نقاط قوت SWOT چیست


اگر کارشناس دیجیتال مارکتینگ باشید و می‌خواهید تحلیل سوات را برای خودتان انجام دهید، این تحلیل برای نمونه کمک‌تان می‌کند.

ضعف تحلیل سوات یا ماتریس سوات چیست؟

ضعف تحلیل سوات یا ماتریس سوات چیست؟

ایجاد تمایز بین محیط داخلی و خارجی بنگاه در بیشتر روش‌های تحلیل استراتژی ، رایج است. مشهورترین و پراستفاده‌ترین روش، چارچوب یا ماتریس سوات است که تأثیرات مختلف بر استراتژی بنگاه را به چهار دسته تقسیم می‌کند: نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها.

SWOT، مخفف واژه‌های Strengths (نقاط قوت)، Weaknesses (نقاط ضعف)، Opportunities (فرصت‌ها) و Threats (تهدیدات) است.

دو مورد اول (نقاط قوت و ضعف) مربوط به محیط داخلی هستند، دو مورد آخر (فرصت‌ها و تهدیدها) مربوط به محیط خارجی است.

شناسایی این عناصر یا همان SWOT ها، به این علت مهم است که می توان از آنها در برنامه ریزی برای دستیابی به اهداف بعدی استفاده کرد.

تصمیم گیرندگان باید در ابتدا با توجه به عناصر SWOT تعیین کنند که آیا اهداف مورد نظر قابل دستیابی هستند یا خیر.

ماتریس سواتضعف ماتریس سوات چیست؟

کدام بهتر است، جداسازی دو طرفه بین تاثیر داخلی و خارجی یا طبقه‌بندی سوات چهار طرفه؟

مسئله‌ی اصلی این است که آیا دسته‌بندی عوامل داخلی به نقاط قوت و ضعف و دسته‌بندی عوامل خارجی به فرصت‌ها و تهدیدها، منطقی و مفید است یا خیر. در عمل، این جداسازی‌ها دشوار است.

الکس فرگوسن برای باشگاه منچستر یونایتد یک نقطه قوت است یا نقطه ضعف؟

او به عنوان با تجربه‌ترین و‌ موفق‌ترین مربی فوتبال نقطه قوت است. به عنوان یک پیرمرد ۷۰ ساله که هیچ جانشین مشخصی ندارد، نقطه ضعف است.

گرمایش جهان برای تولیدکنندگان خودرو فرصت است یا یک تهدید؟

با تشویق افزایش مالیات بر سوخت وسایل موتوری و محدودیت‌های استفاده از خودرو، این موضوع تهدید است. با تشویق مصرف‌کنندگان برای تغییر جهت به سمت خودروهای کم‌مصرف و الکتریکی، این موضوع فرصتی برای فروش جدید را فراهم می‌کند.

نکته اینجاست که دسته‌بندی عوامل خارجی به فرصت‌ها و تهدیدها و دسته‌بندی عوامل داخلی به نقاط قوت و ضعف، اختیاری است. موضوع مهم، شناسایی دقیق نیروهای خارجی و داخلی موثر بر بنگاه و سپس تحلیل نتایج آنها است.

تحلیل SWOT چیست و چه کاربردی در کسب و کارها دارد؟

شیما تیموری

سوات چیست؟ SWOT از اصطلاحات رایج و تحلیل‌های کاربردی در دنیای دیجیتال مارکتینگ است. هربار که می‌خواهید میزان عملکرد کسب و کارتان را بسنجید، آن را بهبود بدهید، در بازار برای خودتان اسم و رسمی به هم بزنید یا استراتژی بازاریابی جدیدی را پیاده کنید، تحلیل سوات پای ثابت ماجرا خواهد بود. در این مطلب از سوات می‌گوییم و چند مثال عینی و معروفش را با هم بررسی ‌می‌کنیم.

سوات (SWOT) فقط مختص کسب‌وکارها نیست

قبل از این‌که برویم سراغ سوات (SWOT) یا به قول ویکی‌پدیا «تحلیل اس دبیلو او تی» و تعریفش کنیم، باید بگوییم که این تحلیل برای زندگی شخصی و رشد فردی هم کاربرد دارد. اگر همین الان به انگلیسی در اینترنت راجع به SWOT for personal development جستجو کنید، کلی نتیجه خواهید دید که هرکدام اطلاعات خیلی خوبی راجع به رشد فردی می‌دهند.

تحلیل سوات برای پیشرفت فردی و رشد کاری در دیجیتال مارکتینگ

اگر کارشناس دیجیتال مارکتینگ باشید و می‌خواهید تحلیل سوات را برای خودتان انجام دهید، این تحلیل برای نمونه کمک‌تان می‌کند.

پس تحلیل سوات می‌تواند در تمامی جنبه‌های کسب و کار و زندگی شخصی شما هم کاربرد داشته باشد. به شرطی که اصول آن را بدانید و مدام تمرین کنید تا بتوانید به تمامی بخش‌هایش آگاهی داشته باشید.

سوات یعنی چه؟

حالا با اولین سوال شروع می‌کنیم: سوات چیست؟ SWOT مخفف چهار کلمه‌ی انگلیسی است:
S= strengths (نقاط قوت)
W= weaknesses (نقاط ضعف)
O= opportunities (فرصت‌ها)
T= threats (تهدیدها)

با تعریف این 4 بخش، از همین اول تکلیف‌مان مشخص شد. تحلیل swot به ما کمک می‌کند که نقاط ضعف و قوت‌مان را بشناسیم و آن‌ها را بنویسیم. بعد از آن باید ببینیم با توجه به شرایط کنونی بازار یا حتی در زندگی شخصی‌مان چه فرصت‌هایی پیش روی ماست یا از آن طرف با نگاهی به رقبا و وضعیت‌مان، با چه تهدیدهایی روبرو هستیم. از جاهایی که می توان از این روش استفاده کرد سئو سایت است.هرچند که شناسایی این نکات، ساده به نظر می‌رسد، اما باید بگوییم با تحلیل درست از سوات، می‌توانیم گام بلندی برای رسیدن به اهداف موردنظرمان برداریم.
پس چه یک نفر باشید، چه دو نفر که به صورت هم بنیان‌گذار، استارتاپی راه انداختید و چه شرکت 500 نفره‌ای را اداره می‌کنید، سوات به شما کمک خواهد کرد تا عملکرد خود را بهبود بدهید.

دوره دیجیتال مارکتینگ منتوریکس، قدم آخر حرفه‌ای شدن است.

سوات از کی نقل محافل شد؟

در دهه‌ی 1960 و 1970 میلادی،آلبرت هامفرِی (Albert Humphrey)، در مرکز تحقیقاتی اِستنفورد (Stanford) مشغول تحقیق روی موضوع مهمی بود: چرا کسب و کارها شکست می‌خورند؟ او مشاور مدیریت بود و با تحقیق روی 500 شرکت قرار بود که به جواب برسد. هامفری و تیمش مدل swot را ارائه دادند: راهی برای ارزیابی عملکرد و رسیدن به اهداف موردنظر. این مدل از آن زمان تاکنون مورد استفاده خیلی‌ها قرار گرفته.
هامفری مدل تحلیلی سوات را براساس فاکتورهای مهمی مثل محصولات، روند تولید، مشتریان، اقتصاد شرکت و مدیریت درست کرد.

