اندیکاتور چیست؟ بیان مفهوم و جایگاه آن در تحلیل تکنیکال
اندیکاتور در تحلیل تکنیکال جایگاه ویژه ای دارد. تقریبا همه ی معامله گران و تحلیل گران بازارهای مالی که با دید تکنیکال بازار را بررسی می کنند این ابزار را می شناسند و در روش معاملاتی و استراتژی ترید خود از یک یا بیش از یک اندیکاتور استفاده می کنند.
فهرست عناوین این مطلب
اندیکاتور چیست؟
اندیکاتور نوعی ابزار برای دستیابی به درک بهتر از نمودار قیمت است. این ابزار یک شکل هندسی در کنار نمودار به منظور کمک به تحلیل بهتر برای تریدر فراهم می کنند.
چگونه ایجاد می شود؟
با استفاده از فرمول های ریاضی و اعمال آنها بر روی حجم معاملات و قیمت می توان به اندیکاتورهای مختلف دست یافت.
در کدام نوع تحلیل از آن استفاده می شود؟
در تحلیل تکنیکال می توان علاوه بر بررسی الگوها، اندیکاتورها را نیز تحلیل نمود.
آیا حتماً باید از آن در تحلیل استفاده کرد؟
خیر، هر تریدری یک استراتژی معاملاتی مخصوص به خود دارد. در برخی روش ها مانند پرایس اکشن کمتر به اندیکاتور اهمیت داده می شود.
انواع اندیکاتور
اندیکاتور از نظر همراهی قیمت در دو دسته پیشرو (leading) و دنباله رو (lagging) قرار می گیرند. دنباله روها با تاخیر بیشتری با قیمت در مقایسه با پیشروها سیگنال و علامت را به تحلیلگر می دهند.
از نظر ساختار اندیکاتورها به چهار نوع زیر تقسیم می شوند.
روند(Trend)
روندها در نمودار به سه دسته صعودی یا افزایشی، نزولی یا کاهشی و خنثی تقسیم می شوند. از میان اندیکاتورهای روند می توان به میانگین متحرک (moving average) و شاخص رگرسیون خطی اشاره کرد.
اسیلاتور(Osilator)
هدف اصلی یک اسیلاتور نشان دادن هیجان بازار و قدرت خریداران و فروشندگان می باشد. اسیلاتورها در محدوده معینی نوسان می کنند. از میان اسیلاتورها می توان به اسیلاتور MACD اشاره کرد که حول خط مرکزی صفر نوسان می کند و یک اسیلاتور مناسب برای یافتن سوئینگ های ماژور است.
برخی دیگر از اسیلاتورها برای نشان دادن نواحی اشباع خرید و فروش می باشند. با ورود خطوط یک اسیلاتور در ناحیه اشباع خرید ضعف خریداران و افزایش قدرت فروشندگان نشان داده می شود. اسیلاتور RSI یا استوکاستیک (stochastic) نمونه هایی از این دسته از اسیلاتورها می باشند که در یک محدوده معین نوسان می کند.
حجم (Volume)
برخی از اندیکاتورها با نشان دادن تغییرات حجم به تریدر تغییرات قدرت و ضعف خریداران و فروشندگان را نشان می دهند. MFI یکی از این دسته می باشد.
با استفاده از یکی از اندیکاتورهای حجم معامله گر می تواند ریسک معامله خود را کاهش دهد. علت آن هم اینست که تحلیل حجم معاملات به تشخیص قدرت و ضعف و جهت روند کمک می کند. معمولا در نقاط برگشت روند، حجم معامله به طور ناگهانی زیاد می شود. همچنین در صورتی که روند صعودی یا نزولی در بازار حاکم است و با حرکت قیمت در آن روند حجم معاملات هم افزایش می یابد، نشان از استحکام روند می دهد. در صورتیکه با حرکت قیمت در جهت روند حاضر حجم معاملات رو به کاهش باشد قدرت در جهت روند رو به کاهش است.
بیل ویلیامز(Bill Wiliams)
بیل ویلیامز در حقیقت یک روش معاملاتی می باشد. آقای بیل ویلیامز به منظور فهم ساختار بازار و تحلیل صحیح مراحل تحلیلی زیر را پیشنهاد داد:
- مرحلۀ فاصله (فراکتال)
- مرحلۀ انرژی (نیروی محرک)
- مرحلۀ قدرت (افزایش/کاهش شتاب)
- ترکیب مرحلۀ قدرت و مرحلۀ استقامت (منطقه)
- خط موازنه
در روش بیل ویلیامز برای تجزیه و تحلیل نمودار از اندیکاتورهای فراکتال بیل ویلیامز، الیگیتور بیل ویلیامز(Alligator) ، بیل ویلیامز AO (Awesome Oscillator) ، AC بیل ویلیامز(Accelerator Oscillator) استفاده می شود.
پیام های اندیکاتور
با اندیکاتورها می توان به اطلاعاتی دست یافت که به تحلیل بهتر و درک صحیح تر نمودار قیمت کمک می کند. همانطور که بیان شد این اطلاعات با انجام چند محاسبه ریاضی از نمودار قیمت بدست می آید. نوع روند، شتاب قیمت، نواحی اشباع و … از این دست اطلاعات هستند.
