/Repay» کلیک کرده و وارد تب «Repay» شوید.
مقدار کلی بدهی قابل پرداخت، جمعی از کل داراییهای وام گرفته شده به علاوه نرخ بهره است. پیش از ادامه، حتما از وجود مقدار وجه لازم در حساب برای بازپرداخت اطمینان حاصل کنید.
در این مرحله، کوین و مقدار مورد نظر برای تسویه را انتخاب کرده و روی گزینه «Confirm repayment» کلیک نمائید. به خاطر داشته باشید که برای بازگرداندن بدهی، حتما باید از همان ارز وام گرفته شده استفاده نمائید.
دکمه سوئیچ (Switch Button)
در صفحه مارجین، در کنار قسمت موجودیها (balances)، دکمه سوئیچ را میبینید. این دکمه به شما اجازه میدهد تا به راحتی بین حالت Asset (سفارشات عادی) و حالت Margin (سفارشات مارجین) تغییر وضعیت دهید. بهعنوان مثال، اگر ۵ واحد توکن BNB در حساب مارجینتان داشته باشید، در کل قادر به فروش ۱۵ واحد BNB خواهید بود.
توجه داشته باشید که بهجای دکمه معمولی «Sell BNB»، دکمه «Margin Sell BNB» را خواهید داشت.
بنابراین، اگر مایل به فروش مارجین ۷ واحد BNB هستید، سیستم به صورت خودکار ۲ واحد BNB برای شما وام میگیرد. (به خاطر داشته باشید که موجودی واقعی شما ۵ واحد BNB است).
پس از کلیک روی دکمه «Margin Sell BNB»، پیام تائید زیر برای شما نمایش داده میشود:
بنابراین، دکمه سوئیچ به شما اجازه میدهد تا پس از افتتاح حساب معاملات مارجین، سریعا قادر به وام گیری ارز باشید. البته، بعدا باید به صورت دستی این بدهی را بازگردانید.
بازگرداندن دوباره ارز دیجیتال به حساب عادی
اگر میخواهید ارزهای دیجیتالتان را از والت مارجین به کیف پول عادی بایننس برگردانید، روی گزینه «Transfer» کلیک کرده و با استفاده از دکمه بین دو والت، جهت ارسال رمز ارزها را تغییر دهید.
بدون پراخت هیچگونه کارمزدی میتوانید از یک والت به یک والت دیگر رمز ارز ارسال کنید. اما توجه داشته باشید که اگر هماکنون دارایی وام گرفتهاید، سطح ریسک شما بهخاطر کاهش موجودی کیف پول مارجین افزایش خواهد یافت. در صورتی که سطح ریسک بیش از حد افزایش یابد، احتمال لیکوئید شدن داراییها نیز وجود دارد. بنابراین بهتر است پیش از استفاده از معاملات Margin، نحوه کار آنها را یاد بگیرید.
یک مثال
آلیس پیشبینی میکند که قیمت بایننس کوین (BNB) افزایش خواهد یافت، بنابراین خواهان باز کردن یک پوزیشن لانگ (خرید) لوریج دار برای ارز دیجیتال BNB است. برای این کار، ابتدا مقداری ارز به والت مارجین خودش میفرستد و بیت کوین وام میگیرد. در مرحله بعد، از وضعیت کال مارجین این بیت کوینهای وام گرفته شده برای خرید بایننس کوین استفاده میکند.
در صورتی که مطابق انتظار آلیس قیمت BNB افزایش یابد، وی میتواند داراییهای خودش را فروخته و بیت کوینهای وام گرفته شده را بههمراه نرخ بهره مربوطه بازگرداند. هرچه از این معامله باقی بماند، سود آلیس خواهد بود.
البته معاملات مارجین باعث تشدید هر دوی سود و زیان میشوند. بنابراین اگر بازار برخلاف پوزیشن آلیس حرکت کند، ضرردهی وی نیز بزرگتر خواهد شد.
اگر در رابطه با نحوهی ترید در صرافی بایننس، استفاده از سرویس سیگنال برای ترید در صرافی بایننس یا پرسش از سرویس کپی تریدینگ اکسلایت برای ترید در اسپات و فیوچرز بایننس سوالی داشتید، خوشحال میشویم از وضعیت کال مارجین طریق چت سایت یا باقی راههای ارتباطی، بیدرنگ آن را از اکسلایت بپرسید.
در آخر لازم به ذکر است که در نوشتن این مقاله، از مقالهای در سایت Academy.Binance کمک گرفتهایم.
کال مارجین در بازار کم عمق
فاطمه جعفری، معاملهگر قراردادهای مشتقه کالا در خصوص نوسانات اخیر در بازار معاملات زعفران، با اشاره به کال مارجین شدن برخی افراد در این بازار بیان داشت: در هفتههای اخیر در مقایسه با روزهایی که بازار از صف فروش به صف خرید میرسد، بازار زعفران نوسان چندانی را شاهد نیست.
