سرمایه‌گذاری غیرمستقیم
سه اَپلیکیشن «سیگنال»، «اسنپ» و « آپ»، می‌توانند دسترسی متقاضیان و سرمایه‌گذارانِ صندوق‌های بورسی را به راحتی در کل کشور پوشش دهند.
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت و گو با پایگاه خبری بازارسرمایه (سنا) با بیان مطلب فوق گفت: بعد از ابلاغ دستورالعمل سرمایه‌گذاری برخط در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سه اَپلیکیشن بزرگ «سیگنال»، «اسنپ» و « آپ»، برای صدور و ابطال صندوق‌های سرمایه گذاری فعالیت می کنند. با راه‌اندازی این سه اَپ بزرگ، در کنار اَپلیکیشن های اختصاصی بازارسرمایه مانند «آی بی شاپ»، «لوتوس آی بی» می‌توان مدعی شد همه مردم می‌توانند از این امکان بهره‌مند شوند.
میثم فدایی یکی از مهمترین مشکلات بازارسرمایه را کمبود شعب فیزیکی نهادهای مالی در کل کشور عنوان کرد و گفت: در حال حاضر سه اَپ اخیر در اغلب گوشی های مردم وجود دارد؛ نبود دسترسی آسان به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها شاید یکی از عواملی بود که سرمایه گذاری مستقیم را با مشکلاتی مواجه کرده بود.
«سیگنال» نخستین اپلیکیشن بازارسرمایه
وی افزود: نخستین اَپلیکیشن در این خصوص که از خانواده بازارسرمایه نیز بود، «سیگنال» نام دارد که به شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت تعلق دارد. این اَپلیکیشن حدود ۷ میلیون نفر استفاده کننده تخصصی دارد و در حال حاضر صدور و ابطال ۹ صندوق سرمایه گذاری را انجام می دهد و تا این لحظه توانسته است حدود ۱۰۰ میلیارد تومان برای صندوق ها منابع مالی جذب کند.
«اسنپ»، نخستین اَپ خارج از بازارسرمایه
فدایی، «اسنپ» را دومین اَپلیکیشنی دانست که در این حوزه وارد شده است و توضیح داد: این اَپلیکیشن به طور سوپر اَپ فعالیت دارد. در حال حاضر بیش از ۴۰ میلیون نفر به این اَپلیکیشن دسترسی دارند. سرمایه‌گذارانی که سجامی هستند، می توانند با استفاده از این اَپ صدور و ابطال یونیت‌های صندوق سرمایه گذاری خود را انجام دهند. این اَپ، نخستین اَپلیکیشنی است که خارج از گروه بازارسرمایه به این حوزه وارد شده است.
وی بیان کرد: اَپلیکیشن «آپ»، سومین اَپلیکیشین موجود در این حوزه است که مراحل نهایی آن در حال انجام بوده و می‌توان گفت بیشتر از خانواده بازار پول به حساب می آید. همانطور که می‌دانید این اَپ بزرگترین اَپلیکیشن در حوزه پرداخت به شمار می آید. براین اساس به زودی صندوق های بازارسرمایه را بر روی پلتفرم آپ نیز خواهیم داشت.
اپلیکیشن‌های استارتاپی وارد شدند
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: چند اَپلیکیشن استارتاپی از جمله اَپ های «مانو» و «بلوط» نیز در این حوزه وارد شده اند. این اَپ ها با ایده‌های خاصی وارد این حوزه شده و توانسته‌اند با موضوع مدیریت ثروت، واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری را به فروش برسانند.
فدایی تصریح کرد: با وجود دستورالعمل اخیر و حضور اَپ های موجود در این حوزه، امیدواریم سال آینده با ثمرات این اتفاق شاهد توسعه خوبی در حوزه صندوق ها باشیم.
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان این گفتگو خبر داد: صندوق املاک نیز در هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب شده و تا یک ماه آینده شروع به فعالیت خواهد کرد.
در سالی که گذشت چه بر سر بازار سرمایه آمد؟ / سرمایه‌گذاری غیرمستقیم همچنان در حاشیه
سال ۱۳۹۹ بازار سرمایه و دیگر بازارهای مالی تغییرات زیادی به خود دیدند. شاید یکی از دلایل آن شیوع ویروس کرونا بود که بسیاری از کسب‌وکارها را مختل کرد و دچار افت زیادی شدند. در گزارشی که گروه مقیاس تهیه کرده، وضعیت بازارهای مالی در سال گذشته در ایران وجهان را در سال گذشته بررسی کرده است. همچنین سه سناریو برای اینکه بازارهای مالی چه شرایطی خواهند داشت ترسیم کرده است. در این مطلب بخشی از این گزارش آورده شده است.