محاسبات ریاضی بر روی حجم معاملات و قیمت گذشته بازار صورت می گیرد تا به تریدر پیامهایی را گوشزد کند. پیام می تواند نوعی از هشدار باشد به این معنی که روند فعلی رو به اتمام است و به زودی تغییر روند ایجاد می گردد. پیام می تواند به این صورت باشد که قیمت مناسب برای ورود را به تریدر بدهد. به عنوان مثال عده ای ورود خود به معامله را برپایه کراس دو خط اسیلاتور DT صورت می دهند. پیام می تواند به عنوان یک تایید بر تحلیل درست نمودار قیمت باشد. به عنوان مثال برخی از اندیکاتور MACD به عنوان یک تایید کننده در تشخیص سوئینگ های ماژور استفاده می کنند. ممکن است مثال هایی که استفاده شد برای همه مناسب نباشد اما هدف در اینجا بیان مفهوم اندیکاتور و دسته بندی آنها بر اساس کاربرد است.
اندیکاتورهای معروف
اندیکاتورها بسیار زیاد هستند و هر روز با نامهای جدیدی در این حوزه رو برو می شوید. در ادامه چندین نوع معروف آنها معرفی می گردد.نواحی اشباع خرید و فروش
باند بولینگر
باند بولینگر (Bollinger Bands) شامل یک میانگین متحرک و دو منحنی که در بالا و پایین میانگین متحرک ذکر شده قرار دارند می باشد. در زمانی که قیمت حالت رنج به خود می گیرد و حرکت قیمت در قالب یک روند صعودی یا نزولی نیست، نوار بالایی و پایینی از هم فاصله بیشتری می گیرند. در مواقعی که یک روند نزولی یا صعودی در بازار وجود دارد باند بولینگر باریک می گردد. به طور پیشفرض میانگین متحرک در میان باند در دوره زمانی 20 هست و انحراف معیار نوار بالایی ونوار پایینی 2 می باشد. این اعداد قابل تغییر هستند و بسته به نوع استراتژی تریدر می تواند به مقادیر مورد نیاز تغییر داده شود.نواحی اشباع خرید و فروش
عده ای از باند بولینگر برای اندازه گرفتن نوسان در حرکت قیمت استفاده می کنند. علاوه بر این در تعیین هدف معامله نیز کارایی دارد. مثلاً وقتی در حرکت رو به پایین قیمت باند پایینی می تواند هدف اولیه باشد. همچنین باند بالا و پایین خود یک مقاومت و حمایت محسوب می شوند. قرار گرفتن قیمت در نوار بالایی وجود روند صعودی و قرار گیری قیمت در نوار پایینی وجود روند نزولی را محتمل تر می کند.
ایچیموکو
ایچیموکو یکی از اندیکاتورهای بسیار مهم و پیشرفته است. عده ای از تریدرها خود را ایچیموکو کار می نامند. با ایچیموکو حمایت، مقاومت، روند احتمالی آینده، شتاب حرکتی بازار، حد ضرر و حد سود و … را تعیین می کنند. علاوه بر همه اینها سیگنال ورود خود به معامله را نیز با ایچیموکو بدست می آورند. ایچیموکو دارای دو منحنی است که تشکیل ابر یا کومو را می دهند و سه منحنی دیگر نیز دارد که موقعیت آنها پر از نکات تحلیلی برای تحلیل گر می باشد.
میانگین متحرک
یکی از رایج ترین اندیکاتورها میانگین متحرک (Moving Average) است و در تحلیل تکنیکال بسیار کاربردیست. اندیکاتورهای دیگری چون باند بولینگر نیز بر اساس MA شکل گرفته اند. میانگین متحرک به منظور تشخیص نوع روند و همچنین به عنوان حمایت و مقاومت داینامیک مورد استفاده قرار می گیرد. میانگین متحرک با میانگین گیری از قیمت های گذشته بازار ایجاد می گردد. به همین دلیل به عنوان سیگنال ورود به معامله از نظر عده ای نامناسب به نظر می رسد. اما در استراتژی معامله گری بسیاری از تریدرها ایفای نقش می کند. به خصوص وقتی که در کنار دیگر اندیکاتورها قرار گیرد و همدیگر را در تحلیل تایید کنند.
MACD
MACD یک نوع اسیلاتور است و در میان یک بازه حرکت می کند. برخی از تریدرها از MACD به منظور تشخیص واگرایی با نمودار قیمت بهره می برند. عده ای دیگر برای تشخیص صعودی یا نزولی بودن روند با قرار گیری MACD در ناحیه مثبت و منفی از آن استفاده می کنند. اسیلاتور MACD از گذشته تا به امروز تغییر کرده است و از این رو دو نوع MACD در حال حاضر برای کاربران قابل استفاده است. در نسخه قدیمی تر آن که مکدی کلاسیک نام دارد، اسیلاتور شامل یک هیستوگرام و دو منحنی با رنگ های قرمز و آبی می شود. هنگام کراس یا قطع کردن دو منحنی توسط یکدیگر هیستوگرام صفر می شود و سیگنال ورود به معامله صادر می گردد.
نسخه جدیدتر به جای دو منحنی فقط یک منحنی قرمز که همان خط سیگنال است را دارا می باشد. هیستوگرام در نسخه جدید تغییر کرده و جای خط آبی را گرفته است.
RSI
RSI نوعی اسیلاتور است که در بازه صفر تا صد تغییر می کند. یکی از مهمترین کاربردهای RSI در یافتن واگرایی ها برای پیشبینی تغییر روند و اتمام موج فعلی است. اعداد 30 و 70 برای تشخیص ناحیه اشباع فروش و اشباع خرید در این اسیلاتور در نظر گرفته می شوند. به این معنی که با ورود خط RSI به بالای سطح 70 نمودار قیمت در ناحیه اشباع خرید قرار می گیرد. همینطور با ورود خط به زیر 30 نمودار قیمت در ناحیه اشباع فروش وارد شده است.
