- Sell Limit - یک دستور فروش در قیمتی بالاتر از قیمت جاری بازار
- Buy Limit - یک دستور خرید در قیمتی پایین تر از قیمت جاری بازار
- Sell Stop - یک دستور فروش در قیمتی پایین تر از قیمت جاری بازار
- Buy Stop - یک دستور خرید در قیمتی بالاتر از قیمت جاری بازار
با حد سود و حد ضرر، با کمترین ریسک، بیشترین سود را از معاملات کسب کنید
اگر شما هم جز کسانی هستید که در بازار کریپتوکارنسی فعالیت میکنند احتمالا واژههای حد سود و حد ضرر را شنیدهاید. آشنایی با مفاهیم حد سود و حد ضرر کمک میکند که در بازارهای مختلف مثل بورس یا کریپتوکارنسی بتوانید به موقع سرمایهگذاری کنید یا سرمایههای خود را پس از دریافت بالاترین سود به فروش برسانید. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا علاوهبر آشنایی با مفاهیم حد سود و حد ضرر با روش تعیین آنها نیز آشنا شوید.
حد ضرر چیست؟
اگر به واسطه بهترین صرافی ارز دیجیتال در بازار ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کردهاید حتما اطلاع دارید که در صورت عدم آشنایی با مفاهیم اساسی و استراتژیهای معاملاتی نه تنها سود نمیکنید بلکه ضرر هم خواهید کرد. جدا از کسب سود یکی از مهمترین استراتژیهایی که باید بتوانید برای انجام معاملات خود در نظر بگیرید زمان مناسب برای خروج از معاملات برای حفظ اصل سرمایه است. زمان مناسب خروج از معاملات را حد ضرر تعیین میکند.
با این تفسیر میتوان گفت که حد ضرر برای معاملات کوتاه یا میان مدت مناسب است و با استفاده از آن، تریدرها میتوانند اصل سرمایه خود را از خطر ضرر کردن نجات دهند. شما میتوانید حد ضرر مد نظر خود را به صرافی سفارش دهید تا اگر سرمایه شما به مرز ضرر کردن رسید صرافی به صورت خودکار ارز شما را به فروش برساند.
مثالی ساده برای درک مفهوم حد ضرر
برای مثال فرض کنید که قیمت بیت کوین ۴۵ هزار دلار است و براساس پیشبینی و تحلیلهای خود تخمین مینیم که ارزش بیت کوین تا ۴۷ هزار دلار بالا میرود. به هر دلیلی ممکن است پیشبینی و تحلیلهای ما درست نباشند و جریان بازار برخلاف چیزی که ما تخمین زدیم حرکت کند. به همین دلیل حد ضرر خود را روی ۴۴۵۰۰ دلار قرار میدهیم تا اگر قیمت بیت کوین به این عدد رسید با خارج کردن سرمایه خود از معاملات از ضرر جلوگیری کنیم.
حد سود چیست؟
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که معاملهگران ارز دیجیتال انجام میدهند تلاش برای پیدا کردن زمان مناسب برای ورود به معاملات و بیتوجهی به زمان مناسب برای خروج از معاملات است. مشخص کردن حد سود و حد ضرر یکی از سادهترین راههایی است که زمان مناسب خروج از معامله را به شما نشان خواهد داد. با تغییرات نوسانی قیمت ارزهای دیجیتال، مشخص کردن حد سود علاوهبر حد ضرر به انجام معاملات شما کمک بسیاری خواهد کرد. حد سود محدودهای از قیمت است که تریدر براساس تحلیلهایی که انجام میدهد محدوده قیمت پیشبینی شده را برای کسب بیشترین سود و خروج از معامله مناسب تخمین میزند. نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کرد این است که میتوان حد سود را در صورت پیشبینی رشد قیمت بازار بالاتر برد و از این طریق در زمان مناسبتری با سود بیشتر از معاملات خارج شد.
آموزش تعیین حد سود؛ زمان کسب بیشترین سود و خروج از معامله
اگر جز کسانی هستید که روزانه قیمت بیت کوین به تومان، وضعیت شمعها و نمودارهای قیمت را بررسی میکنید برای کسب بیشترین سود باید به روشی درست حد سود معاملات خود را تعیین کنید. تعیین حد سود در چند گام انجام میشود و برای کسب بیشترین سود باید این مراحل را به ترتیب و به شکلی درست انجام داد.
مشخص کردن استراتژی معاملاتی برای تعیین حد ضرر
اولین و مهمترین چیزی که برای انجام معاملات و تحلیلهای دقیق باید انجام دهید تعیین استراتژی معاملاتی است. استراتژی معاملاتی، برنامه شما برای فروش و استفاده از موقعیتهای بازار را مشخص میکند به همین دلیل برای تعیین حد ضرر، استراتژی خود را بررسی و سپس براساس آن stop loss مورد نیاز خود را تعیین کنید.
چگونه حد ضرر را تعیین کنیم؟
با نوسانات ناگهانی قیمت بیت کوین کش، بیت کوین، اتریوم، دوج کوین و سایر ارزهای دیجیتال رایج، ترس زیادی به دل کسانی که در این بازارها سرمایهگذاری میکنند راه پیدا میکند. با تعیین حد ضرر به کمک دو عامل میتوان از وارد شدن خسارت به سرمایه اصلی جلوگیری کرد. حد ضرر باید در سطحی باشد که نشان دهد ورود به معامله اشتباه بوده است و نرخ پیروزی قابل قبولی را در معاملات انجام شده گذشته نشان دهد. مراحل تعیین حد ضرر به شرح زیر است:
مشخص کردن استراتژی معاملاتی
مانند حد سود برای مشخص کردن حد ضرر نیز باید از ویژگیها و اقدامات لازم برای استراتژی معاملاتی خود خبر داشته باشید. برای تعیین حد ضرر باید یک روش مشخص و قطعی را در نظر بگیرید و نوسانات را براساس آن تحلیل و بررسی کنید.
استفاده از اندیکاتور برای تعیین حد ضرر
یکی از راههایی که به وسیله آن میتوانید حد ضرر معاملات خود را تعیین کنید استفاده از اندیکاتور است. در اندیکاتورها به شیوه پارابولیک سار و میانگین متحرک میتوان حد ضرر استراتژیهای معاملاتی را تعیین کرد.
تعیین حد ضرر ثابت
در آخر، نحوه تعیین حد ضرر ثابت را به شما خواهیم گفت. حد ضرر ثابت دو نوع است کار با حد ضرر متحرک که با رسیدن قیمت بازار به آنها با خارج کردن سرمایه از معاملاتمیتوان از نابودی آن جلوگیری کرد. درحد ضرر ثابت عددی، فرد عدد مشخصی را تعیین میکند و براساس آن زمان خروج از معامله را مشخص میکند. در حد ضرر درصدی، فرد درصد ثابتی از قیمت را به عنوان حد ضرر در نظر میگیرد و در صورتی که قیمت سهم از درصد تعیین شده پایینتر رود آن را به فروش میرساند.
بدین ترتیب شما میتوانید با تعیین حد سود و حد ضرر، سرمایه خود را در نوسانات ناگهانی بازار از ضررهای هنگفت در امان نگه دارید. اگر در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارید میتوانید با مشاهده آمار قیمت اتریوم به تومان، قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در صرافی نوبیتکس از فرصتهای معاملاتی مناسب باخبر شوید.
همراه با نوبیتکس، امنترین مبادلات ارزی را در ایران انجام دهید
دانستن اصول و مفاهیم مهم و اساسی برای جلوگیری از ضرردهی در معاملات امری ضروری است. حد سود و حد ضرر از مهمترین مفاهیمی که هستند که تریدرها باید با آنها آشنا باشند.
نوبیتکس کار با حد ضرر متحرک یکی از امنترین و بزرگترین صرافیهای ارز دیجیتال در ایران است که بستر مناسبی را برای انجام مبادلات ارزی در ایران فراهم کرده است. برای استفاده از خدمات نوبیتکس کافی است وارد صفحه اصلی سایت شوید و فرم ثبت نام را تکمیل کنید. هدف ما جلب رضایت مشتریان و ارائه خدمات به هموطنان عزیز و گرانقدرمان است.
انواع دستورات و شرایط اجرا
انواع دستورهای زیر در ترمینال تجاری IFC Markets اجرا می شوند: بازار، در حال انتظار، متصل، OCO و دستورهای فعال کننده. حالت حد ضرر متحرک به سرور وصل است یعنی اگر ترمینال مشتری به اینترنت وصل نباشد، این حالت عمل می کند.