در سالی که گذشت شاخص بورس از ۵۰۰ هزار واحد به شاخص دو میلیون واحد هم رسید. ۲۰ مردادماه ۱۳۹۹ بود که شاخص واحد دو میلیون را در نوردید، اما پس از آن شاهد ریزش شاخص بودیم. تا جایی‌که در ۲۷ اسفندماه ۱۳۹۹ شاخص یک میلیون و ۳۰۷ هزار واحد بود. به‌طور کلی در طول یک سال شاخص بورس ۱۵۳.۷ درصد رشد داشته است. در نمودار زیر مهمترین اخباری که در سال ۱۳۹۹ بر بازار بورس تاثیرگذار بوده آورده شده است.
طبق گزارش گروه مقیاس تعداد روزهای کاری در بازار سرمایه در سال گذشته ۲۳۶ روز بوده که شاخص کل در ۱۳۰ روز مثبت و ۱۰۶ روز منفی بوده است. شاخص هم‌وزن نیز ۱۲۴ روز مثبت و ۱۱۲ روز منفی بوده است. نمادهایی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم مانند فنورد، شکف، آرمان، میدکو و بپاس، نمادهایی ما بیشترین تعداد روز مثبت بوده‌اند. از سوی دیگر نمادهای جهرم، بایکا، ثپردیس، و قشیر از جمله نمادهایی بودند که بیشترین تعداد روز منفی را در سال گذشته داشته‌اند. در نمودارهای زیر میزان بیشترین تعداد روز مثبت و منفی نمادها نشان داده شده است.
همچنین بیشترین بازدهی یک‌ساله متعلق به نماد «کدما» با بازدهی ۲۱۷۸ درصد و کمترین بازدهی یک‌ساله متعلق به نماد «ولیز» بوده که ۶۲ درصد بازدهی منفی داشته است.
ارزش بازار بورس و فرابورس در سال گذشته در مجموع ۶،۴۵۴،۸۱۲ میلیارد تومان بوده که معادل ۲۶۹ میلیارد دلار می‌شود. به‌طور میانگین نیز ارزش معاملات هر روز بازار در سال گذشته ۱۱،۹۷۲ میلیارد تومان بوده است. در این میان نمادهای فارس، فولاد، فملی و شستا بیشترین ارزش بازار را داشته‌اند.
وضعیت کلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سال ۱۳۹۹
از ابتدای سال ۱۳۹۸ با رشد بازار سرمایه و ورود مردم به این بازار و باتوجه به تخصصی بودن و همچنین خطرات و ریسک‌های مختلفی که این بازار دارد، انتظار می‌رفت که تمرکز دولت و ارگان‌های مالی مختلف روی آموزش مردم و سوق دادن آنها به سمت سرمایه‌گذاری غیرمستقیم باشد.
اما این اتفاق نیفتاد و فقط درصد کمی از پول وارد شده به بازار وارد صندوق‌ها شد و اغلب مردمی که با تشویق‌های دولت و با شنیدن درصدهای سود بالا وارد بازار شده بودند، سرمایه‌گذاری مستقیم را انتخاب کردند؛ درصورتی‌که دانش کافی برای این کار را نداشتند.
در جدول زیر نوع صندوق با خالص ارزش دارایی صندوق و میزان بازدهی در طول یک سال نشان داده شده است.
باتوجه به این جدول، پربازده‌ترین صندوق درآمد ثابت در سال ۱۳۹۹ متعلق به صندوق نیکوکاری کشتی ورزشی ملی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم با بازدهی ۱۰۰.۴۴ درصد، پربازده‌ترین صندوقی سهامی متعلق به صندوق سرو سود مدبران با بازدهی ۲۵۶.۶۳ درصد، پربازده‌ترین صندوق مختلط متعلق به صندوق یکم نیکوکاری آگاه با بازدهی ۲۵۸.۰۶ است.
تحلیل بازارهای موازی
در سال ۱۳۹۹ سرمایه‌گذاری هوشمندانه می‌توانست سرمایه افراد را چندین برابر کند. در نیمه اول سال و تا اواسط مردادماه، بازار بورس بازدهی‌های عجیبی از خود به جا گذاشت؛ ولی از مردادماه تا آخر سال وارد یک ریزش بی‌سابقه شد. اما فرصت‌های سرمایه‌گذای هنوز هم کم نبودند. در نیمه دوم سال این بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال بودند که سروصدای زیادی به پا کردند. با یک استراتژی مناسب امسال امکان به دست آوردن سودهای چند درصدی از بازارهای محتلف مالی وجود داشت. در نمودار زیر بازدهی بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری در سال ۱۳۹۹ نشان داده شده است.