جمع بندی
اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال جایگاه ویژه ای دارند. می توان بیان کرد که تقریبا همه تریدرها حداقل یکی از آنها را در استراتژی معامله گری خود به کار می برند. طرفداران روش پرایس اکشن اکثرا از منتقدان آن هستند. اما لنس که یکی از اساتید معروف در این حوزه است از مووینگ اوریج در روش پرایس اکشن استفاده می کند. رابرت ماینر در نواحی اشباع خرید و فروش سبک الیوتی خود از اسیلاتور DT برای یافتن نواحی اشباع و همچنین ورود به معامله بهره می برد.
اسیلاتورها زیر مجموعه ی اندیکاتورها می باشند که در یک پنجره ی دیگر در زیر نمودار قیمت یا نرخ قرار می گیرند. از اسیلاتورها بیشتر برای یافتن واگرایی و همچنین نواحی اشباع خرید و فروش بهره برده می گردد.
انتخاب یک اندیکاتور به استراتژی معاملاتی بستگی دارد و اینکه در یک استراتژی چه اندیکاتورهایی در کنار هم استفاده شود به دانش و تجربه تریدر بازمی گردد.
01. "اندیکاتور RSI" چیست و چه کاربردی دارد؟
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی، مخفف Relative Strength Index است. RSI اندیکاتوری بازگشتی است که برای تأیید و تعیین نقاط قیمتی و سطوح بازگشتی بازار بهکاربرده میشود. اندیکاتور RSI در دسته اسیلاتورها قرار میگیرد. اسیلاتورها دستهای از اندیکاتورها هستند که مانند یک دماسنج هیجانهای بازار را به ما نشان میدهند و حول یک خط مرکزی یا میان سطحهای مشخصی در نوسان هستند.
RSI مخفف عبارت Relative Strength Index به معنای شاخص قدرت نسبی است که توسط ولز وایلدر ابداع و در کتاب”مفاهیم جدید در سامانههای معاملاتی تکنیکال” معرفی شد.
اندیکاتور RSI چیست؟
اندیکاتور RSI یک اندیکاتور «مومنتوم» (Momentum) است که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرد. این اندیکاتور میزان تغییرات اخیر قیمت را برای ارزیابی نواحی اشباع خرید یا اشباع فروش در بازار سهام یا سایر بازارهای مالی مثل ارز دیجیتال و فارکس به کار میگیرد. منظور از اندیکاتورهای مومنتوم اندیکاتورهایی هستند که برای تعیین قدرت یا ضعف روند قیمت استفاده میشوند. مومنتوم، شتاب افزایش یا کاهش قیمت را در بازار اندازهگیری میکند. از جمله اندیکاتورهای معروف مومنتوم اندیکاتور RSI و اندیکاتور MACD است.
اندیکاتور RSI به عنوان یک نوسانگرنما بین دو خط افقی نوسان میکند و مقادیری بین صفر تا صد را به خود میگیرد. این شاخص برای اولین بار توسط «J. Welles Wilder Jr» در سال 1978 و در کتاب « مفاهیم جدید در سیستم معاملاتی تکنیکال» معرفی شد.
به طور سنتی، تفسیر و کاربرد اندیکاتور RSI به این صورت است که اگر مقدار شاخص بالای 70 باشد در حالت اشباع خرید قرار داریم و شرایط برای تغییر روند از صعودی به نزولی محیا است. همچنین اگر مقدار شاخص زیر 30 باشد، در حالت اشباع فروش هستیم و احتمال تغییر روند به صعودی وجود دارد. در صورتی که مقدار اندیکاتور بین 30 و 70 باشد، بازار از نظر اشباع خرید یا فروش در وضعیت عادی قرار دارد. توجه کنید که استفاده از اندیکاتور RSI فقط با این قوانین اشتباه است.
کاربرد اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI شاخصی است که با نوسان بین دو عدد صفر و صد اطلاعات مفیدی را در مورد روند معاملات، محدودههای اشباع خرید و فروش و … به ما میدهد. زمانی که شاخص بر روی عدد ۷۰ یا بالاتر از آن قرار میگیرد ما به محدوده اشباع خرید رسیدهایم. در این حالت انتظار میرود که شاهد یک برگشت در روند قیمت و یا اصلاح باشیم. به همین صورت زمانی که شاخص به محدوده ۳۰ کاهش مییابد اشباع فروش اتفاق افتاده و انتظاراتی مثل حالت قبلی خواهیم داشت. این پایهای ترین و ابتداییترین کاربرد اندیکاتور RSI برای ما خواهد بود.
برای مثال در یک روند صعودی رفتن اندیکاتور RSI به بالاتر از سطح ۷۰ همیشه به معنای بازگشت روند نیست و در طی یک روند صعودی ممکن است بارها این اتفاق افتاده و روند تغییری نکند. حتی بعضی از تحلیلگران در روندهای صعودی به جای سطح ۳۰ سطح ۵۰ را سطح حمایت در نظر میگیرند و اگر در جریان یک روند صعودی اصلاحی اتفاق افتاده باشد انتظار دارند که در این سطح اصلاح تمام شود و قیمت به روند صعودی خود برگردد، این اتفاقات به همین صورت ممکن است برای روند نزولی هم پیش بیاید.
محاسبه اندیکاتور RSI
محاسبه اندیکاتور RSI همانند بیشتر اندیکاتورها در یک دوره انجام میشود. به طور کلی میتوان گفت اندیکاتورها از طریق توابع ریاضی عملیاتی مانند میانگینگیری انجام داده و نتایج حاصل را برای تحلیل استفاده میکنند. در اندیکاتور RSI دوره محاسباتی معمولا 14 است. به این معنی که برای محاسبه مقدار RSI برای یک کندل خاص، از اطلاعات 14 کندل قبل استفاده میشود. دقت کنید که این محاسبات ربطی به تایم فریم نمودار ندارد. یعنی اگر تایم فریم روزانه باشد، محاسبه با استفاده از 14 کندل روزانه و اگر تایم فریم 1 ساعتی باشد، محاسبه با استفاده از 14 کندل 1 ساعته انجام میشود.