معلومات تان را پیش از معامله بسنجید
دستور بازار (Market Order)
دستور بازار، همان دستور مشتری برای خرید یا فروش یک ابزار مالی در قیمت جاری بازار است. در این شیوه، تراکنش بلافاصله از طریق پلت فرم تجاری انجام می شود و قیمت نیز توسط کارگزار در پنجرۀ دستور بازار و یا از طریق تلفن ارائه و نمایش داده می شوند.
مشتری در پنجرۀ دستور بازار می تواند حداکثر انحراف قیمت مجاز اجرای دستور از قیمت خواسته شده را تنظیم کند. در مواقعی که تغییر قیمت شدیدی رخ دهد یا اینکه تاخیری در شبکه ایجاد شود، باز کردن یک پوزیشن معاملاتی به طرق زیر میسر است:
- اگر قیمت جاری بازار از انحراف تعیین شده بالاتر باشد، به مشتری یک قیمت بازار جدید داده خواهد شد. در این حالت، مشتری می تواند قیمت جدید برای دستوری که باید اجرا شود را بپذیرد.
- اگر قیمت جاری بازار درون انحراف تعیین شده باقی بماند، پوزیشن در این قیمت بازار باز خواهد شد.
دستور در حال انتظار (Pending Order)
دستور در حال انتظار، دستور مشتری برای باز کردن یک پوزیشن معاملاتی در قیمت متفاوت با قیمت جاری بازار است.
انواع دستورهای در حال انتظار:
- Sell Limit - یک دستور فروش در قیمتی بالاتر از قیمت جاری بازار
- Buy Limit - یک دستور خرید در قیمتی پایین تر از قیمت جاری بازار
- Sell Stop - یک دستور فروش در قیمتی پایین تر از قیمت جاری بازار
- Buy Stop - یک دستور خرید در قیمتی بالاتر از قیمت جاری بازار
هنگامی که قیمت بازار به قیمتی برسد که در دستور تنظیم شده است، دستور خرید یا فروش اجرا می شود. دستورهای "فروش حد(Sell Limit)" یا "خرید حد(Buy Limit)" در قیمت یا در یک قیمت بهتری اجرا می شوند که توسط مشتری تنظیم شده است. دستورهای "فروش ایست(Sell Stop)" یا "خرید ایست(Buy Stop)" در قیمتی اجرا می شوند که توسط مشتری تنظیم شده است مگر در مواقعی که شکاف قیمتی (Gap) رخ دهد که در آن صورت دستور ممکن است در اولین قیمتی که در بازار قابل دسترس باشد اجرا گردد.
دستورهای حد و ایست متصل (Linked Limit and Stop Orders)
دو نوع اصلی از دستورهای متصل به یک پوزیشن باز یا یک دستور در حال انتظار وجود دارند که عبارتند از "توقف ضرر" و "گرفتن سود":
- دستور "توقف ضرر" (Stop loss - S/T) به این منظور طراحی شده است که بتواند ضررهای احتمالی را متوقف کند و در قیمتی بدتر از قیمتی که پوزیشن در آن باز شده است یا قیمتی که برای اجرای دستور در حال انتظار تعیین شده است، تنظیم می شود.
- "گرفتن سود" (Take Profit - T/P) برای بستن یک پوزیشن پس از رسیدن به سطح سودی معین طراحی شده است و در قیمتی بهتر از قیمتی که پوزیشن در آن باز شده است یا قیمتی که برای اجرای دستور در حال انتظار تعیین شده است، تنظیم می شود.
هرگاه قیمت به سطحی که در یک دستور متصل "توقف ضرر" یا "گرفتن سود" تعیین شده است برسد، پوزیشن بطور خودکار بسته می شود.
دستورهای متصل "توقف ضرر" یا "گرفتن سود" پس از بسته شدن پوزیشن یا لغو دستور در حال انتظار، بطور خودبخود حذف می شوند.
دستور "گرفتن سود" در قیمت و یا در قیمتی بهتر که توسط مشتری تعیین شده است، اجرا می شود.
دستور "حد ضرر" در قیمتی که توسط مشتری تعیین شده است اجرا می شود به غیر از مواردی که شکاف قیمتی (gap) رخ می دهد که در آن صورت دستور ممکن است در اولین قیمتی که در بازار در دسترس قرار گیرد اجرا گردد.
OCO - یکی دیگری را لغو می کند (فقط در پلت فرم تجاری NetTradeX)
دستور OCO ترکیبی است از دو دستور در حال انتظار که برای باز کردن یک پوزیشن معاملاتی در قیمتی متفاوت با قیمت جاری بازار تنظیم می شود. اگر یکی از دو دستور اجرا شود، دستور دیگر بطور خودبخود حذف می گردد.
ضوابط و شرایط مربوط به اجرای "دستور در حال انتظار" در مورد دستورهای OCO نیز صدق پیدا می کنند.
دستور فعال شده (در پلتفرم های معاملاتی NetTradeX و MetaTrader 5)
دستور فعال شده یک دستور در حال انتظار است که هرگاه قیمت به سطح فعالسازی برسد ثبت می شود. سیاست اجرای دستور در حال انتظار برای دستورهای فعال شده نیز بکار برده می شوند. در پلتفرم MetaTrader 5 دستورهای فعال شده، Buy Stop Limit و Sell Stop Limit نامیده می شوند.
حالت Trailing Stop (حالت حد ضرر متحرک)
حالت "حد ضرر متحرک" مکانیزم جابجایی خودکار یک دستور "توقف ضرر" (S/T) متصل را طبق قانون ذیل در برمی گیرد: اگر سود یک معامله بیشتر از فاصلۀ ثابت تنظیم شده شود، دستور "توقف ضرر" به همان سطحی حرکت می کند که در آن اختلاف بین قیمت جاری بازار و قیمت دستور برابر با این فاصله است.
اگر از ابتدا دستور "توقف ضرر" (S/T) تنظیم نشده باشد، اما حالت "حد ضرر متحرک" تنظیم شده باشد، در آن صورت هرگاه سود برابر با فاصلۀ تعیین شده در حالت "حد ضرر متحرک" شود، دستور "توقف ضرر" بطور خودکار در قیمت باز شدن پوزیشن معاملاتی تنظیم می شود.
حالت "حد ضرر متحرک" در پلت فرم تجاری نت ترید ایکس (NetTradeX)، وصل به سرور است. به این ترتیب حتی اگر مشتری پلت فرم را ببندد یا اتصال آن را به اینترنت قطع کند، حالت "حد ضرر متحرک" همچنان فعال باقی خواهد ماند.
حد ضرر یا استاپ لاس در بورس چیست؟
معاملهگران حرفهای وقتی وارد سهمی میشوند دو محدوده را برای خروج از سهم در نظر میگیرند: حد سود و حد ضرر. وقتی قیمت به هر کدام از این محدودهها برسد، معاملهگر اقدام به فروش و خروج از سهم میکند. حد سود در واقع محدودهای است که معاملهگر برای شناسایی سود در نظر گرفته و حد ضرر در بورس (یا همان استاپ لاس) هم محدودهای است که برای جلوگیری از ضرر بیشتر مشخص کرده است.
برای مثال، معاملهگر با ابزارهای تحلیلی خود به این نتیجه میرسد که سهمی را در قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کند. با استفاده از همین ابزارهای تحلیلی، این معاملهگر محدوده ۱۵۰۰ تومان را به عنوان حد سود در نظر میگیرد و اگر قیمت سهم رشد کند و به این محدوده برسد، سهم را با همین قیمت میفروشد و به یک سود ۵۰ درصدی میرسد. ولی اگر به هر دلیلی قیمت سهم پایین برود و مثلا به محدوده ۸۰۰ تومان (حد ضرری که معاملهگر تعیین کرده است) برسد، در اینجا هم معاملهگر اقدام به فروش سهامش میکند و با پذیرش ضرر ۲۰ درصدی، اجازه نمیدهد که سرمایهاش بیشتر از این مقدار کاهش پیدا کند.