با این حال ممکن است برخی در این بازار کال مارجین شوند چراکه کال مارجین جزوی از این بازار است در واقع اگر فردی بیش از ۳۰ درصد زیان کند، کال مارجین خواهد شد. البته در نظر گرفتن این موضوع که اهرم بازار آتی زعفران حدود چهار و نیم است؛ کافی است برای دو روز بازار صف خرید یا فروش باشد افرادی که موقعیتشان خلاف جهت بازار است، به سرنوشت کال مارجین شدن دچار میشوند.
این معاملهگر، بازار آتی زعفران را بازار کوچکی دانست و افزود: افراد با نقدینگیهای کم میتوانند بر این بازار اثرگذار باشند، با این حال با توجه به قرار دادن سقف مجاز برای موقعیتهای تعهدی، بورس کالا احتمال این که یک نفر بتواند بازار را تحت تاثیر خود قرار دهد تا حدی کاهش داده است. علاوه بر این نظارتهای شدید بورس کالا بر معاملات آتی کالا احتمال اینکه شخصی بخواهد با کدهای مختلف بازار را در دست بگیرد را به حداقل رسانده است ولی با توجه به اینکه اثرگذاری بر بازار به نقدینگی کمی نیاز دارد، این بازار کم عمق تحت تاثیر قرار میگیرد.
جعفری در ارتباط با اینکه برخی باور دارند بازار زعفران نیز به سرنوشت بازار آتی سکه گرفتار خواهد شد، گفت: بعید میدانم این اتفاق بیفتد، در بدترین حالت ممکن است که معاملات زعفران رونق خود را از دست بدهد اما این موضوع که به طور کل معاملات زعفران متوقف شود خیلی منطقی به نظر نمیرسد.
لیکویید شدن یا کال مارجین چیست و چه زمانی اتفاق می افتد؟
بازار ارزهای دیجیتال به سرمایهگذاریهای خطرناک و نوسانات شدید قیمت در میان مردم جهان شهرت دارد. با وجود اینکه نوسانات این بازار چالشهایی را برای قانونگذاران ایجاد کرده است، در مقایسه با کلاسهای دارایی سنتی مانند سهام و کالا، بازار ارزهای دیجیتال فرصتی برای به دست آوردن سودهای چشمگیر در میان سرمایهگذاران ایجاد کرده است.
افزایش این نوسان، پتانسیلی است که سبب به وجود آمدن موقعیتهای معاملاتی بیشتر از طریق متدهای معاملاتی مانند Margin trading ،perpetual swaps و futures میشود. معاملات مشتقه قراردادهای مبتنی بر قیمت یک دارایی پایه هستند که این امکان را به معاملهگران میدهند تا بر قیمت آینده آن دارایی شرطبندی کنند.
معاملات مشتقه کریپتو، برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ به بازار معرفی شده و در سالهای اخیر، بهویژه در میان سرمایهگذاران خردهفروشی gung-ho که بهدنبال حداکثر بهرهبرداری از استراتژیهای معاملاتی خود هستند، محبوبیت بالایی یافته است.
برای مثال معاملهگران میتوانند از طریق معاملات مارجین پتانسیل درآمدزایی و سوددهی خود را با استفاده از وجوه قرض گرفته شده از صرافیهای دیجیتالی افزایش دهند. صرافی کوینکس، صرافی کوکوین و صرافی بای بیت تعدادی از صرافیهای متمرکز رمزنگاریشدهای هستند که امکان انجام معاملات مارجین را برای کاربران خود فراهم کردهاند.
توجه داشته باشید این نوع معاملات مانند شمشیر دو لبه عمل میکنند؛ یعنی همانطور که معاملات مشتقه سبب افزایش پوزیشنهای سودآور معاملهگران میشوند، به همان اندازه نیز خطر لیکویید شدن یا از دست دادن سرمایه معاملهگر نیز وجود دارد.
فهرست این مقاله
لیکویید شدن چیست؟
لیکویید شدن یا Liquidation به فرایندی گفته میشود که در آن معاملهگر همه سرمایه خود در پوزیشن مارجین را از دست بدهد و ضرر کند. اصولاً این پروسه هنگام سقوط قیمت بازار اتفاق میافتد؛ با این حال در فضای ارزهای دیجیتال، اصطلاح لیکویید شدن، عمدتاً بهمنظور توصیف بستهشدن وضعیت کال مارجین وضعیت کال مارجین اجباری پوزیشن معاملهگر بهدنبال از دست رفتن تمام یا بخشی از حاشیه اولیه (Initial margin) استفاده میشود.
انواع لیکوئیدیشن
لیکویید شدن را میتوان به دو گروه جزئی (Partial) و کلی (Total) تقسیم کرد:
لیکویید شدن جزئی: بهمنظور کاهش پوزیشن و اهرم فشاری که معاملهگر تعیین کرده، پوزیشن مذکور را تا حدی زود میبندد.