کمی عمیق‌تر شویم

حالا که تاحدودی با سوات آشنا شدیم و فهمیدیم کارش چیست، نوبت تعریف دقیق هر بخش رسیده. به طور کلی می‌توانید سوات را مثل تصویر زیر مدنظر داشته باشید: یک مربع با 4 بخش که هرکدام مخت یکی از قسمت‌های سوات است. بعد از تعریف دقیق هر بخش و اشاره به مثال‌هایش، سراغ 2 تا از برندهای معتبر دنیا یعنی زارا و کوکا کولا می‌رویم تا ببینیم می‌شود برای‌شان سوات تعریف کرد؟

تحلیل سوات

برای یاد گرفتن سوات، کافیست همین مربع‌ها را روی کاغذ بکشید و پا به پای ما مطلب را بخوانید.

نقاط قوت: Strengths

پیدا کردن نقاط قوت معمولا راحت است. کافی‌ست خودتان را با رقبا مقایسه ‌کنید. متوجه چه نقاط قوتی می‌شوید؟ منظورمان این است که در چه بخش‌هایی قوی هستید؟ آن ارزش خاص و منحصر به فردی که شما دارید و بقیه ندارند چیست؟ منظورمان از ارزش می‌تواند خدمات شما، موقعیت فروشگاه و مغازه، معروفیت و محصولات متنوع یا خاصش باشد. خلاصه باید ببینید شما چه چیزی دارید که بقیه ندارند و از طرف دیگر در ارائه‌ی آن قوی هستید، یعنی مزیت رقابتی؛ این مزیت می‌تواند استفاده از تکنولوژی خاصی باشد یا دسترسی راحت به منابع اولیه برای تولید محصولی خاص. مثلا استارباکس، قهوه‌ی مخصوص خودش را پرورش می‌دهد و به تمامی شعبه‌هایش در سراسر جهان ارسال می‌کند.

تحلیل سوات

این جدول به شما کمک می‌کند تا با تحلیل سوات بیشتر آشنا شوید.

تعریف نقاط قوت شما، در حقیقت موقعیت کنونی کسب و کارتان را تعریف می‌کند. پس با این کار می‌توانید نگاهی دقیق‌تر به مزایای کارتان بیندازید و از آن به عنوان اهرم فشار روی رقبا هم استفاده کنید و نظر مشتری‌های‌شان را به سمت خود جلب کنید.

نقاط ضعف: Weaknesses

همانطور که معلوم است، نقاط ضعف نقطه‌ی مقابل نقاط قوت شماست. شاید برای‌تان سخت باشد که از ضعف‌ها یا بدی‌های کسب و کار و خودتان بنویسید اما باور کنید این قسمت خیلی خیلی مهم است. در این بخش باید ببینید رقبای شما در چه زمینه‌هایی از شما بهتر هستند و چه مزیت رقابتی نسبت به شما دارند؟
از طرف دیگر می‌توانید به خدمات و محصولات‌تان هم نگاهی بیندازید. آیا می‌توانید بهبودی در ارائه‌ی خدمات‌تان داشته باشید؟ کمبودی در خدمات پس از فروش یا حتی ارتباط با مشتری دارید؟ سرعت وبسایت‌تان در مقایسه با رقبا پایین است؟ رقیبان شما در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند اما شما نیستید؟ تمامی این‌ها می‌تواند ضعف‌های شما باشد. همانطور که متوجه شدید، نقاط قوت و ضعف، عواملی هستند که از داخل سازمان و شرکت شما نشات می‌گیرند.

فرصت‌ها: Opportunities

بعد از این‌که راجع به عوامل داخلی کسب و کارتان تحقیق کردید، حالا باید نگاهی به بازار بیندازید. یعنی آنچه که در بازار برای شما به عنوان فرصت وجود دارد. باید ببینید که از چه فرصت‌هایی می‌شود استفاده کرد. معمولا می‌توان از تغییرات مثبتی یا حتی منفی که در صنعت موردنظر شما اتفاق می‌افتد، به عنوان فرصت استفاده کرد. مثلا شرکت‌های نایک و آدیداس با همه‌گیری کرونا، از این فرصت استفاده کردند و خط تولید ماسک را راه‌اندازی کردند.

تهدیدها: Threats

یکی دیگر از عوامل سوات که بسته به فضای بیرونی کسب و کار شما دارد، تهدیدهاست. با این‌که شما هیچ دخالتی در ایجاد تهدیدها ندارید، اما آن‌ها اثرشان را روی شما خواهند گذاشت. درست مثل کرونا که چه روی کسب و کارها و چه روی سلامت روانی ما تاثیرش را گذاشته. می‌بینید؟ با استفاده درست از تهدیدها می‌توان آن‌ها را به فرصت تبدیل کرد. درست مثل کاری که نایک انجام داد.
حتی بعضی وقت‌ها نقاط قوت شما ممکن است به تهدید شما هم تبدیل شود. مثلا زنجیره‌ای بودن فروشگاه‌ها در سطح یک کشور اگرچه نقطه ‌قوت است اما اگر اجناس و کالای فروشگاه‌های زنجیره‌ای به خوبی و سر موقع تامین نشود، به تهدید تبدیل خواهد شد. مثلا ممکن است آن شرکتی که اجناس فروشگاه را تامین می‌کند، کارشکنی کند.
پیدا کردن تهدیدها سخت است. شما باید به دقت نقاط قوت SWOT چیست همه چیز را بررسی کنید تا آن‌ها را پیدا کنید. مطمئن باشید اگر خیلی سریع توانستید تهدیدی را پیدا کنید، یعنی اینکه کار از کار گذشته و خیلی دیر شده تا رفعش کنید. در این زمینه باید خیلی حواس‌تان جمع باشد. مثلا در واحد ارتباط با مشتریان خود به لحن حرف زدن یا برخورد مشتریان دقت کنید. آیا تغییری در رفتارشان می‌بینید؟ اگر جواب‌تان بله است، باید دنبال دلیل اصلی‌اش بگردید.

سوات در زارا و کوکا کولا

تحلیل سوات زارا (ZARA): حالا وقتش رسیده که این همه تعریف از سوات را با مثال بخوانیم. از این راه، خیلی راحت‌تر متوجه قضیه خواهیم شد. اول با زارا (ZARA) شروع می‌کنیم. زارا بخشی از شرکت بزرگ ایندیتکس است که چندتا برند بزرگ مثل برشکا هم دارد. هدف اصلی زارا تولید لباس‌های مقرون به صرفه و ارزان اما با قیمت مناسب نسبت به سایر برندها است.

تحلیل سوات برند زارا

تحلیل سوات برند زارا

تحلیل سوات کوکا کولا: نوشابه‌ی کوکا کولا آشناترین تصویری است که از شرکت کوکا کولا در ذهن ما ایرانی‌ها نقش بسته. اما در اصل این شرکت، شرکتی چند ملیتی است که کلی برند زیرمجموعه دارد، مثل اسپرایت، فانتا و کوکا کولا زیرو. کوکا کولا معروف‌ترین برند تولید نوشیدنی‌های غیرالکلی است اما با این حال نقاط ضعف و تهدیدهای خودش را هم دارد. به تحلیل سوات زیر نگاه کنید تا متوجه قضیه شوید.

