روند خروج سرمایه از کشور سرعت گرفت
مسعود خوانساری با بیان اینکه خالص حساب سرمایه در نیمه نخست سال جاری به ۶.۳- رسیده است، گفت: روند خروج سرمایه از کشور رونق گرفته است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، مسعود خوانساری در جلسه امروز هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به سرعت گرفتن روند خروج سرمایه از کشور گفت: افزایش تراز منفی سرمایه نیز نگران کننده است و خالص حساب سرمایه در نیمه نخست سال جاری به منفی روند خروج سرمایه از ایران ۶.۳ میلیارد دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۳ درصد تضعیف شده است و این احتمال تشدید خروج سرمایه از کشور را می دهد.
رییس اتاق بازرگانی تهران افزود: اطلاعات منتشر شده از سوی مراجع رسمی، وضعیت تولید و تجارت رونق یافته؛ هر چند شرایط نسبت به گذشته بهتر شده و در سال جاری شاهد رشد ۴۰ درصدی صادرات غیرنفتی و افزایش ۳.۳ درصدی تولید ناخالص داخلی هستیم.
خوانساری با اشاره به وضعیت نامناسب تورم در کشور خاطرنشان کرد: وضعیت تورم هنوز نامناسب است و مشکلات برای خانوارها وجود دارد.
وی اظهار داشت: از سوی دیگر، در خرید خانه در ترکیه ایرانی ها رتبه اول را کسب کرده اند و لیر هر روز با کاهش مواجه می شود و وضعیت لیر به مراتب بدتر خواهد بود و کاهش بیشتری خواهد یافت.
خوانساری ادامه داد: با توجه به کاهش ارزش لیر، مشخص نیست که چرا ایرانی ها اینقدر در ترکیه ملک می خرند؛ روند خروج سرمایه از ایران این در حالی است که باید دولت آسیب شناسی لازم را صورت دهد و یکبار دیگر قانون مالیات بر عایدی سرمایه را مورد بررسی قرار دهد، چراکه خروج سرمایه نگران کننده است.
خوانساری گفت: رشد سرمایه گذاری در دو فصل اول و دوم سال ۱۴۰۰ منفی بوده و طبق گزارش مرکز پژوهش های مجلس وضعیت امنیت سرمایه گذاری در کشور را مهمترین عامل عدم سرمایه گذاری معرفی شده است که امید می رود دولت جدید با ثبات بخشی به اقتصاد کشور وضعیت را بهبود دهد.
وی اظهار داشت: ارتباط با چین یکی از موضوعات این روزهای رسانه های ایران است و لازم است که تحت تاثیر مسائلی قرار نگیریم، یعنی همانطور که مسائل با غرب برای ایران مهم است مسائل شرق نیز مهم است و چین دومین اقتصاد بزرگ دنیا است و در سال آینده نیز توسعه خواهد یافت.
خوانساری ادامه داد: اتاق بازرگانی نیز باید واقع بینانه با این موضوع برخورد کند و مراقب باشیم که پیمان های درستی بنویسیم و هر دو وطرف در تفاهم نامه ها برد داشته باشند.
به گفته رییس اتاق تهران، در دو روز گذشته، موضوعاتی روند خروج سرمایه از ایران در رابطه با مجلس و اتاق مطرح شده که بحث های خوبی نیست و در تقابل قرار گرفتن بخش خصوصی با مجلس در شرایط کنونی که نیاز است که همه قوا همدل باشند و اتاق نیز به عنوان مشاور سه قوه پشتیبان باشد، این موضوعات جالب نیست.
وی اظهار داشت: اتاق بازرگانی کاملا همدل و همراه با قوای سه گانه و دولت است و بدون وجود و همکاری با سه قوه، نمی توانیم موفق باشیم، همانطور که بارها مقام معظم رهبری نیز اشاره کرده، دولت هم باید از توان بخش خصوصی استفاده کند.
چرا خروج سرمایه از ایران آزاد است؟
در شرایطی که ماهانه بیش از یک میلیارد دلار از منابع ارزی کشور بدون آورده اقتصادی از کشور خارج و صرف خرید ملک و کالا در کشورهای خارجی میشود، از مسئولین رده بالای کشور انتظار میرود به جای همراهی در خروج سرمایه، شرایط را برای مدیریت منابع ارزی محدود کشور فراهم کنند.
