صندوق های سرمایه گذاری
در جامعه پر مشغله امروزی، کسب بازدهی بیشتر برای سرمایه‌گذاران نیازمند زمان، دانش، آگاهی و شناخت لازم از بازارهای مالی است. امروزه سرمایه‌گذاران در کشورهای مختلف به منظور سرمایه‌گذاری وجوه مازاد خود، گزینه‌های متعددی چون سرمایه‌گذاری در بانک‌ها، خرید بیمه نامه‌های عمر و سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را در اختیار دارند. از میان این گزینه‌ها، سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از تنوع زیادی برخوردار است.
به عنوان مثال، سرمایه‌گذاران حرفه‌ای بازار سرمایه، وجوه مازاد خود را عمدتاً به طور مستقیم در پرتفویی از سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. بخشی از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند تا از طریق شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری پرتفویی از دارایی‌های مالی از قبیل سهام و اوراق بدهی را خریداری نمایند و برخی از طریق شرکت‌های سبدگردانی به تشکیل پرتفوی اختصاصی اقدام می‌کنند. گروه دیگری از سرمایه‌گذاران خرد یا نهادی که تمایل به پذیرش ریسک زیاد در بازار سرمایه ندارند و یا سرمایه آنها برای تشکیل سبد اختصاصی مقرون به صرفه نیست، از طریق الگوهای تأمین مالی جمعی و به طور مشخص صندوق های سرمایه‌گذاری اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در حال حاضر در بازار سرمایه ایران، انواع صندوقهای سرمایه‌گذاری وجود دارد که سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها میزان بازدهی و سطح ریسک‌پذیری و همچنین اهداف خود از سرمایه‌گذاری در صندوقهای یادشده سرمایه‌گذاری نمایند.
به طور خلاصه یک صندوق سرمایه‌گذاری مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. در واقع می‌توان آن را به صورت شرکتی در نظر گرفت که در آن افراد مختلف پول‌های خود را روی هم می‌گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در حال حاضر تأمین سرمایه سپهر مدیریت 6 صندوق سرمایه‌گذاری را عهده دار می‌باشد.
چرا در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنیم؟
مزایای سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری
سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری نسبت به سرمایه‌گذاری مستقیم و انفرادی از مزایای زیر برخوردار است:
مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها :
یکی از مزایای صندوقهای سرمایه‌گذاری مدیریت حرفه‌ای دارایی هاست. از آنجا که سرمایه‌گذاران معمولاً زمان و یا تخصص کافی برای سرمایه‌گذاری به صورت انفرادی ندارند، در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. در واقع صندوقهای سرمایه‌گذاری با به‌کارگیری نیروهای متخصص سعی می‌کنند تا حداکثر بازدهی متناسب با ریسک را برای سرمایه‌گذاران خود محقق سازند.
از این رو صندوقهای سرمایه‌گذاری یکی از ابزارهای مفید برای سرمایه‌گذاران خُرد به شمار می روند تا بتوانند از توانایی‌ها و مهارت‌های افراد حرفه‌ای برای سرمایه‌گذاری و نظارت بر دارایی‌هایشان استفاده کنند.
کاهش ریسک سرمایه‌گذاری‌ها : افراد با سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری، ريسك سرمايه‌گذاری خود را کاهش می‌دهند.
در واقع متنوع سازی ترکیب دارایی‌ها با این هدف صورت می‌پذیرد که زیان حاصل از سرمایه‌گذاری در برخی از اوراق بهادار توسط سود حاصل از سرمایه‌گذاری در سایر اوراق بهادار پوشش داده شود و زیان سنگینی را به سرمایه‌گذار تحمیل ننماید. از این رو وجود اوراق بهادار مختلف در سبد دارایی‌های صندوقهای سرمایه‌گذاری، ریسک سرمایه‌گذاران را کاهش می‌دهد.
نظارت و شفافیت اطلاعاتی: سازمان بورس و اوراق بهادار و ارکان نظارتی صندوق شامل متولی و حسابرس، به صورت مستمر بر فعالیت صندوقهای سرمایه‌گذاری نظارت می‌کنند. وجود قوانین و مقررات در خصوص افشای اطلاعات و همچنین نظارت مستمر موجب شفافیت هر چه بیشتر این نهاد مالی است.
نقدشوندگی بالا : از دیگر مزایای صندوقهای سرمایه‌گذاری امکان تحصیل پول سرمایه‌گذار در سریعترین زمان ممکن است. بنابراین سرمایه‌گذار برای فروش واحدهای سرمایه‌گذاری خود نیازی به پیدا کردن خریدار ندارد. از این رو ریسک ناشی از عدم فروش واحدهای صندوق توسط اشخاص از بین می رود. همچنین وجود رکن ضامن نقدشوندگی در صندوقهای سرمایه‌گذاری از وجود ریسک نقدشوندگی جلوگیری می‌نماید.
صرفه‌جویی نسبت به مقیاس: با توجه به حجم بالای سرمایه در صندوقهای سرمایه‌گذاری، این امکان برای سرمایه‌گذار فراهم است که با مبالغ کم نیز اقدام به سرمایه‌گذاری نماید. صندوق‌ها با فروش واحدهای سرمایه‌گذاری و جمع‌آوری وجوه به منابع بزرگی دسترسی پیدا می‌کند که این امر باعث می‌شود، هزینه‌های ثابت معاملات و تحلیل اطلاعات، بررسی، ارزش‌گذاری، خرید و فروش و سایر هزینه‌ها با صرفه‌تر باشد. از این رو هزینه استفاده از نیروهای متخصص، هزینه‌های معاملات و . جهت مدیریت دارایی‌ها بین تمامی سرمایه‌گذارن سرشکن شده و سرمایه‌گذاران با حداقل سرمایه‌گذاری از بهترین خدمات بهره‌مند می‌شوند.
صندوق های سرمایه گذاری
در جامعه پر مشغله امروزی، کسب بازدهی بیشتر برای سرمایه‌گذاران نیازمند زمان، دانش، آگاهی و شناخت لازم از بازارهای مالی است. امروزه سرمایه‌گذاران در کشورهای مختلف به منظور سرمایه‌گذاری وجوه مازاد خود، گزینه‌های متعددی چون سرمایه‌گذاری در بانک‌ها، خرید بیمه نامه‌های عمر و سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را در اختیار دارند. از میان این گزینه‌ها، سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از تنوع زیادی برخوردار است.