لیکویید شدن کلی: هنگام بستن پوزیشن، از تمام حاشیه اولیهای که معاملهگر تعیین کرده، استفاده شده است.
معاملات مارجین چیست؟
معاملات مارجین نوعی از متدهای معاملاتی در برخی صرافیهای دیجیتالی هستند که براساس آن معاملهگر میتوان با وجوه قرض گرفته شده از افراد شخص ثالث مانند صرافی وارد معامله شود. درواقع این متد درست مانند قرضگرفتن یا وامگرفتن پول از یک فرد یا نهاد دیگر برای خرید رمز ارز عمل میکند. این روش معاملاتی به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا اندازه پوزیشن معاملاتی خود را با استفاده از ابزاری به نام leverage یا اهرم فشار، افزایش دهند و تنظیم کنند.
برای استفاده از پلتفرم معاملاتی مارجین لازم است معاملهگر مراحل احراز هویت در صرافی را سپری کند و سپس مقداری رمز ارز یا فیات را بهعنوان وثیقه که به Initial Margin معروف است، نزد صرافی قرار دهد. این مارجین اولیه مانند یک صندوق بیمه برای صرافی عمل میکند؛ برای مثال، اگر از یک اهرم فشار ۵× در مارجین اولیه ۱۰۰ دلاری استفاده کنید، یک وام ۴۰۰ دلاری به شما داده میشود و وضعیت کال مارجین پوزیشن معاملاتی شما از ۱۰۰ به ۴۰۰ دلار افزایش مییابد.
چه زمانی لیکویید شدن اتفاق میافتد؟
لیکویید شدن زمانی اتفاق میافتد که معاملهگر نتواند الزامات تعیینشده در پوزیشن مارجین خود را بهدرستی برآورده کند. در واقع مارجین به درصدی از ارزش کل معامله گفته میشود که بهمنظور بازکردن و حفظ پوزیشن باید نزد صرافی سپرده شود.
زمانی که حساب مارجین معاملهگر به پایینتر از سطح توافقشده با صرافی برسد، صرافی بهطور خودکار پوزیشن را بسته و سرمایهگذار سرمایه خود را از دست میدهد. میزان ضرر معاملهگر به اهرم فشار تعیینشده و میزان کاهش قیمت بازار بستگی دارد. در برخی از موارد لیکوئیدیشن سبب ازدسترفتن کل سرمایه فرد میشود.
اگر پوزیشن اهرمدار شما به آستانه لیکویید شدن برسد، با یک Margin call مواجه خواهید شد. این فراخوان به شما میگوید که لازم است مارجین بیشتری ایجاد کنید. در این زمان دو گزینه پیش روی معاملهگر است: ۱. بهمنظور بالابردن مجدد اهرم به اندازه مورد نیاز، وجوه بیشتر به مارجین اضافه شود. ۲. صرافی بهطور خودکار پوزیشن فرد را لیکوئید کند.
مفهوم قیمت لیکوئیدیشن
قیمت لیکوئیدیشن (انحلال) یا Liquidation price نقطهای است که در آن پوزیشن لوریجدار معاملهگر بهطور خودکار بسته میشود. عواملی که بر آن تأثیرگذار هستند عبارتاند از:
اهرم استفادهشده
نرخ مارجین نگهداری
قیمت رمز ارز
ماندهحساب
قیمت لیکوئیدیشن توسط صرافیها استفادهشده محاسبه شده و ممکن است میانگینی از چندین صرافی بزرگ دیجیتالی باشد. زمانی که قیمت رمز ارز مدنظر از آستانه قیمت لیکوئیدیشن عبور کند، فرایند لیکویید شدن شروع میشود.
از آنجا که قیمت ارزهای دیجیتال بهطور مدام در حال تغییر است، لازم است از آخرین اخبار مطلع باشید و سودآوربودن پوزیشن ایجادشده را دوباره بررسی کنید؛ در غیر این صورت به احتمال زیاد سرمایه شما لیکوئید شده و متضرر میشوید.
چطور از لیکویید شدن جلوگیری کنیم؟
وقتی درباره معامله در بازارهای سرمایه، از جمله ارزهای دیجیتال و متدهای معاملاتی خاص مانند معاملات مارجین صحبت میشود، بیشک مدیریت ریسک مهمترین نکته است. در این موارد لازم است هدف اصلی معاملهگر حتی پیش از رسیدن به سود به حداقل رساندن سطح ضرر احتمالی باشد. از آنجا که خطر از دست دادن سرمایه در بازار ارزهای دیجیتال اجتنابناپذیر است، بهرهگیری از مکانیسمهایی که به بقای معاملهگر در بازار کمک کنند، ضروری به نظر میرسد.
از آنجا که همواره احتمال از دست دادن دارایی هنگام انجام معاملات وجود دارد، استفاده از استراتژیهای معاملاتی هوشمند مانند استفاده از لوریج کمتر و نظارت مارجین میتواند به جلوگیری از لیکویید شدن دارایی کاربر کمک کند. علاوه بر این، صرافیهای دیجیتالی صندوقهای بیمه را راهی برای به حداقل رساندن اینگونه از ضررها به کاربران ارائه میدهند.