مسیر اقتصاد / عدم کنترل صحیح بانک مرکزی بر متغیرهای پولی و دست آزاد بانکها در خلق و هدایت نقدینگی، یکی از دلایل اصلی افزایش نرخ ارز و بسیاری دیگر روند خروج سرمایه از ایران از کالاهای سرمایهای در کشور است؛ اما کارشناسان معتقدند دلیل اصلی افزایش نرخ ارز در بازار داخلی در طول هفتهها و ماههای اخیر، روند خروج سرمایه از کشور بوده که اثرات آن در مواردی همچون خرید گسترده ملک در کشورهای همسایه از سوی ایرانیان نمایان است. آزادی خروج سرمایه موجب میشود تقاضای ارز از میزان عرضه آن پیشی بگیرد و منابع ارزی ایران که در اثر تحریمها محدود شده است، کفاف تامین تقاضا را ندهد.
بنابراین از بانک مرکزی روند خروج سرمایه از ایران انتظار میرود برای کنترل بازار ارز، علاوه بر اصلاح شیوههای نظارت بر خلق پول بانکها و کنترل رشد نقدینگی، روشهای فعلی خروج سرمایه را نیز شناسایی و تا جای ممکن محدود نماید.
خروج سرمایه چگونه تعادل بازار ارز را برهم میزند؟
برای خروج سرمایه افراد باید بتوانند ریال خود در داخل کشور را به منابع ارزی قابل استفاده در خارج از کشور تبدیل نمایند و این به معنی افزایش تقاضای ارز است. در شرایط عادی اقتصادی عرضه ارز از طریق صادرکنندگان انجام میشود و تقاضای ارز نیز به طور عمده به واردکنندگان اختصاص دارد. در این شرایط چنانچه صادرات و واردات کشور تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشته باشد، بازار ارز نیز با تلاطم و نوسان مواجه نمیگردد.
اما چنانچه افرادی به طور گسترده قصد خروج سرمایه و ارز از کشور را داشته باشند، تعادل عرضه و تقاضا در بازار ارز برهم میخورد و میزان عرضه ارز از سوی صادرکنندگان، توان پاسخگویی به تقاضای افزایش یافته را نخواهد داشت؛ نتیجه این روند نیز چیزی جز افزایش نرخ ارز در بازار نیست.
کنترل جریان سرمایه مهمترین اقدام یک کشور تحت تحریم
به طور خاص برای ایران که بیش از یک دهه است با تحریمهای مالی و بانکی آمریکا مواجه است و مهمترین اثر این تحریمها کاهش منابع ارزی ایران و محدود ساختن دسترسی به این منابع بوده، کنترل جریان سرمایه از اولویت بیشتری برخوردار است.
در واقع از آنجا که تحریمها منابع ارزی و دسترسی به آن را محدود کرده، انتظار میرود با جلوگیری از خروج سرمایه و هزینه دار کردن آن، دست کم تا جای ممکن از افزایش تقاضای ارز در داخل جلوگیری به عمل آید. چنین اقدامی برای هر کشور تحت تحریمی ضروری است و انتظار میرود در ایران نیز چنین اقدامی در اولویت قرار بگیرد.
ماهانه یک میلیارد دلار خروج سرمایه از کشور
بر اساس آمار اخیر بانک مرکزی، رقم خالص حساب سرمایه در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰ به منفی ۱۰ میلیارد و ۱۳۴ میلیون دلار رسیده است و به این ترتیب ماهانه بیش از یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار خروج سرمایه از کشور رخ میدهد. اغلب منابع ارزی خارج شده از کشور نیز صرف اموری همچون خرید ملک یا سفر تفریحی میشود که ارزش افزودهای برای ایران ندارد.
بر اساس آمارهای کشور ترکیه، در طول سال گذشته میلادی بیش از ۴ میلیارد دلار منابع ارزی شهروندان ایرانی صرف خرید ملک، تاسیس شرکت، سفر تفریحی و خرید اقلام مصرفی در ترکیه شده است.