به عنوان مثال، سرمایه‌گذاران حرفه‌ای بازار سرمایه، وجوه مازاد خود را عمدتاً به طور مستقیم در پرتفویی از سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. بخشی از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند تا از طریق شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری پرتفویی از دارایی‌های مالی از قبیل سهام و اوراق بدهی را خریداری نمایند و برخی از طریق شرکت‌های سبدگردانی به تشکیل پرتفوی اختصاصی اقدام می‌کنند. گروه دیگری از سرمایه‌گذاران خرد یا نهادی که تمایل به پذیرش ریسک زیاد در بازار سرمایه ندارند و یا سرمایه آنها برای تشکیل سبد اختصاصی مقرون به صرفه نیست، از طریق الگوهای تأمین مالی جمعی و به طور مشخص صندوق های سرمایه‌گذاری اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در حال حاضر در بازار سرمایه ایران، انواع صندوقهای سرمایه‌گذاری وجود دارد که سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به میزان بازدهی و سطح ریسک‌پذیری و همچنین اهداف خود از سرمایه‌گذاری در صندوقهای یادشده سرمایه‌گذاری نمایند.
به طور خلاصه یک صندوق سرمایه‌گذاری مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. در واقع می‌توان آن را به صورت شرکتی در نظر گرفت که در آن افراد مختلف پول‌های خود را روی هم می‌گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در حال حاضر تأمین سرمایه سپهر مدیریت 6 صندوق سرمایه‌گذاری را عهده دار می‌باشد.
چرا در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنیم؟
مزایای سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری
سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری نسبت به سرمایه‌گذاری مستقیم و انفرادی از مزایای زیر برخوردار است:
مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها :
یکی از مزایای صندوقهای سرمایه‌گذاری مدیریت حرفه‌ای دارایی هاست. از آنجا که سرمایه‌گذاران معمولاً زمان و یا تخصص کافی برای سرمایه‌گذاری به صورت انفرادی ندارند، در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. در واقع صندوقهای سرمایه‌گذاری با به‌کارگیری نیروهای متخصص سعی می‌کنند تا حداکثر بازدهی متناسب با ریسک را برای سرمایه‌گذاران خود محقق سازند.
از این رو صندوقهای سرمایه‌گذاری یکی از ابزارهای مفید برای سرمایه‌گذاران خُرد به شمار می روند تا بتوانند از توانایی‌ها و مهارت‌های افراد حرفه‌ای برای سرمایه‌گذاری و نظارت بر دارایی‌هایشان استفاده کنند.
کاهش ریسک سرمایه‌گذاری‌ها : افراد با سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری، ريسك سرمايه‌گذاری خود را کاهش می‌دهند.
در واقع متنوع سازی ترکیب دارایی‌ها با این هدف صورت می‌پذیرد که زیان حاصل از سرمایه‌گذاری در برخی از اوراق بهادار توسط سود حاصل از سرمایه‌گذاری در سایر اوراق بهادار پوشش داده شود و زیان سنگینی را به سرمایه‌گذار تحمیل ننماید. از این رو وجود اوراق بهادار مختلف در سبد دارایی‌های صندوقهای سرمایه‌گذاری، ریسک سرمایه‌گذاران را کاهش می‌دهد.
نظارت و شفافیت اطلاعاتی: سازمان بورس و اوراق بهادار و ارکان نظارتی صندوق شامل متولی و حسابرس، به صورت مستمر بر فعالیت صندوقهای سرمایه‌گذاری نظارت می‌کنند. وجود قوانین و مقررات در خصوص افشای اطلاعات و همچنین نظارت مستمر موجب شفافیت هر چه بیشتر این نهاد مالی است.
نقدشوندگی بالا : از دیگر مزایای صندوقهای سرمایه‌گذاری امکان تحصیل پول سرمایه‌گذار در سریعترین زمان ممکن است. بنابراین سرمایه‌گذار برای فروش واحدهای سرمایه‌گذاری خود نیازی به پیدا کردن خریدار ندارد. از این رو ریسک ناشی از عدم فروش واحدهای صندوق توسط اشخاص از بین می رود. همچنین وجود رکن ضامن نقدشوندگی در صندوقهای سرمایه‌گذاری از وجود ریسک نقدشوندگی جلوگیری می‌نماید.
صرفه‌جویی نسبت به مقیاس: با توجه به حجم بالای سرمایه در صندوقهای سرمایه‌گذاری، این امکان برای سرمایه‌گذار فراهم است که با مبالغ کم نیز اقدام به سرمایه‌گذاری نماید. صندوق‌ها با فروش واحدهای سرمایه‌گذاری و جمع‌آوری وجوه به منابع بزرگی دسترسی پیدا می‌کند که این امر باعث می‌شود، هزینه‌های ثابت معاملات و تحلیل اطلاعات، بررسی، ارزش‌گذاری، خرید و فروش و سایر هزینه‌ها با صرفه‌تر باشد. از این رو هزینه استفاده از نیروهای متخصص، هزینه‌های معاملات و . جهت مدیریت دارایی‌ها بین تمامی سرمایه‌گذارن سرشکن شده و سرمایه‌گذاران با حداقل سرمایه‌گذاری از بهترین خدمات بهره‌مند می‌شوند.
معرفی صندوق های سرمایه گذاری
یک نهاد مالی است که با منابع حاصل از انتشار گواهی سرمایه‌گذاری را در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایه‌گذاری می‌کند و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک هستند. صندوق های سرمایه گذاری فرصت مناسبی هستند برای افرادی که فرصت، تخصص و منابع مالی محدودی دارند و می توانند با استفاده از دانش و تجربه و منابع در دسترس موسسان صندوق از فرصت های موجود در بازار سرمایه استفاده ببرند.
انواع صندوقهای سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نوع ممکن است وجوه جمع آوری شده را در انواع سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها اوراق بهادار با درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام، پروژه ساختمانی، طلا، ارز و . که مشخصات آنها در امیدنامه صندوق ذکر شده است سرمایه گذاری می کند. انواع صندوق های سرمایه گذاری به شرح زیر می باشد:
1- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
این نوع صندوق‌ها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از دارایی‌های خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند. باقیمانده دارایی‌های صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس سرمایه گذاری می‌شود.
مزایا: بازدهی بالاتر از بانک | ریسک‌پذیری پایین | حداقل سود تضمین شده | پرداخت منظم سود رد بازه های معین |قابلیت نقد شوندگی
بالا | دارای ضامن(نهاد مالی) نقد شوندگی
2- صندوق سرمایه گذاری سهامی
این نوع از صندوق‌ها حداقل ۷۰% از دارایی‌های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. ۳۰% باقیمانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود.
مزایا : ریسک بیشتر از صندوق های درآمد ثابت | حداقل سود تضمین شده| مناسب افراد پرمشغله | مدیریت حرفه ای صندوق توسط
3- صندوق سرمایه گذاری مختلط
این نوع از صندوق‌ها حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. حداقل ۴۰% از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی سرمایه گذاری می‌شود.