برای محاسبه اندیکاتور RSI ابتدا باید مقدار قدرت نسبی محاسبه میشود. قدرت نسبی از تقسیم «متوسط سود» (Average Gain) به «متوسط زیان» (Average Loss) در طی دوره محاسبه اندیکاتور به دست میآید. دقت کنید که متوسط زیان نیز همانند متوسط سود به صورت مقدار مثبت استفاده میشود.
با فرض استفاده از دوره 14 روزه برای محاسبه قدرت نسبی، فرض کنید که در 5 کندل از 14 کندل قبلی قیمت پایانی، بالاتر از قیمت شروع بسته شده است و متوسط مقدار سود در آن 5 کندل برابر 1 درصد است. در 9 کندل باقیمانده، قیمت پایانی کمتر از شروع بوده و به طور متوسط مقدار ضرر در آنها برابر با 0/8 درصد است. در این حالت مقدار قدرت نسبی برابر با تقسیم 1 به 0/8 خواهد بود که مقدار آن 1/25 میشود.
حال برای محاسبه مقدار اندیکاتور RSI قدرت نسبی به دست آمده در رابطه زیر قرار داده میشود. این مقدار همواره بین صفر تا صد خواهد بود. برای مثال ذکر شده، این مقدار برابر با 55/55 خواهد بود.
تنظیمات اندیکاتور RSI
برای محاسبه اندیکاتور RSI مهمترین عنصر «طول دوره» (Length) است. در واقع طول دوره نشان میدهد که مقادیر اندیکاتور با استفاده از چه تعداد کندل محاسبه میشود. هر چه تعداد این کندلها بیشتر باشد، مقدار اندیکاتور به دادههای بیشتری وابسته میشود. بنابراین، سیگنالهای اندیکاتور بلند مدتیتر میشود. هر چقدر طول دوره کمتر باشد، در این حالت مقدار اندیکاتور بیشتر به دادههای جدید نزدیک خواهد بود. پس سیگنالهای اندیکاتور برای تحلیل کوتاه مدتی کارایی خواهد داشت.
عدد 14 که مقدار پیشفرض طول دوره اندیکاتور RSI است، برای تحلیلهای میان مدتی مناسب است. بسته به اینکه استراتژی معاملاتی شما کوتاهمدتی، میان مدتی و یا بلند مدتی است میتوانید طول دوره را تغییر دهید. علاوه بر طول دوره، قیمت مورد استفاده نیز در مقدار عددی اندیکاتور موثر است. معمولا برای تمام اندیکاتورها از قیمت پایانی کندل برای محاسبه استفاده میشود.
واگرایی در اندیکاتور RSI
تحلیلگران از «واگرایی» (Divergence) بین نمودار قیمت و نمودار اندیکاتورهای نوسانگرنما، در تحلیلهای خود از شرایط بازار بهره میگیرند. در حالت کلی چهار نوع واگرایی وجود دارد. «واگرایی معمولی» (Regular Divergence) و «واگرایی مخفی» (Hidden Divergence) دو نوع اصلی انواع واگراییها هستند که هر کدام به دو نوع مثبت و منفی تقسیم میشوند. وجود واگرایی ادامهدهنده بودن یا برگشت روند را تا حدودی مشخص میکند. در ادامه هر یک از انواع واگراییها را توضیح میدهیم.
واگرایی معمولی مثبت
واگرایی معمولی مثبت در روندهای نزولی اتفاق میافتد. مشاهده واگرایی معمولی مثبت به این معنی است که روند نزولی در حال اتمام است و به زودی روند صعودی شکل میگیرد. در این حالت از کفهای ایجاد شده در نمودار قیمت و اندیکاتور برای تشخیص واگرایی استفاده میشود. اگر دو کف تشکیل شده در نمودار قیمت نزولی باشد یعنی، کف دوم پایین تر از کف اول باشد و کفهای متناظر در اندیکاتور RSI به صورت صعودی باشند یعنی، کف دوم بالاتر از کف اول باشد، به این حالت واگرایی معمولی مثبت گفته میشود.
تصویر زیر نمودار قیمتی بیتکوین را در تایم فریم چهار ساعته نشان میدهد. همانطور که مشاهده میکنید، در انتهای روند نزولی واگرایی معمولی مثبت مشاهده میشود (درهها در قیمت روند نزولی ولی در اندیکاتور روند صعودی دارند) و پس از آن قیمت با تغییر روند و رشد همراه است. دوباره در مرحله بعد روند نزولی شکل میگیرد. در انتهای روند دوباره شاهد تشکیل واگرایی معمولی مثبت و پس از آن، رشد قیمت هستیم.
واگرایی معمولی منفی
واگرایی معمولی منفی در انتهای روندهای صعودی شکل میگیرد. این واگرایی روند مثبت سهم را تبدیل به روند نزولی میکند و به همین دلیل واگرایی معمولی منفی نام دارد. برای ترسیم واگرایی در این حالت از قلهها استفاده میشود. به حالیت که در آن خط وصل کننده دو قله در نمودار قیمت صعودی، اما متناظر آنها در نوسانگرنما نزولی است، واگرایی معمولی منفی گفته میشود.
تصویر زیر نمودار قیمتی بیتکوین را در تایم فریم روزانه نشان میدهد. همانطور که مشاهده میکنید در انتهای روند صعودی علیرغم صعود قلههای قیمتی، ارتفاع قلههای متناظر در اندیکاتور RSI کاهش مییابد. در نهایت میبینیم که قیمت با یک اصلاح عمیق روبهرو شده و نزول میکند.