صندوقهای بیمه صرافیهای دیجیتالی
صندوق بیمه یک استخر ذخیره وجوه است که بهعنوان یک مکانیسم محافظتی در برابر ضررهای احتمالی بیش از اندازه در معاملات، عمل کرده و از آن برای پوشش ضرر قرارداد استفاده میشود. زمانی که پوزیشن یک معاملهگر در قیمتی بهتر از قیمت ورشکستی لیکوئید شود (قیمتی که زیان معاملهگر برابر با مارجین اولیه است)، هر سودی به صندوق بیمه وارد میشود.
از طرف دیگر، اگر قیمت لیکوئیدیشن کمتر از قیمت ورشکستگی (bankruptcy price) باشد، ضرر پوزیشن از میزان مارجین اولیه تعیینشده توسط معاملهگر بیشتر خواهد شد. در این حالت، صندوق بیمه این کسری را پوشش خواهد داد؛ برای مثال، جان و آلیس پوزیشنهای لانگ مختلف بیت کوین را با قیمت ورشکستگی بهترتیب ۴۰ هزار و ۳۹.۵۰۰ دلار افتتاح کرده و هر دوی آنها دارای قیمت لیکوئیدیشن ۴۰.۲۰۰ دلار هستند؛ درنتیجه زمانی که دارایی آنها لیکوئید میشود، جان در ۴۰ هزار دلار لیکوئیده شده و از صندوق بیمه وی برداشت میشود؛ درحالیکه آلیس براساس آخرین قیمت معاملهشده ۳۹.۸۰۰ دلار، با قیمت ۳۹.۵۰۰ دلار منحل میشود.
استراتژی خروج از لیکوییدیشن
هنگام بازکردن یک پوزیشن و تعیین میزان اهرم فشار (لوریج)، گزینههای مؤثری برای کاهش احتمال لیکویید شدن دارایی در دسترس هستند. گزینه Stop Loss یکی از آنهاست که بهعنوان سفارش Stop Order یا Stop Market نیز شناخته میشود؛ نوعی سفارشگذاری پیشرفته که در بیشتر صرافیهای ارزهای دیجیتال در دسترس کاربران قرار دارد. سرمایهگذار با استفاده از این گزینه به صرافی دستور میدهد تا بهمحض اینکه دارایی وی به یک نقطه قیمت خاص رسید، آن را وضعیت کال مارجین بفروشد. هنگام ایجاد سفارش توقف ضرر، لازم است موارد زیر را تنظیم کنید:
Stop Price/ قیمت توقف: قیمتی که در آن سفارش Stop Loss معاملهگر اجرا میشود.
Sell Price/ قیمت فروش: قیمتی که معاملهگر قصد دارد دارایی دیجیتالی مدنظر خود را در آن قیمت بفروشد.
Size/ اندازه: میزانی از رمز ارز مدنظر که قصد فروش آن را دارید.
اگر قیمت بازار به قیمت Stop Price تعیینشده توسط معاملهگر برسد، سفارش Stop Order وی بهصورت خودکار اجرا میشود و دارایی مدنظر به قیمت و میزان از قبل تعیینشده به فروش میرسد. اگر معاملهگر احساس کند وضعیت بازار با سرعت برخلاف انتظار پیش میرود، میتواند میزان Sell Price را پایینتر از Stop Price قرار میدهد؛ زیرا در این صورت احتمال فروش سفارش بالا میرود. همانطور که مشخص شد، هدف اولیه ثبت سفارش Stop Loss، محدودکردن ضررهای احتمالی است. برای در نظر گرفتن تمام جنبهها باید دو سناریوی زیر را در نظر داشته باشید.
یک معاملهگر ۵.۰۰۰ دلار در حساب خود دارد، اما تصمیم میگیرد برای ایجاد پوزیشن ۱.۰۰۰ دلاری، از مارجین اولیه ۱۰۰ دلار و اهرم فشار ۱۰× استفاده کرده و یک Stop Loss، ۲.۵ درصدی از پوزیشن ورودی خود تنظیم میکند. در این مثال، معاملهگر میتواند بهطور بالقوه ۲۵ دلار را در این معامله از دست میدهد، این میزان تنها ۰.۵ درصد از گل حساب وی است، اما اگر معاملهگر از گزینه توقف ضرر استفاده نکند، درصورت کاهش قیمت ۱۰ درصدی دارایی، پوزیشن وی لیکوئید میشود.
معاملهگر دیگری ۵۰۰۰ دلار در حساب معاملاتی خود دارد. این شخص برای ایجاد پوزیشن ۷۵۰۰ دلاری، از مارجین اولیه ۲۵۰۰ دلار و اهرم ۳ × استفاده میکند. با قراردادن Stop Loss، ۲.۵ درصدی از پوزیشن ورودی، این معاملهگر میتواند در این معامله ۱۸۷.۵ دلار از دست بدهد. این میزان به معنای ۳.۷۵ درصد ضرر از کل حساب وی است.