مزایا: میزان ریسک مابین صندوق های درآمد ثابت و صندوق های درسهام | ریسک متوسط | دارای ضامن نقد شوندگی | حداقل سود
تضمین شده ندارند
۴- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)
فعالیت اصلی این صندوق‌ها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا دارایی‌های فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته می‌شود. عملکرد این نوع از صندوق‌ها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. می‌توانند از هر کدام از ۳ نوع صندوق سرمایه گذاری قبلی باشند.
مزایا : ریسک های متفاوت براساس معاملات برحسب عرضه و تقاضا | خرید و فروش این صندوق ها در بورس بر میزان نقدشوندگی
آن ها تاثیر خواهد داشت
۵- صندوقهای سرمایه گذاری در طلا
صندوقهای سرمایه گذاری طلا با خرید و فروش سپرده سکه و انواع اوراق بهادار مبتنی بر طلا که معمولا در بورس پذیرفته شده‌اند، به کسب بازده می‌پردازند .
۶- صندوقهای سرمایه گذاری زمین و ساختمان
صندوقهای سرمایه گذاری زمین و ساختمان، صندوق‌هایی هستند که سرمایه‌های کوچک اشخاص حقیقی یا حقوقی را به سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها منظور سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ ساختمانی جذب می‌کنند. با این کار امکان استفاده سرمایه‌گذاران خرد از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ و درآمدزای مسکن فراهم می‌شود.
۷- صندوقهای سرمایه گذاری پروژه
صندوق سرمایه گذاری پروژه، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی سرمایه‌گذاران را برای تأمین مالی پروژه‌های صنعتی، معدنی، نفت و پتروشیمی جذب می‌کنند. هدف از تشکیل این نوع صندوق‌ها، جمع‌آوری سرمایه از متقاضیان و اختصاص وجوه جمع‌آوری شده به ساخت و بهره‌برداری انواع پروژه‌های دارای توجیه است.
۸- صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری
. افرادی که قصد حمایت از اهداف نیکوکارانه را دارند، به‌جای پرداخت پولی که پس از یک‌بار پرداخت و هزینه شدن به پایان می‌رسد، در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند و سود ناشی از این سرمایه‌گذاری به‌صورت همیشگی به آن هدف اعطا می‌شود. البته فرد می‌تواند بخشی از سود ناشی از این سرمایه‌گذاری را برای خود و بخش دیگر برای آن هدف در نظر بگیرد.
۹- صندوق سرمایه گذاری جسورانه
صندوق‌هایی که بر ایده‌ها و کسب‌وکارهای نوآورانه سرمایه‌گذاری می‌کنند و ممکن است سودی فراوان عاید افراد کنند.
۱۰- صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازار گردانی
بازارگردانی به معنای خریدوفروش سهم‌های شرکت یا صنعتی خاص است که موجب بهبود نقدشوندگی و متعادل نگه‌داشتن بازار می‌شود.
۱۱- صندوق سرمایه گذاری شاخصی
صندوقهای سرمایه گذاری شاخصی، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی جمع‌آوری شده را درست به شکلی سرمایه‌گذاری می‌کنند که عملکردی مشابه با عملکرد یکی از شاخص‌های بازار سرمایه را به دست بیاورند.
مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری
صندوق‌ها، به عنوان پرکاربردترین روش سرمایه‌گذاری در بازار بورس شناخته می‌شوند. مهم‌ترین دلیل این امر، تنوع بالا در ترکیب دارایی و استراتژی متفاوت صندوق‌ها است که امکان سرمایه‌گذاری برای انواع تیپ شخصیتی را فراهم می‌کند.
همه افراد اعم از خطرپذیر یا خطرگریز، با سرمایه اولیه زیاد یا کم، افراد متمایل به دریافت سود ثابت و حتی معامله‌گران حرفه‌ای بازار، می‌توانند صندوق مطابق با اولویت‌های خود را پیدا کنند. در ادامه این مطلب، ساختار، ویژگی‌ها، انواع، مزایا و معایب صندوقهای سرمایه گذاری را بررسی می‌کنیم.
صندوق سرمایه گذاری سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها چیست؟
برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس، دو روش مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد. در روش مستقیم، سرمایه‌گذار شخصا وارد معامله می‌شود اما در روش غیر مستقیم، یک واسطه بین «سرمایه‌گذار» و «بازار سرمایه» وجود دارد که در قبال دریافت کارمزد، مسئولیت مدیریت دارایی را بر عهده می‌گیرد.
واسطه‌‌ها در حقیقت مجموعه‌ای متشکل از مشاوران، معامله‌گران خبره و کارشناسان بورسی هستند که در قالب «شرکت سبدگردان» یا «صندوق سرمایه‌گذاری» به فعالیت می‌پردازند.
- سبدگردانی اختصاصی، معمولا مخصوص سرمایه‌گذارانی با دارایی هنگفت است. در این روش، شرکت سبدگردان وظیفه تشکیل سبد دارایی مطابق با اولویت‌ها و تیپ شخصیتی فرد و مدیریت آن را بر عهده دارد و سرمایه‌گذار از سود بازار منتفع می‌شود.
- صندوق نوعی نهاد مالی است که با تجمیع دارایی افراد، به سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مختلف می‌پردازد و در نهایت هر فرد به نسبت مقدار سرمایه‌گذاری، از سود بهره‌مند می‌شود. مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری، وابسته به انتخاب افرد است. بنابراین در قدم اول باید با انواع صندوق و نحوه فعالیت هر کدام آشنا شویم.
امنیت صندوق های سرمایه گذاری
برای بررسی امنیت صندوقهای سرمایه‌گذاری، ابتدا باید تفاوت «صندوق» و «صندوق سرمایه گذاری» را درک کنیم. صندوق‌ها انواع مختلفی دارند که توسط اشخاص، نهادها، سازمان‌ها و… با هدفی خاص تاسیس می‌شوند و در سطح داخلی یا جهانی به فعالیت می‌پردازند. صندوق بازنشستگی، صندوق فرهنگیان و صندوق بین‌المللی پول، نمونه‌ای از این صندوق‌ها هستند.
اما واژه «سرمایه‌گذاری» در نام صندوق، نوع فعالیت آن را مشخص می‌کند و هدف ما بررسی امنیت «صندوق های سرمایه گذاری» است. البته در بیشتر مقالات، گفتگوها، متون و… واژه «صندوق» به تنهایی به کار می‌رود اما در سایت رسمی صندوق‌ها، عبارت «صندوقهای سرمایه‌گذاری …» به صورت کامل درج می‌شود.
صندوقهای سرمایه‌گذای توسط شرکت‌های کارگزاری یا نهادهای مالی مورد تایید سازمان بورس تاسیس می‌شوند. برای تاسیس هر صندوق، دریافت مجوز از سازمان بورس الزامی است. تمام صندوق‌ها تحت نظارت مستقیم این سازمان به فعالیت می‌پردازند.