واگرایی مخفی مثبت
برخلاف واگرایی معمولی، واگرایی مخفی نشاندهنده ادامه روند است. واگرایی مخفی مثبت در روند صعودی شکل میگیرد. برای تشخیص این روند از کفهای روند صعودی استفاده میشود. اگر در یک روند صعودی، کفهای تشکیل شده بالاتر از کفهای قبلی باشند اما متناظر آنها در اندیکاتور RSI روند نزولی داشته باشد، واگرایی مخفی مثبت شکل میگیرد. این واگرایی نشاندهنده ادامه دار بودن روند صعودی است.
تصویر زیر نمودار بیتکوین در تایم فریم یک ساعته را نشان میدهد. همانطور که مشاهده میکنید قیمت در یک روند صعودی در حال حرکت است. کفهای قیمتی روند صعودی دارند اما کفهای اندیکاتور RSI روند نزولی دارند. به همین دلیل قیمت روند صعودی خود را ادامه میدهد و رشد میکند.
واگرایی مخفی منفی
واگرایی مخفی منفی در روندهای نزولی قابل مشاهده است. این واگرایی نشاندهنده ادامه روند نزولی است. برای تشخیص واگرایی مخفی منفی از قلههای قیمتی در روند نزولی استفاده میشود. اگر قلههای قیمتی در روند نزولی به شکل نزولی ایجاد شوند اما قلههای متناظر در اندیکاتور RSI صعودی باشد، در این حالت واگرایی مخفی منفی ایجاد میشود.
تصویر زیر نمودار ارز دیجیتال سولانا را در تایم فریم یک ساعته نشان میدهد. همانطور که مشاهده میکنید، در روند نزولی قله قیمت پایینتر از قله قبلی ایجاد شده اما در اندیکاتور RSI خلاف این روند اتفاق افتاده است. پس از به وجود آمدن واگرایی مخفی منفی، قیمت روند نزولی خود را ادامه داده و با کاهش همراه بوده است.
شکست در خطوط روند
یکی از روشهای دیگر تحلیل با اندیکاتور RSI رسم خطوط روند است. مانند رسم خطوط روند در چارتهای قیمت اینبار این خطوط را برای نوسانهای اندیکاتور RSI رسم میکنیم و با شکستن این خطهای روند میتوانیم با توجه به اینکه خط روند شکسته شده صعودی یا نزولی بوده، آنها را سیگنال خرید یا فروش در نظر بگیریم. RSI مانند تمامی اندیکاتورهایی که در تحلیل تکنیکال از آنها استفاده میشود به تنهایی نتایج قابل اطمینانی به ما نمیدهد و بارها ممکن است سیگنالهای خرید یا فروشی را صادر کند که اشتباه باشد. به همین دلیل در استفاده از RSI دو نکته را باید توجه کنیم:
کاربرد اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) در تحلیل تکنیکال
شاخص قدرت نسبی یا RSI یکی از قدیمی ترین و معروف ترین ابزارهای تحلیل تکنیکی است که توسط والس وایلدر در سال ۱۹۷۸ معرفی شد. اگر بخواهیم پنج اندیکاتور معروف تحليل تکنیکی را انتخاب کنیم، RSI بدون شک یکی از آنها خواهد بود. توانایی این اندیکاتور برای تعبين احتمال برگشت روند بر اساس ضعیف شدن مومنتوم تقریبا در بین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکی بی نظیر است.
این شاخص میزان سودهای اخیر را با میزان ضرر یک سهام مقایسه کرده و عددی بدست می دهد که بین ۰ تا ۱۰۰ است. برای این محاسبه از یک پارامتر یعنی تعداد دوره های زمانی استفاده می کند. وایلدر در کتابش، دوره ۱۴ را پیشنهاد کرده است.
نحوه محاسبه
پارامتر RSI به صورت زیر محاسبه می شود:
برای ساده سازی محاسبات، RSI به چند جزء تقسیم می شود: Average Gain RS (میانگین سود) و Average Loss (میانگین زیان) که در این میان زیان ها به صورت مثبت در نظر گرفته می شود.
نخستین محاسبه میانگین سود و زیان با گرفتن میانگین دوره ۱۴ به راحتی حاصل می شود:
. نخستین میانگین سود: مجموع سودهای به دست آمده در ۱۴ دوره قبلی تقسیم بر ۱۴
. نخستین میانگین زیان: مجموع سودهای به دست آمده در ۱۴ دوره قبلی تقسیم بر ۱۴ محاسبات بعدی با توجه به سود و زیان قبلی و فعلی صورت می پذیرد:
میانگین سود: مجموع میانگین سود قبلی ضرب در ۱۳ (1-N) به اضافه سود فعلی تقسیم بر ۱۴
میانگین زیان: مجموع میانگین زیان قبلی ضرب در 13 (1-N) به اضافه زیان فعلی تقسیم بر ۱۴
در شکل زیر مقایسه نمودار RS و RS و در ادامه جدول محاسبات آنها را مشاهده مینمایید:
مقایسه نمودار RS&RSI
کاربردها
این نشانگر همانند استوکاستیک برای تعیین موقعیت های اشباع خرید یا اشباع فروش به کار بود. مقیاس بندی آن از ۰ تا ۱۰۰ است. وقتی RSI بالای ۸۰ باشد نشان دهنده اشباع خرید و وقتی زیر ۲۰ باشد نشان دهنده اشباع فروش است البته در برخی منابع اعداد ۳۰ و ۷۰ را به عنوان نواحی اشباع به کار می برند که در زیر نمونه ای از آن را مشاهده می نمایید.