تحلیل سوات کوکا کولا

با این‌که کوکا کولا حسابی معروف است و به خاطر نوشابه‌هایش معروف، اما همین نوشابه‌ها نقطه ضعفش هم هست.

وقتی مشغول تحلیل سوات هستید، حتما تمامی جوانب را بسنجید و از همه‌ی زوایا به کسب و کارتان نگاه کنید. تمام سعی‌تان را بکنید تا چیزی را از قلم نیندازید. در آخر این را هم یادتان باشد که یکی از بدترین موقعیت‌هایی که ممکن است با تحلیل سوات، برای‌تان آشکار شود، بالا بودن ضعف‌های شما و همزمانی آن با تهدیدهای بیرونی است. برای مشاوره دیجیتال مارکتینگ با منتوریکس در تماس باشید.

اگر این مطلب برای‌تان مفید بود، پیشنهاد می‌کنیم مطلب «چطور مثل گوگل هدف‌گذاری کنیم؟» را هم بخوانید.

شیما تیموری

شیما یه عالمه باستانشناسی خونده. منتها بیشترین حفاری که کرده درون خودش بوده. یعنی مرتب تلاش نقاط قوت SWOT چیست می‌کنه همه زوایای پنهان و جالب وجودش رو کشف و دنبال کنه. به طور کلی اون عشق وافری به دنبال کردن و پیدا کردن داره.
شیما تو ادوردز - به قول گزارشگرهای کشتی- برای خودش صاحب سبکه و ضمناً دست به قلم خوبی هم داره.

انتشار مطالب فوق تنها با ذکر مرجع به همراه لینک وب‌سایت منتوریکس مجاز می‌باشد.
لطفا به حقوق هم احترام بگذاریم.

ماتریس SWOT چیست و چه کاربردی دارد؟

ماتریس SWOT ابزاری است که برای کشف و بررسی جنبه‌های مختلف کسب و کار و اشراف بهتر روی وضعیت شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر ربع از این ماتریس دو در دو مربوط به یک حرف از عبارت SWOT است. عبارت SWOT از کنار هم قرار دادن حرف اول چهار کلمه انگلیسی تشکیل شده که بخش‌های این ماتریس را تشکیل می‌دهند:

  • strengths به معنی نقاط نقاط قوت SWOT چیست قوت
  • weaknesses به معنی نقاط ضعف
  • opportunities به معنی فرصت‌ها
  • threats به معنی تهدیدها

با استفاده از این ماتریس و بررسی وصعیت فعلی کسب و کار خود، می‌توانید نقاط قوت خود را تقویت کنید و نقاط شعف را به حداقل برسانید. همچنین می‌توانید از فرصت‌های بیرونی برای بهتر کردن کسب و کار خود استفاده کنید و در برابر تهدیدهای بیرونی از خودتان محافظت کنید. ماتریس SWOT یه جدول است که از چهار خانه تشکیل شده و هر خانه جدول به یک بخش آن اختصاص دارد. در ادامه هر کدام از این بخش ها را شرح می‌دهیم.

نمونه ماتریس SWOT

نقاط قوت موارد هستند که کسب و کار شما در حال حاضر به خوبی انجام می‌دهد، منابع منحصر به فردی که تیم شما در اختیار دارد، یا هر مزیت رقابتی که کسب و کار شما دارد. نقاط قوت فاکتورهای درونی هستند، بنابراین می‌توانید روی آنها حساب باز کنید و از آنها به نفع خود استفاده کنید.

نقاط ضعف حوزه‌هایی هستند که کسب و کار شما می‌تواند یا لازم است بهبود بدهد؛ جایی که لازم است منابع خود را تقویت کنید یا رقبا از شما پیشی می‌گیرند. نقاط ضعف نیز عوامل درونی هستند، بنابراین اغلب می‌توانید آنها را برطرف کرده و بر آنها غلبه کنید.

فرصت‌ها حوزه‌هایی هستند که می‌توانید از آنها استفاده کنید. این حوزه‌ها می‌توانند منابع جدیدی باشند که در دسترس شما هستند، یا روندهای نوظهوری باشند که می‌توانید در دستور کار خود قرار دهید یا هر نقطه قوتی که هنوز در استراتژی خودتان از آن استفاده نکرده اید. فرصت‌ها از عوامل خارجی به شمار می روند، زیرا خارج از کنترل شما هستند.

تهدید به هر عاملی گفته می‌شود که می‌تواند از بیرون بر کسب و کار شما تأثیر منفی بگذارد یا هر مانعی که کسب و کار شما در حال حاضر با آن مواجه است. وقتی تحلیل بازار را اجرا می‌کنید، معمولاً می‌توانید متوجه تهدیدای بشوید که کسب و کار شما با آن مواجه است. به عنوان یک عامل خارجی، تهدیدها هم مانند فرصت‌ها اغلب خارج از کنترل شما هستند.

این بخش را می‌توان در قالب جدول SWOTپیاده سازی کرد و در هر بخش به سه سوال پاسخ داد که وضعیت کسب و کار را تا حدی مشخص می‌کند. سوالات انالیز ماتریس SWOT عبارتند از:

  • مزیت رقابتی ما چیست؟
  • چه منابعی داریم؟
  • چه محصولاتی عملکرد خوبی دارند؟
  • کجا می‌توانیم پیشرفت کنیم؟
  • چه محصولاتی عملکرد ضعیفی دارند؟
  • کجا کمبود منابع داریم؟
  • چه مقررات جدیدی عملیات را تهدید می‌کند؟
  • رقبای ما چه کاری را به خوبی انجام می‌دهند؟
  • چه گرایش‌هایی مصرف کننده تجارت را تهدید می‌کند؟
  • از چه فناوری می‌توانیم برای بهبود عملیات استفاده کنیم؟
  • از چه فناوری می‌توانیم برای بهبود عملیات استفاده کنیم؟
  • چه بخش‌های جدیدی از بازار را می‌توانیم کشف کنیم؟

مزایای استفاده از ماتریس SWOT کدامند؟

اولین و مهم‌ترین مزیت ماتریس SWOT این است که هزینه کمی دارد و حتی بدون هزینه هم قابل اجرا است. هر کسی که درک درستی از عملکرد کسب و کار شما داشته باشد، می‌تواند با استفاده از ماتریس سوات آن را تجزیه و تحلیل کند. مزیت دیگر SWOT این است که برای اجرا به زمان زیادی نیاز ندارد و در شرایطی که زمان کافی برای رسیدگی به یک موقعیت پیچیده ندارید، به کمک شما می‌آید. به عبارت دیگر برای تجزیه و تحلیل به روش سوات، نیازی نیست از یک مشاور خارج از سازمان استفاده کنید یا این فرایند را برون‌سپاری کنید.

یکی دیگر از مزایای تجزیه و تحلیل SWOT این است که بر مهم‌ترین عوامل موثر بر کسب و کار شما تمرکز می‌کند. با استفاده از SWOTمی‌توانید درک بهتری از کسب و کار خود به دست بیاورید، نقاط ضعف آن را رفع کنید، از تهدیداتی که ممکن است تجارت شما را به خطر بیندازند، دوری کنید، فرصت‌ها را شناسایی کنید و برای بهره بردن از آنها سرمایه‌گذاری کنید. همچنین می‌توانید نقاط قوت خود را تقویت کنید و از آنها بیشتر استفاده کنید و اهداف و استراتژی‌های کسب و کار خود را توسعه دهید.