تمام صندوقهای سرمایه‌گذاری دارای یک سایت رسمی هستند که نام کامل، نوع، نحوه خرید و فروش واحدها، ارکان، موسس، مجوزها، امیدنامه، اساسنامه، بازده در دوره‌های قبلی، نحوه پرداخت سود و مابقی جزئیات صندوق در آن درج می‌شود.
بنابراین امنیت صندوق های سرمایه گذاری، از طرف سازمان بورس و به واسطه صدور مجوز برای صندوق، موسس صندوق و تایید آنها در سایت‌های رسمی سازمان، تضمین می‌شود. برای بررسی اطلاعات کارگزاران و مابقی موسس‌‌ها، سایت رسمی بورس به آدرس seo.ir و برای بررسی اطلاعات صندوق‌ها، سامانه فیپیران (مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران) به آدرس fipiran.com معتبرترین مراجع هستند. شفافیت، به‌روزرسانی مرتب و دسترسی آسان به همه اطلاعات در این سایت‌ها، یکی از بزرگترین مزایای صندوق های سرمایه گذاری است.
صندوق های سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟
در تصویر زیر سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها خلاصه‌ای از بخش‌‌های قبلی، شامل: جایگاه صندوقهای سرمایه‌گذاری، کارگزاران بورس، نهادهای مالی، سامانه‌های معاملاتی و نحوه نظارت سازمان بورس بر عملکرد بخش‌ها و اجزای مختلف بازار سرمایه را مشاهده می‌کنیم اما مسیر بین سرمایه‌گذاران، صندوقهای سرمایه‌گذاری و بازار سرمایه همچنان مبهم است. در ادامه وارد این مسیر می‌شویم و به مهم‌ترین سوالات کاربران یعنی: «صندوقهای سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟»، «انواع صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟»، «سود و ریسک صندوق ها چگونه است؟» و «مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری چیست؟» پاسخ می‌دهیم.
متولیان صندوقهای سرمایه‌گذاری، از طریق جمع‌آوری سرمایه‌های خرد و کلان افراد، منابع مالی صندوق را تامین می‌کنند. این منابع صرف خرید سهام کم‌ریسک، پرریسک، دارایی‌های طلا محور، سپرده بانکی، اوراق مشارکت و… می‌شود، که اصطلاحا به آن سبد دارایی یا پرتفوی صندوق می‌گوییم. البته نسبت دارایی‌ها در انواع صندوق متفاوت است، در همه صندوق‌ها تمام دارایی‌ها وجود ندارد و نوع و مقدار دارایی بر اساس قانون خاصی تعیین می‌شود.
در تصویر زیر غالب منابع صندوق، صرف خرید سهام پرریسک و پر سود، کم‌ریسک با سود پایین‌تر و… شده است. و همانطور که در بخش دوم تصویر مشاهده می‌کنید، کل این دارایی به واحدهایی با ارزش و وزن برابر تقسیم می‌شود. یعنی در تمام واحدها سهام، پرریسک، کم ریسک و… به یک اندازه وجود دارد و ارزش ریالی واحدها نیز برابر است. به عنوان مثال در تصویر زیر ارزش کل دارایی ۱۰۰ میلیارد تومان و ارزش هر واحد ۱۰۰۰ تومان است.
پس اگر مبلغ سرمایه‌گذاری یک فرد در این زمان ۵۰ هزار تومان باشد، ۵۰ واحد از صندوق متعلق به او است و فرد دیگری با سرمایه‌گذاری به مبلغ ۵۰۰ هزار تومان، ۵۰۰ واحد صندوق را خریدارای کرده است. این مدل تقسیم دارایی جزو مهم‌ترین قوانین و از بزرگترین مزایای صندوقهای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.
اگر سوال «صندوقهای سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟» را به سه قسمت تقسیم کنیم، تا اینجا پاسخ قسمت اول یعنی «چگونگی تامین منابع و تقسیم آن بین دارایی‌های مختلف » متوجه شده‌ایم. حال به دو بخش بعدی یعنی «نحوه خرید واحدهای صندوق توسط» و «سود صندوق های سرمایه گذاری» می‌پردازیم و در ادامه، مزایا و معایب صندوقهای سرمایه‌گذاری را بررسی می‌کنیم.
انواع صندوق های سرمایه گذاری
صندوقهای سرمایه‌گذاری بر اساس ترکیب دارایی و روش انجام معاملات، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. از آن جایی که بررسی همه انواع صندوق های سرمایه گذاری، کاری زمان‌بر و بسیار پیچیده است، در ادامه با چهار صندوق مهم و پرطرفدار در ایران آشنا می‌شویم.
صندوق در سهام (صندوق سهامی)
بخش عمده دارایی این صندوق در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود. ریسک این سرمایه‌گذاری کمی بالا و سود آن قابل توجه است. در هر صندوق وظیفه تقسیم سرمایه و هدایت آن در مسیر استراتژی‌های معین، بر عهده متولیان صندوق یعنی مدیر، تحلیلگران، کارشناسان، بازارگردان و… است.
صندوق درآمد ثابت
برعکس نوع قبلی، عمده دارایی این صندوق در ابزارهای درآمد ثابت مثل سپرده‌گذاری بانک، اوراق مشارکت، اسناد خزانه و… حدود ۵ تا ۱۰ درصد هم در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود. ریسک صندوقهای درآمد ثابت تقریبا برابر صفر و سود هم کمی از سود سپرده‌های بانکی بیشتر است. اغلب صندوق های درآمد ثابت، سود تقریبا ثابتی را به صورت دوره‌ای (ماهانه، سه‌ماه یا…) به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند. بنابراین ریسک پایین و سود دوره‌ای از مزایای صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت است.
صندوق مختلط
این صندوق، شرایطی بین دو صندوق قبلی دارد و منابع خود را به صورت مختلط و با نسبت‌های تقریبا برابر در سهام شرکت‌های بورسی و ابزارهای درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری می‌کند. سود و ریسک آن هم بسته به شرایط بازار، استراتژی صندوق، تحلیلگران، کارشناسان و تصمیمات مدیر متغیر است.
صندوق طلا
قسمت عمده دارایی این صندوق در دارایی‌هایی طلا محور مثل: اوراق سپرده طلا، گواهی سپرده کالایی سکه و اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا سرمایه‌گذاری می‌شود. بنابراین رشد و افول (سود و ریسک) صندوق، تا حد زیادی وابسته به بازار داخلی طلا و قیمت جهانی آن است. از مهم‌ترین مزایای صندوق طلا می‌توان به سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها حذف ریسک سرقت اشاره کرد.