نواحی اشباع خرید و فروش در RSI
یکی از کاربردهای اساسی این ابزار تشخیص شکست پیش از وقوع آن است که مشابه آن را در رابطه با MACD گفته ایم. اگر در نمودار با یک روند مواجه باشید می توانید هم زمان خط روند را در RSI نیز رسم نمایید. معمولا این ابزار پیش از وقوع شکست شما را در جریان می گذارد. برای مثال به نمودار شکل ۴۸ که متعلق به سهام شرکت سرمایه گذاری سپه (و سپه) می باشد توجه نمایید. همان گونه که مشاهده می نمایید شکست قیمت پیش از وقوع در RSI رخ داده است.
شکست خط روند RSI پیش از شکست خط روند قیمت سهام شرکت سرمایه گذاری سپه رخ داده است.
از RSI همچنان می توان در تشخیص واگرایی و همگرایی نیز بهره جست. همانند آنچه که گفتیم به عنوان یک ابزار تأیید کننده، پس از شناسایی از طریق MACD بهتر عمل می کند. در اشکال ۴۹ و ۵۰ وقوع همگرایی را به ترتیب در نمودارهای روزانه سهام شرکت EBAY و ۴ ساعته سهام شرکت سرمایه گذاری سپه (وسپه) را مشاهده می نمایید.
نمودار روزانه سهام شرکت ebay
واگرایی قیمت و RSI در نمودار 4 ساعته سهام شرکت سرمایه گذاری سپه رخ داده است.
برخی از نکات به کارگیری این نشانگر عبارت است از:
1- مانند یک فیلتر از شکست های ناگهانی جلوگیری می کند.
۲- در محاسبات روزانه از میانگین ۱۴ روزه استفاده می شود (۵-۷-۹-۱۴).
٣- اعداد بالای ۷۰ نشان دهنده اشباع خرید و کمتر از ۳۰ نشان دهنده اشباع فروش است.(۸۰-۲۰)
۴- نوسان غلط سقف؛ اگر نتواند به قله قبلی خود برسد نشان دهنده یک روند نزول آتی قیمت است.
۵- نوسان غلط کف؛ در یک روند نزولی نتواند به کف قبلی خود برسد نشان دهنده صعود آتی قیمت است.
۶- واگرایی بین اندیکاتور و خطوط قیمت در زمان اعداد بالای ۷۰ یا کمتر از ۳۰ باشد اخطار بسیار جدی می باشد.
۷- اخطار : اخطار اول = اوسیلاتور به مناطق اشباع خرید و فروش برسد اخطار دوم = حرکت دوم نتواند به میزان قبلی در قله و یا کف برسد.
۸- خط ۵۰ : اغلب به عنوان خط حمایت روند نزولی) یا خط مقاومت (صعودی بوده و عبور از این خطوط به عنوان اخطار خرید و فروش می باشد.
منبع: کتاب مرجع کامل تحلیل تکنیکال در بازارهای سرمایه نوشته دکتر علی محمدی
آموزش استراتژی استوکاستیک دوبل
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) یکی از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است که توسط جورج لین در دهه 1950 ابداع شده و توسعه یافته است.این اندیکاتور جزو اندیکاتورهای نوسان نما یا اسیلاتورها به شمار می رود که معامله گران می توانند با استفاده از آن مونتوم قیمت را اندازه گیری کنند.در این مقاله از آموزش فارکس استراتژی استوکاستیک دوبل را به شما آموزش می دهیم.
سرفصل های آموزشی
اندیکاتور استوکاستیک چیست؟
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) یکی از محبوب ترین ابزارهای معاملاتی در تحلیل تکنیکال است.این اندیکاتور یکی از بهترین اندیکاتورها در زمینه اندازه گیری مومنتوم قیمت است و معامله گران می توانند با استفاده از این اندیکاتور قدرت یک روند را در نمودار قیمتی اندازه گیری کنند.
درواقع معامله گران می توانند با استفاده از این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال به راحتی قدرت یک سهام یا دارایی را اندازه گیری کنند و از قدرت خریداران یا فروشندگان در بازار مالی آگاه شوند.این اندیکاتور در نشان دادن زمان خرید یک دارایی توسط سایر معامله گران نیز بسیار کمک دهنده است.
اندیکاتور استوکاستیک توسط جورج لین ابداع شده و وی در باب این اندیکاتور گفته است:«اندیکاتور استوکاستیک، مونتوم حرکت قیمت را اندازهگیری میکند. تصور کنید یک موشک به هوا پرتاب میشود. اگر این موشک بخواهد فرود بیاید باید خاموش شود و اگر میخواهد خاموش شود باید سرعت خود را کم کند. به همین ترتیب، وضعیت مومنتوم همیشه قبل از خود قیمت تغییر میکند.»
اساس کار اندیکاتور استوکاستیک به این صورت است که آخرین قیمت را اندازه گیری می کند سپس آخرین قیمتی که محاسبه کرده است را به چندین قیمت پایانی در بازه های زمانی مختلف مقایسه می کند و به این شکل می تواند حرکت قیمت را به سمت سقف یا کف قیمتی محاسبه کند.
این اندیکاتور کاربردهای فراوانی در بازار مالی دارد،با استفاده از این اندیکاتور معامله گران می توانند زمانی که روند در نمودار قیمتی معکوس شده است بازگشت روند را تشخیص دهند،همچنین از آنجا که اندیکاتور استوکاستیک جزو اسیلاتورها به شمار می رود معامله گران می توانند با استفاده از این اندیکاتور مناطق اشباع خرید و اشباع فروش را تشخیص دهند.