تعیین حد ضرر، پایبندی به این محدوده و خروج از سهم در صورت رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر، یکی از مهمترین رفتارها برای ماندگار بودن در بازارهای مالی است. مولفههای بسیار زیادی وجود دارند که بر قیمت سهم و بازارهای مالی تاثیر میگذارند و پیشبینی همه این مولفهها عملا امکانپذیر نیست. در نظر گرفتن حد ضرر در واقع ابزاری احتیاطی است که معاملهگر باید در معاملاتش در نظر بگیرد تا بتواند ریسک مولفههای پیشبینیناپذیر (از قبیل تغییرات سیاسی، تغییر قیمت جهانی کالاهایی از قبیل نفت و فولاد، تغییرات بهره بانکی و غیره) را تا حد زیادی کنترل کند.
حد ضرر در بورس را چگونه تعیین کنیم؟
تعیین حد ضرر قاعده و قانون مشخص و ثابتی ندارد که بشود آن را برای همه معاملهگران تجویز کرد. تعیین حد ضرر به عواملی از قبیل درجه ریسکپذیری، مدتزمان معامله، شرایط بازار، وضعیت بنیادی سهم، وضعیت تکنیکالی نمودار قیمت و غیره بستگی دارد.
برای نمونه، شخصی ممکن است روحیه ریسکپذیری بالایی داشته باشد و بتواند بهراحتی ضررهای ۳۰ درصدی را هم تحمل کند. اما شخص دیگری چنین روحیهای نداشته باشد و اگر قیمت سهامش بیشتر از ۱۰ درصد افت کند، آرامش خودش را از دست بدهد و دچار اضطراب شود. معاملهگران موفق برای تعیین حد ضرر، پیش از هر چیز روحیات خودشان را در نظر میگیرند و مقدار مشخصی برای حد ضررشان دارند. این معاملهگران حد ضررشان را طوری در نظر میگیرند که آرامش و تمرکزشان را از دست ندهند و در صورت افت قیمت بتوانند ضرری را که متحمل میشوند بهراحتی بپذیرند. معاملهگران موفق میدانند که اگر در معاملهای ضرر کنند، میتوانند بهراحتی در معاملهای دیگر این ضرر را جبران کنند و در مجموع به سود برسند.
نکته: متداولترین محدوده برای تعیین حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایینتر از قیمت ورود به سهم است. علاوه بر این، معاملهگران محتاط، سرمایهشان را طوری مدیریت میکنند که اگر در یک سهم به حد ضرر رسیدند، حداکثر ۲ تا ۳ درصد از سرمایهشان را از دست بدهند. مثلا اگر کل سرمایهشان ۱۰۰ میلیون تومان است و ۱۰ میلیون تومان از این مبلغ را برای خرید سهام شرکت الف در نظر گرفتهاند، حد ضررشان را طوری در نظر میگیرند که اگر قیمت سهم به حد ضرر رسید، حد اکثر ۲ تا ۳ میلیون تومان ضرر کنند.
تعیین حد ضرر با استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال
تحلیلگران تکنیکال که بیش از هر چیز نمودار قیمت سهم را بررسی میکنند، اولین کارشان این است که سطوح مقاومت و حمایت قیمت سهام را مشخص کنند. معمولا انتظار میرود که قیمت سهم بعد از رسیدن به سطوح حمایتی واکنش مثبت نشان بدهد و شروع به رشد کند. معاملهگرانی که از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند، سعی میکنند سهامی را بخرند که قیمتشان نزدیک به محدوده حمایتی باشد و حد ضررشان را کمی پایینتر از این محدوده در نظر میگیرند. به این ترتیب محدوده حمایتی مانند نوعی سپر عمل میکند و اجازه نمیدهد که قیمت سهام بهراحتی به محدوده حد ضرر برسد.
در تصویر زیر نمونهای از حد ضرری را مشاهده میکنید که به کمک تحلیل تکنیکال مشخص شده است.
تحلیلگر در این مثال به این نتیجه رسیده است که محدوده ۹۰۰ تا ۹۵۰ تومان محدوده حمایتی سهم شستا است. این تحلیلگر میتواند طبق این تحلیل در این محدوده اقدام به خرید سهم کند و حد ضررش را محدوده ۸۵۰ تومان در نظر بگیرد. اگر قیمت زیر کار با حد ضرر متحرک این محدوده تثبیت شود، در واقع حمایت ۹۰۰ تومانی از دست رفته است و انتظار نمیرود که در آینده نزدیک قیمت سهم بالاتر از این محدوده برود. پس معاملهگر باید سهم را بفروشد و از آن خارج شود.
البته در این نمودار همانطور که مشخص است قیمت سهم به این محدوده واکنش مثبت نشان داده و تا محدوده ۱۴۰۰ تومان هم رشد کرده است. باید دقت کرد که وقتی قیمت سهم به محدوده حمایتی واکنش مثبت نشان میدهد و از این محدوده فاصله میگیرد، فرصت خرید سهم از دست رفته است. زیرا اگر مثلا در قیمت ۱۲۰۰ تومان خریدار سهم باشید و حد ضرر را با استفاده از این تحلیل ۸۵۰ تومان در نظر بگیرید، متحمل ریسک بسیار زیادی خواهید بود. بهطور کلی در این روش هرچه قیمت خریدتان هرچه به حمایت نزدیکتر باشد، ریسک کمتری متحمل خواهید شد و پاداش بیشتری در انتظارتان خواهد بود.
حد ضرر متحرک چیست؟
یکی دیگر از مفاهیمی که خوب است در زمینه حد ضرر بدانیم، مفهوم حد ضرر متحرک است. حد ضرر متحرک یا Trailing Stop Loss در واقع ابزاری برای محافظت از سود است و زمانی به کار میرود که معامله ما وارد سود شده باشد و به حد سود رسیده باشد. شیوه استفاده از این نوع حد ضرر به این صورت است که مثلا معاملهگر در محدوده ۱۰۰۰ تومان وارد سهم شده است و حد سود را ۱۵۰۰ تومان در نظر گرفته است.
بعد از مدتی قیمت سهم رشد میکند و به ۱۵۰۰ تومان میرسد، اما تحلیلگر با ارزیابی شرایط به این نتیجه میرسد که احتمال دارد قیمت سهم از این هم بالاتر برود. در این حالت حد ضرر را بالاتر میآورد و در محدوده ۱۴۰۰ تومان قرار میدهد. به این ترتیب اگر قیمت سهم به رشد خودش ادامه بدهد، همچنان این امکان وجود خواهد داشت که سود بیشتری از این معامله کسب شود، ولی اگر قیمت سهم کاهشی شود، معاملهگر در محدوده ۱۴۰۰ تومان اقدام به فروش میکند و اجازه نمیدهد سودی که به دست آورده، از بین برود.
اهمیت رعایت حد ضرر
این مطلب را با مقایسه حد ضرر و کمبربند ایمنی آغاز کردیم، ولی هرچه درباره رعایت حد ضرر بگوییم کم گفتهایم. رعایت حد ضرر این امکان را برای معاملهگر فراهم میکند که اگر شرایط طبق انتظارش پیش نرود، با ضرر حداقلی از معامله خارج شود و سرمایهاش برای معامله بعدی آزاد باشد و بتواند در معاملات آینده این ضرر کوچک را جبران کند و به سود برسد.
گاهی پیش میآید که بعضی از معاملهگران تازهکار وارد محدوده حد ضرر میشوند و از سهم خارج میشوند، اما درست بعد از خروج آنها، روند صعودی سهم آغاز میشود و حسرت کسب سود با این معاملهگران میماند. بسیاری از افراد تازهکار بهراحتی تحت تاثیر چنین موقعیتهایی قرار میگیرند و حد ضرر را بهکلی کنار میگذارند، نکته اینجاست که چنین کاری میتواند آغاز مسیری باشد که بهراحتی به ناکامی معاملهگران منتهی میشود.
رعایت حد ضرر از ضروریات معاملهگری است و اگر حد ضررتان بهراحتی فعال میشود و تعداد زیادی از معاملاتتان به حد ضرر میرسد، معنایش این نیست که نباید حد ضرر در نظر گرفت، بلکه مفهومش این است که شیوه تحلیل و معاملهتان ایراد دارد و باید به دنبال رفع این ایرادها باشید. متداولترین مشکل هم این است که معاملهگران تازهوارد محدوده مناسبی برای خرید سهم در نظر نمیگیرند و با هر قیمتی که شد اقدام به خرید میکنند.