پایین بودن میانگین P/E بازار سرمایه در سال ۱۳۹۹
به وضوح پیداست که در ریزش‌های سنگین قبلی در سال ۱۳۹۲، سال ۱۳۹۸ و البته مردادماه ۱۳۹۶ این شاخص در اوج خود قرار داشته و ریزش بر اساس منطق درستی صورت پذیرفته است. نکته جالب در مورد ریزش اخیر رشد تاریخی و بی‌مانند این نسبت در راند صعودی امسال است که به وضوح در پی انتظارات تورمی فعالان صورت پذیرفته است.
با کاهش تنش‌ها و تعدیل انتظارات به نظر می‌رسد که از حباب بازار بسیار فاصله گرفته‌ایم و قیمت‌ها در شرایط فعلی ارزنده هستند، اما فردی ممکن است ادعا کند که این نسبت همچنان نسبت به دوره تاریخی آن در سال‌های پیش از سال ۱۳۹۹، اعداد بالایی را دارد. ولی باید در نظر داشت که در زمستان ۱۳۹۸ و بهار سال ۱۳۹۶ به علت وقوع کرونا و تعطیلی شرکت‌ها و کاهش قیمت‌های جهانی، بسیاری از شرکت‌ها عدد سود بسیار پایینی را ثبت کردند که این داده‌ها از منظر علمی «داده پرت» محسوب می‌شوند. با تعمیم سود زمستان شرکت‌ها می‌توان انتظار داشت که این نسبت در حال حاضر حتی از میانگین تاریخی آن نیز بسیار پایین‌تر باشد.
کم‌رونق شدن تامین مالی در بازار سرمایه
تامین مالی در بازار سرمایه از محل صرف سهام، عرضه اولیه شرکت‌ها در بورس و انتشار اوراق بدهی شرکت‌ها انجام می شود. نکته‌ای که در سال گذشته و همچنین سال‌های قبل در این رابطه قابل توجه استعدم توج کافی سیاست‌گذاران به این وظیفه بازار سرمایه یعنی تامین مالی است.
عمق بازار سرمایه ایران در سال‌های اخیر چندین برابر شده است، اما رقم ریالی تامین مالی از طریق بازار سرمایه در دو سال اخیر کمتر از پنج برابر شده است، درحالی‌که اگر سیاست‌گذاران مسیر تامین مالی از طریق بازار سرمایه را هموار می کردند، این امکان بود که از رونق بی سابقه بازار در سال‌های اخیر برای افزایش تامین مالی و رونق تولید در شرکت‌ها استفاده شود. در نمودار زیر آمار تامین مالی در بازار سرمایه در سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ نشان داده شده است.
نکته حائز اهمیت نبود فضای مناسب در ایران برای انتشار اوراق بدهی شرکت‌هاست. در همه دنیا انتشار اوراق بدهی یکی از مهمترین روش‌های تامین مالی شرکت‌ها در بازار سرمایه است، اما متاسفانه در کشور ما به دلیل ضعف‌های ساختاری بازار بدهی، سهم این روش تامین مالی برای شرکت‌ها تقریبا ناچیز است.
پایین آمدن آمار مشارکت‌کنندگان در عرضه‌های اولیه
همانطور که در نمودار زیر مشخص است، متاسفانه انقلابی که می‌توانست برای بازار سرمایه رخ دهد نافرجام ماند و تمام پتانسیل‌هایی که این بازار می‌توانست داشته باشد از بین رفت. در ابتدای سال با توجه به رونق بازار به مرور شاهد افزایش تعداد شرکت‌کنندگان در عرضه اولیه‌ها بودیم و حتی در بسیاری از عرضه‌ها که در بهار و تابستان قبل از شروع ریزش بازار انجام شد، شاهد آمار بی‌سابقه بالای ۵ میلیون نفر از سرمایه‌گذاران بودیم، اما با شروع ترند نزولی در بازار تعداد مشارکت کنندگان در بازار کاهش پیدا کرد و حتی در آخرین عرضه اولیه سال ۱۳۹۹ یعنی اپال، آمار به زیر ۳ میلیون نفر رسید. همچنین از دلایل دیگری که باعث شد آمار مشارکت تا این حد کاهش پیدا کند، علاوه بر جو منفی بازار و خروج سرمایه‌گذاران، ارزش‌گذاری بالا، بازدهی منفی عرضه اولیه‌های قبل و بی‌اعتمادی مردم به دولت بود.
باوتجه به نمودار بالا هر فرد برای شرکت در ۲۶ عرضه اولیه انجام شده در سال ۱۳۹۹ مجموعا حدود ۸ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان سرمایه نیاز داشته و ز نگهداری این سهام تا ۲۰ اسفندماه ۱۳۹۹ حدود ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان سود کرده است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری در حاشیه
از ابتدای سال ۱۳۹۸ که بازار سرمایه مورد توجه دولت و سرمایه‌گذاران قرار گرفت، شاهد ورود بی‌سابقه سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه بودیم. بیشترین انتقادی که به این هجوم می‌شد، این بود که مردم به جای ورود مستقیم به بازار سرمایه، به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم رو آورند، چراکه بیشتر افراد تخصصی در شیوه سرمایه‌گذاری نداشتند. شرکت‌های مدیریت دارایی (صندوق‌های سبدگردانی و سرمایه‌گذاری) و مشاوره سرمایه‌گذاری نهادهایی هستند که باید در راه افزایش فرهنگ سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و اصولی در بازار سرمایه گسترش پیدا کنند تا سرمایه‌گذاری افراد عادی توسط افراد خبره و حرفه‌ای صورت گیرد.