با استفاده از تحلیل SWOT می‌توانید استراتژی‌های کلی کسب و کار خود را تعریف کنید و یا در یک بخش خاص مانند بازاریابی یا فروش از مزایای آن استفاده کنید. می‌توانید یک رویکرد بالا به پایین در پیش بگیرید و پس از تبیین استراتژی‌های کلی با استفاده از سوات، آن ها را به بخش‌های پایین‌تر تعمیم بدهید. همچنین می‌توانید با رویکرد پایین به بالا، ابتدا بخش‌هایی مانند تولید یا فروش را با استفاده از سوات تحلیل کنید و سپس نتایج تحلیل را به لایه‌های بالاتر سازمان تعمیم بدهید.

نحوه انجام تجزیه و تحلیل با استفاده از ماتریس SWOT

تجزیه و تحلیل کسب و کار با استفاده از ماتریس SWOT در دو بعد درون سازمانی و برون سازمانی قابل اجرا است. آنچه در داخل شرکت رخ می‌دهد، به عنوان یک منبع عالی اطلاعات برای دسته بندی نقاط قوت و ضعف تجزیه و تحلیل SWOT عمل می‌کند. به عنوان نمونه‌هایی از عوامل داخلی، می‌توان به منابع مالی و انسانی، دارایی‌های مشهود و نامشهود (نام تجاری) و کارایی عملیاتی اشاره کرد. سؤالات بالقوه برای فهرست کردن عوامل داخلی عبارتند از:

  • چه کاری را خوب انجام می‌دهیم؟ (قدرت)
  • قوی‌ترین دارایی ما چیست؟ (قدرت)
  • دشمنان ما چه کسانی هستند؟ (ضعف)
  • خطوط تولید کم بازده ما کدامند؟ (ضعف)

آنچه در خارج از شرکت اتفاق می‌افتد، به اندازه برای عوامل داخلی برای موفقیت یک شرکت مهم هستند. عوامل خارجی مانند سیاست‌های پولی، تغییرات بازار و دسترسی به تأمین‌کنندگان، مقوله‌هایی هستند که باید از آنها برای ایجاد فهرستی از فرصت‌ها و ضعف‌ها استفاده کرد. سوالات بالقوه برای فهرست کردن عوامل خارجی عبارتند از:

  • چه روندهایی در بازار مشهود است؟ (فرصت)
  • کدام جمعیت شناسی را هدف قرار نمی‌دهیم؟ (فرصت)
  • چند رقیب وجود دارد و سهم آنها از بازار چقدر است؟ (تهدید)
  • آیا مقررات جدیدی وجود دارد که به محصولات ما آسیب برساند؟ (تهدید)

نمونه جدول SWOT

انواع استراتژی در تحلیل SWOT

بعد از این که جدول ماتریس سوات را طراحی کردید و به سوالات هر بخش پاسخ دادید، می‌توانید از چهار استراتژی رایج استفاده کنید که در ادامه شرح می‌دهیم:

استراتژی SO (نقاط قوت و فرصت‌ها)

در این استراتژی از نقاط قوت داخلی برای استفاده از فرصت‌های خارجی استفاده می‌کنید. به عنوان مثال، اگر شخص یا کمیته‌ای دارید که در دریافت حمایت‌های مالی یا تامین مالی مهارت دارد (نقطه قوت) و یک پیشنهاد تامین مالی به شما شده است (فرصت)، استفاده از آن فرد یا کمیته برای بالا بردن احتمال دریافت تامین مالی، یک استراتژی SO به شمار می‌رود. استراتژی SO یک استراتژی رقابتی است.

استراتژیWO (ضعف‌ها و فرصت‌ها)

در این استراتژی با استفاده از فرصت‌های خارجی، ضعف‌های داخلی را بهبود می‌بخشید. مثلاً فرض کنید که فرصت دریافت تامین مالی را از دست داده اید. این یک ضعف است، اما آیا فرصت دیگری برای دسترسی به این پول وجود دارد؟ می‌توانید یک متخصص یا مشاور استخدام کنید یا شاید شما تصمیم بگیرید که یک کارمند را آموزش بدهید تا در این زمینه مهارت کسب کند. استراتژی WO یک استراتژی محافظه‌کارانه است.

استراتژیST (نقاط قوت و تهدیدها)

در این استراتژی از نقاط قوت داخلی برای جلوگیری از تهدیدات خارجی استفاده می‌کنید. فرض کنید که یک تهدید خارجی کسب و کار شما را تهدید می‌کند. در چنین شرایطی با استفاده از SWOT می‌توانید بفهمید نقاط قوت سازمان شما چیست که می‌تواند برای جلوگیری از این آسیب به شما کمک کند؟ استراتژی ST یک استراتژی رقابتی است.

استراتژی WT (نقاط ضعف و تهدیدها)

این استراتژی دفاعی‌ترین موقعیت در ماتریس سوات است که از تهدیدها اجتناب کنند و نقاط ضعف را به حداقل برسانند. از این استراتژی اغلب زمانی استفاده می‌شود که یک سازمان در موقعیت بدی قرار دارد. به عنوان مثال، شاید یک آژانس به اندازه‌ای که ذینفعان انتظار دارند، سودده نباشد. در این مورد ممکن است منطقی باشد که برخی از برنامه ها را با سازمان دیگری ادغام کنیم تا از منابع بهتر استفاده کنیم. استراتژی WT یک استراتژی تدافعی است.

کاربردهای تحلیل ماتریس سوات در کسب و کار

از ماتریس سوات می‌توانید برای تصمیم‌گیری در بخش‌های مختلف کسب و کار خود استفاده کنید. به علاوه این ماتریس ابزار خوبی برای تحقق اهداف سازمانی شما به شمار می‌رود. تجزیه و تحلیل SWOT می‌تواند در برنامه‌های پیشگیرانه به کمک شما بیاید و یا در موقعیت‌های بحرانی شما را نجات بدهد. تحلیل ماتریس سوات کاربردهای متنوعی دارد که در ادامه شرح می‌دهیم:

یکی از کاربردهای روش SWOT تدوین استراتژی سازمانی یا حتی شخصی است. با استفاده از این ماتریس می‌توانید عوامل داخلی و خارجی را شناسایی و اولویت‌بندی کنید و روابط بین آنها را ارزیابی کنید و نتایج این بررسی‌ها تعیین می‌کند که شما چه استراتژی باید در پیش بگیرید. به عنوان مثال اگر رابطه قوی بین نقاط قوت و فرصت‌ها پیدا کردید، می‌توانید با استفاده از یک استراتژی تهاجمی به اهدافتان برسید. همچنین اگر رابطه قوی بین نقاط ضعف و تهدیدها کشف کردید، لازم است با در پیش گرفتن یک استراتژی دفاعی از بروز بحران‌های جدی‌تر جلوگیری کنید.