نکته: درحالیکه استفاده از اهرم فشار بالا همواره بسیار پرخطر در نظر گرفته میشود، این فاکتور زمانی اهمیت پیدا میکند که اندازه پوزیشن شما بسیار بزرگ باشد (مانند سناریو دوم). بهعنوان یک قاعده کلی، سعی کنید در هر معامله میزان ضرر را کمتر از ۱.۵ درصد از کل اندازه حساب خود نگه دارید.
تفاوت Forced Liquidation با Liquidation
اصطلاح لیکویید شدن (Liquidation) در بازارهای سرمایه به معنای تبدیل داراییها به پول نقد است، اما لیکویید شدن در معاملات ارزهای دیجیتال، به تبدیل غیرارادی داراییهای کریپتو به پول نقد یا معادلهای نقدی دیگر مانند استیبل کوین اشاره دارد. از طرف دیگر، لیکویید شدن اجباری (Forced Liquidation) زمانی اتفاق میافتد که معاملهگران نتوانند مارجین موردنیاز تعیینشده برای یک موقعیت اهرمی مشخصشده را برآورده کنند.
تفاوت اصلی این دو در این است که در انحلال اجباری پوزیشن معاملاتی معاملهگر بهطور خودکار توسط صرافی بسته میشود، اما در انحلال وضعیت کال مارجین معمولی، معاملهگر بهطور داوطلبانه تصمیم به نقدکردن دارایی خود میکند. تفاوت دیگر آنها این است که لیکویید شدن در سایر بازارهای سرمایه ممکن است بهتدریج انجام شود، اما در انحلال اجباری تمام پوزیشنهای معاملاتی فرد همزمان بسته میشوند.
انحلال اجباری معاملهگران را از متحملشدن هرگونه ضرر اضافی محافظت میکند و به آنها این امکان را میدهد تا کنترل بیشتری بر پوزیشن خود داشته باشند. از طرف دیگر در انحلال اجباری همه پوزیشنها بهطور همزمان بسته شده و این امر به از دست رفتن فرصتهای معاملاتی فرد منجر میشود.
نتیجهگیری
قبل از آنکه شروع به استفاده از امکانات صرافیهای دیجیتالی مانند معاملات مارجین و فیوچرز کنید، لازم است بهطور کامل با این نوع معاملات آنها آشنا شوید و اطلاعات لازم را کسب کنید؛ چراکه معاملات اهرمی، به همان اندازه که سودبخش هستند، ممکن است به لیکویید شدن سرمایه شما منجر شوند.
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
لیکویید شدن یا کال مارجین چیست و چه زمانی اتفاق می افتد؟
بازار ارزهای دیجیتال به سرمایهگذاریهای خطرناک و نوسانات شدید قیمت در میان مردم جهان شهرت دارد. با وجود اینکه نوسانات این بازار چالشهایی را برای قانونگذاران ایجاد کرده است، در مقایسه با کلاسهای دارایی سنتی مانند سهام و کالا، بازار ارزهای دیجیتال فرصتی برای به دست آوردن سودهای چشمگیر در میان سرمایهگذاران ایجاد کرده است.
افزایش این نوسان، پتانسیلی است که سبب به وجود آمدن موقعیتهای معاملاتی بیشتر از طریق متدهای معاملاتی مانند Margin trading ،perpetual swaps و futures میشود. معاملات مشتقه قراردادهای مبتنی بر قیمت یک دارایی پایه هستند که این امکان را به معاملهگران میدهند تا بر قیمت آینده آن دارایی شرطبندی کنند.
معاملات مشتقه کریپتو، برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ به بازار معرفی شده و در سالهای اخیر، بهویژه در میان سرمایهگذاران خردهفروشی gung-ho که بهدنبال حداکثر بهرهبرداری از استراتژیهای معاملاتی خود هستند، محبوبیت بالایی یافته است.
برای مثال معاملهگران میتوانند از طریق معاملات مارجین پتانسیل درآمدزایی و سوددهی خود را با استفاده از وجوه قرض گرفته شده از صرافیهای دیجیتالی افزایش دهند. صرافی کوینکس، صرافی کوکوین و صرافی بای بیت تعدادی از صرافیهای متمرکز رمزنگاریشدهای هستند که امکان انجام معاملات مارجین را برای کاربران خود فراهم کردهاند.
توجه داشته باشید این نوع معاملات مانند شمشیر دو لبه عمل میکنند؛ یعنی همانطور که معاملات مشتقه سبب افزایش پوزیشنهای سودآور معاملهگران میشوند، به همان اندازه نیز خطر لیکویید شدن یا از دست دادن سرمایه معاملهگر نیز وجود دارد.