سود صندوق های سرمایه گذاری، بسته به نوع صندوق، نحوه مدیریت و استراتژی آنها متفاوت است. برای انتخاب «نوع» صندوق، باید اولویت‌ها و ویژگی‌های فردی خود را با ویژگی صندوق مطابقت بدهیم. مثلا برای فردی با ریسک‌پذیری بالا و اولویت نقدشوندگی، صندوق سهامی گزینه مناسب است و برای فردی با ریسک‌پذیری بالا و علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری بلندمدت، صندوق با درآمد ثابت انتخابی معقول به حساب می‌آید.
از طرفی، بخشی از سود صندوق های سرمایه گذاری، به «نحوه مدیریت و استراتژی صندوق» وابسته است. مثلا فردی «صندوق سهامی» را انتخاب می‌کند و در بازار بیش از ۲۰ صندوق سهامی فعال وجود دارد. این فرد برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری سهامی، باید به سایت صندوق مراجعه و سابقه فعالیت موسس صندوق و کارگزار، اساسنامه، امیدنامه، سابقه صندوق، مقدار رشد واحدها، مقدار سودسازی در دوره‌های قبلی و قیمت هر واحد در زمان خرید را بررسی و گزینه مناسب را انتخاب کند.
از بین تمام مزایا و معایب صندوقهای سرمایه گذاری، «عدم دخالت فرد در استراتژی مدیریت صندوق»، مهم‌ترین ضعف به حساب می‌آید. بنابراین بررسی دقیق موارد بالا، قبل از انتخاب و خرید واحدها اهمیت زیادی دارد. حتی می‌توان ادعا کرد که سود صندوق های سرمایه گذاری، بیش از «نوع صندوق» به «نحوه مدیریت و کارشناسان آن» وابسته است.
نحوه خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری
خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری، در واقع به معنی خرید و فروش واحدها یا یونیت‌های صندوق است که به یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود:
قابل معامله در بورس (ETF)
صندوق علاوه بر «نام»، یک «نماد» دارد. مثلا نماد «آگاس» متعلق به صندوق سهامی «هستی بخش آگاه» است و سرمایه‌گذاران با جست‌وجوی نماد «آگاس» در سامانه‌های معاملاتی، می‌توانند به خرید و فروش واحدها بپردازند. در واقع معاملات واحدهای صندوق ETF به معاملات سهام شرکت‌های بورسی شباهت دارد. زیرا شما می‌توانید در هر زمانی واحدهای خود را فروخته و از سود بهره‌مند شوید، در زمان مد نظر سفارش خرید ثبت کنید و همچنین میزان عرضه و تقاضا تاثیر زیادی در نوسان قیمت واحدهای صندوق سهامی دارد.
مبتنی بر صدور و ابطال
خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر صدور و ابطال، در برخی صندوق‌ها با مراجعه حضوری و در بیشتر آنها از طریق مراجعه به سایت و استفاده از پنل معاملاتی مخصوص انجام می‌شود
نکات:
- روش معاملات واحدها، حتما سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها در سایت صندوق درج می‌شود.
- نحوه خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری، ارتباطی به نوع آن (سهامی، درآمد ثابت، مختلط یا …) ندارد. ممکن است یک صندوق درآمد ثابت، صدور و ابطالی باشد و صندوق درآمد ثابت دیگری، روش ETF (قابل معامله در بورس) را برای انجام معاملات انتخاب کند.
- حتما در سایت صندوق، جزئیات خرید و فروش واحدها، مثلا سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها حداقل فاصله زمانی بین خرید تا فروش و… را چک کنید. این جزئیات بر اساس اولویت شما، می‌تواند جزو مزایا یا معایب صندوق سرمایه گذاری به شمار آید.
مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری
از ابتدای مقاله تاکنون، چندین بار به مزایای صندوق های سرمایه گذاری اشاره کردیم. حال قصد داریم مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری را دقیق‌تر بررسی کنیم.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری
- امنیت بالای صندوق های سرمایه گذاری و نظارت سازمان بورس اولین مزیت صندوق‌ها است.
- کاهش ریسک سرمایه گذاری دومین مزیت مهم به حساب می‌آید. معامله‌گران حرفه‌ای بورس، معمولا بخشی از دارایی خود را در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. تقسیم دارایی موجب کنترل ریسک و انتخاب صندوق برای این کار، باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می‌شود.
- صندوقهای سرمایه‌گذاری تنوع بسیار زیادی دارند و هر فرد بنا برای تیپ شخصیتی و اولویت‌های خود، می‌تواند گزینه مناسب را پیدا کند.
- یکی دیگر از مزایای صندوق های سرمایه گذاری، عدم محدودیت برای انتخاب چند صندوق متفاوت است. بیشتر افراد ناآشنا با بازارهای مالی، برای تقسیم دارایی و کنترل ریسک دچار مشکل می‌شوند. اما با تقسیم سرمایه بین انواع صندوق سهامی، طلا و… به راحتی می‌توان این کار را انجام داد.
- نقدشونگی صندوق های سرمایه گذاری بسیار بالا است و برای خرید و فروش واحدها، نیاز به دانش تخصصی، تخمین زمان مناسب و… نیست.
- صندوق های سرمایه گذاری راه ورود سرمایه‌های خرد به بازار طلا، مسکن، بورس و… هستند. اگرچه برای فعالیت مستقیم در بازار بورس نیازی به سرمایه کلان نداریم اما در بازاری مثل مسکن، نیاز به سرمایه هنگفت و نقدشوندگی پایین موانع اصلی هستند که با سرمایه‌گذاری در صندوق زمین و ساختمان این موانع حذف می‌شوند.
- حذف ریسک سرقت (مثلا در طلا)، ریسک کلاه‌برداری در قراردادهای ملک، مسکن و… هم جزو مزایای مهم صندوق های سرمایه گذاری است.
- سرمایه گذاری در صندوق، موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود. یادگیری مهارت‌های بورسی و تکنیک‌های معامله‌گری نیاز به صرف زمان و هزینه دارد و حتی در صورت برخورداری از دانش لازم، حضور روزانه در بازار یکی از چالش‌های افراد پرمشغله است. بنابراین صندوق های سرمایه گذاری بهترین انتخاب برای صرفه جویی در وقت و هزینه هر دو گروه به حساب می‌آید.
معایب صندوق های سرمایه گذاری
معایب صندوق های سرمایه گذاری در بورس درمقایسه با مزایای آن ناچیز است و معمولا فقط برای افراد متخصص و حرفه‌ای مطرح می‌شود.