بازاریابی و فروش

بازاریابی اصولاٌ بر پایه جمع‌آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن انجام می‌شود. کاربرد ماتریس سوات در بازاریابی این است که نقاط قوت و نقاط ضعف رقبا را شناسایی می‌کند. مواردی که در بازاریابی می‌توان با استفاده از SWOT در مورد آنها اطلاعات بیشتری کسب کرد، عبارتند از مزایا و شایستگی‌های رقبا، تمایز محصولات و ساختار هزینه. همچنین SWOT اطلاعاتی در مورد سیر تحولات صنعت به بازاریابان می‌دهد که در تدوین استراتژی بازاریابی نقش حیاتی دارند.

ماتریس SWOT

مثال‌هایی از ماتریس SWOT

در سال 2015، روش تجزیه و تحلیل SWOT در کمپانی کوکاکولا پیاده‌سازی شد و نقاط قوتی مانند نام تجاری مشهور جهانی، شبکه توزیع گسترده و فرصت‌ها در بازارهای نوظهور را شناسایی کرد. با این حال، نمی‌شد از نقاط ضعف و تهدیدهایی مانند نوسانات ارز خارجی، افزایش علاقه عمومی به نوشیدنی‌های سالم و رقابت از سوی ارائه‌دهندگان نوشیدنی سالم چشم‌پوشی کرد.

مجریان SWOT مدیران کوکاکولا را وادار کردند که به سوالات سختی در مورد استراتژی این شرکت جواب بدهند، و در عین حال به آنها اطمینان دادند که همچنان اولین شرکت تولیدکننده نوشیدنی گازدار باقی خواهند ماند. مدیران کوکاکولا پنج سال بعد تاثیر استفاده از تجزیه و تحلیل سوال را مشاهده کردند. ارزش سهام کوکاکولا طی پنج سال بعد از اجرای SWOT، بیش از 60 درصد افزایش یافت!

برای به دست آوردن تصویر بهتری از تجزیه و تحلیل SWOT، مثال دیگری از یک شرکت تولید اسموتی ارگانیک را در نظر بگیرید. این شرکت برای درک بهتر اینکه چگونه باید در بازار اسموتی رقابت کند و چطور می‌تواند سودآوری خود را افزایش بدهد، تجزیه و تحلیل SWOT را پیاده سازی کرد. از طریق این تجزیه و تحلیل، مشخص شد که نقاط قوت این شرکت مواد اولیه باکیفیت، خدمات مشتری شخصی و رابطه قوی با تامین کنندگان است. در عین حال چند نقطه ضعف هم شناسایی شد: تنوع کم محصولات و تجهیزات قدیمی.

با بررسی اینکه چگونه عوامل خارجی بر کسب و کار تأثیر می‌گذارد، این شرکت فرصت‌هایی را در فناوری نوظهور، جمعیت شناسی و تغییر فرهنگ به سمت زندگی سالم شناسایی کرد. همچنین به تهدیدهایی مانند کاهش فروش در زمستان و پیچیدگی‌هایی در زنجیره تامین هم پی برد. در ارتباط با سایر تکنیک‌های برنامه‌ریزی، این شرکت از تجزیه و تحلیل SWOT برای استفاده از نقاط قوت و فرصت‌های خارجی خود برای حذف تهدیدها و تقویت حوزه‌هایی که در آنها ضعف داشت، استفاده کرد.

ماتریس SWOT یکی از مهم‌ترین بخش‌های استراتژی در هر سازمانی است که از آن می‌توان برای تجزیه و تحلیل و ارزیابی موضوعات خاص استفاده کرد. با پی بردن به نقاط ضعف داخلی و تهدیدهای خارجی و در کنار آن، آگاهی از نقاط قوت داخلی و فرصت‌های خارجی، می‌توانید به بهترین شکل تهدیدها را به فرصت تبدیل کنید و استراتژی کسب و کار خود را بهبود ببخشید. این روش همچنین در بخش‌های دیگری مانند بازاریابی و فروش هم کاربرد دارد.

ماتریس SWOT چیست و چه کاربردی دارد؟

ماتریس SWOT ابزاری است که برای کشف و بررسی جنبه‌های مختلف کسب و کار و اشراف بهتر روی وضعیت شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر ربع از این ماتریس دو در دو مربوط به یک حرف از عبارت SWOT است. عبارت SWOT از کنار هم قرار دادن حرف اول چهار کلمه انگلیسی تشکیل شده که بخش‌های این ماتریس را تشکیل می‌دهند:

  • strengths به معنی نقاط قوت
  • weaknesses به معنی نقاط ضعف
  • opportunities به معنی فرصت‌ها
  • threats به معنی تهدیدها

با استفاده از این ماتریس و بررسی وصعیت فعلی کسب و کار خود، می‌توانید نقاط قوت خود را تقویت کنید و نقاط شعف را به حداقل برسانید. همچنین می‌توانید از فرصت‌های بیرونی برای بهتر کردن کسب و کار خود استفاده کنید و در برابر تهدیدهای بیرونی از خودتان محافظت کنید. ماتریس SWOT یه جدول است که از چهار خانه تشکیل شده و هر خانه جدول به یک بخش آن اختصاص دارد. در ادامه هر کدام از نقاط قوت SWOT چیست این بخش ها را شرح می‌دهیم.

نمونه ماتریس SWOT

نقاط قوت موارد هستند که کسب و کار شما در حال حاضر به خوبی انجام می‌دهد، منابع منحصر به فردی که تیم شما در اختیار دارد، یا هر مزیت رقابتی که کسب و کار شما دارد. نقاط قوت فاکتورهای درونی هستند، بنابراین می‌توانید روی آنها حساب باز کنید و از آنها به نفع خود استفاده کنید.

نقاط ضعف حوزه‌هایی هستند که کسب و کار شما می‌تواند یا لازم است بهبود بدهد؛ جایی که لازم است منابع خود را تقویت کنید یا رقبا از شما پیشی می‌گیرند. نقاط ضعف نیز عوامل درونی هستند، بنابراین اغلب می‌توانید آنها را برطرف کرده و بر آنها غلبه کنید.

فرصت‌ها حوزه‌هایی هستند که می‌توانید از آنها استفاده کنید. این حوزه‌ها می‌توانند منابع جدیدی باشند که در دسترس شما هستند، یا روندهای نوظهوری باشند که می‌توانید در دستور کار خود قرار دهید یا هر نقطه قوتی که هنوز در استراتژی خودتان از آن استفاده نکرده اید. فرصت‌ها از عوامل خارجی به شمار می روند، زیرا خارج از کنترل شما هستند.

تهدید به هر عاملی گفته می‌شود که می‌تواند از بیرون بر کسب و کار شما تأثیر منفی بگذارد یا هر مانعی که کسب و کار شما در حال حاضر با آن مواجه است. وقتی تحلیل بازار را اجرا می‌کنید، معمولاً می‌توانید متوجه تهدیدای بشوید که کسب و کار شما با آن مواجه است. به عنوان یک عامل خارجی، تهدیدها هم مانند فرصت‌ها اغلب خارج از کنترل شما هستند.