محدودیت خرید گسترده ارز با کنترل جریان ریال راه جلوگیری از خروج سرمایه
مهمترین راه مقابله با خروج سرمایه، مدیریت جریان ریال و جلوگیری از خرید و فروش گسترده ارز بدون دلیل موجه است. علاوه بر این لازم است بر سفرهای تفریحی و واردات کالای مصرفی نیز عوارض و تعرفههای به مراتب بیشتری وضع شود.
از مسئولین رده بالای کشور نیز انتظار میرود به جای همراهی در خروج سرمایه از کشور از طریق سفرهای خارجی خانوادگی یا خرید کالاهای مورد نیاز خود از کشورهای همسایه، شرایط را برای مدیریت بهتر منابع ارزی محدود کشور فراهم کنند.
خروج سرمایه از کشور؛ روزانه ۲۵میلیون دلار
گزارش بانک مرکزی از میزان خروج سرمایه از کشور در سال ۱۴۰۰ حاکی از رشد بیش از ۴۷ درصدی در مقایسه با سال ۹۹ است.
به گزارش تجارتنیوز، گزارش بانک مرکزی از میزان خروج سرمایه از کشور در سال ۱۴۰۰ حاکی از رشد بیش از ۴۷ درصدی در مقایسه با سال ۹۹ است.روند خروج سرمایه از ایران
طبق گزارشی که بانک مرکزی منتشر کرده رقم خالص حساب سرمایه به منفی ۹ میلیارد و ۳۳۳ میلیون دلار رسیده است. این رقم به معنای خروج حدود ۱۰ میلیارد دلار سرمایه از کشور است.
به عبارتی میتوان گفت در سال ۱۴۰۰ ارزش دلاری سرمایههای خارج شده از کشور نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار بوده است. این در حالی است که آمار خروج سرمایه در سال ۱۳۹۹ به مراتب کمتر است.
مقایسه آمار خروج سرمایه با سالهای گذشته
طبق آمارهای منتشر شده توسط بانک مرکزی در ۱۲ ماهه سال ۹۹ معادل ۶ میلیارد و ۳۱۸ میلیون دلار از ایران خارج شده است. این رقم به معنای افزایش ۴۷.۴ درصدی میزان خروج ارز از ایران در سال ۱۴۰۰ و در مقایسه با سال ۹۹ است.
روزانه چند میلیارد تومان؟
با یک ضرب و تقسیم ساده میتوان دریافت که در سال ۱۴۰۰ روزانه بیش از ۲۵.۵ میلیون دلار سرمایه از ایران خارج شده است. حال اگر نرخ آزاد ارز را معادل ۳۰ هزار تومان فرض بگیریم، متوجه خروج روزانه بیش از ۷۵۰ میلیارد تومان سرمایه در سال ۱۴۰۰ خواهیم شد.
البته بدیهی است میانگین قیمت دلار در سال ۱۴۰۰ کمتر از ۳۰ هزار تومان بود. اما برای تبدیل این حجم سرمایه خروجی به ارزش امروز ریال، نرخ تقریبی دلار ۳۰هزار تومان در نظر گرفته شد.
دولت روحانی یا رئیسی؟
انتشار این گزارش در حالی انجام میشود که به طور دقیق نمیتوان گفت که سهم شش ماهه نخست سال ۱۴۰۰ چقدر بوده است. طبیعتا دولت حسن روحانی تا مردادماه سال گذشته مسئولیت را عهده داشت.
با این حساب مسئولیت اداره کشور در بیش از ۷ماهه دوم سال ۱۴۰۰ بر عهده دولت سید ابراهیم رئیسی بوده است. هرچند مقایسه این گزارش با آمار خروج سرمایه در ۹ ماهه ابتدایی ۱۴۰۰ حاکی از کاهش روند خروج سرمایه از ایران میزان نشت سرمایه به خارج است.
این نکته نیز میتواند به معنای توقف روند خروج ارز از کشور در زمستان ۱۴۰۰ باشد. اما به طور دقیق نمیتوان گفت سهم هریک از دولتهای روحانی یا رئیسی از این آمار چقدر است.