- عدم تسلط بر مدیریت سبد دارایی، برای بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای قابل قبول نیست! اگرچه صندوق‌ها تنوع بالا و استراتژی‌های مختلفی دارند، معامله‌گران صندوق مطابق با اولویت‌های خود را انتخاب می‌کنند و در صورت عدم رضایت، می‌توانند واحدها را به فروش برسانند اما به هر حال سرمایه‌گذار نقشی در انتخاب سهام و مواردی از این قبیل ندارد و معامله‌گران حرفه‌ای چندان متمایل به سرمایه‌گذاری هنگفت در صندوق‌ها نیستند.
- یکی دیگر از معایب صندوق های سرمایه گذاری، هزینه مدیریت و کارمزد است. البته مبلغ کارمزد در انواع صندوق‌ها یکسان نیست، مبلغ کل بین تمام سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود و مباحثی چون معافیت مالیاتی و کارمزد بسیار کم در بعضی انواع (مثلا صندوقهای درآمد ثابت) مطرح است. اما به هر حال عده‌ای، پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری مستقیم و عدم پرداخت هزینه‌های صندوق را ترجیح می‌دهند.
- صندوقهای سرمایه‌گذاری پر بازده‌ترین روش برای افرادی با محدودیت زمانی یا دانش بورسی کم محسوب می‌شوند اما افراد حرفه‌ای و متخصص، ممکن است بتوانند از طریق معاملات مستقیم سود بیشتری به دست آورند.
سخن آخر
صندوق های سرمایه گذاری به دلیل امنیت، تنوع و نقشوندگی بالا، بازده خوب، عدم نیاز به سرمایه اولیه هنگفت، مدیریت حرفه‌ای و سهولت خرید و فروش، پرکاربردترین روش سرمایه‌گذاری در ایران هستند. از آن جایی که برای اغلب بازارها (طلا، مسکن، بورس، سهام، استارت‌آپ و…) صندوق مشابهی طراحی شده است، شناخت انواع صندوق‌ها، یادگیری روش انجام معاملات و آشنایی با مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری برای افراد فعال در بازارهای سرمایه یک ضرورت به حساب می‌آید.
آشنایی سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها با مفهوم صندوق سرمایه‌گذاری
در این مطلب از sdbroker به معرفی انواع صندوقهای سرمایه‌گذاری و نحوه سرمایه‌گذاری در آنها پرداخته‌ایم و مزایا و معایب هرکدام را به طور دقیق بررسی کرده‌ایم.
صندوق سرمایه گذاری این روزها بیشتر از گذشته بر سر زبان‌ها افتاده‌اند. تنوع در روش‌های سرمایه‌گذاری و سوددهی به‌مراتب بیشتر از سپرده‌های بانکی، باعث شده‌اند بیشتر افراد برای حفظ سرمایه خود و کسب سود از آن، به این صندوق‌ها روی بیاورند.
انواع صندوقهای سرمایه‌گذاری ، مزایای آنها، نحوه ورود به آنها و بسیاری موارد دیگر، از موضوعاتی هستند که در این مطلب آنها را بررسی خواهیم کرد. اگر قصد سرمایه‌گذاری در این حوزه را دارید اما نمی‌دانید از کجا شروع کنید، مطالب این صفحه می‌تواند راهنمای شما باشد.
بیشتر بخوانید: انواع روش های سرمایه گذاری در بورس
صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟
صندوقهای سرمایه‌گذاری نهادهای مستقلی هستند که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند. سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها می‌توانند دارایی خود را قرار داده و با ریسک اندک بهینه‌ترین سود را از سرمایه‌گذاری خود دریافت کنند.
در این صندوق‌ها می‌توانید یک سبد دارایی متنوع از اوراق بهادار و سهام داشته باشید. مزیت صندوقهای سرمایه‌گذاری در این است که متخصصان این حوزه به‌جای شما سرمایه‌گذاری در بازار بورس را بر عهده می‌گیرند و به‌این‌ترتیب به‌صورت غیرمستقیم می‌توانید در بازار بورس فعال باشید.
این روش برای افرادی مناسب است که زمان یا تخصص کافی برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس را ندارند. به‌این‌ترتیب تصمیم می‌گیرند سرمایه خود را در اختیار نهادهای مالی قرار دهند که مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس دریافت کرده‌اند. نحوه دریافت سود از این صندوقهای سرمایه‌گذاری بسته به انواع آن می‌تواند متفاوت باشد که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت.
مزایای صندوقهای سرمایه‌گذاری
مزایای صندوق سرمایه گذاری می‌تواند بسیار متنوع باشد. در ادامه به مهم‌ترین مزایای این صندوق‌ها اشاره می‌کنیم:
صندوقهای سرمایه‌گذاری بر اساس چهارچوب‌هایی که سازمان بورس تعیین می‌کند، یک سبد متنوع تشکیل می‌دهند که شامل اوراق بهادار و دارایی نقدی می‌شود. متنوع بودن سبدهای سرمایه‌گذاری باعث می‌شود که ریسک در این زمینه کاهش پیدا کرده و سرمایه‌گذار می‌تواند بابت سود دریافتی خود اطمینان خاطر بیشتری داشته باشد.
صرفه‌جویی در زمان
همانطور که در بالاتر نیز اشاره کردیم، صندوقهای سرمایه‌گذاری برای افرادی که زمان کافی برای یادگیری قوانین و تکنیک‌های بورسی و پیگیری‌های مربوطه را ندارند، گزینه ایده آلی هستند. برای این منظور کافی است صندوق سرمایه گذاری مورد اعتماد خود را پیدا کرده و سرمایه موردنظرتان را در این صندوق قرار بدهید.
مدیریت حرفه‌ای سرمایه
ازآنجایی‌که سرمایه شما در اختیار افراد حرفه‌ای قرار می‌گیرد، مدیریت آن نیز بهترین شکل انجام می‌پذیرد. تحلیلگران و افراد متخصصی که در این صندوق‌ها مشغول به کار هستند، بهترین موقعیت‌ها را برای سرمایه‌گذاری پول شما پیدا کرده و در صورت لزوم در بهترین زمان آنها را می‌فروشند.
صندوقهای سرمایه‌گذاری علاوه بر این‌که تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند، توسط حسابرس و متولی صندوق نیز تحت نظر بوده و شفافیت قانونی و روشن بودن مراحل سرمایه‌گذاری از ویژگی‌های این صندوق‌ها است.
قابلیت نقد شوندگی بالا
قابلیت نقد شوندگی از ویژگی‌های مثبت این صندوق‌ها است. این مسئله می‌تواند برای بسیاری از افراد در شرایط خاص مالی بسیار مهم باشد. با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها قادر خواهید بود هر زمان که بخواهید دارایی خود را نقد کرده و در حساب بانکی خود داشته باشید.