این بخش را می‌توان در قالب جدول SWOTپیاده سازی کرد و در هر بخش به سه سوال پاسخ داد که وضعیت کسب و کار را تا حدی مشخص می‌کند. سوالات انالیز ماتریس SWOT عبارتند از:

  • مزیت رقابتی ما چیست؟
  • چه منابعی داریم؟
  • چه محصولاتی عملکرد خوبی دارند؟
  • کجا می‌توانیم پیشرفت کنیم؟
  • چه محصولاتی عملکرد ضعیفی دارند؟
  • کجا کمبود منابع داریم؟
  • چه مقررات جدیدی عملیات را تهدید می‌کند؟
  • رقبای ما چه کاری را به خوبی انجام می‌دهند؟
  • چه گرایش‌هایی مصرف کننده تجارت را تهدید می‌کند؟
  • از چه فناوری می‌توانیم برای بهبود عملیات استفاده کنیم؟
  • از چه فناوری می‌توانیم برای بهبود عملیات استفاده کنیم؟
  • چه بخش‌های جدیدی از بازار را می‌توانیم کشف کنیم؟

مزایای استفاده از ماتریس SWOT کدامند؟

اولین و مهم‌ترین مزیت ماتریس SWOT این است که هزینه کمی دارد و حتی بدون هزینه هم قابل اجرا است. هر کسی که درک درستی از عملکرد کسب و کار شما داشته باشد، می‌تواند با استفاده از ماتریس سوات آن را تجزیه و تحلیل کند. مزیت دیگر SWOT این است که برای اجرا به زمان زیادی نیاز ندارد و در شرایطی که زمان کافی برای رسیدگی به یک موقعیت پیچیده ندارید، به کمک شما می‌آید. به عبارت دیگر برای تجزیه و تحلیل به روش سوات، نیازی نیست از یک مشاور خارج از سازمان استفاده کنید یا این فرایند را برون‌سپاری کنید.

یکی دیگر از مزایای تجزیه و تحلیل SWOT این است که بر مهم‌ترین عوامل موثر بر کسب و کار شما تمرکز می‌کند. با استفاده از SWOTمی‌توانید درک بهتری از کسب و کار خود به دست بیاورید، نقاط ضعف آن را رفع کنید، از تهدیداتی که ممکن است تجارت شما را به خطر بیندازند، دوری کنید، فرصت‌ها را شناسایی کنید و برای بهره بردن از آنها سرمایه‌گذاری کنید. همچنین می‌توانید نقاط قوت خود را تقویت کنید و از آنها بیشتر استفاده کنید و اهداف و استراتژی‌های کسب و کار خود را توسعه دهید.

با استفاده از تحلیل SWOT می‌توانید استراتژی‌های کلی کسب و کار خود را تعریف کنید و یا در یک بخش خاص مانند بازاریابی یا فروش از مزایای آن استفاده کنید. می‌توانید یک رویکرد بالا به پایین در پیش بگیرید و پس از تبیین استراتژی‌های کلی با استفاده از سوات، آن ها را به بخش‌های پایین‌تر تعمیم بدهید. همچنین می‌توانید با رویکرد پایین به بالا، ابتدا بخش‌هایی مانند تولید یا فروش را با استفاده از سوات تحلیل کنید و سپس نتایج تحلیل را به لایه‌های بالاتر سازمان تعمیم بدهید.

نحوه انجام تجزیه و تحلیل با استفاده از ماتریس SWOT

تجزیه و تحلیل کسب و کار با استفاده از ماتریس SWOT در دو بعد درون سازمانی و برون سازمانی قابل اجرا است. آنچه در داخل شرکت رخ می‌دهد، به عنوان یک منبع عالی اطلاعات برای دسته بندی نقاط قوت و ضعف تجزیه و تحلیل SWOT عمل می‌کند. به عنوان نمونه‌هایی از عوامل داخلی، می‌توان به منابع مالی و انسانی، دارایی‌های مشهود و نامشهود (نام تجاری) و کارایی عملیاتی اشاره کرد. سؤالات بالقوه برای فهرست کردن عوامل داخلی عبارتند از:

  • چه کاری را خوب انجام می‌دهیم؟ (قدرت)
  • قوی‌ترین دارایی ما چیست؟ (قدرت)
  • دشمنان ما چه کسانی هستند؟ (ضعف)
  • خطوط تولید کم بازده ما کدامند؟ (ضعف)

آنچه در خارج از شرکت اتفاق می‌افتد، به اندازه برای عوامل داخلی برای موفقیت یک شرکت مهم هستند. عوامل خارجی مانند سیاست‌های پولی، تغییرات بازار و دسترسی به تأمین‌کنندگان، مقوله‌هایی هستند که باید از آنها برای ایجاد فهرستی از فرصت‌ها و ضعف‌ها استفاده کرد. سوالات بالقوه برای فهرست کردن عوامل خارجی عبارتند از:

  • چه روندهایی در بازار مشهود است؟ (فرصت)
  • کدام جمعیت شناسی را هدف قرار نمی‌دهیم؟ (فرصت)
  • چند رقیب وجود دارد و سهم آنها از بازار چقدر است؟ (تهدید)
  • آیا مقررات جدیدی وجود دارد که به محصولات ما آسیب برساند؟ (تهدید)

نمونه جدول SWOT

انواع استراتژی در تحلیل SWOT

بعد از این که جدول ماتریس سوات را طراحی کردید و به سوالات هر بخش پاسخ دادید، می‌توانید از چهار استراتژی رایج استفاده کنید که در ادامه شرح می‌دهیم:

استراتژی SO (نقاط قوت و فرصت‌ها)

در این استراتژی از نقاط قوت داخلی برای استفاده از فرصت‌های خارجی استفاده می‌کنید. به عنوان مثال، اگر شخص یا کمیته‌ای دارید که در دریافت حمایت‌های مالی یا تامین مالی مهارت دارد (نقطه قوت) و یک پیشنهاد تامین مالی به شما شده است (فرصت)، استفاده از آن فرد یا کمیته برای بالا بردن احتمال دریافت تامین مالی، یک استراتژی SO به شمار می‌رود. استراتژی SO یک استراتژی رقابتی است.

استراتژیWO (ضعف‌ها و فرصت‌ها)

در این استراتژی با استفاده از فرصت‌های خارجی، ضعف‌های داخلی را بهبود می‌بخشید. مثلاً فرض کنید که فرصت دریافت تامین مالی را از دست داده اید. این یک ضعف است، اما آیا فرصت دیگری برای دسترسی به این پول وجود دارد؟ می‌توانید یک متخصص یا مشاور استخدام کنید یا شاید شما تصمیم بگیرید که یک کارمند را آموزش بدهید تا در این زمینه مهارت کسب کند. استراتژی WO یک استراتژی محافظه‌کارانه است.

استراتژیST (نقاط قوت و تهدیدها)

در این استراتژی از نقاط قوت داخلی برای جلوگیری از تهدیدات خارجی استفاده می‌کنید. فرض کنید که یک تهدید خارجی کسب و کار شما را تهدید می‌کند. در چنین شرایطی با استفاده از SWOT می‌توانید بفهمید نقاط قوت سازمان شما چیست که می‌تواند برای جلوگیری از این آسیب به شما کمک کند؟ استراتژی ST یک استراتژی رقابتی است.