«شش میلیارد» دلار سرمایه در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۰ از ایران خارج شده است
نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی ایران نشان میدهند که در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۰ حدود «شش میلیارد دلار» سرمایه از کشور خارج شده است.
روزنامه «اعتماد» در شماره روز پنجشنبه ۲۳ دی خود با انتشار این خبر نوشت: خروج این میزان سرمایه از کشور در حالی است که در کل سال ۹۹، حدود شش میلیارد و ۳۱۸ میلیون دلار از کشور خارج شده بود.
علاوه بر این، بنابر نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی ایران نرخ رشد نقدینگی در مدت مورد بررسی نسبت به پایان سال ۹۹ نیز ۱۷ درصد بوده است.
در این گزارش، رشد اقتصادی کشور در فصل تابستان با فروش نفت «یک درصد» و بدون نفت «نیم درصد» اعلام شده است.
خبرگزاری مهر روز ۲۳ آبان امسال در این ارتباط نوشته بود که طی ۱۶ سال گذشته بهطور خالص حدود ۱۷۱ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده است «که در چند سال اخیر اوج آن را در خرید و سرمایهگذاری مسکن در کشورهای همسایه مانند ترکیه میبینیم».
این گزارش افزوده بود که «خروج سرمایه در این حجم عظیم و بیسابقه که معادل حدود نیمی از متوسط تولید ناخالص داخلی کشور در ۱۰ سال اخیر بوده است، حاکی از وجود بیماریهای حاد و ریشهدار اقتصادی است».
روند بسیار فزاینده فرار سرمایه از ایران در سخنان اسفند پارسال مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران، بازتاب یافته است که خبر داد از ۱۷۱ میلیارد دلار سرمایهای که خبرگزاری مهر به خروج آن طی ۱۶ سال اشاره میکند، ۱۰۰ میلیارد دلار آن طی دو سال گذشته رخ داده است.
تبلیغات با محتوای تشویق انتقال سرمایه به خارج از ایران ممنوع شد
مسعود خوانساری با «مستند» خواندن این آمار، گفته است که بخشی از این پول، صرف خرید مسکن در کشورهای همسایه ایران شده است.
او از کشورهای ترکیه، امارات و گرجستان به عنوان مقاصد جذب سرمایه شهروندان ایرانی نام برده است.
به تازگی اعلام شد که ایرانیها با خرید ۱۴۰۶ خانه در ترکیه طی ماه نوامبر، رکورد تاریخی خرید مسکن در این کشور توسط شهروندان ایران را شکستهاند.
به موازات خروج سرمایه از ایران، گزارشهای رسمی نشان میدهد که سرمایهگذاری روند خروج سرمایه از ایران خارجی در ایران «به کمترین میزان طی ۱۷ سال گذشته» رسیده است.
بر اساس گزارش سازمان کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) که خرداد امسال منتشر شد، سرمایهگذاری خارجی در ایران در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال پیش، افت ۳۶.۵ درصدی داشت و به ۱.۵ میلیارد دلار رسید که کمترین رقم طی ۱۷ سال گذشته (از سال ۲۰۰۲) بود.
بر اساس آمارهای آنکتاد، سهم ایران از جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کل جهان طی سال ۲۰۱۹ کمتر از یک دهم درصد (یک هزارم) بوده است.
در آن سال امارات تقریباً ۱۰ برابر ایران، ترکیه پنج برابر، عربستان سه برابر و عراق و عمان دو برابر ایران سرمایهگذاری مستقیم خارجی جذب کردند.
بر اساس گزارش بانک مرکزی ایران، روزنامه اعتماد و گزارشهای پیشین رادیو فردا/پ.پ/ک.ر
رادیو فردا
رادیو فردا یکی از بخشهای رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی است که در تلاش است اخبار و گزارشهای دقيق و عينی و بیطرفانه را با هدف گردش آزاد اطلاعات در چارچوب اصول روزنامهنگاری حرفهای به مخاطبان فارسیزبان ارائه کند.