درواقع زمانی که قیمت در یک روند صعودی قرار می گیرد تمایل دارد که در آخرین قیمت به سمت بالاترین قیمت برود و زمانی که در یک روند نزولی قرار می گیرد تمایل دارد که خود را به پایین قیمت برساند،این اندیکاتور در این زمان می تواند روند را در نمودار قیمتی شناسایی کند و مناطقی که از نظر خرید بیش خرید یا بیش فروش شده است را شناسایی کند.
همانطور که گفتیم این اندیکاتور جزو خانواده اندیکاتورهای نوسان نما به شمار می رود به همین دلیل این اندیکاتور بین 0 تا 100 نوسان می کند،اگر این اسیلاتور نوسان بالای 80 را نشان دهد نشان دهنده مناطق بیش خرید می باشد اما اگر این اسیلاتور نوسان پایین 20 را نشان دهد به معنای مناطق بیش فروش است.
اگرچه اندیکاتور استوکاستیک در اصل جزو اندیکاتورهای نوسان نما به شمار می رود و یک اسیلاتور است اما می توان این اندیکاتور را حزو اندیکاتورهای پیشرو نیز دانست زیرا این اندیکاتور می تواند انتهای یک روند را شناسایی کند و به معامله گران پیش از اینکه یک روند بازگشت داشته باشد این موضوع را اطلاع خواهد داد.
منظور از مناطق بیش خرید و بیش فروش مناطقی است که معامله گران در این نواحی احساسات بر روی آنها تاثیر می گذارند و با دلایل مختلفی با توجه به تجزیه تحلیلی که در بازار انجام داده اند شروع به خرید و فروش بیش از حد یک دارایی به صورت هیجانی می کنند که بر روی بازار بسیار تاثیر می گذارند.
اندیکاتور استوکاستیک از 2 خط( K,%D% ) تشکیل شده است.این دو خط در اندیکاتور استوکاستیک با یکدیگر متفاوت هستند،خط D% از خط K% از سرعت کمتری برخودار است و خط K% سریع تر می باشد اما خط D% از اهمیت بیشتری برخودار است زیرا این خط سیگنال های خرید و فروش را نشان می دهد.
این اندیکاتور دارای دوره زمانی است که دوره زمانی آن به صورت پیش فرض بر روی عدد 5 تعیین شده است اما این عدد قابل تغییر است و معامله گران می توانند با توجه به استراتژی خود هنگام استفاده از این اندیکاتور دوره زمانی آن را تغییر دهند.
هرچه دوره زمانی اندیکاتور استوکاستیک کمتر باشد باعث می شود که نوسانات شدت یابند و زمانی که نوسانات افزایش می یابند باعث می شود که احتمال و درصد اشتباه معامله گران در زمان استفاده از این اندیکاتور افزایش یابد،بنابراین بهتر است دوره زمانی این اندیکاتور را از روی پیش فرض تغییر دهید و دوره های زمانی بالاتر را انتخاب کنید.
استراتژی استوکاستیک دوبل
معامله گران می توانند از اندیکاتور استوکاستیک در نمودارهای قیمتی خود استفاده کنند و با استفاده از این اسیلاتور مناطق بیش خرید و بیش فروش را تشخیص دهند و سیگنال های ورود به معامله و خروج از آن را دریافت کنند،یک اندیکاتور استوکاستیک در نمودار قیمتی می تواند برای معامله گران بسیار کمک دهنده باشد.
اگر معامله گران یک اندیکاتور استوکاستیک دیگر به نمودار قیمتی استفاده می کنند به آن استوکاستیک دوبل گفته می شود.معامله گران می توانند از استراتژی استوکاستیک دوبل استفاده کنند.استراتژی استوکاستیک دوبل به دلیل اینکه از دو اندیکاتور استوکاستیک در آن استفاده شده است می تواند برای معامله گران بسیار کمک دهنده باشد.
استراتژی استوکاستیک دوبل یکی از بهترین استراتژی های معاملاتی است که معامله گران می توانند از آن در بازار فارکس استفاده کنند زیرا این استراتژی با استفاده از اندیکاتور استوکاستیک انجام می شود که به شکل قابل فهمی به معامله گران اطلاعات ارائه می دهد.
همچنین معامله گران می توانند در استراتژی استوکاستیک دوبل از همه جفت ارزها استفاده کنند و این استراتژی در سهام و دارایی های مختلف قابل استفاده است.اگر معامله گران از استوکاستیک دوبل در تایم فریم های کوتاه مدت یک ساعته یا یک روزه استفاده کنند این استراتژی می تواند عملکرد بهتری داشته باشد.
البته به یاد داشته باشید زمانی که شما از دو اندیکاتور در استراتژی استوکاستیک دوبل استفاده می کنید تحلیل شما کمی دشوارتر خواهد شد زیرا در استراتژی استوکاستیک دوبل شما با دو اندیکاتور استوکاستیک سرو کار خواهید داشت،درواقع شما در استراتژی استوکاستیک دوبل از ابزارهای معاملاتی بیشتری استفاده خواهید کرد.
در استراتژی استوکاستیک دوبل شما باید از دو اندیکاتور استوکاستیک با تنظیمات(9,9,21) و (9,9,3) کمک بگیرید و به خطوط این استراتژی دقت کنید،زمانی که خط سیگنال استوکاستیک خط اصلی استوکاستیک را قطع کرد و عدد زیر 30 را نشان داد بدان معناست که در این منطقه اشباع فروش صورت گرفته است بنابراین می توانید در این ناحیه وارد معامله خرید شوید.
اما اگر با بررسی خطوط دانستید که خط سیگنال(9,9,21) خط اصلی استوکاستیک را قطع کرده و عدد بالای 70 را نشان می دهد بدان معناست که در این منطقه اشباع خرید صورت گرفته است بنابراین می توانید در ین ناحیه وارد معامله فروش شوید.