استراتژی WT (نقاط ضعف و تهدیدها)

این استراتژی دفاعی‌ترین موقعیت در ماتریس سوات است که از تهدیدها اجتناب کنند و نقاط ضعف را به حداقل برسانند. از این استراتژی اغلب زمانی استفاده می‌شود که یک سازمان در موقعیت بدی قرار دارد. به عنوان مثال، شاید یک آژانس به اندازه‌ای که ذینفعان انتظار دارند، سودده نباشد. در این مورد ممکن است منطقی باشد که برخی از برنامه ها را با سازمان دیگری ادغام کنیم تا از منابع بهتر استفاده کنیم. استراتژی WT یک استراتژی تدافعی است.

کاربردهای تحلیل ماتریس سوات در کسب و کار

از ماتریس سوات می‌توانید برای تصمیم‌گیری در بخش‌های مختلف کسب و کار خود استفاده کنید. به علاوه این ماتریس ابزار خوبی برای تحقق اهداف سازمانی شما به شمار می‌رود. تجزیه و تحلیل SWOT می‌تواند در برنامه‌های پیشگیرانه به کمک شما بیاید و یا در موقعیت‌های بحرانی شما را نجات بدهد. تحلیل ماتریس سوات کاربردهای متنوعی دارد که در ادامه شرح می‌دهیم:

یکی از کاربردهای روش SWOT تدوین استراتژی سازمانی یا حتی شخصی است. با استفاده از این ماتریس می‌توانید عوامل داخلی و خارجی را شناسایی و اولویت‌بندی کنید و روابط بین آنها را ارزیابی کنید و نتایج این بررسی‌ها تعیین می‌کند که شما چه استراتژی باید در پیش بگیرید. به عنوان مثال اگر رابطه قوی نقاط قوت SWOT چیست بین نقاط قوت و فرصت‌ها پیدا کردید، می‌توانید با استفاده از یک استراتژی تهاجمی به اهدافتان برسید. همچنین اگر رابطه قوی بین نقاط ضعف و تهدیدها کشف کردید، لازم است با در پیش گرفتن یک استراتژی دفاعی از بروز بحران‌های جدی‌تر جلوگیری کنید.

بازاریابی و فروش

بازاریابی اصولاٌ بر پایه جمع‌آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن انجام می‌شود. کاربرد ماتریس سوات در بازاریابی این است که نقاط قوت و نقاط ضعف رقبا را شناسایی می‌کند. مواردی که در بازاریابی می‌توان با استفاده از SWOT در مورد آنها اطلاعات بیشتری کسب کرد، عبارتند از مزایا و شایستگی‌های رقبا، تمایز محصولات و ساختار هزینه. همچنین SWOT اطلاعاتی در مورد سیر تحولات صنعت به بازاریابان می‌دهد که در تدوین استراتژی بازاریابی نقش حیاتی دارند.

ماتریس SWOT

مثال‌هایی از ماتریس SWOT

در سال 2015، روش تجزیه و تحلیل SWOT در کمپانی کوکاکولا پیاده‌سازی شد و نقاط قوتی مانند نام تجاری مشهور جهانی، شبکه توزیع گسترده و فرصت‌ها در بازارهای نوظهور را شناسایی کرد. با این حال، نمی‌شد از نقاط ضعف و تهدیدهایی مانند نوسانات ارز خارجی، افزایش علاقه عمومی به نوشیدنی‌های سالم و رقابت از سوی ارائه‌دهندگان نوشیدنی سالم چشم‌پوشی کرد.

مجریان SWOT مدیران کوکاکولا را وادار کردند که به سوالات سختی در مورد استراتژی این شرکت جواب بدهند، و در عین حال به آنها اطمینان دادند که همچنان اولین شرکت تولیدکننده نوشیدنی گازدار باقی خواهند ماند. مدیران کوکاکولا پنج سال بعد تاثیر استفاده از تجزیه و تحلیل سوال را مشاهده کردند. ارزش سهام کوکاکولا طی پنج سال بعد از اجرای SWOT، بیش از 60 درصد افزایش یافت!

برای به دست آوردن تصویر بهتری از تجزیه و تحلیل SWOT، مثال دیگری از یک شرکت تولید اسموتی ارگانیک را در نظر بگیرید. این شرکت برای درک بهتر اینکه چگونه باید در بازار اسموتی رقابت کند و چطور می‌تواند سودآوری خود را افزایش بدهد، تجزیه و تحلیل SWOT را پیاده سازی کرد. از طریق این تجزیه و تحلیل، مشخص شد که نقاط قوت این شرکت مواد اولیه باکیفیت، خدمات مشتری شخصی و رابطه قوی با تامین کنندگان است. در عین حال چند نقطه ضعف هم شناسایی شد: تنوع کم محصولات و تجهیزات قدیمی.

با بررسی اینکه چگونه عوامل خارجی بر کسب و کار تأثیر می‌گذارد، این شرکت فرصت‌هایی را در فناوری نوظهور، جمعیت شناسی و تغییر فرهنگ به سمت زندگی سالم شناسایی کرد. همچنین به تهدیدهایی مانند کاهش فروش در زمستان و پیچیدگی‌هایی در زنجیره تامین هم پی برد. در ارتباط با سایر تکنیک‌های برنامه‌ریزی، این شرکت از تجزیه و تحلیل SWOT برای استفاده از نقاط قوت و فرصت‌های خارجی خود برای حذف تهدیدها و تقویت حوزه‌هایی که در آنها ضعف داشت، استفاده کرد.

ماتریس SWOT یکی از مهم‌ترین بخش‌های استراتژی در هر سازمانی است که از آن می‌توان برای تجزیه و تحلیل و ارزیابی موضوعات خاص استفاده کرد. با پی بردن به نقاط ضعف داخلی و تهدیدهای خارجی و در کنار آن، آگاهی از نقاط قوت داخلی و فرصت‌های خارجی، می‌توانید به بهترین شکل تهدیدها را به فرصت تبدیل کنید و استراتژی کسب و کار خود را بهبود ببخشید. این روش همچنین در بخش‌های دیگری مانند بازاریابی و فروش هم کاربرد دارد.

تحلیل SWOT چیست + مراحل تحلیل SWOT

روش تجزیه و تحلیل SWOT

روش تجزیه و تحلیل SWOT چیست و چه مراحلی دارد؟

اگر شما هم از آن دسته آدم‌ها هستید که معمولا زیاد برنامه ریزی می‌کنند ولی این برنامه ریزی منجر به کسب نتیجه دلخواهشان نمی‌شود و همیشه مواردی هست که برنامه‌شان را به هم بریزد، نیاز دارید که روش تجزیه تحلیل SWOT را یاد بگیرید تا از زوایای دیگری شرایط خود را در نظر بگیرید.

در این مقاله از مجموعه آموزشی چند دقیقه می‌خواهیم با روش تحلیل SWOT آشنا بشویم.

تحلیل SWOT یا ماتریس SWOT چیست؟

کلمه SWOT از کنار هم قرار گرفتن حروف اول کلمات زیر تشکیل شده:

تحلیل سوات (SWOT) به ما کمک می کند که نقاط قوت SWOT چیست با آگاهی از نقاط قوت و ضعفمان بتوانیم از فرصت‌ها استفاده کنیم و با تهدیدها مقابله کنیم. هنگامی که برای تحلیل، تمامی این موارد را در یک جدول چهار قسمتی قرار دهیم، ماتریس SWOT تشکیل می شود.