بهترین محدودهها برای خرید سهم محدودههای حمایتی است و معاملهگر باید پیش از آنکه قیمت به این محدوده برسد، آماده خرید باشد و هر وقت قیمت به این محدوده رسید اقدام به خرید کند و نه قبل یا بعد از آن. در این صورت اگر محدودههای حمایتی بهدرستی تشخیص داده شود، حد ضررهای کمتری کار با حد ضرر متحرک در معاملاتمان فعال خواهد شد و تعداد بیشتری از معاملاتمان با موفقیت همراه خواهد بود.
نحوه محاسبه حد ضرر در بورس
شیوههای مختلفی برای محاسبه و تعیین حد ضرر در بورس وجود دارد. در بعضی از این روشها از ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده میشود و در بعضی دیگر حد ضرر را صرفا بر مبنای قیمت تعیین میشود. در ادامه چند روش برای تعیین حد ضرر را با هم مرور میکنیم.
تعیین حد ضرر ثابت
حد ضرر ثابت معمولا به دو صورت تعیین میشود. در روش اول معاملهگر مقدار مشخصی از قیمت را به عنوان حد ضرر در نظر میگیرد. مثلا معاملهگر حد ضررش را ۵۰ تومان کمتر از قیمت خرید در نظر میگیرد. در این روش، اگر قیمت خرید سهمی ۹۰۰ تومان بوده باشد، حد ضرر مقدار ۸۵۰ تومان خواهد بود.
در روش دوم درصد مشخصی به عنوان حد ضرر در نظر گرفته میشود. در این حالت معاملهگر حد ضررش را مثلا ۱۰ درصد زیر قیمت خرید در نظر میگیرد. به عنوان مثال، اگر قیمت خرید سهم ۲۰۰۰ تومان باشد و معاملهگر حد ضرر ۱۰ درصدی در نظر داشته باشد، حد ضرر سهم ۱۰ درصد پایینتر از ۲۰۰۰ تومان، یعنی ۱۸۰۰ تومان، خواهد بود.
نکته: در این روش حد ضرر معمولا بین ۵ تا ۱۵ درصد در نظر گرفته میشود.
تعیین حد ضرر به کمک میانگینهای متحرک
بعضی از معاملهگران برای اینکه انعطافپذیری بیشتری در معاملاتشان داشته باشند، از حد ضررهای دینامیک استفاده میکنند. در این روش معمولا از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر استفاده میشود. یکی از متداولترین اندیکاتورها برای این کار، میانگینهای متحرک هستند.
در این روش، معاملهگر یک اندیکاتور میانگین متحرک (مثلا میانگین متحرک ۵۰ روزه) را در نظر میگیرد و وقتی قیمت سهم زیر این میانگین تثبیت میشود، اقدام به فروش سهم میکند. میانگین متحرک ۵۰ روزه در واقع نشان میدهد که میانگین قیمت سهم طی ۵۰ روز معاملاتی اخیر چه مقدار بوده است. اگر قرار به رشد سهم باشد، قیمت باید بالای این میانگین حرکت کند و اگر قیمت سهم کمتر از این میانگین شود، نشانه آن است که کاهش قیمت سهم ادامه خواهد داشت.
تعیین حد ضرر به کمک محدوده حمایتی
یکی از مهمترین مواردی که در تحلیل تکنیکال مطرح میشود، بررسی و تشخیص سطوح حمایتی است. در این روش، معاملهگر به کمک تحلیل تکنیکال سطوح حمایتی مهم سهم را تعیین میکند و حد ضرر را ۵ الی ۱۰ درصد زیر این محدوده در نظر میگیرد. برای نمونه، اگر معاملهگر به این نتیجه برسد که سهمی در محدوده ۳۵۰ تومان حمایت تکنیکالی دارد، حد ضررش را ۱۰ درصد پایینتر از این محدوده (یعنی محدوده ۳۱۵ تومان) در نظر میگیرد.
معایب و مزایای رعایت حد ضرر در بورس
در قسمتهای قبلی این مطلب به مزایای رعایت حد ضرر در بورس اشاره کردهایم. اما به طور خلاصه، مهمترین مزیت رعایت حد ضرر این است که سرمایه شما از آسیب در امان میماند و در ازای از دست رفتن بخش کوچکی از سرمایه، این امکان را خواهید داشت که وارد معامله دیگری شوید و زیان معامله قبلی را جبران کنید.
مزیت مهم دیگر رعایت حد ضرر این است که اعصاب و روانتان آرام میماند و هر روز نگران این نخواهید بود که ضررتان بیشتر خواهد شد یا نه و اینکه چه زمانی روند سهم تغییر خواهد کرد و از ضرر خارج خواهید شد.
رعایت حد ضرر، اگر درست و اصولی و بر مبنای روحیات معاملهگر تعیین شده باشد، معایب خاصی ندارد. ولی اگر حد ضررتان را طوری در نظر بگیرید که به سرعت فعال شود، تعداد معاملات ناموفقتان زیاد خواهد شد و در نتیجه بخش مهمی از سرمایهتان را از دست خواهید داد.
مثلا اگر حد ضررتان را ۵۰ درصد در نظر بگیرید، با رسیدن به این حد ضرر نیمی از سرمایهتان را از دست خواهید داد. یا اگر هنگام خرید سهم و تعیین حد ضرر، به محدودههای حمایتی سهم توجه کافی نداشته باشید و قیمت خریدتان فاصله زیادی با محدوده حمایتی داشته باشد، این امکان که حد ضررتان بهراحتی فعال شود وجود خواهد داشت. در این حالت هم شناسایی ضرر و خروج از معامله باعث خواهد شد بخشی از سرمایهتان از دست برود، در حالی که اگر محدوده ورودتان مناسب میبود و حد ضررتان را زیر محدوده حمایتی قرار میدادید، در این معامله به سود مناسبی میرسیدید.
نکته مهم: پیش از اینکه به فکر خرید سهمی باشیم، باید حد ضرر مناسبی برای این سهم در نظر بگیریم و سپس اقدام به خرید کنیم. در این حالت محدوده خریدمان را باید طوری انتخاب کنیم که اگر معامله وارد ضرر شد و به حد ضرر رسید، زیانمان بیشتر از مقداری که از قبل مشخص کردهایم نباشد.
مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر
یک روش ساده برای تعیین حد ضرر طی کردن مراحل زیر است:
- تعیین محدوده حمایت تکنیکال
- اقدام به خرید نزدیک به حمایت
- قرار دادن حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایینتر از حمایت
فرض کنید نمودار سهم فولاد مبارکه را تحلیل کردهایم و به این نتیجه رسیدهایم که سهم در محدوده ۱۰۰۰ تومان حمایت خوبی دارد. سپس در این محدوده اقدام به خرید کردهایم و حد ضررمان را ۱۰ درصد پایینتر از این محدوده قرار دادهایم. در تصویر زیر این حالت را میبینید.
همانطور که در این تصویر میبینید، قیمت سهم بعد از خرید ما افت کرده است و زیر محدوده حد ضرر رفته است. در این حالت باید سهم را بفروشیم و از سهم خارج شویم. چون این احتمال را میدهیم که روند نزولی سهم ادامه پیدا کند و ضرر ما بیشتر شود. البته در این مثال سهم وارد یک روند خنثی شده است و اصطلاحا درجا زده است.
اما اگر همین حد ضرر را رعایت کرده باشیم، با ضرر حداقلی از سهم خارج شدهایم و خودمان را درگیر درجا زدنهای فرساینده سهم نکردهایم. به این ترتیب، بعد از شناسایی ضرر سرمایهمان آزاد شده است و این امکان را یافتهایم که بدون از دست دادن زمان خرید دیگری انجام بدهیم و در معاملات بعدی به سود برسیم.
استاپ لیمیت (Stop Limit) یا سفارش با حد ضرر چیست؟
اگر میخواهید بهجای هولد کردن بهطور فعالانه ارزهای دیجیتال را معامله کنید، راهی ندارید جز اینکه با انواع سفارشها و ابزارهای موجود آشنا شوید و بیشتر از آنها استفاده کنید. ابزارهایی مثل استاپ لیمیت اوردر (Stop Limit Orders) میتوانند ریسک معاملات شما را کاهش و سود شما را افزایش دهند. این مفاهیم ممکن است برای مبتدیان و معاملهگران بیتجربه کار با حد ضرر متحرک کمی گیجکننده باشد، اما مطمئن باشید ارزشش را دارد که وقت بگذارید و آن را یاد بگیرید. به همین خاطر، در این مقاله سفارش استاپ لیمیت را بررسی میکنیم و میفهمیم که در کجا باید از آن استفاده کنیم. با مجله داموند همراه باشید.