شرایط صندوق سرمایه‌گذاری
صندوق سرمایه گذاری باید تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعال باشد. این صندوق‌ها مراحل ویژه‌ای از ثبت تا شروع به فعالیت را طی می‌کنند و بعد از آغاز به فعالیت، هر فردی با هر میزان سرمایه‌ای، می‌تواند در این صندوق‌ها آغاز به سرمایه‌گذاری کند. اما مشخصاً می‌توان گفت که برای هر صندوق، یک میزان حداقلی و حداکثری از سرمایه‌گذاری مشخص می‌شود که در اساسنامه و امید نامه مربوط به آن صندوق به آن اشاره می‌شود.
معمولاً گفته می‌شود خرید حداقل 1 تا 10 واحد برای سرمایه‌گذاری لازم است. همچنین هر فرد می‌تواند میزان مشخصی از دارایی‌های صندوق را خریداری کند که معمولاً برای اکثر صندوق‌ها این میزان، 5 درصد از کل دارایی صندوق است.
واحد (یونیت) صندوق سرمایه‌گذاری
یک اصطلاح رایج در صندوقهای سرمایه‌گذاری ، واحد یا یونیت است. واحد درواقع کوچک‌ترین جزء از یک صندوق را تشکیل می‌دهد که بر دو نوع است:
واحد سرمایه‌گذاری عادی
بعد از آغاز فعالیت صندوق سرمایه گذاری واحدهای آن با قابلیت ابطال و همچنین غیرقابل‌انتقال بودن منتشر می‌شوند. نکته مهم دیگر این است که صاحبان واحدهای سرمایه‌گذاری آتی در مجمع صندوق دارای حق رأی نیستند.
واحد سرمایه‌گذاری ممتاز
این واحدها پیش از شروع پذیره‌نویسی اولیه صندوق توسط مؤسسان آن خریداری می‌شوند تا سرمایه اولیه برای آغاز به کار صندوق سرمایه گذاری جمع‌آوری شود. این واحدها قابل‌ابطال نیستند اما می‌توان آنها را انتقال داد. صاحبان این واحدها در مجامع صندوق دارای حق رأی هستند.
خرید واحدهای صندوقهای سرمایه‌گذاری
زمانی که سرمایه‌گذار واحدهای صندوق را خریداری می‌کند درواقع صدور واحد صورت گرفته است. دو نوع واحد صندوق سرمایه گذاری وجود دارد که نوع اول در بازار بورس غیرقابل معامله است. برای خرید این واحدها باید ثبت‌نام و تائید مدارک هویتی را به‌صورت حضوری یا اینترنتی در وب‌سایت رسمی صندوق سرمایه گذاری به انجام برسانید. برای فروش این واحدها نیز که اصطلاحاً سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها ابطال واحد گفته می‌شود، لازم است به شعب صندوق موردنظر مراجعه کرده و بعد از طی کردن روال مربوطه واحد خود را بفروشید.
البته ممکن است این امکان در برخی از صندوق‌ها برای شما فراهم شده باشد که تنها با پر کردن فرم‌های مربوطه به‌صورت اینترنتی بتوانید واحدهای خود را به فروش برسانید.
نوع دوم به واحدهای صندوق سرمایه گذاری قابل ترید کردن در بورس اختصاص دارد که برای خریدوفروش آنها لازم است کد بورسی فعال داشته باشید. برای ابطال واحدهای صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس نیز می‌توانید از طریق سامانه معاملاتی خود این واحدها را در بازار بورس به فروش برسانید.
کارمزد خریدوفروش واحدهای صندوقهای سرمایه‌گذاری
برای خریدوفروش این واحدها لازم است کارمزدهایی پرداخت شود. این کارمزد بسته به نوع واحد و همچنین نوع صندوق متفاوت است. بر این اساس:
خریدوفروش واحدهای صندوقهای سرمایه‌گذاری غیرقابل معامله در بورس با توجه به نوع صندوق می‌تواند متفاوت باشد. برای اطلاع از میزان این کارمزدها باید امید نامه و اساسنامه صندوق را مطالعه کنید. سرمایه‌گذار موظف است در فرآیند خریدوفروش یا همان صدور و ابطال این واحدها، هزینه مربوطه را پرداخت کند.
خریدوفروش واحدهای صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس ساده‌تر است. کارمزد مربوط به این معاملات توسط سازمان بورس انجام می‌شود. اگر کارمزد خرید یا فروش سهام عادی در بازار بورس را پرداخت کرده باشید، پرداخت این نوع از کارمزد نیز مانند همان است و تفاوت چندانی ندارد.
انواع صندوق سرمایه‌گذاری
صندوقهای سرمایه‌گذاری روش‌های مختلفی را برای سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهند تا سرمایه‌گذار بتواند با بررسی شرایط مختلف، بهترین روش را برای سرمایه‌گذاری دارایی خود انتخاب کند. صندوقهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، صندوقهای سهامی، مختلط و قابل معامله از انواع صندوق سرمایه گذاری هستند که در ادامه به توضیح بیشتر آنها می‌پردازیم.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
صندوقهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت همانطور که از نامشان پیدا است یک سود ثابت را به سرمایه‌گذار پیشنهاد می‌دهند که معمولاً از سود بانکی بیشتر است. صندوقهای سرمایه‌گذاری با خرید اوراق مشارکت یا گواهی‌های سپرده بانکی پرداخت این سود را تضمین می‌کنند. چراکه خرید این اوراق معمولاً بین ۳ الی ۴ درصد نسبت به سود رایج بانکی بازدهی بیشتری دارد. این مدل از سرمایه‌گذاری ریسک بسیار پایینی دارد و نسبت به سرمایه‌گذاری سپرده در بانک سود بیشتری را نصیب سرمایه‌گذار می‌کند.
صندوق سرمایه گذاری سهامی
سرمایه‌گذاری سهامی نوعی از سرمایه‌گذاری است که در آن حداقل ۷۰ درصد از دارایی صندوق برای خرید سهام صرف می‌شود. باقیمانده دارایی نیز با توجه به تصمیم مدیر صندوق می‌تواند برای خرید سپرده بانکی یا اوراق مشارکت یا سایر زمینه‌ها صرف شود.
ازآنجایی‌که بخش اعظم دارایی این صندوق‌ها به خرید سهام اختصاص داده می‌شود، نمی‌توان هیچ مقدار درآمد ثابتی را از آنها انتظار داشت. بنابراین ریسک این‌گونه از سرمایه‌گذاری بالاتر است.
ممکن است بپرسید پس چرا برخی سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها از افراد به این‌گونه صندوق‌ها علاقه‌مند می‌شوند؟ پاسخ این است که علاقه‌مندان به بورس عموماً با ریسک در سرمایه‌گذاری به‌خوبی آشنا هستند و آن را جزء جدایی‌ناپذیر یک سرمایه‌گذاری مناسب می‌دانند.