فهرست این مقاله
لیکویید شدن چیست؟
لیکویید شدن یا Liquidation به فرایندی گفته میشود که در آن معاملهگر همه سرمایه خود در پوزیشن مارجین را از دست بدهد و ضرر کند. اصولاً این پروسه هنگام سقوط قیمت بازار اتفاق میافتد؛ با این حال در فضای ارزهای دیجیتال، اصطلاح لیکویید شدن، عمدتاً بهمنظور توصیف بستهشدن اجباری پوزیشن معاملهگر بهدنبال از دست رفتن تمام یا بخشی از حاشیه اولیه (Initial margin) استفاده میشود.
انواع لیکوئیدیشن
لیکویید شدن را میتوان به دو گروه جزئی (Partial) و کلی (Total) تقسیم کرد:
لیکویید شدن جزئی: بهمنظور کاهش پوزیشن و اهرم فشاری که معاملهگر تعیین کرده، پوزیشن مذکور را تا حدی زود میبندد.
لیکویید شدن کلی: هنگام بستن پوزیشن، از تمام حاشیه اولیهای که معاملهگر تعیین کرده، استفاده شده است.
معاملات مارجین چیست؟
معاملات مارجین نوعی از متدهای معاملاتی در برخی صرافیهای دیجیتالی هستند که براساس آن معاملهگر میتوان با وجوه قرض گرفته شده از افراد شخص ثالث مانند صرافی وارد معامله شود. درواقع این متد درست مانند قرضگرفتن یا وامگرفتن پول از یک فرد یا نهاد دیگر برای خرید رمز ارز عمل میکند. این روش معاملاتی به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا اندازه پوزیشن معاملاتی خود را با استفاده از ابزاری به نام leverage یا اهرم فشار، افزایش دهند و تنظیم کنند.
برای استفاده از پلتفرم معاملاتی مارجین لازم است معاملهگر مراحل احراز هویت در صرافی را سپری کند و سپس مقداری رمز ارز یا فیات را بهعنوان وثیقه که به Initial Margin معروف است، نزد صرافی قرار دهد. این مارجین اولیه مانند یک صندوق بیمه برای صرافی عمل میکند؛ برای مثال، اگر از یک اهرم فشار ۵× در مارجین اولیه ۱۰۰ دلاری استفاده کنید، یک وام ۴۰۰ دلاری به شما داده میشود و پوزیشن معاملاتی شما از ۱۰۰ به ۴۰۰ دلار افزایش مییابد.
چه زمانی لیکویید شدن اتفاق میافتد؟
لیکویید شدن زمانی اتفاق میافتد که معاملهگر نتواند الزامات تعیینشده در پوزیشن مارجین خود را بهدرستی برآورده کند. در واقع مارجین به درصدی از ارزش کل معامله گفته میشود که بهمنظور بازکردن و حفظ پوزیشن باید نزد صرافی سپرده شود.
زمانی که حساب مارجین معاملهگر به پایینتر از سطح توافقشده با صرافی برسد، صرافی بهطور خودکار پوزیشن را بسته و سرمایهگذار سرمایه خود را از دست میدهد. میزان ضرر معاملهگر به اهرم فشار تعیینشده و میزان کاهش قیمت بازار بستگی دارد. در برخی از موارد لیکوئیدیشن سبب ازدسترفتن کل سرمایه فرد میشود.
اگر پوزیشن اهرمدار شما به آستانه لیکویید شدن برسد، با یک Margin call مواجه خواهید شد. این فراخوان به شما میگوید که لازم است مارجین بیشتری ایجاد کنید. در این زمان دو گزینه پیش روی معاملهگر است: ۱. بهمنظور بالابردن مجدد اهرم به اندازه مورد نیاز، وجوه بیشتر به مارجین اضافه شود. ۲. صرافی بهطور خودکار پوزیشن فرد را لیکوئید کند.
مفهوم قیمت لیکوئیدیشن
قیمت لیکوئیدیشن (انحلال) یا Liquidation price نقطهای است که در آن پوزیشن لوریجدار معاملهگر بهطور خودکار بسته میشود. عواملی که بر آن تأثیرگذار هستند عبارتاند از:
اهرم استفادهشده
نرخ مارجین نگهداری
قیمت رمز ارز
ماندهحساب
قیمت لیکوئیدیشن توسط صرافیها استفادهشده محاسبه شده و ممکن است میانگینی از چندین صرافی بزرگ دیجیتالی باشد. زمانی که قیمت رمز ارز مدنظر از آستانه قیمت لیکوئیدیشن عبور کند، فرایند لیکویید شدن شروع میشود.
از آنجا که قیمت ارزهای دیجیتال بهطور مدام در حال تغییر است، لازم است از آخرین اخبار مطلع باشید و سودآوربودن پوزیشن ایجادشده را دوباره بررسی کنید؛ در غیر این صورت به احتمال زیاد سرمایه شما لیکوئید شده و متضرر میشوید.