- 1) سفارش استاپ لیمیت چیست؟
- 2) سفارش استاپ چیست؟
- 3) سفارش لیمیت چیست؟
- 4) تفاوت سفارش استاپ و سفارش لیمیت در چیست؟
- 5) سفارش استاپ لیمیت چگونه انجام می شود؟
- 6) بازه زمانی سفارشات استاپ لیمیت به چه صورت است؟
- 7) مزایا و معایب سفارشات استاپ لیمیت به چه صورت است؟
- 8) چگونه باید از سفارشات استاپ لیمیت استفاده کنیم؟
- 9) سوالات پرتکرار مربوط به سفارشات استاپ لیمیت
- 10) کلام آخر
سفارش استاپ لیمیت چیست؟
سفارشهای استاپ لیمیت بهطور خلاصه یک سفارش استاپ (توقف) را با یک سفارش لیمیت (محدود) ترکیب میکنند. سفارشات استاپ قیمتی را برای اجرای یک سفارش تعیین میکنند و سفارشات محدود تعیین میکنند که چقدر ارز دیجیتال باید با آن قیمت تعیینشده خریداری یا فروخته شود. این سفارشها که بهعنوان «سفارشهای حد توقف» هم شناخته کار با حد ضرر متحرک میشوند، به معاملهگران اجازه میدهند تا حداقل سودی که آنها را راضی میکند، یا حداکثر هزینهای را که حاضرند پرداخت کنند، تعیین کنند.
سفارشهای مذکور بهگونهای هستند که حتی اگر معاملهگران از سیستم خود خارج شده باشند یا آفلاین باشند هم بهطور خودکار اجرا میشوند. شما میتوانید با در نظر گرفتن سطوح مقاومت و حمایت و نوسانات ارزهای دیجیتال، سفارشهای استاپ لیمیت را انجام دهید. در ادامه قدمبهقدم مباحث گفتهشده را بازتر میکنیم تا آنها را بهتر درک کنید.
سفارش استاپ چیست؟
معاملهگران زمانی از سفارش استاپ استفاده میکنند که بخواهند قیمت خاصی را برای فروش یا خرید یک ارز دیجیتال تعیین کنند. به این قیمت قیمت استاپ (Stop Price) گفته میشد و مهمترین جزء یک سفارش استاپ است. وقتی ارز دیجیتال موردنظر آنها به قیمت تعیینشده میشود، سفارش استاپ به یک سفارش در بازار اسپات تبدیل میشود تا بلافاصله معامله گردد.
سفارش لیمیت چیست؟
سفارش لیمیت هم نوعی ابزار معاملاتی است که در آن ارز دیجیتال مشخصی با قیمت مشخصی خریداری یا فروخته میشود. با این حال اگر شما تصمیم بگیرید ارز دیجیتال مشخصی را برای مثال به قیمت ۲۰ دلار و با استفاده سفارش لیمیت بخرید، سفارش شما در صورتی انجام میشود که قیمت ارز دیجیتال موردنظرتان به ۲۰ دلار یا به قیمتی کمتر از آن برسد. در این صورت هزینهای که شما پرداخت میکنید، کمتر خواهد بود.
در سفارش لیمیت فروش هم وقتی میخواهید ارز دیجیتال مشخصی را برای مثال به قیمت ۲۰ دلار بفروشید، سفارش شما در صورتی انجام میشود که قیمت ارز دیجیتال موردنظرتان به ۲۰ دلار یا به قیمتی بیشتر از آن برسد. به همین خاطر، سودی که شما به دست میآورید، بیشتر خواهد بود.
تفاوت سفارش استاپ و سفارش لیمیت در چیست؟
سفارشات استاپ و سفارشات لیمیت تقریباً شبیه به هم به نظر میرسند، اما دو تفاوت اساسی و مهم دارند.
اولین تفاوت این دو نوع سفارش در این است که سفارشات لیمیت از لحظهای که معاملهگران آنها را ثبت میکنند، در دفتر سفارشات صرافیهای ارز دیجیتال ثبت میشوند و بقیه معاملهگران هم میتوانند آنها را ببینند. این در حالی است که سفارشات استاپ زمانی وارد دفتر سفارشات صرافیهای ارزهای دیجیتال میشوند و بقیه معاملهگران میتوانند آنها را ببینند که به قیمت تعیینشده برسند.
تفاوت دوم سفارشات استاپ و سفارشات لیمیت در این است که قیمت تعیینشده در سفارشات استاپ آنها را فعال میکنند. با این حال، سفارشات لیمیت از قیمت تعیینشده بهعنوان حداقل قیمت مطلوب معاملهگران استفاده میکنند. بهعبارت دیگر، وقتی قیمت ارز دیجیتال به قیمت تعیینشده یا بهتر از آن میرسد، سفارش لیمیت اجرا میشود.
سفارش استاپ لیمیت چگونه انجام می شود؟
همان طور که گفته شد، سفارشات استاپ لیمیت، دو نوع سفارش استاپ و سفارش لیمیت را ترکیب میکند تا یک استراتژی قدرتمند برای سرمایهگذاران ایجاد شود و آنها بتوانند هزینههای خود را کاهش دهند. در سفارش استاپ لیمیت، سرمایهگذاران باید دو نوع قیمت را تعیین کنند:
بهطور کلی، قیمت استاپ و قیمت لیمیت در اکثر موارد نباید یکسان باشند. قیمت استاپی که شما تعیین میکنید، باعث میشود سفارشتان اجرا شود و بر اساس قیمتی است که ارز دیجیتال موردنظرتان آخرین بار با آن معامله شده است. از طرف دیگر، قیمت لیمیتی که شما تعیین میکنید، محدودیتهای قیمتی سفارش شما را تعیین میکند و سفارش شما باید با آن قیمت یا قیمتی بهتر از آن اجرا شود.
بیایید با یک مثال ادامه دهیم. فرض کنید که بیت کوین با قیمت ۲۰۰ دلار معامله میشود و طبق تحلیلهای شما قیمت این ارز دیجیتال قرار است افزایش یابد. با این حال فرصت این را ندارید که پای سیستمتان بنشینید و لحظه به لحظه روند آن را بررسی نمایید.
تحلیلهای شما نشان میدهند که محدوده ۲۵۰ دلار مقاومت بیت کوین محسوب میشود و اگر این ارز دیجیتال بتواند از قیمت مذکور عبور کند، تا ۴۰۰ دلار افزایش مییابد. در این جا میتوانید یک سفارش استاپ لیمیت استفاده کنید و از صرافی بخواهید وقتی قیمت بیت کوین به ۲۵۰ رسید، ۱۰ بیت کوین را (یا هر مقدار دیگری که خودتان میخواهید) را در قیمت ۲۷۰ دلار (برای اینکه مطمئن شوید بیت کوین از مقاومت خود عبور کرده است) برای شما خریداری کند.
در این مثال، قیمت استاپ ۲۵۰ دلار است و آغازکننده سفارش شما محسوب میشود. از طرفی قیمت لیمیت ۲۷۰ دلار است و محدودیتهای قیمتی سفارشتان را تعیین میکند.
حال تصور کنید که شما ۱۰ بیت کوین را به قیمت ۳۰۰ دلار خریدهاید و این ارز دیجیتال از ۵۵۰ دلار به ۵۰۰ دلار رسیده است. تحلیلهای شما نشان میدهند که اگر روند نزولی بیت کوین ادامه یابد و این ارز دیجیتال حمایت ۴۵۰ دلار را از دست بدهد، قیمت آن ممکن است تا محدوده ۳۶۰ دلار کاهش یابد. از طرفی شما نمیتوانید لحظهبهلحظه به نمودار بیت کوین خیره شوید. یا اصلاً خسته شدهاید و میخواهید بخوابید!
در این جا است که سفارش استاپ لیمیت به کار میآید. شما با ثبت یک سفارش استاپ لیمیت از صرافی میخواهید که اگر قیمت بیت کوین به ۴۶۰ دلار رسید، تمام بیت کوینهای شما را در قیمت ۴۵۵ دلار بفروشد. در این مثال قیمت استاپ ۴۶۰ و قیمت لیمیت ۴۵۵ دلار است.