فرار سرمایه در ایران تشدید شد
بیش از ۱۰ میلیارد دلار سرمایه تنها در طول ۹ ماه از ایران خارج شد
میزان نقدینگی در پایان بهمن سال گذشته بیش از ۴۶۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده - تجارت نیوز
آمارهای بانک مرکزی نشان از آن دارد که تنها در ۹ ماهه سال گذشته، بیش از ۱۰ میلیارد و ۱۳۴ میلیون دلار سرمایه از ایران خارج شده است. آماری که نشان میدهد شیب خروج سرمایه از ایران تندتر از قبل شده است.
چشمانداز پیش رو نشان میدهد باید انتظار آن را داشت که در سال جاری سرمایههای بیشتری مسیر خروج از ایران را دنبال کنند. این چشمانداز را بخش دیگری از آمار بانک مرکزی پیشرو قرار میدهد، جاییکه روند رشد نقدینگی با روند خروج سرمایه از ایران افزایش همراه است.
میزان نقدینگی در پایان بهمن سال گذشته بیش از ۴۶۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده و شرایط متغیرهای پولی و نرخ رشد این متغیرها، نشان میدهد نقدینگی در پایان اسفند سال قبل باید به عدد پنج هزار میلیارد تومان هم رسیده باشد. این مسئله یعنی اقتصاد ایران با مخاطرات بیشتری مواجه شده و تورم باز هم مسیر صعودی را طی خواهد کرد. این یکی از مولفههایی است که در تصمیمگیری صاحبان سرمایه برای خروج از اقتصاد ایران اثرگذاری مستقیم دارد.
گزارشی که بانک مرکزی ایران از خروج سرمایه منتشر کرده، حاکی از آن است که رقم خالص حساب سرمایه کوتاهمدت به عدد ۹ میلیارد و ۷۱۱ میلیون دلار رسیده و این عدد در بلندمدت (در ۹ ماهه سال گذشته) از منفی ۴۲۴ میلیون دلار هم فراتر رفته است. این اعداد در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن رشد منفی داشتهاند.
پیش از این نیز بانک مرکزی در گزارشی از روند نزولی میزان تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در سال ۱۴۰۰ نسبت خبر داده بود. طبق این گزارش، سال گذشته تشکیل سرمایه ثابت ناخالص حدود ۱۷۹ هزار و ۸۵۸ میلیارد تومان بود که این رقم نشان میداد میزان تشکیل سرمایه در ایران، طی ده سال بیش از ۵۱ درصد رشد منفی داشته است. همین مولفه نیز بیانگر رشد خروج سرمایه از ایران بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در سالهای اخیر ترکیه، امارات متحده عربی و گرجستان، میزبان بخشی از سرمایههای خارج شده از ایران بودهاند. مدتی قبل بود که امارات متحده عربی اعلام کرد زمین رایگان در اختیار سرمایهگذاران و کارخانههای ایرانی قرار خواهد داد. تامین اعتبار برای تشکیل و راهاندازی کارخانه نیز از دیگر مزایایی بود که از طرف امارات برای جذب سرمایههای ایرانی اعلام شد.
روند خروج سرمایه به دلیل نابسامانیهای سیاسی، نبود ثبات و امنیت برای سرمایهگذاری، تورم بالا و مولفههای ضعیف اقتصادی، از جمله عواملی به شمار میآید که رشد خروج سرمایه از ایران را در یک دهه اخیر سرعت بیشتری بخشیده است.
گزارشهای قبلی بانک مرکزی میزان خروج سرمایه از ایران در فاصله سال ۱۳۹۰ تا ابتدای سال ۱۳۹۹ را بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار اعلام کرده بود، یعنی در این مدت سالانه حدود ۱۱ میلیارد دلار از ایران خارج شده است.
حالا تازهترین گزارش بانک مرکزی نشان از آن دارد که تنها در ۹ ماهه نخست سال گذشته، خروج سرمایه از ایران از مرز ۱۰ میلیارد دلار هم عبور کرده و پیشبینی میشود این رقم در برآوردهای بعدی برای کل سال ۱۴۰۰، به بیش از ۱۱ میلیارد دلار هم برسد.
دیدگاه شما