این نوع سرمایه‌گذاری درواقع مناسب افرادی است که زمان و تخصص کافی برای فعالیت در بازار بورس را ندارند و می‌خواهند یک سرمایه‌گذاری مناسب با کمک تحلیل گران حرفه‌ای در این بازار داشته باشند.
در این حالت یک تیم متخصص سبد سهام شما را مدیریت می‌کند و در مواقع لزوم نسبت به خریدوفروش سهام اقدام خواهد کرد. هرچند که در این حالت از یک سود ثابت و تضمینی برخوردار نمی‌شوید، اما به دلیل مدیریت حرفه‌ای می‌توانید سودهای بی‌نظیری در زمان مثبت بودن بورس دریافت کنید. این سودها به‌هیچ‌عنوان قابل مقایسه با سود به‌دست‌آمده از صندوقهای با درآمد ثابت نیستند.
صندوق سرمایه گذاری مختلط
در صندوق سرمایه گذاری مختلط، دارایی سرمایه‌گذار به دو دسته تقسیم می‌شود که حداکثر ۶۰ درصد آن در سهام و حداقل ۴۰ درصد از آن در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود. این نوع سرمایه‌گذاری نسبت به سرمایه‌گذاری سهامی ریسک کمتری دارد و مناسب افرادی است که روحیه ریسک‌پذیری متوسطی داشته باشند.
نکته مهم در مورد این صندوق‌ها این است که در بیشتر مواقع سود ثابت تضمین‌شده ندارند اما قابلیت نقد شوندگی آنها بالا است.
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله
صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله، روی دارایی‌های فیزیکی یا اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق‌ها ممکن است زیرمجموعه هرکدام از صندوق‌هایی که در بالا توضیح دادیم، قرار بگیرند.
واحدهای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها در بازار سرمایه نیز می‌توانند خریدوفروش شوند و به دلیل آن‌که فعالیت آنها در بازار بورس صورت می‌گیرد، عملکرد آنها تحت تأثیر این بازار نیز قرار خواهد گرفت. اما وجه مثبت ماجرا این است که خریدوفروش در بازار بورس کمک می‌کند این صندوق‌ها قدرت نقد شوندگی بیشتری داشته باشند.
نحوه سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری
برای شروع سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها باید طبق روالی که صندوق سرمایه گذاری مدنظرتان پیشنهاد می‌دهد، عمل کنید. برخی از صندوق‌ها این امکان را فراهم می‌کنند که بدون نیاز به حضور فیزیکی و تنها از طریق وب‌سایت ثبت‌نام خود را انجام بدهید.
برای نهایی کردن ثبت‌نام خود حتماً باید مدارک شناسایی هویتی مانند شناسنامه یا کارت ملی را همراه داشته باشید. پس باید اسکن این مدارک را از قبل آماده کنید.
توجه داشته باشید که برای خرید واحد صندوق سرمایه گذاری بورسی باید یک کد معاملاتی بورسی هم داشته باشید که در حال حاضر فعال باشد. در این صورت می‌توانید واحد صندوق سرمایه گذاری را مانند سهام‌هایی که به‌صورت عادی در بازار بورس وجود دارند، دادوستد کنید.
کدام صندوق سرمایه‌گذاری برای ما مناسب‌تر است؟
پیش از آن که صندوق موردنظرتان را انتخاب کنید، بهتر است اطلاعاتی در مورد صندوقهای فعال بازار بورس جمع‌آوری کنید. برای این منظور می‌توانید از وب‌سایت شرکت فناوری بورس به‌عنوان یک مرجع مطمئن کمکبگیرید. پیش از آن‌که انتخاب خود را نهایی کنید حتماً توصیه می‌کنیم اساسنامه و امید نامه مربوط به صندوق موردنظر را مطالعه کنید. همچنین بهتر است در مورد سابقه سرمایه‌گذاری در این شرکت جستجو کرده و میزان بازدهی آن را در دوران فعالیتش بررسی کنید.
به یاد داشته باشید تمام صندوقهای سرمایه‌گذاری مفید و قابل‌اعتماد هستند. این شما هستید که به‌عنوان فرد سرمایه‌گذار مشخص می‌کنید کدام صندوق برای نیازها و هدف‌های شما مناسب‌تر است. به‌عنوان‌مثال اگر شما فردی با روحیه ریسک‌پذیری بالا هستید توصیه می‌شود که به سراغ صندوقهای سرمایه‌گذاری در سهام بروید.
این صندوق‌ها عموماً سود نسبتاً خوبی را نصیب سرمایه‌گذاران خود می‌کنند. اما اگر فردی با قدرت ریسک‌پذیری پایین هستید توصیه می‌کنیم که صندوقهای سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت را انتخاب کنید.
همچنین در حالتی که نقد شوندگی سرمایه اهمیت بالایی داشته باشد، بهتر است به سراغ صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله بروید.
همچنین توصیه می‌شود برای آن‌که سرمایه‌گذاری حرفه‌ای‌تری داشته باشید، به سراغ چند نوع از این صندوق‌ها بروید و ترکیبی از آنها را انتخاب کنید. به‌این‌ترتیب بخشی از سرمایه شما به صندوقهای با درآمد ثابت اختصاص می‌یابد که به معنی تضمین بخشی از سود سرمایه‌گذاری است.
از طرف دیگر می‌توانید کمی هم ریسک کنید و صندوقهای مختلط یا سهامی را انتخاب کنید. این صندوق‌ها سودهای بیشتری را در زمان مساعد بودن بازار به سمت کیف پول شما روانه می‌کنند.
توجه داشته باشید که نحوه چیدن یک صندوق و ترکیب آن با روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری، یک عملکرد حرفه‌ای است و به‌اصطلاح ساخت پرتفوی نام دارد. پرتفوی مجموعه‌ای از دارایی‌های شما است که هرکدام در یک بخش سرمایه‌گذاری شده‌اند. داشتن یک پرتفوی قوی و متنوع کمک می‌کند سود بیشتری از سرمایه‌گذاری در بازار بورس و صندوقهای مربوطه داشته باشید.
صندوقهای سرمایه‌گذاری انتخاب‌های جذابی هستند که فعالیت در بازار سرمایه را به‌شدت بیشتر کرده و سرمایه‌گذاران از همه صنفی را به سمت خود کشیده‌اند. تنوع موجود در این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران خرد و کلان اجازه می‌دهد که حق انتخاب داشته و متناسب با اهداف و نیازهای خود، بهترین گزینه را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. کارگزاری سرمایه و دانش برای شما این امکان را فراهم می‌کند که با قرار دادن سرمایه خود در صندوق این شرکت، از کمک یک تیم باتجربه و باسابقه درخشان بهره‌مند شده و یک سرمایه‌گذاری کم ریسک و پربازده داشته باشید.
دیدگاه شما