ماتریس SWOT یکی از باسابقه‌ترین ابزارهای تجزیه و تحلیل و بررسی استراتژی است.

مراحل تحلیل SWOT چیست؟

برای اینکه مراحل تجزیه و تحلیل SWOT را طی کنیم کافی است از هر کدام نقاط قوت SWOT چیست از کلمات تشکیل دهنده آن یعنی نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها کمک بگیریم تا بتوانیم این تحلیل را انجام دهیم.

تجزیه و تحلیل SWOT عوامل داخلی و خارجی و در راستای آن پتانسیل های فعلی و حتی آینده را ارزیابی می کند.

ماهیت دو بخش اول، یعنی نقاط قوت و ضعف، درونی است و ماهیت دو بخش بعدی، یعنی فرصت‌ها و تهدیدها، معمولا بیرونی و از مواردی است که از محیط خارجی دریافت می شود.

از طرفی همانطور که مشخص است نقاط قوت و فرصت‌ها به بررسی نکات مثبت می پردازند اما نقاط ضعف و تهدیدها فقط نکات منفی موجود را مورد مطالعه قرار می دهند.

مرحله اول: نقاط قوت (Strengths)

در این قسمت از تحلیل SWOT شما باید بتوانید نقاط قوت را مشخص کنید. نقاط قوت در واقع وجود برخی ویژگی ها و مزایایی است که گزینه های دیگر آن را ندارند و وجود آن باعث ایجاد یک برتری نسبت به باقی موارد می شود.

برای پیدا کردن نقاط قوت در تحلیل SWOT باید به چند سوال پاسخ دهید :

  • چه مزیت‌هایی در این مورد خاص وجود دارد؟
  • این مورد خاص چه چیز های ممتازی دارد که دیگر گزینه‌ها آن را ندارند؟
  • نظر بقیه در مورد ویژگی های مثبت این مورد چیست؟

با پاسخ دادن به سوالاتی از این قبیل می توانید نقاط قوت را برای یک مورد خاص در نظر بگیرید.

نکته مهم: نقطه قوتی که در نظر می گیرید باید یک ویژگی باشد که دیگر گزینه‌ها آن را ندارند؛ چون اگه سایر گزینه‌ها نیز آن را داشته باشند، دیگر آن مورد نقطه قوت به حساب نمی آید و دیگر یک ضرورت است که برای جا نماندن از سایر گزینه‌ها باید وجود داشته باشد.

مرحله دوم: نقاط ضعف (Weaknesses)

بعد از اینکه نقاط قوت را شناسایی کردیم، باید نقاط ضعف را نیز شناسایی کنیم. نقاط ضعف در واقع نبود برخی ویژگی‌ها و مزایایی است که دیگر گزینه‌ها ممکن است آن را داشته باشند و نبود آن باعث می شود که یک ضعف به حساب بیاید. نقاط ضعف مواردی هستند که باید برای ایجاد برتری نسبت به سایر گزینه‌ها، روی آن کار شود و بهبود پیدا کند.

برای پیدا کردن نقاط ضعف در تحلیل SWOT، باید پاسخ چند سوال را پیدا کنید:

  • لازم است کدام قسمت از این مورد بهتر شود؟
  • بقیه کدام ویژگی را در این مورد نمی پسندند؟

با پاسخگویی به چنین سوالاتی می توانیم که اگر نقطه ضعفی وجود دارد آن را شناسایی کنیم تا برایش چاره ای بیندیشیم.

نکته: نقاط قوت و ضعف تا حدودی می توانند نسبی هم باشند؛ یعنی اینکه با توجه به شرایط می توانند تغییر کنند و یک نقطه ضعف به یک نقطه قوت تبدیل شود و برعکس.

مرحله سوم: فرصت‌ها (Opportunities)

برای پیدا کردن فرصت‌ها و همچنین استفاده از آن‌ها لازم است تا اول از همه بتوانیم آن را شناسایی کنیم. فرصت‌ها در واقع همان عوامل مطلوب خارجی هستند که یا از اول وجود دارند و یا اینکه در ادامه راه به وجود می آیند.

برای اینکه به فرصت‌ها آگاه بشویم باید توجه و تمرکز خود را نسبت به عوامل خارجی و اطرافمان بالا ببریم و با حساسیت بیشتری پیرامون خود و موارد مرتبط را رصد کنیم.

اگر بتوانیم محیط خارجی را به درستی و با دقت بررسی کنیم می‌توانیم فرصت های زیادی پیدا کنیم

مرحله چهارم : تهدیدها (Threats)

تهدیدها معمولا عوامل خارجی نامطلوبی هستند که در ادامه باعث ایجاد مشکلاتی برایمان بشوند.

برای اینکه با تهدیدها در تحلیل SWOT آشنا شویم، لازم است که سوالاتی را پاسخ دهیم:

  • در بدترین حالت چه می شود؟
  • چه موانعی وجود دارد؟
  • اگر این مورد را انجام دهم چه پیامد های منفی ممکن است داشته باشد؟

با پاسخ به این پرسش‌ها می توانید مواردی را که ممکن است تهدیدتان کند شناسایی کنید تا کمتر غافلگیر شوید و به درستی مراحل تحلیل SWOT را پشت سر بگذاریم.

نکته: تهدیدها و فرصت‌ها نیز مثل نقاط قوت و ضعف مواردی نسبی هستند و بسته به شرایط می توانند تغییر کنند؛ یعنی موردی که در یک موقعیت خاص تهدید بوده به دلیل برخی مسائل و تغییر شرایط، می تواند تبدیل به فرصت شود و بالعکس.

تحلیل SWOT چه فرقی با ماتریس یا جدول SWOT دارد؟

این دو مورد همانطور که از اسمشان هم مشخص است به طور ماهیتی با هم فرق دارند. در ماتریس یا جدول SWOT کار ما این است که فقط تمام این موارد را که شامل نقاط قوت و ضعف و فرصت‌ها و تهدیدهاست، کنار هم لیست کنیم و در یک ماتریس قرار دهیم در حالی که تحلیل SWOT فراتر از کشیدن یک جدول ساده و نوشتن چند مورد در آن است.

برای اینکه بتوانیم از ماتریس SWOT استفاده کنیم و به تحلیل SWOT برسیم، باید به دنبال این باشیم که رابطه‌هایی بین هرکدام از گزینه‌ها پیدا کنیم تا ببینیم که هر کدام چه تاثیری بر دیگری می گذارد.

تحلیل هوشمندانه تحلیلی است که بتواند روابط درستی بین این موارد پیدا کند و به تعیین یک استراتژی قدرتمند کمک کند.

چرا باید از تحلیل SWOT استفاده کنیم؟

روش تجزیه و تحلیل SWOT یکی از روش های جامعی است که می تواند در تحلیل موارد مختلف به ما کمک کند و یکی از مزایای استفاده از تحلیل SWOT این است که با این روش می توان ابعاد مختلف را برای یک موضوع خاص بررسی کرد و از زوایای مختلف مثبت و منفی و درونی و بیرونی به تجزیه و تحلیل و تصمیم گیری پرداخت.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.