طبق نمودار بالا تعداد دارایی تحت مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران بسیار کمتر از نیاز بازار است و فرهنگ‌سازی برای سرمایه‌گذاران در صندوق‌ها باید بیشتر از قبل صورت گیرد.
در ایران مجموعا ۲۴۱ صندوق سرمایه‌گذاری فعال وجود دارد که ترکیب نوع این صندوق‌ها در نمودار بالا آمده است. در مجموع ۷۳ صندوق سرمایه‌گذری سهامی در بازار فعال هستند و صندوق‌های دارا یکم و پالایش ۳۹ درصد از ارزش کل صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی را تشکیل می‌دهند.
این درحالی است که بازار ایران در مقایسه با کشورهای همسایه مانند پاکستان به عنوان کشوری مشابه به ایران و همچنین آمریکا به عنوان کشوری با بزرگترین بازار سرمایه دنیا کمترین میزان سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها را دارد. اکنون تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در آمریکا هفت هزار و ۹۰۰ صندوق است.
نسبت دارایی تحت مدیریت صندوق‌ها به ارزش بازار کشور
شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری نیز یکی از راه‌های ارتباطی سرمایه گذران خرد با متخصصان بازار سرمایه هستند که متاسفانه نقش کم رنگی را در میان دیگر کانال‌های مشاوردهی دارند.
همانطور که نمودار زیر نشان داده شده است، ضریب نفوذ کانال‌های تلگرامی و فضای مجازی بر سرمایه‌گذاران بسیار بالا بوده است. بسیاری از افراد بدون هیچ دانشی وارد بازار شده و با تحلیل غلط یا راهنمایی افراد غیرمتخصص دست به خریدوفروش سهام می‌زنند.
عدم حضور گسترده شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری و افراد متخصص و دلسوز بازار در فضای مجازی باعث افزایش کلاهبرداری و راهنمایی غلط در این بازار می شود. طبق سوال زیر تنها سه درصد از پاسخ دهندگان از شرکات‌های مشاور سرمایه‌گذاری مشورت گرفته‌اند.
تا به حال برای معاملات خود سابقه مشورت با کدام‌یک از موارد زیر را داشته‌اند؟ (منبع: نظرسنجی مقیاس)
اقتصاد جهانی در سالی که گذشت
امسال اتفاقات بازارهای جهانی کم نبودند. طبیعتا اصلی‌ترین اتفاق و تهدید اقتصاد جهانی را می‌توان در سال گذشته ویروس کرونا دانست. در پی شیوع ویروس کرونا بازار سهام بیشتر کشورها متاثر از این ویروس و چشم‌انداز تیره جهانی دچار افت زیادی شدند و صنایع گردشگری، حمل‌ونقل و ساخت و ساز دچار بیشترین آسیب در بین صنایع مختلف شدند. در پی کاهش گردشگری و کاهش مصرف فراورده‌های نفتی، قیمت نفت نیز دچار افت زیادی شد و حتی کار به جایی رسید که در پی پر شدن ظرفیت‌های نگهداری نفت در سطح جهان قیمت قراردادهای آینده یک ماهه نفت منفی شد.
کامودیتی‌ها نیز از این قضیه مستثنا نبودند. حتی اصلی‌ترین کامودیتی‌های پرمصرف به جز مواردی محدود دچار افت زیادی شدند. طلا نیز به عنوان یک دارایی امن سقف‌شکنی کرد و در این بین آمار اشتغال و شاخص‌های مختلف فلاکت، افت‌های پی‌در‌پی ثبت می‌کردند.
با بهبود وضعیت مبتلایان و اخبار مثبت حول تولید واکسن به مرور اقتصاد مرده جهانی علایم حیاتی از خود نشان دادند و تقریبا بیشتر ریزش‌ها تقریبا ریکاوری شدند.
رشد بی‌سابقه بیت‌کوین
سال گذشته شاهد رشدی بی‌سابقه در قیمت بیت‌کوین و آلت‌کوین‌ها بوده‌ایم و می‌توان گفت یکی از ترندترین‌های بازارهای مالی در سال اخیر بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال بوده‌اند که با توجه به نوسانات بالایی که از خود نشان دادند، توجه بسیاری از معامله‌گران را در سراسر دنیا را به خود جلب کرده است و با توجه به فراگیری استفاده از آنها احتمالا شاهد پیشرفت عظیمی در تکنولوژی بلاکچین در سال آتی باشیم که می‌تواند فرصت‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاران، علاقه‌مندان و معامله‌گران این حوزه ایجاد کند.