بازه زمانی سفارشات استاپ لیمیت به چه صورت است؟
یکی دیگر از بخشهایی که معاملهگران هنگام استفاده از سفارشات استاپ لیمیت باید آنها را مشخص کنند، بازه زمانی سفارش مذکور است. آنها میتوانند انتخاب کنند که برای مثال، سفارششاk برای یک روز فعال باشد و در پایان روز معاملاتی منقضی شود. علاوه بر این، معاملهگران میتوانند روز مشخصی را برای لغو سفارششان تعیین کنند و یا اینکه حتی میتوانند از صرافیها بخواهند تا وقتی که خودشان سفارششان را کنسل نکردهاند، آن را لغو نکنند.
گفتنی است که صرافیهایی مثل بایننس برای این نوع بازههای زمانی مدت مشخصی را تعیین میکنند تا مجبور نشوند سفارشات بیاهمیت را برای همیشه پردازش کنند.
مزایا و معایب سفارشات استاپ لیمیت به چه صورت است؟
سفارشهای استاپ لیمیت هم جنبه مثبت کار با حد ضرر متحرک دارند و هم جنبه منفی. پس اگر میخواهید از داراییهای دیجیتالیتان محافظت کنید، باید از این ابزار بادقت استفاده کنید.
امکان خرید یا فروش ارزهای دیجیتال
سفارشات استاپ لیمیت انعطافپذیری غیرقابلانکاری دارند. شما میتوانید از این ابزار برای خرید یا فروش ارزهای دیجیتال موردنظرتان استفاده کنید و پس از انجام تنظیمات مربوط به آن به کار خود برسید. حتی بعد از تنظیم سفارشتان هم نیازی ندارید مدام روی سرمایهگذاریتان نظارت کنید.
عدم وجود ضمانت
نقطه ضعف اصلی سفارشات استاپ لیمیت در این است که هیچ تضمینی برای اجرای آنها وجود ندارد. اگر قیمت ارز دیجیتال یک معاملهگر به قیمت استاپی که تعیین کرده است نرسد، یا ارزش ارز دیجیتال موردنظرش از قیمت لیمیتی که تعیین کرده است عبور کند، سفارش او هرگز اجرا نمیشود.
به همین خاطر، معاملهگران ممکن است مجبور شوند ارز دیجیتالی را هولد کنند که ارزش خود را از دست داده است. یا اینکه ممکن است یک خرید بالقوه سودآور را از دست بدهند. شما باید بادقت قیمتهای موردنظرتان را انتخاب کنید تا مطمئن شوید که میتوانید سودتان را به حداکثر و ضررتان را به حداقل برسانید و در عین حال معاملهتان را از دست ندهید.
عدم معامله قسمتی از حجم معامله
تمام حجم سفارشات استاپ لیمیت ممکن است معامله نشود. این اتفاق زمانی میافتد که سفارش شما راهاندازی شده است، اما حجم کافی توسط معاملهگران دیگر در قیمت موردنظر شما ارائه نمیشود. در نتیجه، بخشی از سفارش شما انجام میشود، اما شما نمیتوانید کل ارز دیجیتالی را که مشخص کردهاید، بخرید یا بفروشید.
چگونه باید از سفارشات استاپ لیمیت استفاده کنیم؟
حالا که با استاپ لیمیت آشنا شدیم، وقت آن رسیده است که بدانیم چگونه باید از آن استفاده کنیم. با استفاده از برخی استراتژیهای پایه میتوانید کارایی سفارشات استاپ لیمیت خود را افزایش دهید و از تاثیرات منفی آنها دوری کنید.
۱. نوسانات ارز دیجیتال موردنظرتان را به خوبی بررسی کنید
بهتر است مستقیماً وارد معاملات استاپ نشوید و با استفاده از نسخههای آزمایشی کمی تمرین کنید. با این روش میتوانید با بازار ارز دیجیتال موردنظرتان و نوسانات آن بهخوبی آشنا شوید و ضرر خود را کاهش دهید.
۲. میزان نقدینگی ارز دیجیتال موردنظرتان را بررسی کنید
برخلاف تصورات بسیاری از معاملهگران کمتجربه سفارشهای استاپ لیمیت میتواند برای معامله ارزهای دیجیتالی که نقدینگی پایینی دارند، بسیار مفید باشد؛ چراکه این ارزهای دیجیتال احتمالاً نوسان پایینی هم دارند. با این حال، اگر نسبت به ارزهای دیجیتال کوچک احساس چندان خوبی ندارید، با استفاده از شاخصهایی مثل ارزش بازاری میتوانید نقدینگی ارز دیجیتال موردنظرتان بررسی کنید.
3. از تحلیل تکنیکال برای تعیین مقاومت ها و حمایت ها استفاده کنید
تحلیلهای تکنیکال جزء جدانشدنی تمام استراتژیهای معاملاتی است. به همین خاطر است که بسیاری از معاملهگران قیمت استاپ خود را در سطح حمایت یا مقاومت ارز دیجیتال موردنظرشان تعیین میکنند و برای تعیین آنها مجبورند از تحلیلهای تکنیکال استفاده کنند.
سوالات پرتکرار مربوط به سفارشات استاپ لیمیت
۱. با کدام یک از شاخص های تکنیکال می توان سفارشات استاپ لیمیت را انجام داد؟
جواب این سوال بهشدت به استراتژیهای معاملاتی شما بستگی دارد و برای هر معاملهگری میتواند متفاوت باشد. با این حال، یکی از پرکاربردین شاخصهای موجود برای سفارشات استاپ لیمیت میتواند شاخص میانگین متحرک (Moving Average) باشد. این شاخص با حذف نوسانات قیمتی به معاملهگر کمک میکند تا تصویر بهتری از متوسط قیمت و روند یک ارز دیجیتال به دست آورد.
برای مثال، تصور کنید که شما قیمت ارز دیجیتال شما در محدوده ۵۰ دلار است و میانگین متحرک آن در محدوده ۴۵ دلار قرار دارد. اگر نسبت به روند بازار و ارز دیجیتال خود مطمئن نیستید، میتوانید با استفاده از یک سفارش استاپ لیمیت و میانگین متحرک آن را برای فروش بگذارید تا از نوسانات بازار در امان باشید.
۲. تفاوت سفارش لیمیت و استاپ لیمیت چیست؟
همان طور که در بالا گفته شد، در سفارش استاپ لیمیت، سفارش لیمیت و سفارش استاپ با هم ترکیب میشود. در نتیجه سفارش لیمیت جزئی از سفارش استاپ لیمیت محسوب میشود. برای مثال تصور کنید که قیمت سولانا در ۱۰۰ دلار است و شما پیشبینی میکنید که تا ۳۰ دلار کاهش یابد. شما میتوانید با یک سفارش لیمیت از صرافی بخواهید که هر وقت سولانا به ۳۰ دلار یا کمتر از آن رسید، برایتان این ارز دیجیتال را خریداری کند. همان طور که میبینید در این جا دیگر نیاز ندارید قیمت استاپ را تعیین کنید.
۳. آیا می توان از سفارش استاپ لیمیت برای معاملات فیوچرز استفاده کرد؟
بله. شما در تمام بازارهای مالی میتوانید از این ابزار معاملاتی استفاده کنید و مانعی در این زمینه وجود ندارد.
کلام آخر
سفارش استاپ لیمیت ابزار معاملاتی قدرتمندی است که میتواند ریسک سرمایهگذاری شما را تا حد زیادی کاهش دهد. اگر از تفاوت ساعتهای معاملاتی ایران و خارج از کشور ضربه میخورید، این نوع سفارشات میتواند به شما کمک زیادی کند. با ترکیب چند سفارش استاپ لیمیت میتوانید هم در بازارهای نزولی و هم در بازارهای صعودی داراییهایتان را راحتتر مدیریت کنید.
حد ضرر یا استاپ لاس در بورس چیست؟
معاملهگران حرفهای وقتی وارد سهمی میشوند دو محدوده را برای خروج از سهم در نظر میگیرند: حد سود و حد ضرر. وقتی قیمت به هر کدام از این محدودهها برسد، معاملهگر اقدام به فروش و خروج از سهم میکند. حد سود در واقع محدودهای است که معاملهگر برای شناسایی سود در نظر گرفته و حد ضرر در بورس (یا همان استاپ لاس) هم محدودهای است که برای جلوگیری از ضرر بیشتر مشخص کرده است.