ممکن است اکنون برای شما سوال پیش آمده باشد که اگر ما می توانیم با استفاده از بررسی خطوط یک اندیکاتور برای ورود به معامله یا خروج از آن تصمیم گیری کنیم پس اندیکاتور دوم چه کاربردی دارد و اندیکاتور دوم چه کاربردی در استراتژی استوکاستیک دوبل دارد؟
درواقع کاربرد اندیکاتور دوم که تنظیمات آن بر روی (9,9,3) تنظیم شده در استراتژی استوکاستیک دوبل این است که با استفاده از آن معامله گران می توانند برای ورود مجدد به یک معامله استفاده کنند یا با استفاده از اندیکاتور دوم در استراتژی استوکاستیک دوبل حجم معاملاتی خود را افزایش دهید.
همچنین شما می توانید از استراتژی استوکاستیک با استفاده از دو اندیکاتور برای خروج از معامله نیز تصمیم گیری کنید به این صورت که شما باید به خطوط دقت کنید زمانی که خط سیگنال استوکاستیک خط اصلی را رو به بالا قطع کرد می توانید از معامله فروش خارج شوید و زمانی که خط سیگنال استوکاسیتک خط اصلی را رو به پایین قطع کرد می توانید برای خروج از معامله خرید اقدام کنید.
در مقالات آموزش استراتژی معاملاتی همیشه به شما تاکید کرده ایم که همیشه برای خود حدضرر را تعیین کنید زیرا گاهی ممکن است یک استراتژی معاملاتی عملکرد درستی نداشته باشد و سرمایه شما را نابود کند،استراتژی استوکاستیک دوبل نیز از این قضیه مستثنا نیست بنابراین شما باید حدضرر را در نظر بگیرید.
در استراتژی استوکاستیک شما می توانید پس از اینکه با دریافت سینگال برای ورود به معامله آماده شدید نقطه یا کندلی که در آن برای ورود به معامله اقدام کرده اید را در نظر بگیرید و در آن نقطه حدضرر خود را در نظر بگیرید و تعیین کنید.در این صورت می توانید در صورتی که این استراتژی عملکرد درستی نداشت از سرمایه خود محافظت کنید.
همانطور که در تصویر مشاهده میکنید ما یک مرحله سیگنال خرید داشتیم توسط استوکاستیک 9.9.21 که با خط سبز رنگ مشخص شده است. در مرحله دوم یک ورود دو پله ای داشته ایم برای سیگنال فروش در پله اول توسط اندیکاتور استوکاستیک 9.9.21 یک سیگنال فروش صادر شده است اما بعد از اصلاح بازار مجدد سیگنال ورود دوم را با استفاده از استوکاستیک 9.9.3 مشاهده میکنید.
اندیکاتور رایگان Alpha DMI برای تریدینگ ویوو
جهت کسب اطلاعات بیشتر به ویدیویی که در بالای این صفحه قرار گرفته است ، مراجعه کنید. 👆 👆 👆
اندیکاتور DMI
توسط Tushar Chande and Stanley Kroll ساخته شده است. این اندیکاتور با توجه به میزان نوسان قیمت در بازار ، میتواند مقدار DMI را محاسبه کرده و آن را به معامله گر گزارش دهد. این اندیکاتور میتواند نواحی اشباع خرید و اشباع فروش را مشخص کند. زمانی که اندیکاتور زیر عدد 30 قرار داشته باشد ، به معنای آن است که در ناحیه اشباع فروش و زمانی که بالای 70 قرار داشته باشد ، به معنای آن است که در ناحیه اشباع خرید قرار دارد.
.
فرمول محاسبه DMI مشابه RSI است اما یک تفاوت بزرگ بین این دو وجود دارد. در اندیکاتور DMI بر خلاف اندیکاتور RSI ، از طول متغیر بر اساس میزان نوسان بازار استفاده میشود. طول میتواند بین عدد های 5 تا 30 تعریف شود. زمانی که میزان نوسان قیمتی بالا باشد ، اندیکاتور از طول کوچک تر و زمانی که نوسان قیمتی پایین باشد ، اندیکاتور از طول بزرگ تر استفاده میکند.
چگونه از اندیکاتور DMI استفاده کنیم؟
اندیکاتور DMI دارای دو ناحیه اشباع خرید و اشباع فروش است. از این نواحی برای یافتن نقاط مهم قیمتی بروی چارت استفاده میشود.
.
هشدار اندیکاتور DMI
برای آنکه بتوانیم نواحی حمایتی یا مقاومتی حساس را شناسایی کرده و با استفاده از آن ها معامله خود را انجام دهیم ، نیاز داریم که از وجود این نواحی بروی چارت مطلع شویم. در این اندیکاتور دو هشدار مختلف تعریف شده است و در صورتی که شرایط زیر وجود داشته باشد ، هشدار مربوطه ایجاد میشود.
- زمانی که مقدار DMI بیشتر از مقدار 70 شود ، هشدار برای Long صادر میشود.
- زمانی که مقدار DMI کمتر از مقدار 30 شود ، هشدار برای Short صادر میشود.
.
نصب و راه اندازی اندیکاتور Alpha DMI
به منظور نصب و راه اندازی این اندیکاتور باید وارد بخش Chart در وب سایت TradingView شوید. سپس بروی گزینه Fx یا Indicators در بالای صفحه کلیک کرده و سپس عبارت Alpha DMI را جست و جو کنید. از بین گزینه های موجود اولین مورد را انتخاب کرده و آن را بروی چارت قرار دهید.
دیدگاه شما