شاخص نوسانات بازار آمریکا در چه وضعیتی قرار دارد؟
شاخص VIX که مخفف عبارت Volatolity Index است، عبارت است از شاخص نوسانات بازار. این شاخص به عنوان یک شاخص بسیار مهم توسط سرمایه‌گذاران در بورس آمریکا به کار گرفته می شود. شاخص VIX انتظارات معامامله‌گران درباره شاخص سهام S&P500 را نشان می‌دهد و بر اساس معاملات انجام شده روی اختیار خریدوفروش شاخص S&P500 برای ۳۰ روز آینده در بورس شیکاگو بنا شده است.
هنگامی که شاخص VIX در پایین‌ترین نقطه خود باشد به این معنی است که بازار سهام به نقطه اوج خود رسیده است سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و احتمال ریزش قیمت‌ها وجود دارد. در مواقعی که شاخص VIX به عددهابی پایین‌تر از ۱۶ می‌رسد می‌توان گفت بازار دچار رکود و مواقعی که بین ۱۶ و ۲۵ است در حالت تعادل و اگر بالاتر از ۲۵ برود خبر از بالا رفتن ریسک بازار وعدم خوش‌بینی معامله‌گران در آینده می‌دهد.
همانطور که در عکس زیر نشان داده شده با رسیدن شاخص VIX به محدوده‌های تعادلی و خنثی به نظر تعادل و ثبات به بازار برگشته است و ترسی میان معامله‌گران در مقطع فعلی وجود ندارد.
پیش‌بینی بازار در آینده
در پایان این گزارش، به سه سناریوی احتمالی پیش‌روی بازار اشاره شده است. سناریوی اول به پابرجا ماندن تحریم های آمریکا اشاره دارد. در این صورت شاهد بازگشت صادرات نفت به بیش از دو میلیون بشکه در روز توسط کانال چین هستیم.
با افزایش سطح صادرات نفت و افزایش ذخایر ارزی بانک مرکزی، با احتمال بالایی شاهد افزایش دخالت بانک مرکزی به عنوان بزرگترین بازارساز در زمینه ارزی باشیم که در این حالت، احتمال شیب صعودی ملایم نرخ دلار و کاهش شوک‌های ارزی امری بسیار محتمل خواهد بود.
سناریوی دوم بازگشت کامل طرفین به برجام و افزایش صادرات نفت به روزانه دو میلیون بشکه در روز است.
با کاهش سطح تحریم‌ها، بازگشت به برجام و افزایش صادرات نفت، بانک مرکزی با احتمال بالایی بار دیگر با حمله به سود بانکی و کاهش آن، موجبات کاهش p/e بازار و جذاب شدن p/e فوروارد آن در میان مدت را فراهم کند که به نظر ما و اکثر تحلیلگران برای فرار از مشکلات اقتصادی ناشی از کاهش نرخ دلار، چشم‌انداز تورم و همچنین شرایط فعلی بازار بهترین کار ممکن است. همچنین با کاهش نرخ سود بانکی هزینه تامین مالی دولت از بازار بدهی نیز کاهش پیدا میکند و دولت بعدی که به دلیل این حجم از فروش اوراق در دوران فعلی یکی از بدهکارترین دولت‌های روی کار آمده خواهد بود کار آسان‌تری برای کنترل و مهار تورم خواهد داشت.
سناریوی سوم فشار حداکثری و باقی ماندن تحریم‌ها و همچنین عدم امکان صادرات نفت است. سبد پیشنهادی ما در صورت افزایش سطح تحریم‌ها و کاهش سطح فروش نفت سهم‌های کامودیتی محوری همچون ومعادن، تاصیکو و سایر کامودیتی‌های فاندامنتالی است.
باتوجه به سناریوهای مطرح شده بهتر است سبد سرمایه‌گذاری خود را متناسب با سناریوی اتفاق افتاده بچینید تا بتوانید سود خوبی از بازار کسب کنید.
با اینکه سال ۱۳۸۸ رشته روابط عمومی را انتخاب کردم، اما آمال و آرزوهایم با سازوکار این رشته سنخیتی نداشت و پا به دنیای خبرنگاری و روزنامه‌نگاری گذاشتم. در سال ۹۶ با قبولی در کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی علامه خواستم به حوزه سیاست و جامعه وارد شوم که بخت و اقبالم این بود تا در راه پرداخت با دنیای فناوری و فین‌تک آشنا شوم و حالا خبرنگار حوزه بورس این رسانه هستم.