برای مثال، معاملهگر با ابزارهای تحلیلی خود به این نتیجه میرسد که سهمی را در قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کند. با استفاده از همین ابزارهای تحلیلی، این معاملهگر محدوده ۱۵۰۰ تومان را به عنوان حد سود در نظر میگیرد و اگر قیمت سهم رشد کند و به این محدوده برسد، سهم را با همین قیمت میفروشد و به یک سود ۵۰ درصدی میرسد. ولی اگر به هر دلیلی قیمت سهم پایین برود و مثلا به محدوده ۸۰۰ تومان (حد ضرری که معاملهگر تعیین کرده است) برسد، در اینجا هم معاملهگر اقدام به فروش سهامش میکند و با پذیرش ضرر ۲۰ درصدی، اجازه نمیدهد که سرمایهاش بیشتر از این مقدار کاهش پیدا کند.
تعیین حد ضرر، پایبندی به این محدوده و خروج از سهم در صورت رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر، یکی از مهمترین رفتارها برای ماندگار بودن در بازارهای مالی است. مولفههای بسیار زیادی وجود دارند که بر قیمت سهم و بازارهای مالی تاثیر میگذارند و پیشبینی همه این مولفهها عملا امکانپذیر نیست. در نظر گرفتن حد ضرر در واقع ابزاری احتیاطی است که معاملهگر باید در معاملاتش در نظر بگیرد تا بتواند ریسک مولفههای پیشبینیناپذیر (از قبیل تغییرات سیاسی، تغییر قیمت جهانی کالاهایی از قبیل نفت و فولاد، تغییرات بهره بانکی و غیره) را تا حد زیادی کنترل کند.
حد ضرر در بورس را چگونه تعیین کنیم؟
تعیین حد ضرر قاعده و قانون مشخص و ثابتی ندارد که بشود آن را برای همه معاملهگران تجویز کرد. تعیین حد ضرر به عواملی از قبیل درجه ریسکپذیری، مدتزمان معامله، شرایط بازار، وضعیت بنیادی سهم، وضعیت تکنیکالی نمودار قیمت و غیره بستگی دارد.
برای نمونه، شخصی ممکن است روحیه ریسکپذیری بالایی داشته باشد و بتواند بهراحتی ضررهای ۳۰ درصدی را هم تحمل کند. اما شخص دیگری چنین روحیهای نداشته باشد و اگر قیمت سهامش بیشتر از ۱۰ درصد افت کند، آرامش خودش را از دست بدهد و دچار اضطراب شود. معاملهگران موفق برای تعیین حد ضرر، پیش از هر چیز روحیات خودشان را در نظر میگیرند و مقدار مشخصی برای حد ضررشان دارند. این معاملهگران حد ضررشان را طوری در نظر میگیرند که آرامش و تمرکزشان را از دست ندهند و در صورت افت قیمت بتوانند ضرری را که متحمل میشوند بهراحتی بپذیرند. معاملهگران موفق میدانند که اگر در معاملهای ضرر کنند، میتوانند بهراحتی در معاملهای دیگر این ضرر را جبران کنند و در مجموع به سود برسند.
نکته: متداولترین محدوده برای تعیین حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایینتر از قیمت ورود به سهم است. علاوه بر این، معاملهگران محتاط، سرمایهشان را طوری مدیریت میکنند که اگر در یک سهم به حد ضرر رسیدند، حداکثر ۲ تا ۳ درصد از سرمایهشان را از دست بدهند. مثلا اگر کل سرمایهشان ۱۰۰ میلیون تومان است و ۱۰ میلیون تومان از این مبلغ را برای خرید سهام شرکت الف در نظر گرفتهاند، حد ضررشان را طوری در نظر میگیرند که اگر قیمت سهم به حد ضرر رسید، حد اکثر ۲ تا ۳ میلیون تومان ضرر کنند.
تعیین حد ضرر با استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال
تحلیلگران تکنیکال که بیش از هر چیز نمودار قیمت سهم را بررسی میکنند، اولین کارشان این است که سطوح مقاومت و حمایت قیمت سهام را مشخص کنند. معمولا انتظار میرود که قیمت سهم بعد از رسیدن به سطوح حمایتی واکنش مثبت نشان بدهد و شروع به رشد کند. معاملهگرانی که از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند، سعی میکنند سهامی را بخرند که قیمتشان نزدیک به محدوده حمایتی باشد و حد ضررشان را کمی پایینتر از این محدوده در نظر میگیرند. به این ترتیب محدوده حمایتی مانند نوعی سپر عمل میکند و اجازه نمیدهد که قیمت سهام بهراحتی به محدوده حد ضرر برسد.
در تصویر زیر نمونهای از حد ضرری را مشاهده میکنید که به کمک تحلیل تکنیکال مشخص شده است.
تحلیلگر در این مثال به این نتیجه رسیده است که محدوده ۹۰۰ تا ۹۵۰ تومان محدوده حمایتی سهم شستا است. این تحلیلگر میتواند طبق این تحلیل در این محدوده اقدام به خرید سهم کند و حد ضررش را محدوده ۸۵۰ تومان در نظر بگیرد. اگر قیمت زیر این محدوده تثبیت شود، در واقع حمایت ۹۰۰ تومانی از دست رفته است و انتظار نمیرود که در آینده نزدیک قیمت سهم بالاتر از این محدوده برود. پس معاملهگر باید سهم را بفروشد و از آن خارج شود.
البته در این نمودار همانطور که مشخص است قیمت سهم به این محدوده واکنش مثبت نشان داده و تا محدوده ۱۴۰۰ تومان هم رشد کرده است. باید دقت کرد که وقتی قیمت سهم به محدوده حمایتی واکنش مثبت نشان میدهد و از این محدوده فاصله میگیرد، فرصت خرید سهم از دست رفته است. زیرا اگر مثلا در قیمت ۱۲۰۰ تومان خریدار سهم باشید و حد ضرر را با استفاده از این تحلیل ۸۵۰ تومان در نظر بگیرید، متحمل ریسک بسیار زیادی خواهید بود. بهطور کلی در این روش هرچه قیمت خریدتان هرچه به حمایت نزدیکتر باشد، ریسک کمتری متحمل خواهید شد و پاداش بیشتری در انتظارتان خواهد بود.
حد ضرر متحرک چیست؟
یکی دیگر از مفاهیمی که خوب است در زمینه حد ضرر بدانیم، مفهوم حد ضرر متحرک است. حد ضرر متحرک یا Trailing Stop Loss در واقع ابزاری برای محافظت از سود است و زمانی به کار میرود که معامله ما وارد سود شده باشد و به حد سود رسیده باشد. شیوه استفاده از این نوع حد ضرر به این صورت است که مثلا معاملهگر در محدوده ۱۰۰۰ تومان وارد سهم شده است و حد سود را ۱۵۰۰ تومان در نظر گرفته است.
بعد از مدتی قیمت سهم رشد میکند و به ۱۵۰۰ تومان میرسد، اما تحلیلگر با ارزیابی شرایط به این نتیجه میرسد که احتمال دارد قیمت سهم از این هم بالاتر برود. در این حالت حد ضرر را بالاتر میآورد و در محدوده ۱۴۰۰ تومان قرار میدهد. به این ترتیب اگر قیمت سهم به رشد خودش ادامه بدهد، همچنان این امکان وجود خواهد داشت که سود بیشتری از این معامله کسب شود، ولی اگر قیمت سهم کاهشی شود، معاملهگر در محدوده ۱۴۰۰ تومان اقدام به فروش میکند و اجازه نمیدهد سودی که به دست آورده، از بین برود.
اهمیت رعایت حد ضرر
این مطلب را با مقایسه حد ضرر و کمبربند ایمنی آغاز کردیم، ولی هرچه درباره رعایت حد ضرر بگوییم کم گفتهایم. رعایت حد ضرر این امکان را برای معاملهگر فراهم میکند که اگر شرایط طبق انتظارش پیش نرود، با ضرر حداقلی از معامله خارج شود و سرمایهاش برای معامله بعدی آزاد باشد و بتواند در معاملات آینده این ضرر کوچک را جبران کند و به سود برسد.
گاهی پیش میآید که بعضی از معاملهگران تازهکار وارد محدوده حد ضرر میشوند و از سهم خارج میشوند، اما درست بعد از خروج آنها، روند صعودی سهم آغاز میشود و حسرت کسب سود با این معاملهگران میماند. بسیاری از افراد تازهکار بهراحتی تحت تاثیر چنین موقعیتهایی قرار میگیرند و حد ضرر را بهکلی کنار میگذارند، نکته اینجاست که چنین کاری میتواند آغاز مسیری باشد که بهراحتی به ناکامی معاملهگران منتهی میشود.