چطور از لیکویید شدن جلوگیری کنیم؟
وقتی درباره معامله در بازارهای سرمایه، از جمله ارزهای دیجیتال و متدهای معاملاتی خاص مانند معاملات مارجین صحبت میشود، بیشک مدیریت ریسک مهمترین نکته است. در این موارد لازم است هدف اصلی معاملهگر حتی پیش از رسیدن به سود به حداقل رساندن سطح ضرر احتمالی باشد. از آنجا که خطر از دست دادن سرمایه در بازار ارزهای دیجیتال اجتنابناپذیر است، بهرهگیری از مکانیسمهایی که به بقای معاملهگر در بازار کمک کنند، ضروری به نظر میرسد.
از آنجا که همواره احتمال از دست دادن دارایی هنگام انجام معاملات وجود دارد، استفاده از استراتژیهای معاملاتی هوشمند مانند استفاده از لوریج کمتر و نظارت مارجین میتواند به جلوگیری از لیکویید شدن دارایی کاربر کمک کند. علاوه بر این، صرافیهای دیجیتالی صندوقهای بیمه را راهی برای به حداقل رساندن اینگونه از ضررها به کاربران ارائه میدهند.
صندوقهای بیمه صرافیهای دیجیتالی
صندوق بیمه یک استخر ذخیره وجوه است که بهعنوان یک مکانیسم محافظتی در برابر ضررهای احتمالی بیش از اندازه در معاملات، عمل کرده و از آن برای پوشش ضرر قرارداد استفاده میشود. زمانی که پوزیشن یک معاملهگر در قیمتی بهتر از قیمت ورشکستی لیکوئید شود (قیمتی که زیان معاملهگر برابر با مارجین اولیه است)، هر سودی به صندوق بیمه وارد میشود.
از طرف دیگر، اگر قیمت لیکوئیدیشن کمتر از قیمت ورشکستگی (bankruptcy price) باشد، ضرر پوزیشن از میزان مارجین اولیه تعیینشده توسط معاملهگر بیشتر خواهد شد. در این حالت، صندوق بیمه این کسری را پوشش خواهد داد؛ برای مثال، جان و آلیس پوزیشنهای لانگ مختلف بیت کوین را با قیمت ورشکستگی بهترتیب ۴۰ هزار و ۳۹.۵۰۰ دلار افتتاح کرده و هر دوی آنها دارای قیمت لیکوئیدیشن ۴۰.۲۰۰ دلار هستند؛ درنتیجه زمانی که دارایی آنها لیکوئید میشود، جان در ۴۰ هزار دلار لیکوئیده شده و از صندوق بیمه وی برداشت میشود؛ درحالیکه آلیس براساس آخرین قیمت معاملهشده ۳۹.۸۰۰ دلار، با قیمت ۳۹.۵۰۰ دلار منحل میشود.
استراتژی خروج از لیکوییدیشن
هنگام بازکردن یک پوزیشن و تعیین میزان اهرم فشار (لوریج)، گزینههای مؤثری برای کاهش احتمال لیکویید شدن دارایی در دسترس هستند. گزینه Stop Loss یکی از آنهاست که بهعنوان سفارش Stop Order یا Stop Market نیز شناخته میشود؛ نوعی سفارشگذاری پیشرفته که در بیشتر صرافیهای ارزهای دیجیتال در دسترس کاربران قرار دارد. سرمایهگذار با استفاده از این گزینه به صرافی دستور میدهد تا بهمحض اینکه دارایی وی به یک نقطه قیمت خاص رسید، آن را بفروشد. هنگام ایجاد سفارش توقف ضرر، لازم است موارد زیر را تنظیم کنید:
Stop Price/ قیمت توقف: قیمتی که در آن سفارش Stop Loss معاملهگر اجرا میشود.
Sell Price/ قیمت فروش: قیمتی که معاملهگر قصد دارد دارایی دیجیتالی مدنظر خود را در آن قیمت بفروشد.
Size/ اندازه: میزانی از رمز ارز مدنظر که قصد فروش آن را دارید.
اگر قیمت بازار به قیمت Stop Price تعیینشده توسط معاملهگر برسد، سفارش Stop Order وی بهصورت خودکار اجرا میشود و دارایی مدنظر به قیمت و میزان از قبل تعیینشده به فروش میرسد. اگر معاملهگر احساس کند وضعیت بازار با سرعت برخلاف انتظار پیش میرود، میتواند میزان Sell Price را پایینتر از Stop Price قرار میدهد؛ زیرا در این صورت احتمال فروش سفارش بالا میرود. همانطور که مشخص شد، هدف اولیه ثبت سفارش Stop Loss، محدودکردن ضررهای احتمالی است. برای در نظر گرفتن تمام جنبهها باید دو سناریوی زیر را در نظر داشته باشید.