توسعه سرمایه‌گذاری غیر مستقیم
توسعه و تسهیل دسترسی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از اقدامات انجام شده در خصوص توسعه سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است.
به گزارش نبض بورس، مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، با بیان مطلب بالا، گفت: «در همین راستا، سازمان بورس و اوراق بهادار دسترسی‌های آنلاین و آف لاین را برای استفاده آسان‌تر سرمایه‌گذاران بازارسرمایه گسترش داده است. »
امکان صدور و ابطال صندوق‌ها در شعب بانک‌ها
میثم فدایی گفت: «در خصوص دسترسی‌های آنلاین، دستورالعمل سرمایه‌گذاری آنلاین تصویب شد که از این طریق، امکان صدور و ابطال صندوق‌ها بر روی اپلیکیشن‌های مختلف و استارتآپ‌های بزرگ کشور، فراهم شده است؛ همچنین امکان صدور و ابطال صندوق‌ها در شعب بانک‌ها آزاد شده است. »
وی تصریح کرد: «علاوه بر موارد بالا و در جهت توسعه سرمایه گذاری غیرمستقیم، ابزارهای سرمایه‌گذاری متنوعی طراحی شده‌اند؛ صندوق‌های املاک و مستغلات و نیز صندوق‌های اهرمی برخی از این ابزارهای جدیدی هستند که به تازگی در بازارسرمایه معرفی شده‌اند. »
فدایی با اشاره به مقررات‌زدایی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعلی گفت: «سازمان بورس و اوراق بهادار برخی از قوانین دست و پاگیر را کاهش داده و سعی کرده است تاحد امکان به افزایش کارایی صندوق‌ها کمک کند. »
رشد ۳۳ درصدی مجوزهای سبدگردانی
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، توسعه مجوزهای سرمایه‌گذاری را از دیگر اقدامات انجام شده در راستای توسعه سرمایه‌گذاری غیر مستقیم عنوان کرد و افزود: «طی ۷ ماهه اخیر مجوزهای متعددی به خصوص به شرکت‌های سبدگردان اعطا شده، به طوری که این مدت با بیش از ۳۳ درصد رشد در تعداد سبد گردان‌ها همراه بوده‌ایم. »
افزایش ۵۰ درصدی صندوق‌های بازارگردانی
وی افزود: «همچنین طی ۷ ماه گذشته، با بیش از ۲۶ درصد افزایش در حجم صندوق‌ها رو به رو بوده‌ایم؛ به طوری که حجم صندوق‌های سرمایه‌گذاری از ۴۰۱ هزار میلیارد تومان به ۵۰۸ هزار میلیارد تومان رسیده است. صندوق‌های اختصاصی بازارگردانی نیز از ۶۶ هزار میلیارد تومان به ۹۳ هزار میلیارد تومان رسیده‌اند که رشدی حدود ۵۰ درصد را شاهد بوده‌اند. صندوق‌های کالایی نیز در این مدت به رقم ۲ هزار و ۶۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده‌اند که عدد قابل توجهی محسوب می‌شود. »
عملکرد محوری کارمزد مدیران صندوق
فدایی در پاسخ به این پرسش که برای حفظ و نگهداری این ارزش و کم نشدن آن چه برنامه‌ای دارید، گفت: «در این خصوص دسترسی مردم به صندوق‌ها را روز به روز افزایش می‌دهیم تا صندوق‌ها بتوانند منابع بیشتری جذب کنند؛ علاوه بر این، عملکرد محوری کارمزد مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری در دست انجام است. براین اساس، مدیرصندوق‌هایی که عملکرد بهتری نسبت به شاخص داشته باشند، می‌توانند کارمزد دریافت کنند. این موضوع سبب ایجاد انگیزه بیشتر صندوق ها در جهت تلاش برای سوددهی بهتر است. »
وی خبر داد: «عملیاتی شدن این روش نیازمند ایجاد نرم افزار مربوطه است که قرار است تا حدود دو هفته آینده عملیاتی شود. »
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم
در این صندوق‌ها تحلیلگران و مدیران سرمایه‌گذاری، پیوسته تلاش می‌کنند تا با یافتن گزینه‌های مناسب و خرید و فروش به موقع آنها، عملکرد ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاران خود فراهم کنند و به آنها اطمینان دهند که سرمایه خود را به دست افراد متخصص سپرده‌اند.
بر خلاف سهام و سایر اوراق بهادار که ممکن است در بازه‌ای از زمان، برای فروش آنها صف‌های سنگینی ایجاد شود و سهامداران نتوانند سرمایه خود را نقد کنند، صندوق های سرمایه گذاری نقدشوندگی بالایی دارند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری، این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهد تا در هر زمان که بخواهند با توجه به ارزش روز دارایی‌های موجود در صندوق و پس از کسر هزینه‌های مربوطه، تمام یا تعدادی از واحدهای سرمایه‌گذاری خود را به وجه نقد تبدیل کنند یا به اصطلاحی دیگر باطل کنند.