رعایت حد ضرر از ضروریات معاملهگری است و اگر حد ضررتان بهراحتی فعال میشود و تعداد زیادی از معاملاتتان به حد ضرر میرسد، معنایش این نیست که نباید حد ضرر در نظر گرفت، بلکه مفهومش این است که شیوه تحلیل و معاملهتان ایراد دارد و باید به دنبال رفع این ایرادها باشید. متداولترین مشکل هم این است که معاملهگران تازهوارد محدوده مناسبی برای خرید سهم در نظر نمیگیرند و با هر قیمتی که شد اقدام به خرید میکنند.
بهترین محدودهها برای خرید سهم محدودههای حمایتی است و معاملهگر باید پیش از آنکه قیمت به این محدوده برسد، آماده خرید باشد و هر وقت قیمت به این محدوده رسید اقدام به خرید کند و نه قبل یا بعد از آن. در این صورت اگر محدودههای حمایتی بهدرستی تشخیص داده شود، حد ضررهای کمتری در معاملاتمان فعال خواهد شد و تعداد بیشتری از معاملاتمان با موفقیت همراه خواهد بود.
نحوه محاسبه حد ضرر در بورس
شیوههای مختلفی برای محاسبه و تعیین حد ضرر در بورس وجود دارد. در بعضی از این روشها از ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده میشود و در بعضی دیگر حد ضرر را صرفا بر مبنای قیمت تعیین میشود. در ادامه چند روش برای تعیین حد ضرر را با هم مرور میکنیم.
تعیین حد ضرر ثابت
حد ضرر ثابت معمولا به دو صورت تعیین میشود. در روش اول معاملهگر مقدار مشخصی از قیمت را به عنوان حد ضرر در نظر میگیرد. مثلا معاملهگر حد ضررش را ۵۰ تومان کمتر از قیمت خرید در نظر میگیرد. در این روش، اگر قیمت خرید سهمی ۹۰۰ تومان بوده باشد، حد ضرر مقدار ۸۵۰ تومان خواهد بود.
در روش دوم درصد مشخصی به عنوان حد ضرر در نظر گرفته میشود. در این حالت معاملهگر حد ضررش را مثلا ۱۰ درصد زیر قیمت خرید در نظر میگیرد. به عنوان مثال، اگر قیمت خرید سهم ۲۰۰۰ تومان باشد و معاملهگر حد ضرر ۱۰ درصدی در نظر داشته باشد، حد ضرر سهم ۱۰ درصد پایینتر از ۲۰۰۰ تومان، یعنی ۱۸۰۰ تومان، خواهد بود.
نکته: در این روش حد ضرر معمولا بین ۵ تا ۱۵ درصد در نظر گرفته میشود.
تعیین حد ضرر به کمک میانگینهای متحرک
بعضی از معاملهگران برای اینکه انعطافپذیری بیشتری در معاملاتشان داشته باشند، از حد ضررهای دینامیک استفاده میکنند. در این روش معمولا از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر استفاده میشود. یکی از متداولترین اندیکاتورها برای این کار، میانگینهای متحرک هستند.
در این روش، معاملهگر یک اندیکاتور میانگین متحرک (مثلا میانگین متحرک ۵۰ روزه) را در نظر میگیرد و وقتی قیمت سهم زیر این میانگین تثبیت میشود، اقدام به فروش سهم میکند. میانگین متحرک ۵۰ روزه در واقع نشان میدهد که میانگین قیمت سهم طی ۵۰ روز معاملاتی اخیر چه مقدار بوده است. اگر قرار به رشد سهم باشد، قیمت باید بالای این میانگین حرکت کند و اگر قیمت سهم کمتر از این میانگین شود، نشانه آن است که کاهش قیمت سهم ادامه خواهد داشت.
تعیین حد ضرر به کمک محدوده حمایتی
یکی از مهمترین مواردی که در تحلیل تکنیکال مطرح میشود، بررسی و تشخیص سطوح حمایتی است. در این روش، معاملهگر به کمک تحلیل تکنیکال سطوح حمایتی مهم سهم را تعیین میکند و حد ضرر را ۵ الی ۱۰ درصد زیر این محدوده در نظر میگیرد. برای نمونه، اگر معاملهگر به این نتیجه برسد که سهمی در محدوده ۳۵۰ تومان حمایت تکنیکالی دارد، حد ضررش را ۱۰ درصد پایینتر از این محدوده (یعنی محدوده ۳۱۵ تومان) در نظر میگیرد.
معایب و مزایای رعایت حد ضرر در بورس
در قسمتهای قبلی این مطلب به مزایای رعایت حد ضرر در بورس اشاره کردهایم. اما به طور خلاصه، مهمترین مزیت رعایت حد ضرر این است که سرمایه شما از آسیب در امان میماند و در ازای از دست رفتن بخش کوچکی از سرمایه، این امکان را خواهید داشت که وارد معامله دیگری شوید و زیان معامله قبلی را جبران کنید.
مزیت مهم دیگر رعایت حد ضرر این است که اعصاب و روانتان آرام میماند و هر روز نگران این نخواهید بود که ضررتان بیشتر خواهد شد یا نه و اینکه چه زمانی روند سهم تغییر خواهد کرد و از ضرر خارج خواهید شد.
رعایت حد ضرر، اگر درست و اصولی و بر مبنای روحیات معاملهگر تعیین شده باشد، معایب خاصی ندارد. ولی اگر حد ضررتان را طوری در نظر بگیرید که به سرعت فعال شود، تعداد معاملات ناموفقتان زیاد خواهد شد و در نتیجه بخش مهمی از سرمایهتان را از دست خواهید داد.
مثلا اگر حد ضررتان را ۵۰ درصد در نظر بگیرید، با رسیدن به این حد ضرر نیمی از سرمایهتان را از دست خواهید داد. یا اگر هنگام خرید سهم و تعیین حد ضرر، به محدودههای حمایتی سهم توجه کافی نداشته باشید و قیمت خریدتان فاصله زیادی با محدوده حمایتی داشته باشد، این امکان که حد ضررتان بهراحتی فعال شود وجود خواهد داشت. در این حالت هم شناسایی ضرر و خروج از معامله باعث خواهد شد بخشی از سرمایهتان از دست برود، در حالی که اگر محدوده ورودتان مناسب میبود و حد ضررتان را زیر محدوده حمایتی قرار میدادید، در این معامله به سود مناسبی میرسیدید.
نکته مهم: پیش از اینکه به فکر خرید سهمی باشیم، باید حد ضرر مناسبی برای این سهم در نظر بگیریم و سپس اقدام به خرید کنیم. در این حالت محدوده خریدمان را باید طوری انتخاب کنیم که اگر معامله وارد ضرر شد و به حد ضرر رسید، زیانمان بیشتر از مقداری که از قبل مشخص کردهایم نباشد.
مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر
یک روش ساده برای تعیین حد ضرر طی کردن مراحل زیر است:
- تعیین محدوده حمایت تکنیکال
- اقدام به خرید نزدیک به حمایت
- قرار دادن حد ضرر ۵ تا ۱۵ درصد پایینتر از حمایت
فرض کنید نمودار سهم فولاد مبارکه را تحلیل کردهایم و به این نتیجه رسیدهایم که سهم در محدوده ۱۰۰۰ تومان حمایت خوبی دارد. سپس در این محدوده اقدام به خرید کردهایم و حد ضررمان را ۱۰ درصد پایینتر از این محدوده قرار دادهایم. در تصویر زیر این حالت را میبینید.
همانطور که در این تصویر میبینید، قیمت سهم بعد از خرید ما افت کرده است و زیر محدوده حد ضرر رفته است. در این حالت باید سهم را بفروشیم و از سهم خارج شویم. چون این احتمال را میدهیم که روند نزولی سهم ادامه پیدا کند و ضرر ما بیشتر شود. البته در این مثال سهم وارد یک روند خنثی شده است و اصطلاحا درجا زده است.
اما اگر همین حد ضرر را رعایت کرده باشیم، با ضرر حداقلی از سهم خارج شدهایم و خودمان را درگیر درجا زدنهای فرساینده سهم نکردهایم. به این ترتیب، بعد از شناسایی ضرر سرمایهمان آزاد شده است و این امکان را یافتهایم که بدون از دست دادن زمان خرید دیگری انجام بدهیم و در معاملات بعدی به سود برسیم.
دیدگاه شما