یک معاملهگر ۵.۰۰۰ دلار در حساب خود دارد، اما تصمیم میگیرد برای ایجاد پوزیشن ۱.۰۰۰ دلاری، از مارجین اولیه ۱۰۰ دلار و اهرم فشار ۱۰× استفاده کرده و یک Stop Loss، ۲.۵ درصدی از پوزیشن ورودی خود تنظیم میکند. در این مثال، معاملهگر میتواند بهطور بالقوه ۲۵ دلار را در این معامله از دست میدهد، این میزان تنها ۰.۵ درصد از گل حساب وی است، اما اگر معاملهگر از گزینه توقف ضرر استفاده نکند، درصورت کاهش قیمت ۱۰ درصدی دارایی، پوزیشن وی لیکوئید میشود.
معاملهگر دیگری ۵۰۰۰ دلار در حساب معاملاتی خود دارد. این شخص برای ایجاد پوزیشن ۷۵۰۰ دلاری، از مارجین اولیه ۲۵۰۰ دلار و اهرم ۳ × استفاده میکند. با قراردادن Stop Loss، ۲.۵ درصدی از پوزیشن ورودی، این معاملهگر میتواند در این معامله ۱۸۷.۵ دلار از دست بدهد. این میزان به معنای ۳.۷۵ درصد ضرر از کل حساب وی است.
نکته: درحالیکه استفاده از اهرم فشار بالا همواره بسیار پرخطر در نظر گرفته میشود، این فاکتور زمانی اهمیت پیدا میکند که اندازه پوزیشن شما بسیار بزرگ باشد (مانند سناریو دوم). بهعنوان یک قاعده کلی، سعی کنید در هر معامله میزان ضرر را کمتر از ۱.۵ درصد از کل اندازه حساب خود نگه دارید.
تفاوت Forced Liquidation با Liquidation
اصطلاح لیکویید شدن (Liquidation) در بازارهای سرمایه به معنای تبدیل داراییها به پول نقد است، اما لیکویید شدن در معاملات ارزهای دیجیتال، به تبدیل غیرارادی داراییهای کریپتو به پول نقد یا معادلهای نقدی دیگر مانند استیبل کوین اشاره دارد. از طرف دیگر، لیکویید شدن اجباری (Forced Liquidation) زمانی اتفاق میافتد که معاملهگران نتوانند مارجین موردنیاز تعیینشده برای یک موقعیت اهرمی مشخصشده را برآورده کنند.
تفاوت اصلی این دو در این است که در انحلال اجباری پوزیشن معاملاتی معاملهگر بهطور خودکار توسط صرافی بسته میشود، اما در انحلال معمولی، معاملهگر بهطور داوطلبانه تصمیم به نقدکردن دارایی خود میکند. تفاوت دیگر آنها این است که لیکویید شدن در سایر بازارهای سرمایه ممکن است بهتدریج انجام شود، اما در انحلال اجباری تمام پوزیشنهای معاملاتی فرد همزمان بسته میشوند.
انحلال اجباری معاملهگران را از متحملشدن هرگونه ضرر اضافی محافظت میکند و به آنها این امکان را میدهد تا کنترل بیشتری بر پوزیشن خود داشته باشند. از طرف دیگر در انحلال اجباری همه پوزیشنها بهطور همزمان بسته شده و این امر به از دست رفتن فرصتهای معاملاتی فرد منجر میشود.
نتیجهگیری
قبل از آنکه شروع به استفاده از امکانات صرافیهای دیجیتالی مانند معاملات مارجین و فیوچرز کنید، لازم است بهطور کامل با این نوع معاملات آنها آشنا شوید و اطلاعات لازم را کسب کنید؛ چراکه معاملات اهرمی، به همان اندازه که سودبخش هستند، ممکن است به لیکویید شدن سرمایه شما منجر شوند.
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
برگزاری بازار جبرانی آتی زعفران در روز یکشنبه
پس از تعطیلی معاملات آتی زعفران در دو جلسه معاملاتی اخیر، امروز بورس کالا از برگزاری بازار جبرانی برای مشتریان دریافتکننده اخطاریه وجه تضمین خبر داد.
بر طبق جدیدترین اطلاعیه منتشر شده از سوی مدیریت توسعه بازار مشتقه، برای مشتریانی که پس از پایان جلسه معاملاتی روز سهشنبه سوم مهر اخطاریه افزایش وجه تضمین اولیه دریافت کرده اما در روز چهارشنبه چهارم مهر موفق به بستن موقعیت یا تامین وجه تضمین جبرانی تا وجه تضمین اولیه (655 هزار تومان) نشدهاند راس ساعت 10:30 امروز بازار جبرانی تشکیل خواهد شد.
ذکر این نکته ضروری است که پس از رشد قیمت زعفران در دو سررسید آبان و دی در هفته گذشته به تبع جهش نرخ دلار و افزایش قابل ملاحظه وجه تضمین اولیه از سوی بورس کالا، بسیاری از دارندگان موقعیت تعهدی فروش در وضعیت مارجین کال قرار گرفتند. این روند به تشکیل صف خرید در بازار به منظور بستن موقعیتهای معاملاتی این دسته از سرمایهگذاران منجر شد و همین امر معاملات را قفل کرد.
دیدگاه شما