صندوق‌های سرمایه گذاری با متنوع سازی دارایی ها، خطرات سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را کاهش می دهند. همچنین اگر شخص اطلاعات و تجربه کافی از بازار نداشته باشد نیز امکان دارد که به راحتی در این روش کسب سود کند و متحمل ریسک زیادی نشود.
از مهمترین ویژگی ها و مزیت های صندوق های سرمایه گذاری، امکان سرمایه گذاری با پول کم است. سرمایه‌گذاری در بورس با مبالغی در حدود چند ده هزار تومان نیز از طریق برخی صندوق‌ها امکان‌پذیر است.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟
فرآیند سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه به صورت کلی به دو نوع مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود. در سرمایه‌گذاری مستقیم، سرمایه‌گذار به صورت سرمایه‌گذاری غیرمستقیم مستقیم به تحلیل بازار پرداخته و فرآیند معاملات خود را در بازار مدیریت میکند. سرمایه گذاری غیرمستقیم، شخص سرمایه خود را در اختیار افراد یا شرکت‌هایی قرار می دهد تا آنها به بهترین شکل با آن سرمایه فعالیت کنند و در نهایت برای سرمایه‌گذاران سود خوبی را کسب کنند.
به بیان ساده تر، صندوق سرمایه گذاری نهادی مالی متشکل از گروهی کارشناس و متخصص است که تحت نظارت سازمان بورس به مدیریت سرمایه مشتریان خود می‌پردازد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با تجمیع وجوه سرمایه‌گذاران و در اختیار داشتن منابع مالی گسترده و با استفاده از دانش و تخصص مدیریت سبد دارایی، تلاش می‌کنند این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند تا با دارایی مورد نظر خود (هرچند اندک) در سبدی متنوع از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مالی سرمایه‌گذاری کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند.
مدیریت دارایی؛ راهکاری برای سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس
گروه کسب و کار: ورود به بازارهای مالی از بورس گرفته تا سکه و ارز و مسکن ریسک‌های ریز و درشتی دارد. به همین خاطر سرمایه‌گذار باید برای موفقیت در این بازارها دانش لازم را سرمایه‌گذاری غیرمستقیم داشته باشد و از طرف دیگر روزانه و به صورت مستمر اتفاقات آنها را رصد کند.
اگر سرمایه‌گذار شرایط ذکر شده را نداشته باشد؛ باید راه دیگری را برای فعالیت در بازارهای مالی انتخاب کند. در بازار بورس و اوراق بهادار به دو صورت می‌توان فعالیت کرد. راه اول فعالیت مستقیم و مدیریت پورتفو توسط خود سرمایه‌گذار است و اما راه دوم ورود غیر مستقیم به بازار. شرکت‌های مدیریت دارایی در مسیر دوم همراه سرمایه‌گذاران هستند. تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری و همچنین سبدگردانی اختصاصی از جمله خدمات شرکت‌های مدیریت دارایی است.
در این مقاله به مرور خدمات مدیریت دارایی و ویژگی‌های آن می‌پردازیم.
سبدگردانی اختصاصی چیست؟
از جمله خدمات شرکت‌های مدیریت دارایی، سبدگردانی اختصاصی است. سبدگردانی اختصاصی یعنی مدیریت پورتفو سهامدار توسط یک شرکت مدیریت دارایی یا یک کارشناس بازار سرمایه.
در حقیقت سهامدارانی که سرمایه قابل توجهی دارند با مراجعه به شرکت‌های مدیریت دارایی درخواست سبدگردانی اختصاصی می‌کنند.
اگر سرمایه‌گذار در انتخاب شرکت سبدگردانی موفق عمل کند؛ ریسک فعالیت در بازار سرمایه را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. از جمله مزایای سبدگردانی می‌توان به موراد زیر اشاره کرد.
• معامله بر اساس دانش بورس و شناخت بازار
• مدیریت اختصاصی سبد سهام
• عدم نیاز به وقت و دانش بورسی بالا
• عدم وجود تضاد منافع بین سبدگردان و سرمایه‌گذار
سود سبدگردانی
باید در نظر داشت که در سبدگردانی اختصاصی سود تضمین شده وجود ندارد. در حقیقت مهمترین قدم در این نوع سرمایه‌گذاری در بازار بورس، انتخاب سبدگردان مناسب است. سهامدار اگر شرکت قابل اعتمادی را انتخاب کند، به سود نیز خواهد رسید.
کارمزد سبدگردانی
شرکت‌های سبدگردانی در قبال فعالیت‌های خود از سرمایه‌گذار کارمزد دریافت می‌کنند. البته در بیشتر قراردادهای سبدگردانی این کارمزد در شرایط خاص و بنا بر ملاحظاتی دریافت می‌شود.
شرکت سبدگردان عموما در قرارداد خود کف سودی را به عنوان سود تضمینی مشخص کرده و وقتی بازدهی پورتفو از آن میزان بیشتر شد، اقدام به دریافت کارمزد از سرمایه‌گذار میکند. این تصمیم برای جلب اعتماد سرمایه‌گذار است.
قرارداد سبدگردانی
قراداد شرکت‌های مدیریت دارایی در زمینه سبدگردانی اختصاصی با هم تفاوت دارد. هر شرکت بر طبق اساسنامه خود و توافق با سهامدار قراردادی را تنظیم میکند. البته توجه به برخی موارد در تنظیم این قرارداد ضروری است که به آنها اشاره می‌کنیم:
• گزارش‌دهی
• محرمانه‌بودن اطلاعات
• محدودیت‌های معاملاتی
• فرایند نظارت بر عملکرد سبدگردان
• آورده سرمایه‌گذار
صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟
همانطور که توضیح دادیم یکی از خدمات مدیریت دارایی تاسیس و مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. اما صندوق سرمایه‌گذاری چیست و چه کارکردی دارد؟
صندوق سرمایه‌گذاری نهادی مالی است که با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار، با تجمیع وجوه سهامداران و مدیریت کارشناسان بازار سرمایه آغاز به کار میکند.
در حقیقت سهامداران با خرید واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری پول خود را در اختیار کارشناسان بازار قرار می‌دهد. این صندوق‌ها گستره وسیعی از سرمایه‌گذاران، از افراد ریسک‌پذیر تا افراد ریسک‌گریز را شامل می‌شود.
انواع صندوق سرمایه گذاری
صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس نوع معاملات و همچنین میزان و شکل دارایی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند.
• صندوق سرمایه‌گذاری ETF: صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF یا قابل خرید و فروش نقدشوندگی بالایی دارند. معامله واحدهای این نوع صندوق‌ها، مانند سهام شرکت‌های بورسی است. سرمایه‌گذار می‌تواند به صورت انلاین و با استفاده از پنل‌های معاملاتی این نوع صندوق‌ها را بخرد.
• صندوق سرمایه‌گذاری صدور و ابطال: در این نوع صندوق‌ها صدور و ابطال واحدهای بر اساس NAV فردای معاملات انجام می‌شود. بعد از فروش واحدها نیز پول بین 3 تا 7 روز کاری به حساب سرمایه‌گذار واریز می‌شود.
• صندوق سرمایه‌گذاری سهامی: این نوع صندوق مناسب افراد ریسک‌پذیر بازار سرمایه است. در صندوق سهامی تا 95 درصد دارایی می‌تواند در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری شود.
• صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت: این صندوق در مقابل صندوق سهامی قرار دارد. در صندوق درآمد ثابت تا 95 درصد دارایی در ابزار مالی درآمد ثابت مانند سپرده‌های بانکی و اوراق قرضه سرمایه‌گذاری می‌شود. این صندوق‌ها کم‌ریسک‌ترین صندوق‌های بازار سرمایه هستند.
• صندوق سرمایه‌گذاری مختلط: این نوع صندوق مابین صندوق سهامی و درامد ثابت قرار دارد. در صندوق مختلط تا 60 درصد دارایی در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود.
• صندوق سرمایه‌گذاری طلا: این صندوق‌ها ابزار جدید مدیریت مالی برای جلب اعتماد سهامداران بورسی است. در این نوع صندوق‌ها 90 درصد دارایی صندوق صرف خرید گواهی یک روزه سکه طلا می‌شود.
در کدام صندوق سرمایه گذاری کنیم؟
برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها، در ابتدا باید شناختی نسبت به روحیات خود داشته باشید. به عنوان مثال افرادی که روحیه ریسک‌پذیری بالایی دارند و به دنبال بازده بالا نیز هستند بهتر است در صندوق‌های سهامی سرمایه‌گذاری کنند. در مقابل سرمایه‌گذاری در صندوق‌های درآمد ثابت مناسب افرادی است که روحیه ریسک‌پذیری کمی دارند. همچنین صندوق‌های درآمد ثابت گرینه مناسبی برای افرادی است که به دنبال دریافت سودی بیشتر از سود بانکی هستند.
همانطور که در تعریف صندوق‌های مختلط گفتیم این صندوق‌ها مناسب افرادی است که از روحیه ریسک‌پذیری متوسطی برخوردارند. صندوق‌های طلا نیز مناسب تمامی کسانی است که می‌خواهند در بازار طلا سرمایه‌گذاری کنند و از سود این بازار بهره ببرند و ارزش سرمایه‌شان را در مقابل تورم حفظ کنند.
دیدگاه شما